به گزارش ایمنا، تئاتر مستند فرمی از تئاتر است که برپایهی اسناد (مدارک، پروندهها، روزنامهها، مصاحبهها و…) به بازنمایی صحنهای یک واقعه میپردازد. این فرم تئاتر که فاقد پلات و توالی خطی رویدادها به معنای ارسطویی آن است، بهطورمعمول کاراکتر محور نیست و ازلحاظ اجرایی از امکانات صحنهی پیسکاتوری بهره میبرد.
در تئاتر مستند اهمیت نمایشنامهنویس بسیار بیشتر از کارگردان است، بهطوریکه بعضی از این نمایشها درواقع کارگردانی هم نداشتند. در اینگونه نمایشها نویسنده یا گروه نویسندگان موضوع را برای بازیگران شرح میدهند و هر بازیگر موظف است تا با مصاحبه باشخصیت حقیقی یا بامطالعهی اسناد، تمام مستندات شخصیتی که باید بازی کند را جمعآوری کند. سپس گروه، همراه با نویسنده نمایشنامه را بر اساس مستندات جمعآوریشده آماده میکنند. مستندات ترتیب پیداکرده و تدوین موردنظر نمایشنامهنویس برای شکل گرفتن روایت انجام میشود. پسازآن هر بازیگر مسئول و مالک شخصیتی است که به عهده گرفته و ازآنجاکه خود تمام تحقیقات موردنظر را در مورد آن انجام داده است هیچکس بهتر از او شایستهی بازی آن نخواهد بود.
اما درنهایت امر این نمایشنامهنویس است که تشخیص میدهد کدام سند قابل ارجاع و کدام نامعتبر است. کدام سند را میتواند کنار بگذارد و کدام سند اهمیت بیشتری داشته و میتواند بیشتر در نمایش موردتوجه قرار بگیرد. درواقع این موضوع نمایش و هدف نمایشنامهنویس است که مستندات را مشخص میکند.
تئاتر مستند ازآنجاکه معطوف به متن است زیباییشناسی خاص خود را خلق میکند. یک نمایشنامهی مستند مرزهای اجرا را درمینوردد و در اجرا مداخله میکند و این متن تمهیدات اجرایی را برای نوعی زیباییشناسی که بر میل به حقیقت استوار است شکل میدهد. در مقابل نیز مخاطب این نمایش با پذیرفتن این مسئله که در حال مشاهدهی واقعیت یا بخشی از واقعیت است، این تفاوت زیباییشناسانه را میپذیرد و به دنبال زیبایی به معنای عام تئاتر نخواهد بود، بلکه این تشنگی حقیقت است که او را تا انتها پای نمایش ثابت نگاه میدارد. با توجه به مباحث ارائهشده و آشنایی با تئاتر مستند، بعد از مدتها قرار است تئاتر مستند در شهر اصفهان با عنوان «ده دقیقه داغ» در تالار هنر برگزار شود.
«ده دقیقه داغ» به چه میپردازد؟
محسن عرب زاده در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: از سال ۷۶ فعالیت هنری خود در رشته تئاتر را آغاز کردم و هرسال تقریباً یک نمایش را روی صحنه برده و اجرا کردهام.
وی افزود: «ده دقیقه داغ» آخرین نمایشی است که کارگردانی آن را بر عهده داشتهام این نمایش که با یک وقفه ششساله به روی صحنه میرود شانزدهمین نمایشی است که کارخواهم کرد چراکه شرایط جامعه و شیوع بیماری کرونا بر نبود اجرای آن طی سالهای اخیر تأثیر داشت.
این کارگردان تئاتر بابیان اینکه نویسنده این نمایش محسن رهنما است، اظهار کرد: نمایش «ده دقیقه داغ» برگرفته از موضوع حریقی در شهر اصفهان است که حدود ۱۶ سال گذشته در حجم گستردهای اتفاق افتاد و یکی از حریقهای نادر در سطح جهان بود که با اقدام بهموقع آتشنشانان تلاشگر سازمان آتشنشانی شهرداری اصفهان کنترل و خاموش شد.
وی خاطرنشان کرد: ازجمله اهداف من در اجرای نمایش تئاتر، تجربه کردن شیوههای مختلف این هنر ارزنده است بهطوریکه تلاش میکنم موضوع نمایش، با موضوعات روز جامعه و شهر اصفهان مرتبط و برای مخاطبین و علاقهمندان به هنر تئاتر جذاب باشد.
کارگردان نمایش «ده دقیقه داغ» بابیان اینکه برگزاری هنر نمایش تئاتر در جامعه بسیار محدودشده است، تصریح کرد: اگر مخاطبین تئاتر، سبک کمدی را دنبال میکنند بهاینعلت است که نمونههای دیگر این رشته هنری یا اجرا نمیشود و یا به شکل بسیار محدودی برگزار میشود، درحالیکه اجرای تئاتر در سبکهای مختلف برای مخاطبین جذابیت بالایی خواهد داشت.
وی ادامه داد: این نمایش مستند به سبک روایتی در دکوری ساده اجرا خواهد شد که در دل این دکور همهی زمانها و شرایط جامعه روایت میشود.
هدف اجرای نمایش «ده دقیقه داغ»
عرب زاده با اشاره به اینکه بهانه قصه ما، روایت نقش مهم آتشنشان است افزود: مسئلهای که در دل این نمایش گنجاندهشده و از اهداف اصلی اجرای آن است، مسئله مرگ است تا نشان دهد مرگ چقدر به انسانها نزدیک است و اگر فردی بداند چقدر با مرگ فاصله دارد در مدت باقیمانده عمر خود چه اقداماتی انجام خواهد داد.
وی اضافه کرد: این نمایش ویژه بزرگسالان است اما به جهت حضور خانوادهها و فرزندان آنها، سعی میکنیم نمایشهایی که روی صحنه میروند را طوری اجرا کنیم تا برای مخاطبین نوجوانان نیز حرفی برای گفتن و آموزش دادن داشته باشیم.
کارگردان نمایش «ده دقیقه داغ» گفت: نمایش ده دقیقه داغ» از یکم تا بیست و هفتم تیرماه ساعت ۱۹:۳۰ در سالن نقشجهان تالار هنر اصفهان به روی صحنه خواهد رفت و علاقهمندان میتوانند برای تهیه بلیت به سایت گیشه ۸ مراجعه کنند.
وی با انتقاد از کمبود فضاهای اختصاصی در حوزه هنرنمایشی افزود: تالار هنر، تنها سالن استاندارد است که برای اجرای نمایش و تئاتر مجهز به نور، صدا و تصویر کافی است.
عرب زاده بابیان اینکه این نمایش با همکاری و راهنماییهای آقای بقایی از شهرداری اصفهان نوشتهشده، گفت: رسول هنرمند، محسن احمدی نیک، مهرزاد مشکلگشا و خانمها شادی تیموری، مژگان نوایی، محبت جاوید و سارا احمدی در این نمایش به ایفای نقش میپردازند.
نظر شما