به گزارش خبرنگار ایمنا، عصر روز چهاردهم خردادماه بود که خبری مبنی بر ایجاد یک حفره در اتوبان شهید آقابابایی منتشر شد و به سرعت در میان مردم و فضای مجازی دست به دست شد، از همان لحظه تمام دستگاه‌های ذی‌ربط با محور مدیریت بحران وارد عمل شدند تا نشست زمین در اتوبان را ترمیم کنند که متوجه شدند علت نشست زمین نشت فاضلاب در آن محدوده بوده است و حادثه عمیق‌تر از آنچه بود که به نظر می‌رسید، در ادامه، فعالیت شبانه‌روزی مسئولان از شهرداری گرفته تا شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان سبب شد تا بعد از گذشت حدود ۶۰ ساعت اقدامات اجرایی و عمرانی فروچاله‌ای که به حفره‌ای با عمق ۱۲ متر و دهانه ۱۵ متر تبدیل شده بود، پرسازی شود و در نهایت امروز صبح _چهارشنبه هفدهم خردادماه_ اتوبان شهید آقابابایی بازگشایی شد.
شامگاه یکشنبه، چهاردهم خردادماه:
بلافاصله منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان از اعزام اکیپ مدیریت بحران و تعمیرات شبکه شرکت آب و فاضلاب به منظور بررسی ابعاد حادثه و اجرای طرح بازسازی شبکه به محل خبر داد.
ماجرا از این قرار بود که یک حفره عمیق در لاین جنوبی محور اتوبان شهید آقابابایی به شمال، در پی شکستگی خط انتقال فاضلاب ایجاد شده بود و به همین دلیل عوامل سازمان آتش‌نشانی به سرعت برای پیشگیری از خطرات احتمالی و ایمن کردن محل حادثه در آن منطقه حضور یافتند.
از سوی دیگر به دلیل اینکه این ریزش در محور مهمی رخ داده بود که روزانه بخش عمده‌ای از ترددها و جابه‌جایی‌های داخلی شهر اصفهان از آن طریق انجام می‌گرفت، پلیس راهور نیز در اولین فرصت برای ایجاد محدودیت‌های ترافیکی و کنترل ترافیک، در منطقه حضور پیدا کرد.
پس از مدتی محدودیت تردد در عرض جنوب به شمال اتوبان شهید آقابابایی، بعد از پل اطشاران، جهت بررسی و رفع خطر ناشی از حفره ایجاد شده، توسط پلیس راهور برقرار شد و اعلام شد که رانندگان می‌توانند از مسیرهای جایگزین و کنار گذر از جمله خیابان‌های خواجه عمید، پروین و آذر بیگدلی استفاده کنند.
آنچه که از ساعات ابتدایی این ریزش تا به امروز چشم‌گیر بود، اطلاع‌رسانی سریع و دقیق به مردم بود که از پیش از آغاز عملیات تعمیر و ترمیم اتوبان، از سوی مسئولان مربوطه مرتب انجام گرفته و آخرین اخبار این عملیات و محدودیت‌های ترافیکی برای مردم ارائه می‌شد.
علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان و محمدعلی احمدی فرماندار اصفهان و مسئولان عمرانی و امدادی و جاده‌ای استان نیز از همان ساعات اولیه در محل حاضر شدند و این حضور در کنار نیروهای اجرایی و کارشناسی، به کار تعمیر و ترمیم سرعت ویژه‌ای بخشید.
با حضور کارشناسان و تیم اجرایی مشخص شد که زیر خط لوله ۵۰۰ میلی‌متری انتقال فاضلاب اتوبان شهید آقابابایی که در عمق ۱۲ متری زمین بوده ریزش کرده و به منظور رسیدن به خط لوله و ایمن‌سازی محل حادثه حفاری‌های لازم انجام شد.
دوشنبه، پانزدهم خردادماه:
صبح دوشنبه پانزدهم خردادماه با تلاش عوامل اجرایی از جمله نیروهای خدمت‌رسان از شهرداری منطقه، آتش‌نشانی، پلیس راهور، شرکت آب و فاضلاب و تیم‌های امدادی که از همان لحظات ابتدایی در محل حادثه حضور داشتند، عملیات سرعت گرفت و عملیات تخلیه فاضلاب با استفاده از پمپ‌های مکش و لجن‌کش انجام شد تا با تعویض لوله انتقال فاضلاب، استحکام‌بخشی و ایمن‌سازی مسیر اجرایی شود.
با وجود اینکه صفر تا صد این عملیات برعهده شرکت آب و فاضلاب بود، اما از همان ابتدای کار حدود ۹۰ نفر از نیروهای کنترل نظارت، خدمات، اجرایی شهرداری منطقه ۱۰ نیز همراه با ماشین‌آلات و بلوکاژ مورد نیاز برای کمک به نیروهای آب و فاضلاب جهت ایمن‌سازی و ترمیم محل فرونشست اعزام شدند.
از سوی دیگر داوود بحیرائی، شهردار منطقه ۱۰ شهرداری اصفهان نیز روز دوشنبه، اعلام کرد: هماهنگی برای اجرای طرح ترافیک و نصب بنرهای مربوطه در کمترین زمان ممکن انجام و اطلاع‌رسانی لازم و اعلام مسیرهای جایگزین به شهروندان نیز صورت گرفت.
او همچنین از حضور «علی قاسم‌زاده» شهردار اصفهان در محل فرونشست زمین در اتوبان شهید آقابابایی برای بررسی و رصد روند انجام اقدامات، خبر داد.
علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به حفره ایجاد شده در اتوبان شهید آقابابایی، اظهار کرد: ابتدا تلقی شده بود که فرونشست زمین اتفاق افتاده، اما پس از بررسی‌ها مشخص شد که مسیر فاضلاب دچار مشکل شده است.
وی افزود: هنوز دلیل این اتفاق دقیقاً مشخص نشده است، اما احتمال اینکه بنا بر روایت اهالی محل اینجا در قدیم چاهی وجود داشته است که در حال حاضر آن چاه و بالتبع آن لوله فاضلاب دچار شکستگی شده باشد، وجود دارد.
شهردار اصفهان خاطرنشان کرد: عوامل شرکت آب و فاضلاب و شهرداری در محل حادثه حضور دارند و مشغول فعالیت هستند.
در ادامه، شامگاه دوشنبه پانزدهم خردادماه بود که مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان خبر داد جلسه هماهنگی به منظور اجرای طرح‌های ترافیکی پشتیبان و تعیین مسیرهای جایگزین به منظور تسهیل در تردد خودروها در محدوده اتوبان شهید آقابابایی که بر اثر ریزش لایه‌های زیرین جاده، نشت فاضلاب و شکستگی خط لوله مسدود شده بود، با حضور عوامل اجرایی و خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، سازمان آتش‌نشانی شهرداری اصفهان، شرکت آب و فاضلاب، پلیس راهور و… در حال برگزاری است.
همچنین جلسه شورای ترافیک شهر اصفهان نیز با موضوع بررسی آخرین وضعیت بازگشایی بزرگراه شهید آقابابایی و نحوه مدیریت و هدایت ترافیک برگزار شد و محورهای جایگزین و تمهیدات لازم تا زمان بازگشایی محور جنوب _ شمال اتوبان شهید آقابابایی مورد بررسی قرار گرفت.
بنا بر اعلام شیشه‌فروش، دهانه حفره ایجاد شده در اتوبان شهید آقابابایی ۱۵ متر و عمق آن حدود ۱۲ متر بود و روز دوشنبه به‌طور مرتب خاک‌برداری انجام شد، اما حجم فاضلاب بیش از حد انتظار بوده و ارتفاع آب بالا آمده بود.
سه‌شنبه، شانزدهم خردادماه:
صبح روز سه‌شنبه شانزدهم خردادماه بود که منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه طی شب گذشته تا صبح امروز تخلیه فاضلاب از روی لوله و تعویض لوله آسیب‌دیده توسط عوامل شرکت آب و فاضلاب انجام شد، اظهار کرد: در حال حاضر عملیات بلوکاژ و بسترسازی و اتصال لوله به منهول در حال انجام است.
وی افزود: پس از انجام عملیات تثبیت، پُرسازی ترانشه و حفره ایجاد شده و ایمن‌سازی محل اجرایی می‌شود.
کمتر از سه ساعت بعد و در صبح روز سه‌شنبه، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان از اتمام عملیات بلوکاژ روی لوله فاضلاب تعویض شده خبر داد و اظهار کرد: لازم است بدانیم حدود ۱۲ متر از لوله‌ها باید تعویض شود، بنابراین احتمال دارد عملیات ترمیم و تعمیر به طول بینجامد و پر کردن این حفره نیز کار می‌برد و ممکن است انجام عملیات عمرانی تا فردا ادامه پیدا کند، لذا جزئیات متعاقباً و تا پایان عملیات اتوبان شهید آقابابایی اعلام خواهد شد.
وی با بیان اینکه حجم فاضلاب بیش از پیش‌بینی‌ها بود، اظهار کرد: عوامل مدیریت بحران، آب و فاضلاب، فرمانداری و شهرداری در منطقه حضور دارند.
وی خاطرنشان کرد: انجام عملیات به دلیل عمق لوله و حفره ایجاد شده، حجم فاضلاب و موقعیت خاص حادثه که در اتوبان بود و در عمل دسترسی سریع به امکانات را با مشکل مواجه می‌کرد و به دلیل ترافیک‌های اطراف از پیچیدگی خاصی برخوردار بود.
شامگاه روز سه‌شنبه شانزدهم خردادماه بود که مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اعلام کرد عملیات زیرسازی اتوبان آقابابایی به اتمام رسید.
چهارشنبه، هفدهم خردادماه:
پس از آن بلافاصله در بامداد چهارشنبه هفدهم خردادماه عملیات آسفالت مسیر توسط سازمان عمران شهرداری اصفهان آغاز شد و درنهایت پس از ۶۰ ساعت تلاش بی‌وقفه عوامل اجرایی و فنی عملیات ترمیم ریزش اتوبان شهید آقابابایی بامداد امروز هفدهم خردادماه به پایان رسید.
قصه پرغصه «فرونشست» در اصفهان
هر چند دلیل ریزش زمین در اتوبان شهید آقابابایی شکستگی لوله فاضلاب عنوان شده اما افکار عمومی با بروز چنین مسائلی همچنان نگران مساله فرونشست در اصفهان است چرا که در سال‌ها و ماه‌های اخیر به‌طور مرتب اخباری مبنی از ایجاد حفره، نشست خیابان و خانه‌ها و معابر مهم سطح شهر به گوش می‌خورد که هر بار نگرانی مردم و مسئولان شهر اصفهان و همچنین هزینه‌های بسیار برای مردم، شهرداری و دستگاه‌های استان برای ترمیم وضعیت را به دنبال دارد.
در اثر این حادثه حدود ۱۵ میلیارد ریال هزینه انجام عملیات بازسازی و خسارات وارده برآورد شده که البته خسارات ناشی از ترافیک و خسارات غیرمستقیم وارده قابل محاسبه نیست.
وقوع ۲۳ مورد نشست زمین در یک سال گذشته
بنا بر اعلام منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، از سال گذشته تاکنون، شاهد رخداد ۲۳ مورد نشست زمین و ریزش بودیم که بعضی از آن‌ها مربوط به شبکه‌های انتقال آب و فاضلاب و بعضی از آن‌ها مانند حادثه چهارراه نظر، مربوط به فرسودگی بود.
شیشه‌فروش تصریح کرد: با توجه به شرایط استان، فرونشست و مخاطرات آن، از شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور درخواست شده است که به منظور بازسازی و نوسازی شبکه‌های آب و فاضلاب استان اصفهان کمک‌کننده باشند؛ چراکه شرایط مذکور می‌تواند تهدیدی برای این شبکه‌ها محسوب شود.
وی افزود: مقرر شد تیم فنی شرکت آب و فاضلاب، با همکاری مراکز علمی و مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی، جهت بررسی حادثه و تأثیر فرونشست زمین در ایجاد حادثه گزارشی تهیه کنند و سازمان زمین‌شناسی نتایج تعیین نرخ فرونشست زمین در این محدوده را بررسی و اعلام کند.
انجام مطالعات اثرات فرونشست زمین در دشت اصفهان توسط شهرداری اصفهان
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به مطالعات اثرات فرونشست زمین در دشت اصفهان و پهنه شهری اصفهان از طریق مشاور توسط شهرداری اصفهان، گفت: این مطالعات با هدف بررسی مناطق تحت تأثیر و ارائه راهکارهای عملیاتی برای پیشگیری و کنترل این پدیده در حال تکمیل است.
وی افزود: با توجه به اینکه مطالعات اولیه در خصوص وضعیت فرونشست زمین توسط مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی برای دشت اصفهان برخوار تهیه شد، مقرر شد اعتبارات لازم برای اجرای طرح‌های کاهش خطر توسط سازمان برنامه و بودجه به استان تخصیص یابد.
لزوم تسریع در تخصیص اعتبار به استان
شیشه‌فروش ادامه داد: درخواست استان تسریع در تخصیص اعتبار مصوب به استان برای اجرای طرح‌های اولویت‌دار پیشنهادی مرکز تحقیقات است.
وی تصریح کرد: همچنین جهت احیای آبخوان‌ها و جبران کسری منابع آب زیر زمینی، لازم است وزارت نیرو به‌صورت ویژه در جهت اجرای طرح‌های تأمین آب استان و احیای رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی تأمین حقابه‌های قانونی زیست محیطی و کشاورزی زاینده رود اقدام و از بارگزاری‌های غیر قانونی و خارج از ظرفیت حوضه آب‌ریز خودداری شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اظهار کرد: جریان دائمی زاینده‌رود می‌تواند تا حدی در جهت تقویت سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش اثرات فرونشست زمین تأثیرگذار باشد.
برنامه‌های کنترل فرونشست باید به‌صورت ملی حمایت شود
وی خاطرنشان کرد: وقوع این حادثه و حوادث مشابه می‌توانست خسارات جبران‌ناپذیری را ایجاد کند که باید برنامه‌های پیشگیری و کنترل فرونشست زمین به‌صورت ملی برای استان اجرایی و مورد حمایت قرار گیرد.
شیشه‌فروش ادامه داد: در این رابطه تأمین اعتبارات مورد نیاز استان برای اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی منابع آب، اجرای طرح‌های تأمین آب و احیای زاینده‌رود، بررسی موضوع فرونشست زمین در جلسات شورای عالی آب و کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی، با تدوین برنامه‌های حمایتی و اجرایی ملی برای کاهش خطر و پیشگیری از تشدید آثار این پدیده در استان اصفهان مورد درخواست استان اصفهان است.
وی خاطرنشان کرد: با مطالعات انجام شده از ۳۵ دشت مطالعاتی استان ۲۹ دشت استان مواجه با کاهش سطح آب‌های زیرزمینی شده و در دشت‌های اصفهان، برخوار، مهیار، دامنه، کاشان، گلپایگان، نجف‌آباد، اردستان، شهرضا، فلاورجان و بادرود اثرات فرونشست زمین ناشی از تخلیه آب‌های زیرزمینی آشکار شده و باعث بروز خسارت به بخشی از اراضی کشاورزی، راه‌ها، مدارس و اماکن مسکونی شده است.
نظر شما