به گزارش ایمنا، تاریخچه هوش مصنوعی در برخی منابع خارجی به فعالیت وارن مک کالچ و والتر در سال ۱۹۴۳ بازمیگردد و در برخی دیگر، جان مک کارتی بهعنوان اولین ابداعکننده اصطلاح هوش مصنوعی در سال ۱۹۵۶ شناخته میشود که نخستین کنفرانس مرتبط با آن را برگزار کرد؛ شواهدی نیز برای وجود هوش مصنوعی در سال ۱۷۷۰ میلادی وجود دارد.
هوش مصنوعی چیست؟
تعریف هوش مصنوعی( Artificial intelligence) آن را به عنوان شاخهای از علوم کامپیوتر مشخص میکند که با «خودکارسازی رفتارهای هوشمندانه» سروکار دارد. به طور کلی اصطلاح هوش مصنوعی برای تشریح کردن سیستمهایی به کار میرود که هدف آنها استفاده از ماشینها برای تقلید و شبیهسازی هوش انسانی و رفتارهای مرتبط با آن است. این هدف گاه ممکن است با استفاده از الگوریتمهای ساده و الگوهای از پیش تعیین شده محقق شود و گاهی هم نیاز به الگوریتمها فوقالعاده پیچیده دارد.
هوش مصنوعی به زبان ساده شاخهای از علوم رایانه است که هدف اصلی آن تولید ماشینهای هوشمندی است که توانایی انجام وظایفی که نیازمند به هوش انسانی است را داشته باشد.
آلن تورینگ
در نیمه اول قرن بیستم، داستانهای علمیتخیلی مردم را با مفهوم رباتهای هوشمند آشنا کرد که اولین آن، شخصیت مرد حلبی در رمان جادوگر شهر اُز (۱۹۰۰) بود؛ در دهه ۱۹۵۰ ذهن برخی از دانشمندان، ریاضیدانان و فیلسوفان با مفهوم هوش مصنوعی درگیر شد؛ یکی از این افراد، ریاضیدان و دانشمند انگلیسی بهنام آلن تورینگ (Alan Turing) بود که سعی داشت امکان دستیابی به هوش مصنوعی را با علم ریاضی بررسی کند.
وی میگفت انسانها از اطلاعات موجود و همچنین قدرت استدلال برای تصمیمگیری و حل مشکلات استفاده میکنند، پس چرا ماشینها نمیتوانند همین کار را انجام دهند این دغدغه ذهنی درنهایت به نوشتن مقالهی بسیار معروفی در سال ۱۹۵۰ انجامید که با پرسش جنجالی «آیا ماشینها میتوانند فکر کنند» شروع میشد. تورینگ در این مقاله به شرح چگونگی ساخت ماشینهای هوشمند و آزمایش سطح هوشمندی آنها پرداخت و با پرسش آیا ماشینها میتوانند از بازی تقلید سربلند بیرون آینده، آغازگر آزمون بسیار معروف تست تورینگ شد.
مقاله وی تا چند سال در حد نظریه باقی ماند، چراکه آن زمان کامپیوترها از پیشنیاز کلیدی برای هوشمندی، بیبهره بودند و نمیتوانستند دستورات را ذخیره کنند و فقط میتوانستند آنها را اجرا کنند. بهعبارت دیگر، میشد به کامپیوترها گفت چه کنند، اما نمیشد از آنها خواست کاری را که انجام دادهاند، بهخاطر بیاورند.
مشکل بعدی هزینههای سرسامآور کار با کامپیوتر بود. اوایل دهه ۱۹۵۰، هزینه اجاره کامپیوتر تا ۲۰۰ هزار دلار در ماه میرسید و فقط دانشگاههای معتبر و شرکتهای بزرگ فناوری میتوانستند به این حوزه وارد شوند.
کنفرانس تاریخی DSRPAI
در سال ۱۹۵۶ سه پژوهشگر علوم کامپیوتر بهنامهای الن نیوول، کلیف شا و هربرت سایمون نرمافزار Logic Theorist را توسعه دادند که توانست ممکن بودن ایده هوش ماشینی تورینگ را اثبات کند. این برنامه که با بودجه شرکت تحقیق و توسعهی RAND توسعه داده شده بود، بهگونهای طراحی شده بود تا مهارتهای حل مسئلهی انسان را تقلید کند. بسیاری، Logic Theorist را اولین برنامهی هوش مصنوعی میدانند. این برنامه در پروژه تحقیقاتی تابستانی کالج دارتموث در زمینهی هوش مصنوعی (DSRPAI) به میزبانی جان مککارتی (John McCarthy) و ماروین مینسکی (Marvin Minsky) در سال ۱۹۵۶ ارائه شد.
در این کنفرانس تاریخی، مککارتی پژوهشگران برتر در حوزههای مختلف را برای بحث آزاد در مورد هوش مصنوعی دور هم جمع کرد اما کنفرانس نتوانست انتظارات مککارتی را برآورده کند، چراکه هیچ هماهنگی بین پژوهشگران نبود آنها به دلخواه خود میآمدند و میرفتند و در مورد روشهای استاندارد برای انجام پژوهشهای هوش مصنوعی به هیچ توافقی نرسیدند. اهمیت کنفرانس DSRPAI بسیار است و ۲۰ سال پژوهش حوزه هوش مصنوعی بر مبنای آن صورت گرفت.
تاریخچه هوش مصنوعی (AI)
مطالعه استدلال مکانیکی یا رسمی توسط فلاسفه و ریاضیدانان در دوران باستان آغاز شد، مطالعه منطق ریاضی مستقیماً به تئوری محاسبه آلن تورینگ منجر شد که نشان میدهد یک ماشین با زدن نمادهای ساده ۰ و ۱ میتواند هر عملی قابل تصور از کسر ریاضی را شبیه سازی کند. این بینش که رایانههای دیجیتال میتوانند هر فرآیند استدلال رسمی را شبیه سازی کنند، به عنوان پایان نامه کلیسا-تورینگ معروف است؛ در کنار اکتشافات همزمان در عصب شناسی، نظریه اطلاعات و سایبرنتیک، این موضوع باعث شد محققان احتمال ساخت مغز الکترونیکی را در نظر بگیرند. تورینگ اظهار داشت: اگر انسان نتواند بین پاسخهای یک ماشین و یک انسان تفاوت قائل شود، این دستگاه میتواند باهوش تلقی شود.
در سال ۱۹۵۶ زمینه تحقیقات هوش مصنوعی در کارگاهی در کالج دارتموث فراهم شد؛، شرکت کنندگان آلن نیول (CMU)، هربرت سیمون (CMU)، جان مک کارتی (MIT)، ماروین مینسکی (MIT) و آرتور ساموئل (IBM) بنیانگذاران و رهبران تحقیقات هوش مصنوعی شدند. آنها و دانشجویان برنامههایی تولید کردند که مطبوعات آن را حیرتآور توصیف کردند. رایانهها استراتژی چکرز را یاد میگرفتند. مشکلات در جبر، اثبات قضایای منطقی و صحبت کردن به زبان انگلیسی را انجام میدادند و در اواسط دهه ۱۹۶۰، تحقیقات در ایالات متحده به شدت توسط وزارت دفاع تأمین میشد و آزمایشگاههایی در سراسر جهان تأسیس شده بودند. بنیانگذاران هوش مصنوعی در مورد آینده خوش بین بودند چنانچه هربرت سیمون پیش بینی کرد ماشینها در طی بیست سال قادر به انجام هر کاری خواهند بود که یک انسان بتواند انجام دهد.
مبانی هوش مصنوعی (AI)
هوش مصنوعی معمولی محیط را تجزیه و تحلیل میکند و اقداماتی انجام میدهد که شانس موفقیت آن را به حداکثر میرساند. اگر هوش مصنوعی برای یادگیری تقویت کننده برنامهریزی شده باشد، میتوان با پاداش دادن برخی از انواع رفتارها یا مجازات دیگران، اهداف را به طور ضمنی تحریک کرد. از طرف دیگر، یک سیستم تکاملی میتواند اهداف خود را با استفاده از عملکرد تناسب اندام برای جهش و تکرار ترجیح سیستمهای AI با امتیاز بالا، شبیه به نحوه تکامل حیوانات برای رسیدن به اهداف خاص مانند یافتن غذا القا کند.
یادگیری ماشینی (Machine Learning)
یادگیری ماشینی (ML) یک مطالعه علمی از الگوریتمها و مدلهای آماری است که سیستمهای رایانهای برای انجام یک کار خاص و بدون استفاده از دستورالعملهای صریح و با استفاده از الگوهای و استنباط از آنها استفاده میکنند و به عنوان زیر مجموعهای از هوش مصنوعی دیده میشود، الگوریتمهای یادگیری ماشین یک مدل ریاضی را بر اساس دادههای نمونه، معروف به دادههای آموزش میسازند تا بتوانند پیش بینیها یا تصمیم گیری هایی را انجام دهند بدون اینکه صریحاً برای انجام کار برنامهریزی شوند. الگوریتمهای یادگیری ماشینی در طیف گستردهای از برنامهها، از جمله فیلتر ایمیل و بینایی رایانه استفاده میشود، جایی که تهیه یک الگوریتم معمولی برای انجام مؤثر کار، دشوار یا غیرقابل دسترس است.
آینده هوش مصنوعی
هوش مصنوعی را میتوان به عنوان محرک اصلی فناوریهای نوظهور مانند رباتیک و اینترنت اشیا دانست که یکی از باورهای مردم درباره آینده اش، این است که با خودکارسازی تمامی مسئولیتها، دیگر هیچگونه فرصت شغلی برای افراد وجود نخواهد داشت و آنها منبع درآمد خود را از دست خواهند داد؛ این باور اشتباه است زیرا با گسترش سیستمهای هوشمند، مشاغل مختلف و جدیدی برای افراد در سازمانها تعریف و ایجاد میشود و در نهایت افراد باید کار با چنین سیستمهایی را یاد بگیرند و وظایف آنها را مشخص کنند.
برخی از افراد سرشناس در حوزههای علوم مختلف مانند «ایلان ماسک» بر این عقیده هستند که آینده هوش مصنوعی میتواند برای بشر خطرناک باشد و نیاز به برخی قوانین دارد.
نظر شما