شناسنامه دیار آذربایجان در دوران دفاع مقدس / پایه‌گذار لشکر عاشورا چه کسی بود؟

تیپ عاشورا که پیش از عملیات محرم و هم‌زمان با گسترش و توسعه‌ سازمان رزم سپاه، به لشکر ۳۱ عاشورا ارتقا پیدا کرد، از نخستین یگان‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که در دوران دفاع مقدس شکل گرفت. بیشتر نیروهای این تیپ و پشتیبانی از آن از خطه آذربایجان تامین شد.

به گزارش خبرنگار ایمنا و براساس یادداشتی که سیدصالح ایمانی، پژوهشگر دفاع مقدس در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است: «به دنبال موفقیت رزمندگان ایرانی در عملیات حصر آبادان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نخستین تیپ‌های خود را تشکیل داد. امام حسین (ع)، عاشورا و کربلا، سه تیپ اولیه سپاه بودند که به فرماندهی شهید حاج‌حسین خرازی، سردار محمدعلی جعفری و سردار مرتضی قربانی شکل گرفتند.

ریشه‌های تأسیس لشکر عاشورا را باید در خط دفاعی سوسنگرد بعد از محاصره اول آن، یعنی تقریباً در ماه اول شروع جنگ تحمیلی جست‌وجو کنیم.

سردار امین شریعتی که پیش و پس از شهید باکری فرماندهی لشکر عاشورا را برعهده گرفت در این خصوص می‌گوید: "بعد از محاصره سوسنگرد، نیروها از اهواز به سمت این شهر حرکت کردند که ما هم به اتفاق شهید دقایقی به سوسنگرد رفتیم. در ماجرای محاصره دوم این شهر، رزمندگان آذربایجانی به فرماندهی شهید تجلایی حماسه‌ها آفریدند و مانع سقوط کامل این شهر شدند. از همان‌جا بود که هسته تشکیل تیپ عاشورا رقم خورد تا اینکه بعد از عملیات ثامن الائمه (ع) فرمانده وقت سپاه دستور داد سه تیپ تشکیل شود. تیپ عاشورا هم جزو این سه تیپ بود که به فرماندهی سردار عزیز جعفری تشکیل شد."

بعد از عملیات طریق‌القدس، سردار مهدی شریعتی فرمانده تیپ عاشورا شد. یعنی دوره فرماندهی عزیز جعفری در این تیپ، از مهر تا آذرماه سال ۶۰ بود. سپس شریعتی فرمانده تیپ شد و تا پیش از عملیات رمضان (تابستان سال ۱۳۶۱) در این سمت ماند.

بعد از آن فرماندهی تیپ عاشورا به شهید مهدی باکری واگذار شد که سومین فرمانده آن بود. آقا مهدی از تابستان سال ۱۳۶۰ تا اواخر اسفندماه سال ۱۳۶۳ فرمانده تیپ عاشورا بود. چند ماه بعد از حضور او تیپ عاشورا به لشکر ارتقا پیدا کرد و در دو عملیات خیبر و بدر نقش تعیین کننده‌ای ایفا کرد. پس از شهادت باکری در بیست‌وپنجم اسفند ماه سال ۱۳۶۳ و حین عملیات بدر، دوباره مهدی شریعتی، فرمانده تیپ عاشورا شد و تا پایان دفاع مقدس در این سمت خدمت کرد.

نیروهای تیپ عاشورا در ابتدای تشکیل از خوزستان، فارس، آذربایجان و تهران بودند، اما چون هسته اصلی تیپ همان رزمندگان آذربایجانی حاضر در حماسه سوسنگرد بودند، بعدها خود به خود کل نیروها از بچه‌های آذربایجان شرقی و غربی تأمین شدند و پشتیبانی این تیپ نیز به خطه آذربایجان تعلق گرفت.

بزرگ‌ترین حماسه لشکر عاشورا بعد از حماسه دجله (خیبر و بدر)، حماسه اسکله چهار چراغ و کارخانه نمک در عملیات فاو بود. در عملیات والفجر ۸ اگر اسکله چهارچراغ سقوط نمی‌کرد، لشکر ۵ نصر که در جناح راست و لشکر ۲۵ کربلا در جناح چپ این لشکر در خطر می‌افتادند و تمام یگان‌ها مجبور به عقب‌نشینی می‌شدند اما با تصرف اسکله چهارچراغ توسط غواص‌های لشکر عاشورا، دیگر لشکرها توانستند نیروهای پشتیبانی خود را وارد عمل کنند.

شناسنامه دیار آذربایجان در دوران دفاع مقدس / پایه‌گذار لشکر عاشورا چه کسی بود؟

اگر بخواهیم به کارنامه عملیاتی این لشکر در جنگ تحمیلی نگاهی داشته باشیم، باید گفت که لشکر ۳۱ عاشورا درعملیات‌ها و مأموریت‌های ویژه‌ای همچون «جنگ در کردستان (قبل از جنگ تحمیلی) با پاک‌سازی سقز، اشنویه، پیرانشهر، سردشت، شاهین‌دژ، تاکپ‌، بوکان‌، دیوان‌دره»، «نبرد محاصره سوسنگرد بیستم آذر ماه سال ۱۳۵۹ جنوب شهر سوسنگرد»، «نبرد هویزه پنجم دی‌ماه سال ۱۳۵۹ جنوب شهر هویزه»، «نبرد امام مهدی (عج) بیست‌وششم اسفند ماه سال ۱۳۵۹ غرب شهر سوسنگرد»، «نبرد امام مهدی (عج) و امام علی (ع) شمال و غرب شهر سوسنگرد»، «نبرد طراح رمضان پنجم مرداد ماه سال ۱۳۶۰ حمیدیه»، «نبرد شهید مدنی بیست‌وهفتم مهرماه سال ۱۳۶۰ سوسنگرد» و «نبرد ثامن‌الائمه پنجم مهرماه سال ۱۳۶۰ شکست حصر سوسنگرد» اشاره کرد.

علاوه‌بر این، «نبرد طریق‌القدس در هشتم آذرماه سال ۱۳۶۰ شهر بستان»، «نبرد مطلع‌الفجر بیست‌وششم آذرماه سال ۱۳۶۰ سر پل ذهاب»، «نبرد محمد رسول‌الله (ص) یازدهم دی‌ماه سال ۱۳۶۰ شهر نوسود»، «نبرد مولای متقیان (ع) در دهم اسفندماه سال ۱۳۶۰ چزابه»، «نبرد فتح‌المبین یکم فروردین‌ماه سال ۶۱ دزفول، شوش، رودخانه کرخه، جنوب خسروی»، «نبرد بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر»، «نبرد رمضان بیست‌وچهارم تیر ماه سال ۱۳۶۱ منطقه عمومی جنوب شرق بصره»، «نبرد مسلم بن‌عقیل نهم مهر ماه سال ۱۳۶۱ منطقه عمومی غرب‌، سومار و سلمان کشته»، «نبرد والفجر مقدماتی هجدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۶۱ فکه و چزابه»، «نبرد والفجر ۱،۲ و ۴ در مناطق فکه‌، دره شیلر و شمال مریوان سال ۱۳۶۲»، «نبرد خیبر سوم اسفند ماه سال ۱۳۶۲ هویزه، جزایر مجنون» و «نبرد بدر یازدهم اسفند ماه سال ۱۳۶۳ شرق رود دجله» نیز از دیگر عملیات‌هایی است که رزمندگان ایثارگر لشکر ۳۱ عاشورا در آن فداکاری کرده‌اند.

«نبرد والفجر ۲۰، فتح بزرگ آزادسازی شهر استراتژیک بصره در عراق»، «نبرد یا مهدی یا صاحب‌الزمان (عج)، بصره کارخانه نمک، جاده ام‌القصر و رأس البیشه»، «نبرد کربلای ۴، اروند رود جنوب خرمشهر»، «نبرد کربلای ۵، شلمچه، شرق بصره»، «نبرد کربلای ۸، شرق بصره»، «نبرد نصر ۷‌، منطقه عمومی غرب‌، سردشت»، «نبرد بیت‌المقدس ۲، منطقه عمومی غرب سلیمانیه عراق ماووت»، «نبرد مرصاد، منطقه عمومی غرب‌، پدافند متحرک جبهه کوشک ۶۷ الی ۶۸، جبهه کوشک و منطقه صفر مرزی» و «پدافند متحرک جبهه بانه ۶۷ الی ۷۳ کردستان بانه صفر مرزی» هم از دیگر عملیات‌ها و مأموریت‌هایی به‌شمار می‌آیند که به لشکر ۳۱ عاشورا محول شده است.»

کد خبر 664713

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.