به گزارش خبرنگار ایمنا، اهمیت جایگاه پژوهش به اندازه‌ای است که رهبر معظم انقلاب با نگاهی تیزبینانه نسبت به تأثیر پژوهش در توسعه و تحول جامعه بر این مسئله تاکید دارند؛ ایشان معتقدند در امر پژوهش، باید اهداف مشخص باشد و بدون التفات به هدف، قدمی برداشته نشود. ایشان بارها خطاب به نخبگان و پژوهشگران نسبت به اهمیت این امر تاکید کردند که قطعاً توجه به این امر با در نظر گرفتن نگاه والای ایشان در کنار حمایت‌های مسئولان امور پژوهشی کشور منجر به کاربردی شدن پژوهش خواهد شد.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری که چهارشنبه _بیستم آبانماه ۱۳۹۴_ برگزار شد اهمیت پژوهش‌محور شدن دانشگاه‌ها، اجرای دقیق نقشه جامع علمی کشور، توجه به کیفیت آموزش عالی و تعیین شاخص‌های دقیق و منطبق با واقعیات و ارتباط دانشگاه با صنعت را مورد تأکید قرار دادند و گفتند: یکی از راه‌های ایجاد اشتغال برای دانش آموختگان دانشگاه‌ها، برقراری ارتباط میان صنعت و دانشگاه است که لازمه این موضوع نیز برنامه‌ریزی وزرای مربوطه و ایجاد همکاری جامع میان دانشگاه‌ها و صنعت در بخش‌های دولتی و غیردولتی است.
لازمه ورود به نسل چهارم دانشگاهی توسعه پژوهش و فناوری است
حمیدرضا صفوی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان می‌گوید: دانشگاه صنعتی به خوبی توانسته است در جامعه نخبگانی و صنعتی اثرگذار باشد.
وی با بیان اینکه لازمه ورود به نسل چهارم دانشگاهی، توسعه پژوهش و فناوری است می‌افزاید: لازمه پژوهش و نوآوری داشتن یک نظام آموزش خوب در دانشگاه‌ها است و توجه به هر دو مقوله کیفیت در آموزش و پژوهش در دانشگاه صنعتی اصفهان طی سالیان گذشته مورد توجه قرار گرفته است.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان همجواری با شهرک علمی‌وتحقیقاتی اصفهان را فرصتی ارزشمند برای دانش آموختگان دانشگاه دانسته و خاطرنشان می‌کند: هیچ سقف و محدودیتی برای علم و فناوری وجود ندارد و نمونه‌های موفق شرکت‌های دانش بنیان شهرک علمی‌وتحقیقاتی اصفهان، از دانش آموختگان این دانشگاه هستند که در سطح کشور توانسته‌اند به خوبی محصولات دانش بنیان خود را عرضه کنند.
تجاری‌سازی علم در گرو عملیاتی کردن «پژوهش‌های دانشگاهی»
مجتبی جعفری، مدیر کل فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان ضمن اشاره به اینکه باید بر واژه «پژوهش» تمرکز بیشتری داشته باشیم به خبرنگار ایمنا می‌گوید: گاهی مقصود ما از پژوهش بُعد تئوریک و مطالعاتی صرف است؛ درصورتی‌که اگر منظورمان صرفاً بعد مطالعاتی آن باشد، به مفهومی که همه ابعاد تحول علمی را در خود جای داده باشد، نخواهیم رسید بلکه فقط در حکم یک مقدمه است.
وی با اشاره نقطه آغاز هر فعالیت پژوهشی می‌افزاید: درواقع هر فعالیت علمی با پژوهش آغاز می‌شود، به این معنا که مجموعه مطالعاتی انجام شود سپس تبدیل به کتاب یا مقاله شود.
مدیر کل فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان ادامه می‌دهد: گاهی منظور از پژوهش هم بعد تئوریک، آزمایشگاهی و کارگاهی آن است؛ چنین نگاهی می‌تواند تأثیر به‌سزایی بر بهبود فضای اشتغال داشته باشد چون پژوهش مورد نظر فاز مطالعاتی را گذرانده و در آزمایشگاه به نتیجه می‌رسد، پس می‌توان گفت این مدل از پژوهش به فضای اشتغال بسیار نزدیک‌تر است. با این دیدگاه نسبت به پژوهش می‌توان به محصولی رسید که از لحاظ علمی حائز اهمیت است، درصورتی‌که یک پژوهش مراحل فوق را بگذراند، می‌توان آن را یک فعالیت عملیاتی و اجرایی نامید.
وی در رابطه با تجاری‌سازی علم و رابطه آن با پژوهش‌محوری می‌گوید: درصورتی‌که صرفاً پژوهش در حد مقاله‌نگاری باشد، تجاری‌سازی با این شیوه محقق نخواهد شد، البته باید توجه داشت که نقطه آغاز تجاری‌سازی علم نگارش مقالات و مطالعات اولیه است، اما پژوهش با این روش تا رسیدن به تجاری‌سازی فاصله زیادی دارد.
این پژوهشگر در ادامه می‌افزاید: اگر منظور از پژوهش‌محوری، صرفاً فعالیت‌های پژوهشی-آزمایشگاهی باشد در این صورت می‌توان گفت پژوهش به تجاری‌سازی نزدیک‌تر است. برای رسیدن به مرحله تجاری‌سازی با محدودیت‌ها و چالش‌هایی ازجمله اخذ مجوزهای خاص، استقبال بازار هدف و غیره مواجه هستیم که در این راستا باید برای تجاری‌سازی نظام اداری نیز همراهی لازم را داشته باشد تا این موانع نیز برطرف شود.
وی در پایان می‌گوید: پژوهش به معنای مطالعات نظری در کنار فعالیت‌های آزمایشگاهی و کارگاهی، طبیعتاً می‌تواند مقدمه خوبی برای تجاری‌سازی باشد. هرچه به فعالیت‌های آزمایشگاهی بیشتر پرداخته شود به تجاری‌سازی علم نزدیک‌تر خواهیم شد، اما همه چیز در این مرحله محقق نمی‌شود؛ حمایت بازار، دولت و مجموعه‌ها باید به دنبال یک پژوهش باشد تا هدف تجاری‌سازی محقق شود.
لزوم توسعه فعالیت‌های پژوهشی در مدارس
احمدرضا بنی لوحی، معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به نزدیک شدن به ایام تعطیلات تابستان و فرصت اوقات فراغت می‌گوید: پژوهش سراهای آموزش‌وپرورش در کنار دیگر پایگاه‌ها و مراکزی که برای گذراندن مفید ایام تابستان برای دانش آموزان در نظر گرفته شده است، می‌تواند مکانی مناسب برای رشد و هدایت استعدادهای آنان باشد.
وی پژوهش را شریان حیاتی و عامل پویایی تعلیم و تربیت عنوان و بر نهادینه کردن آن در مدارس برای گرایش دانش آموزان به‌سمت فعالیت‌های پژوهشی در پژوهش‌سراها تاکید می‌کند.
بنی لوحی ادامه می‌دهد: این مراکز علمی زیر نظر آموزش و پرورش، زمینه رشد، هدایت و پرورش خلاقیت‌های فردی و گروهی دانش آموزان را فراهم می‌آورد و همچنین گسترش فرهنگ مطالعه و تحقیق در دانش آموزان را موجب می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی روی رشته‌هایی متمرکز هستند که شاید در کتاب‌های درسی کمتر به آن پرداخته می‌شود و یا اینکه موضوعاتی وجود دارد که نیازمند پژوهش و تحقیقات است ولی در مدارس امکان آن وجود ندارد. اکنون در پژوهش‌سراهای استان رشته‌های علمی مهمی از جمله نانوفناوری، سلول‌های بنیادی، پزشکی و بازساختی، زیست‌فناوری، نجوم، برنامه‌نویسی، گیاهان دارویی، ادبیات و علوم انسانی، انرژی‌های نوین، حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته تدریس می‌شود.
بنی لوحی همچنین درخصوص توجه به رشته هوش مصنوعی به راه اندازی قطب رباتیک و هوش مصنوعی در یکی از پژوهش‌سراهای اصفهان اشاره کرد.
پژوهش حلقه مفقوده ارتباط صنعت و دانشگاه است
حمیدرضا یوسفی، دانشجو و پژوهشگر یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور با تاکید بر نقش پژوهش بر بهبود فضای اشتغال به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بسیاری از دانشگاه‌ها و حتی مدارس و هنرستان‌ها نیز اهمیت پژوهش محوری پی برده‌اند متأسفانه وجود نداشتن ارتباط کافی بین محیط آموزش و صنعت یکی از موضوعات اصلی در نظام آموزشی است.
وی با اشاره به اینکه پژوهش حلقه مفقوده ارتباط صنعت و دانشگاه است، می‌افزاید: نیازهای مطرح شده در صنعت می‌تواند در قالب پژوهش‌ها، کارگاه‌ها و طرح‌های صنعتی در دانشگاه‌ها مورد بررسی قرار گیرد و تحت عناوینی مثل پایان‌نامه، مقاله و یاحتی پتنت و اختراع قرار می‌گیرد.
این پژوهشگر خاطرنشان می‌کند: انجمن‌های علمی دانشجویی می‌تواند تأثیر به‌سزایی در تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه داشته باشند. البته این موضوع نباید فقط منوط به مقاطع بالا بوده و در آموزش‌های مدارس باید جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
وی با اشاره اینکه برای ایجاد بستر ورود پژوهش و دانش به محیط کسب و کار باید روی سنین هدف سرمایه‌گذاری صورت پذیرد، تصریح می‌کند: در صورتی که پژوهش در مقاطع پایین نهادینه شود قطعاً آینده روشن‌تری خواهیم داشت.
یوسفی ادامه می‌دهد: درصورتی که جامعه هدف یعنی نوجوان و جوان از همین اکنون آماده ورود به اشتغال پایدار شوند در آینده به صنعت کشور کمک‌های شایانی خواهند کرد.
گزارش از: بهنام عبدلی _ دبیر سرویس علم‌وفناوری خبرگزاری ایمنا
نظر شما