به گزارش خبرنگار ایمنا، بحران محیط زیست که امروزه به یک مسئله جدی و قابل تأمل تبدیل شده، حاصل دخالت و بهره‌وری نامعقول انسان از طبیعت پیرامون خود است، امروزه خطرات بسیاری زمین را تهدید می‌کند، به‌طوری که گستردگی و اهمیت این موضوع و مقابله با تهدیدات، توجه دانشمندان را برای نجات زمین برانگیخته است.
امروزه کلان‌شهرها با چالش‌های متعدد و کمرنگ‌تر شدن اهمیت زیست‌پذیری در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. به‌طوری که آلودگی هوا به یکی از مهم‌ترین معضلات کلان‌شهرهای کشور تبدیل شده است و براساس تحقیقات، تهران یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شود که عواقب آن به صورت بیماری‌ها و امراض قلبی‌عروقی، تنفسی و سکته مغزی متوجه ساکنان این شهر می‌شود.
شواهد نشان داده است که در روزهایی که آلودگی هوای ناشی از ذرات معلق زیاد بوده، موارد پذیرش افرادی که دچار مشکلات قلبی‌عروقی و تنفسی شده بوده‌اند، بیشتر بوده است. اصفهان در آلودگی هوا گوی سبقت را از سایر کلان‌شهرها ربوده؛ به گفته مسئولان، اصفهان از دهه‌های گذشته در چرخه نادرست بارگذاری قرار گرفته و شرایط آن متأثر از این موضوع است و این مسیر اکنون شهر را دچار معضلات زیست‌محیطی کرده است و نمی‌توان نسبت به سرنوشت کلان‌شهر مهمی همچون اصفهان بی‌تفاوت بود و باید چاره‌ای اندیشید.
در سال‌های گذشته برای منشأ آلودگی هوای اصفهان عوامل متعددی از جمله کانون‌های گردوغبار در مناطق کویری داخل و خارج استان، خشکی رودخانه زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی مطرح شده است، چرا که استان اصفهان علاوه‌بر داشتن اقلیم گرم و نیمه‌خشک با قرارگیری ۱۰ درصد از بیابان‌های ایران در استان و هم‌جواری ایران با چندین کشور مشابه، همچون عراق و عربستان در سال‌های اخیر همواره با چالش‌های زیست‌محیطی ریزگردها نیز دست‌وپنجه نرم کرده است.
البته به‌طور کلی علاوه بر منشأ خارجی داشتن پدیده ریزگرد در کشور، این پدیده منشأ داخلی نیز دارد که به اعتقاد برخی کارشناسان خشکسالی‌های متوالی دهه‌های اخیر، کشاورزی سنتی، چرای بیش از حد دام، استفاده نکردن صحیح از سیلاب‌ها، نبود دریافت حقابه تالاب‌ها، برداشت‌های بی‌رویه منابع آب زیرزمینی و رودخانه‌ها، آلاینده‌های صنعتی، آتش‌سوزی و قطع درختان جنگل‌ها، همه دست به دست هم دادند تا مراتع و زمین‌های زراعی به بیابان تبدیل و با کمترین وزش باد، ریزدانه‌ها در هوا معلق شود.
آثار سو و پیامدهای منفی گردوغبار
طبق بررسی‌ها، گردوغبار آثار سو و پیامدهای منفی بسیاری دارد که از جمله می‌توان به کاهش رشد و بازدهی محصولات کشاورزی، تشدید خسارات ناشی از بروز آفات و بیماری‌های گیاهی، افزایش تصادفات جاده‌ای به علت کاهش قدرت دید، لغو پروازها و خسارات مالی ناشی از آن، افزایش هزینه درمان، افزایش سرانه هزینه خانوار، افزایش مصرف آب برای شست‌وشو، تعطیلی واحدهای صنعتی، خدماتی، آموزشی، آلودگی منابع آب، اختلال در سیستم‌های برق‌رسانی، افزایش فرسایش بناها و کاهش عمر مفید آنها و مشکلات روحی و روانی افراد اشاره کرد.
همچنین از عوامل انسانی مؤثر بر آنها می‌توان به احداث سد و ایجاد چاه برای بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی اشاره کرد، خشکسالی نیز می‌تواند بر کاهش حجم جریان‌های آب ورودی به تالاب، زیستگاههای تالابی و نیز اقتصاد تالاب اثر گذارد، پس حفاظت از تالاب‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک نیازمند مدیریتی صحیح است.
تالاب‌های ایران بسیار پراکنده و گوناگون است که در میان آنها، تالاب گاوخونی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تالاب‌های ایران است که در سال ۱۳۵۴ در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر قرار گرفت و از این منظر رسیدگی دائمی به شرایط آن اهمیت جهانی دارد، اما تصاویر ماهواره‌ای از اوایل دهه ۸۰ روند کم آبی این تالاب اکولوژیک را نمایان می‌کند، تا جایی که در نبود تأمین حقابه سالانه ۱۷۶ میلیون مترمکعبی امسال این تالاب ۹۹ درصد وسعت خود را از دست داده است و در حال حاضر حدود یک درصد از مساحت خود را حفظ کرده است. آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا، با منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان پیرامون مخاطرات زیست‌محیطی، مباحث آلودگی هوا، کانون‌های گردوغبار با منشأ داخلی و خارجی، کانون بحران فرسایش بادی و عرصه‌های بیابان‌زایی و وضعیت تالاب گاوخونی در استان اصفهان است.
۴۲ مخاطره طبیعی و انسان‌ساز در پهنه استان وجود دارد
ایمنا: تاکنون چند نوع مخاطره طبیعی و انسان‌ساز عظیم در کشور و اصفهان شناسایی شده است؟
شیشه‌فروش: بر اساس مطالعات پژوهشکده سوانح طبیعی حدود ۵۳ مخاطره طبیعی و انسان‌ساز عظیم در کشور شناسایی و رصد شدند که بر طبق آنها برنامه‌های ملی پاسخ به بحران و ملی کاهش خطر تدوین شده است که با توجه به احتمال وقوع این مخاطرات، بسته‌های را برای استان‌ها پیش‌بینی کرده‌اند، بنابراین مطابق با تدوین این برنامه‌ها در نظر داریم امسال در استان اصفهان دو برنامه را اجرایی و به نتیجه مطلوب برسانیم.
ایمنا: چه اقدامات و برنامه‌هایی برای کاهش اثرات مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی مد نظر دارید؟
شیشه‌فروش: در این میسر یکی از برنامه‌های مدنظر این است که از ۱۰ سال گذشته تاکنون با همکاری دانشگاه اصفهان طی تدوین طرح خطرپذیری و جامعه مدیریت بحران، همه حوادث مورد تهدید استان را شناسایی و رصد کردیم و برنامه و راهکاری‌های پیشگیری و کنترل را در حوزه‌های شهرستان‌ها برای دستگاه‌های مختلف تعریف و ابلاغ شده است، بنابراین با هدف کاهش اثرات حوادث، همه تجارب ۱۰ سال اخیر را به خدمت گرفتیم تا از ابتدای سال جاری متناسب با بهره‌گیری از طرح‌های ملی که در اثر کاهش خطر و برنامه پاسخگویی به بحران تعریف شده است، ذیل قانون مدیریت بحران در استان اصفهان اجرایی شود.
براساس مطالعات و رصد احتمال وقوع حوادث تاریخی در سنوات گذشته حدود ۴۲ مخاطره طبیعی و انسان‌ساز در پهنه استان اصفهان وجود دارد که ضمن شناسایی و تعیین مناطق آسیب‌پذیر، گزارش‌ها در اختیار دانشگاه اصفهان قرار گرفته است و کنسرسیوم و مراکز علمی و پژوهشی اصفهان که متشکل از هشت دانشگاه برتر استان است با محوریت دانشگاه صنعتی این اطلاعات را به‌روزرسانی می‌کنند تا در پایان سال جاری دو طرح کاهش خطر و پاسخ به بحران را در استان اجرایی کنیم که این طرح‌های ملی به‌طور کامل تعیین می‌کند همه حوادثی که از سنوات گذشته تاکنون بوده، به کجا رسیده است؟ پهنه‌های خطر کجا است؟ آسیب‌پذیری مناطق شهری و روستایی نسبت به این حوادث چگونه است؟ درصد وقوع آنها چقدر است؟ و در نهایت چه راهکارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدتی برای کاهش اثرات رخدادها با استفاده از مطالعات طرح جامع خطرپذیری که طی ۱۰ سال گذشته در همه حوزه‌ها انجام شده، در نظر گرفته شده است.
در حال حاضر برای اجرای این طرح‌ها ضمن برگزاری جلسات، مقرر شده است که دستگاه‌های اجرایی مطالعات خود را در اختیار دانشگاه اصفهان قرار دهند و دانشگاه هم به صورت میدانی و از طریق نقشه‌های ماهواره‌ای بررسی‌ها و رصدها را انجام دهد تا با برپایی نشستی در شهرستان‌ها با اعضای مدیریت بحران بار دیگر به‌طور دقیق رصد شود که سهم هر یک از این حوادث چقدر است؟ تا چه حدودی می‌تواند تأثیرگذار باشد و با توجه به روند رشد اتفاقات کدام مورد از آنها در اولویت رسیدگی است تا با تدوین و تنظیم سناریویی اقدامات لازم انجام شود، همچنین نکته به نکته بیان کند که برای اتفاق نیفتادن این رخدادها هر کدام از دستگاه‌ها چه وظایفی دارند و در مواجه با حوادث احتمالی چه اقداماتی برای کاهش اثرات آن باید اجرایی شود.
ایمنا: وظایف دستگاه‌ها در پی رخداد حوادث و تعیین خطرات چگونه تعیین شده است؟
شیشه‌فروش: براساس این برنامه‌ها در گام‌های بعدی این طرح، مشخص خواهد شد که در صورت رخداد حوادث و تعیین خطرات، برای آمادگی جامعه در برابر آسیب‌های احتمالی چه اقداماتی باید انجام دهیم و هر دستگاه متناسب با قانون مدیریت بحران چه وظایفی دارد و مطابق زمان‌بندی چه میزان اعتبارات با توجه به سطح حوادث محلی، استانی و ملی نیاز است، همچنین در این طرح بیان شده که فرمانده حادثه چه کسی است، کدام فرد باید ابتدا وارد شود، لذا در سال جاری مطابق با این برنامه‌ها و تجارب سال‌های گذشته، مطالعات مورد نظر را مورد بررسی و رصد قرار می‌دهیم، به عنوان مثال در مورد مباحث آلودگی هوا تاکنون در استان حدود سه تا چهار مطالعه انجام شده و موضوع فرونشست زمین که مطالعات آن توسط سازمان شهرداری اصفهان در حال انجام است، لذا همه این موضوعات پس از شناسایی در اختیار ستاد مدیریت استان قرار خواهد گرفت تا به منظور حمایت‌های لازم به پایتخت ارجاع و سالانه اعتبارت ضروری متناسب با مأموریت‌ها، پیشگیری و کنترل حوادث برای استان تدوین و تعیین شود. مطابق با این طرح‌ها و برنامه‌ها، مسائل مرتبط با استان را تا پایان سال اعلام خواهیم کرد.
۳۲ درصد مساحت استان اصفهان جزو مناطق بیابانی و کویری است
ایمنا: عمده‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی که در استان اصفهان با آنها مواجه هستیم، چیست؟
شیشه‌فروش: آنچه از سنوات گذشته تاکنون با آنها مواجه هستیم معضل کم‌آبی و خشکسالی است؛ حداقل طی ۳۰ سال اخیر شرایط کم‌آبی را در استان تحت‌تأثیر قرار داده و به دنبال آن چندین حادثه در استان اصفهان رقم خورده که افزایش کانون‌های گردوغبار ناشی از کم‌آبی و کم بارشی یکی از این رخدادها است، به‌طوری که در تابستان سال گذشته ۷۰ روز و از ابتدای امسال نیز پنج روز، روزهای ناسالم در اصفهان گزارش و ثبت شده است.
کشور ایران بالغ بر ۲.۴ درصد از مجموع کل بیابان‌های جهان را به خود اختصاص داده که در ۲۲ استان از جمله اصفهان پراکنده است، حدود ۳۲ درصد مساحت استان اصفهان به علت اقلیم خشک و نیمه‌خشک و شرایط کم‌بارشی جزو مناطق کویری و بیابانی است که کانون‌های فرسایش بادی پدیده خیزش گردوغبار در مناطق کویری کاشان، آران و بیدگل، نطنز، نائین، اردستان، میمه، خوروبیابانک و شرق استان فعالیت ریزگردها را تشدید می‌کند، البته گردوغبارها سه عامل داخلی، بیرون استانی و خارج از کشور دارد که در داخل استان به غیر از ۱۴ کانون گردوغبار که شناسایی شدند بسیاری از اراضی کشاورزی به علت کم‌بارشی و نبود تأمین آب و کشت به کانون‌های ریزگرد تبدیل شده است که با وزش باد سبب تشدید گردوخاک در استان می‌شوند، بنابراین بادهای جنوب‌غربی و جنوبی زمان خاصی ندارد و در بیشتر روزهای سال می‌وزد. بادهای غربی در دو نوبت شروع به وزش می‌کند، نخستین نوبت از نیمه اسفند تا نیمه اردیبهشت و دومین نوبت از اواسط شهریور تا اواسط مهرماه است، در تابستان نیز شاهد وزش بادهای شرق به غرب هستیم.
ایمنا: در حال حاضر چه مساحتی از استان اصفهان درگیر عرصه‌های بیابانی است و در کدام مناطق شاهد گسترش این پدیده هستیم؟
شیشه‌فروش: استان اصفهان شاهد آب و هوای بیابانی هستیم که مناطق خوروبیابانک، انارک و شمال اردستان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، در قسمت‌هایی از استان اصفهان آب و هوای نیمه‌بیابانی داریم که شهرستان اصفهان و مناطق مرکزی را تحت پوشش قرار می‌دهد و از ویژگی‌های آن خشکی هوا و کمی باران است. موقعیت بیابان‌زایی یکی از مخاطرات زیست‌محیطی در استان اصفهان است، چرا که طبق مطالعات انجام شده از ۲.۵ میلیون هکتار عرصه‌های بیابانی استان ۱.۵ میلیون هکتار آن تحت فرسایش بادی هستند که طی همکاری سازمان منابع طبیعی، برنامه‌ریزی‌هایی در این زمینه اجرایی شده است.
تعداد ۱۴ کانون بحران فرسایش بادی در استان اصفهان شناسایی شدند و در سال‌های گذشته تاکنون با هدف تثبیت بیابان‌زدایی، پیشگیری از تشدید گردوخاک و کنترل شن‌های روان ۱۰ هزار هکتار نهال‌کاری، ۴۵ کیلومتر بادشکن غیرزنده و ۲۰۰ کیلومتر بادشکن زنده مانند درخت‌های زیتون، اکالیپتوس و توت برای حفاظت جاده‌ها و تأسیسات شهری در برابر گردوغبار و طوفان‌های شنی و ۳۰ هزار و ۸۰۰ هکتار مالچ‌پاشی در مناطق بیابانی استان صورت گرفته است.
ایمنا: برای کنترل بیابان‌زایی تاکنون چه اقداماتی اجرایی شده است و وظایف دستگاه‌های مرتبط در اجرای این اقدامات چیست؟
شیشه‌فروش: شهرستان‌های نائین، کاشان، نطنز، اردستان، آران و بیدگل، برخوار، خوروبیابانک و اصفهان در مجاورت کویر مرکزی ایران قرار دارند و اقدامات بیابان‌زدایی هر ساله به منظور تشکیل شن‌های روان انجام می‌شود. برای کنترل بیابان‌زایی و کاهش اثرات مخرب آن پروژه‌هایی در سطح استان اجرا شده است، طی این سال‌ها عملیات بیابان‌زدایی در ۲۰ هزار هکتار از استان اصفهان انجام شده است که شامل دو هزار هکتار نهال کاری، سه هزار و ۲۰۵ هکتار جنگل‌های دست کاشت و مبارزه با موش و یک هزار هکتار آبیاری و ۶۰۰ کیلومتر بادشکن زنده یعنی دور مزارع درخت‌های اکالیپتوس کاشته می‌شود تا از فرسایش بادی جلوگیری کند. در استان اصفهان شرایط بیابان‌زایی و گرم و خشک را داریم که حفاظت از صنعت کشاورزی، نگهداری از گونه‌های گیاهی، حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی در اثر گردوغبار از مهم‌ترین نتایج انجام شده بیابان‌زدایی‌ها در استان است.
در کشور آئین‌نامه‌ای تحت عنوان پیشگیری و مدیریت پدیده گردوغبار وجود دارد که محیط‌زیست دبیرخانه آن است. این کارگروه سیاست‌های پیشگیری، مدیریت، مقابله و سازگاری با پدیده گردوغبار و برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را پیگیری می‌کند. در آئین‌نامه پیشگیری و مدیریت پدیده گردوغبار، اشاره شده که اداره راه‌وشهرسازی مکلف است در کارگروه زیربنایی در خصوص اجرای طرح‌های پیشگیری و کنترل گردوغبار و راهکارهای مقابله با پدیده خشکسالی، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و گردوخاک پایش مستند انجام دهد. سازمان هواشناسی موظف است سامانه هشدار و پیش‌آگاهی وقوع پدیده گردوغبار را با همکاری محیط‌زیست تهیه کند که در استان اصفهان در شهرستان اردستان ایستگاه سنجش گردوغبار و هواشناسی راه‌اندازی شده است، بنابراین ادارات منابع طبیعی و جهاد کشاورزی، مسئولیت دارند نسبت به برنامه‌های اجرایی برای بهره‌برداری پایدار از اراضی کشاورزی که منشأ گردوغبار هستند، با رویکرد کشاورزی، حفاظتی یا تفکیک، برای پیشگیری و مقابله با پدیده گردوغبار، اقدام کنند.
مقرر شد اداره کل منابع طبیعی اقدامات پیشگیرانه و مقابله‌ای با پدیده گردوغبار را در چارچوب این برنامه اجرا کند و محیط‌زیست با همکاری هواشناسی، شیوه‌نامه اجرایی مدیریت شبکه اضطرار را تدوین کند، همچنین در خصوص توسعه و بهره‌برداری از معادن از حیث میزان آلایندگی و حساسیت مناطق نسبت به پدیده گردوغبار، مقرر شد شورای معادن پیگیری کند.
ایمنا: یکی از کانون‌های بالقوه خطرناک ریزگرد در اصفهان کدام کانون است؟
شیشه‌فروش: تالاب گاوخونی با ۴۷ هزار هکتار وسعت به‌عنوان یکی از کانون‌های جدی تولید ریزگرد با اثرات زیست‌محیطی است، تشدید ریزگردهای آن می‌تواند تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری استان‌های دیگر را هم در بر گیرد، طی بازدیدها و بررسی‌ها از تالاب بین‌المللی گاوخونی اکنون ۹۹ درصد این زیستگاه مهم طبیعی به‌طور کامل خشک شده است و تنها یک درصد آن رطوبت دارد و لازم است سازمان حفاظت محیط زیست کشور، طرح احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی را در دستور کار قرار دهد. این جاذبه و زیستگاه طبیعی بین‌المللی با هدف حفاظت از اکوسیستم نیازمند طرح جامع احیای تالاب‌ها است.
تالاب گاوخونی در سال ۱۹۷۵ تحت پوشش تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر قرار گرفت و از آنجایی که تالاب ارزش بین‌المللی دارد به عنوان پیکره بزرگ و منحصربه‌فرد در تغذیه آب‌های زیرزمینی، کنترل سیلاب، نگهداری مواد غذایی، دارای زیستگاههای شناسایی شده از جمله تالاب رودخانه تپه شنی، دشت‌های سپید، شوره‌زار، شن‌زار، تپه ماهور، کوه آشتیان در مرکز رودخانه نقش دارد.
ضرورت احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی
ایمنا: اهمیت و جایگاه تالاب بین‌المللی گاوخونی در اکوسیستم زیست‌بوم فلات مرکزی کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شیشه‌فروش: اهمیت و جایگاه تالاب بین‌المللی گاوخونی در اکوسیستم زیست‌بوم فلات مرکزی کشور و حفظ حیات پرندگان، جانداران و گیاهان مختلف مطرح و شناخته شده است. این تالاب در گذشته سالانه میزبان ۱۵۰ هزار بال انواع پرنده بوده است، اما براساس آخرین سرشماری سالانه کمتر از ۷۰۰ پرنده مهاجر در این تالاب مشاهده می‌شود، بنابراین تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی، حفظ فرصت‌های ارزشمند گردشگری، حمایت از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی، تغییرات و تعدیل آب و هوای منطقه، کنترل سیلاب، پالایش آلاینده‌ها و تصفیه پساب از کارکردهای ارزشمند تالاب گاوخونی است که با احیای این تالاب بین‌المللی ضمن محافظت از منابع آب و خاک، مخاطرات زیست‌محیطی و بیابان‌زایی در سطح استان اصفهان نیز کاهش پیدا می‌کند. چرا که خشک شدن تالاب تبعات زیستی بسیاری همچون خیزش گردوغبار، کاهش حجم سفره‌های آب زیرزمینی و تشدید بیماری پوستی سالک در منطقه را به‌همراه خواهد داشت.
در همین راستا ثبت شهر ورزنه به‌عنوان شهر تالابی جهان در سایت کنوانسیون رامسر که اهمیت احیای تالاب گاوخونی را حائز اهمیت می‌کند، چرا که تأمین حقابه تالاب گاوخونی و زاینده‌رود بسیار حیاتی است و درخواست داریم که سازمان محیط زیست و منابع طبیعی وزارت نیرو همکاری ویژه‌ای را برای احیای این تالاب بین‌المللی انجام دهند. در سال‌های اخیر چندین مرتبه از سازمان محیط زیست کشور درخواست کردیم به منظور احیای این تالاب اقدامات لازم را اجرایی کنند، همچنین موضوع آن در دستور کار، کارگروه سازگاری با کم‌آبی با پیگیری‌های آب‌منطقه‌ای استان قرار گرفته است.
تالاب گاوخونی به کانون بحرانی فرسایش بادی در مرکز کشور تبدیل شده، بنابراین لازم است سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور مطابق طرح اکوسیستم‌های تالابی و در جهت اجرای قانون حفاظت از تالاب‌ها و رودخانه‌های در معرض خطر با همکاری وزارت نیرو نسبت به احیای تالاب گاوخونی و حقابه آن اقدام کند. با وجود بارش‌های موسمی طی شهریورماه سال گذشته، در مدت بارش‌ها سعی شد سیلاب‌های محلی در کوه سیاه، شرق تالاب و شهرستان خوروبیابانک و ورزنه برای اندکی افزایش رطوبت و کاهش ریزگردها و گردوخاک به سمت تالاب گاوخونی هدایت شود، اما با تشنگی طولانی‌مدت تالاب تنها دو تا سه درصد آن سیراب شد و تمام سیلاب‌ها هم به زمین فرو رفت، لذا اهمیت اجرای قانون حفاظت از تالاب‌ها و طرح حفاظت از اکوسیستم‌های تالابی ضروری است.
ایمنا: طرح‌های مهار آلایندگی‌ها در کلان‌شهر اصفهان چگونه اجرایی می‌شود؟
شیشه‌فروش: علت آلودگی هوا در نیمه نخست سال جاری، کانون‌های گردوغبار و وزش باد فاقد رطوبت نیز سبب تشدید این شرایط شده است، زیرا زمانی که باد می‌وزد، شاهد خیزش کانون‌های گردوغبار هستیم، اما نیمه دوم سال به‌طور معمول شرایط خاص اصفهان از نظر جغرافیایی، وجود صنایع اطراف و خودروها و نیروگاه این استعداد را به وجود می‌آورد که آلودگی‌های ناشی از خودروها و صنایع ایجاد و منجر به افزایش آلودگی هوا در شهر اصفهان و شهرهای اطراف شود.
در سال‌های گذشته پیگیری‌های فراوانی در راستای آلودگی هوای اصفهان انجام شده است، به عنوان مثال دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی و محیط زیست مطالعاتی در زمینه سهم‌بندی و وضعیت انتشار و منابع انتشار آلاینده‌ها به‌طور مشخص ارائه کردن و با تدوین سناریوهایی به منظور اجرای طرح‌های مهار آلایندگی‌ها صورت گرفته و با ابلاغ آئین‌نامه‌های قانون هوای پاک، نقش و وظایف دستگاه‌ها در استان تعیین شده است. در تصویب قانون هوای پاک آمده که محیط زیست به عنوان دبیرخانه این قانون در استان‌ها موظف به پیگیری و اجرای تکالیف است، وظایف و تکالیف تمام دستگاه‌ها در بخش کاهش انتشار آلاینده‌ها در قانون هوای پاک درج شده است و نظارت بر آن توسط محیط زیست باید انجام شود.
در سه سال گذشته مطالعاتی انجام شده و نتایج این مطالعات در اختیار محیط زیست قرار گرفته است، در سال‌های مختلف به ویژه در شش ماه نخست سال جاری نیز جلسات متعددی در این راستا تشکیل شده است، همچنین مطالعه‌ای توسط هواشناسی انجام شده که تکمیل‌کننده مطالعات قبلی است و به‌طور دقیق سهم‌بندی انتشار آلاینده‌ها را مشخص و کمک می‌کند تا نتایج مطالعات و اقدامات دستگاه‌ها شتاب گیرد.
در مجموع آنچه استان می‌توانست انجام دهد در راستای پیشگیری و کنترل انتشار آلایندگی‌ها اجرایی کرده است، اما در شرایط فعلی نیازمند چاره‌اندیشی و حمایت جدی سازمان محیط زیست کشور و تخصیص اعتبارات لازم برای اجرای طرح‌های پایش کیفیت هوا، تقویت نیروها، تجهیز امکانات، بازسازی و نوسازی دستگاه ایستگاه‌های سنجش آلایندگی هوای استان هستیم. برای کنترل آلایندگی‌های اصفهان نوسازی ناوگان اتوبوسرانی در دستور کار مسئولان استانی قرار گرفته است، اما تسریع و اجرای خط سوم مترو اصفهان، خروج خودروهای فرسوده شخصی از چرخه ناوگان حمل‌ونقل، انتقال کوره‌های گچ و مصالح به خارج از شعاع ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان که بخشی از آن با توجه به وظایف سازمان صنعت و معدن اجرایی شده است و برای سایر نیز باید پیگیری شود، اکنون نیازمند حمایت‌های ویژه و اعتبارات لازم کشوری است.
نظر شما