از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم

موزه‌های اصفهان با چه ظرفیت‌های مثبت و مشکلاتی روبه‌رو هستند؟ دلیل ورود شهرداری اصفهان به حوزه موزه‌داری چیست؟ و پرسش‌های مشابه دیگر که مدیران موزه‌های شهر اصفهان در میزگرد موزه عصارخانه شاهی به آن پاسخ دادند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، مجموعه‌سازی برای انسان امری فطری است و ذوق و سلیقه در گردآوری آن بی‌شک همواره همراه او بوده است. در دوران نوسنگی، انسان مجموعه‌هایی از صدف، گوش‌ماهی، سنگریزه و استخوان جانوران را گردآوری و از آن برای تزئینات استفاده می‌کرد. در مراحل بعدی تمدن، این مجموعه‌ها بیانگر شیوه‌های اعتقادی و آئینی اقوام مختلف شد.

مجموعه‌های تزئینی و تجملی که به‌ویژه در قبرستان‌های تمدن‌های باستان بین‌النهرین و فلات ایران یافت شد اعتقاد به زندگی پس از مرگ را نشان داد. در عهد باستان اشیا گران‌بها و نفیس که جنبه نذری داشت برای برآوردن نیازها در درون زیارتگاه‌ها و معابد گردآوری می‌شد. این امر در تمام جوامع تمدن‌های باستانی فراوان افت می‌شود. در جامعه امروزی ما موزه نمایانگر نهادی شدن این گرایش همگانی به گردآوری است.

از طرفی ریشه واژه موزه از لغت یونانی موزین (Mousein) به معنای مقر زندگی موز (Mouse) الهه هنر و صنایع در اساطیر یونان باستان اقتباس‌شده است و در زبان انگلیسی تلفظ میوزیم (Museum) و در زبان فرانسه موزه را به خود گرفته است . در حوالی دهه ۱۲۹۰ قمری تلفظ فرانسه موزه به زبان فارسی نیز راه یافت. پیشینه آن برمی‌گردد به سفرهای ناصرالدین‌شاه قاجار به اروپا و مشاهده موزه‌های آن دیار و تصمیم او به ایجاد مشابه آن در ارگ سلطنتی تهران و انتخاب نام موزه برای آن. اکنون هزاران مؤسسه بین‌المللی موزه وابسته به سازمان فرهنگی و علمی و تربیتی سازمان ملل متحد یونسکو دربند سه و چهار اساسنامه خود که جامع‌ترین تعریف موزه است چنین می‌گوید:

«موزه مؤسسه‌ای است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و دز خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند هدف موزه‌ها تحقیق در آثار و شواهد برجای‌مانده انسان و محیط‌زیست او، گردآوری، حفظ و بررسی و بهره‌وری معنوی است.»

اما شورای بین‌المللی موزه‌ها در سال ۲۰۱۹ و در اجلاس کیوتو تعریفی جدید از موزه ارائه داد که موردنقد بسیاری از کارشناسان بین‌المللی قرار گرفت و این نهاد بین‌المللی را بر آن داشت تا ارائه تعریف جدید برای موزه‌ها را به شور بگذارد. مهم‌ترین نکته‌ای که در تعریف ارائه‌شده در اجلاس کیوتو از موزه، موردنقد صاحب‌نظران قرار گرفت بی‌توجهی به مفهوم آموزش بود. ون که مادرباچر؛ رئیس بخش آموزش موزه موسگارد دانمارک، یکی از منتقدان به تعریف ارائه‌شده از سوی ایکوم است و در یادداشتی که در این رابطه تهیه‌کرده، آورده است: «طبق تعریف جدیدی که برای موزه ارائه‌شده است، کارکرد موزه «تفسیر» یا «افزایش درک جهان» است. این توصیفات نمی‌توانند جایگزین اهمیت «آموزش» یا «یادگیری» شوند. آموزش، تعامل فرهنگی و یادگیری از وظایف کلیدی یک موزه مدرن هستند.» در پی این انتقادات، شورای بین‌المللی موزه‌ها تعریف دیگری از موزه را ارائه کرد.

درحالی‌که مرور وضعیت موزه‌های دنیا، حکایت از وجود جایگاهی پراهمیت برای موزه‌ها در عصر حاضر است، نشان می‌دهد که موزه‌ها کارکرد خود را در عصر حاضر از شیء گرا بودن به حوزه‌های نوین تغییر رویه داده‌اند و همین امر باعث شده که نیاز مختلف مخاطب در تمامی حوزه‌ها در نظر گرفته شود، از طراحی ویترین‌ها تا در اختیار گذاشتن امکانات صوتی و تصویری و مکتوب برای درک بهتر فضای موزه و ایجاد ارتباط با اشیا. در موزه‌ها به‌ویژه موزه‌هایی که اشیای تاریخی و باستانی را به نمایش می‌گذارند در بسیاری از موزه‌ها صورت گرفته و یا در اولویت اول آن موزه است اما حال این پرسش مطرح می‌شود که موزه‌های ایران به‌ویژه شهر اصفهان که به‌عنوان شهر موزه شناخته می‌شود چه رسالتی در عصر حاضر به‌ویژه پس از شیوع کرونا دارند؟ ا ز این رو موزه عصارخانه شاهی یکی از موزه‌های اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان به مناسبت روز موزه‌ها و هفته میراث فرهنگی اقدام به برگزاری میزگرد تخصصی «رسالت موزه‌ها در عصر حاضر» با حضور مدیران موزه‌های شاخص شهر اصفهان و متولیان امر همچون آتوسا پورجوهری، مدیر موزه موسیقی اصفهان، زویا خاچاطور، نماینده موزه ارامنه اصفهان، نفیسه گوهری، امین اموال موزه کاخ چهل‌ستون، راحله یوسفیان دارانی، مدیر موزه هنرهای تزئینی ایران، میثم مهدیی، مدیر مجموعه موزه‌های خانه تاریخی مشیرالملک، محمد هاشم صرامی، مدیر موزه گرمابه شاهزاده‌ها، امین خیام باشی، مدیر موزه عصارخانه شاهی، احسان بختیاری، مدیر موزه ملی هنرهای اصفهان، علی عطریان، رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان و ساغر حمیدی، مدیر موزه‌های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان کرد که مشروح قسمت اول این میزگرد را در ذیل ازنظر می‌گذرانید.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

تبدیل‌شدن موزه موسیقی اصفهان به‌عنوان برند گردشگری در کشور

آتوسا پورجوهری، مدیر موزه موسیقی اصفهان اظهار کرد: این موزه خصوصی است و پویا بودن، سیاست و اصلی مدیریت این مجموعه است. موزه موسیقی از سال ۹۴ در محله جلفا فعالیت خود را آغاز و تا سال ۹۷ در این مکان به فعالیت خود ادامه داد اما در دوران شیوع کرونا شهرداری اصفهان پیشنهاد داد که این موزه به مجتمع تجاری هشت‌بهشت واقع درگذر فرهنگی چهارباغ منتقل شود تا در این گذر که محور فعالیت‌های گردشگری است، این موزه به گردشگران ارائه خدمت کند.

وی افزود: موزه موسیقی اصفهان تا قبل از نقل‌مکان به مجموعه هشت‌بهشت سالانه حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار گردشگر داخلی داشت و طی سه دوره متوالی این موزه از شورای بین‌المللی موزه‌ها «ایکوم» در بحث رعایت استاندارها و بازدید، مقام کشوری کسب کرد و حتی یک دوره به‌عنوان موزه برتر کشور از طرف وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری انتخاب شد و در کنار این موفقیت‌ها، طی این سال‌ها موزه موسیقی در بحث جذب و بازدید گردشگری خارجی تبدیل به یک برند شد.

مدیر موزه موسیقی اصفهان تصریح کرد: این موزه برای نقل‌مکان به مجموعه تجاری هشت‌بهشت، دکوراسیون و چیدمان بالغ‌بر ۱.۵ میلیارد تومان هزینه کرد اما از بدو استقرار تاکنون با مشکل نبود تابلو برای اطلاع شهروندان و گردشگران مواجه است. نامه‌نگاری‌ها و اقدامات اداری برای دریافت مجوز تابلو از دستگاه‌های متولی صورت گرفته است اما هنوز بعد از استقرار یک سال و چند ماه در مکان جدید، این موزه فاقد تابلو است.

وی ادامه داد: حتی در ایام نوروز و زمان‌هایی که اصفهان با پیک گردشگر مواجه است، این موزه سعی کرد چند بنر اطلاع‌رسانی در ورودی مجموعه هشت‌بهشت و زیرزمین آن قرار دهد اما این بنرها جمع‌آوری شد و به ما اطلاع داده شد که حتی مجوز زدن بنر نداریم همه این عوامل و مشکلات باعث شده که موزه موسیقی اصفهان که زمانی برند گردشگری داخلی و خارجی اصفهان در کشور بود هم‌اکنون تبدیل به یک مجموعه دفن شده در یک مجتمع تجاری شود.

پورجوهری گفت: یکی از نیازهای ضروری هر موزه دارا بودن نشان شهری است که مخاطب را به سمت مجموعه هدایت کند اما موزه موسیقی از این حق طبیعی محروم است هم‌اکنون درمجموعه تجاری هشت‌بهشت بنرها و تبلیغات شرکت‌ها و دفاتر گردشگری که در این مجموعه استقرار ندارند، موجود است اما دریغ از یک بنر اطلاع‌رسانی که نشان دهد موزه موسیقی اصفهان در این مکان استقرار دارد.

وی اضافه کرد: یکی دیگر از مشکلات موزه موسیقی نبود زیرساخت‌های لازم برای احداث کافی‌شاپ است، ما این مکان را با تمام امکانات و زیرساخت‌ها اجاره کردیم اما این مکان فاقد لوله‌کشی آب است که بتوان همچون سایر موزه‌ها در کنار کالبد موزه‌ای یک کافی‌شاپ ایجاد کنیم، در این مورد هم مکاتبات لازم با دستگاه‌های متولی و هیئت‌مدیره مجتمع هشت‌بهشت صورت گرفته است، اما تاکنون همکاری‌های لازم صورت نگرفته است. همه این مشکلات باعث شد که موزه موسیقی اصفهان در شرف کامل ورشکستگی قرار گیرد و به‌جرئت می‌توان گفت این مجموعه در حال تعطیلی است.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

موزه ارامنه اصفهان دومین موزه با قدمت کشور

زویا خاچاطور، نماینده موزه ارامنه اصفهان اظهار کرد: خوشبختانه باسابقه طولانی که موزه‌داری در بین ارامنه دارد، به‌جرئت می‌توان گفت بعد از موزه کاخ گلستان، موزه ارامنه اصفهان دومین موزه در ایران و اولین موزه در اصفهان باسابقه حدود ۹۰ سال فعالیت است. موزه ارامنه اصفهان شامل سه موزه کلیسای وانک، مردم‌شناسی و موسیقی است.موزه کلیسای وانک ۹۰ سال، موزه مردم‌شناسی ۱۰ سال و موزه موسیقی دو سال قدمت دارد.

وی ادامه داد: در زمان شیوع کرونا این سه موزه درمجموع پانزده روز تعطیل بود اما ما بقی ایام که شیوع این ویروس در حال ضربه زدن و آسیب به زیرساخت فعالیت‌های فرهنگی، تاریخی و گردشگری بود، با چنگ و دندان به فعالیت خود ادامه داده و نگذاشتیم شیوع این ویروس تأثیری منفی درروند فعالیت‌های موزه بگذارد. خوشبختانه با مجموع اقدامات و برنامه‌ریزی‌های صحیحی که صورت گرفت هم‌اکنون به نقطه‌ای رسیده‌ایم که این سه موزه مشکل جدی ندارند و در شاخص‌های موزه‌داری، این سه موزه موفق و مطرح بوده است به‌عنوان‌مثال موزه مردم‌شناسی در ۱۳ شاخصه جز برترین‌های موزه‌های ایران شناخته‌شده است.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

ارزشمند بودن آثار تاریخی موزه چهل‌ستون برای فعالیت‌های پژوهشی

نفیسه گوهری، امین اموال موزه کاخ چهل‌ستون اظهار کرد: موزه از نگاه عموم افراد جامعه مکانی برای مشاهده اشیای تاریخی است درواقع نگاه شیء محوری بر موزه‌ها حاکم است. در اثر این نوع نگاه است، وقتی بازدیدکننده وارد موزه کاخ چهل‌ستون می‌شود از راهنمای موزه درباره مکان نمایش اشیای تاریخی می‌پرسد درصورتی‌که این بنا خود یک اثر تاریخی ارزشمند با قدمت ۴۰۰ ساله است و ارزشمندترین بخش این بنا که کاربری موزه دارد دیوارنگاره‌ها و نقاشی‌های آن است درواقع دیوارنگاری‌ها و تزئینات وابسته به معماری این کاخ حکم شیء موزه را دارد، اما متأسفانه بازدیدکنندگان از این کارکرد غافل هستند.

وی بابیان اینکه موزه که در کاخ چهل‌ستون ایجادشده است دارای قدمت ۷۰ ساله است، تصریح کرد: کاخ چهل‌ستون دارای یک گنجینه از هزاران اشیای متعلق به قبل تا دوران اسلامی است که بخشی از این اشیا درسالن‌های شمالی و جنوبی کاخ که دارای تزئینات کمتری بوده و امکان قرار دادن ویترین در آن وجود داشت، قرارگرفته است اما فضای نمایش اشیای تاریخی موجود در گنجینه این موزه بسیار اندک است و همین امر باعث شده نتوانیم تمام اشیای را به عرصه نمایش بگذاریم و بخشی از اعظم این اشیا در مخزن نگهداری می‌شود.

امین اموال موزه کاخ چهل‌ستون تصریح کرد: یکی از مشکلات موزه کاخ چهل‌ستون نبود فضای کافی برای نمایش اشیای تاریخی گنجینه موزه این کاخ است اشیایی که هرکدام به‌نوعی ارزشمند و منحصربه‌فرد بوده و قابلیت مطالعات و پ‌ژوهش های تاریخی بر آن وجود دارد هرچند اشیای این موزه به فراخور زمان عوض و اشیای دیگر داخل ویترین قرار می‌گیرد اما هنوز نتوانسته‌ایم تمامی اشیا را برای بازدید عموم به نمایش بگذاریم.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

وجود ۴ هزار شیء تاریخی ارزشمند در موزه هنرهای تزئینی ایران

راحله یوسفیان دارانی، مدیر موزه هنرهای تزئینی ایران اظهار کرد: این موزه مهجور و ناشناخته است و تاکنون در جایگاه اصلی خود معرفی نشده است. یکی از مشکلات اساسی که این موزه با آن مواجه است نبود زیرساخت‌های لازم برای یک موزه است و فراهم کردن زیرساخت‌های این موزه همچون تأمین سیستم گرمایش، مرمت و موارد مشابه آن باعث شده موزه دربرهه‌های زمانی مختلف وارد فاز مرمت‌شده و برای بازدید تعطیل باشد.

وی افزود: مشکل دیگر که با آن مواجه هستیم، مغایرت عنوان موزه با عنوان مکان موزه است درواقع عنوان موزه با عنوان عمارتی که در آن قرارگرفته است برای مردم ایهام دارد، بدین معنی که در تابلو این موزه عبارت «موزه رکیب خانه» درج‌شده است اما بر سر در موزه عبارت موزه هنرهای تزئینی ایران نوشته است و این امر به‌نوعی سردرگمی را برای مخاطب ایجاد کرده است. به نظرم باید یک‌بار برای همیشه این مشکل را حل کرده و عمارت «رکیب خانه» را جدا از موزه معرفی کنیم.

مدیر موزه هنرهای تزئینی ایران تصریح کرد: اشتباهی که در بحث موزه هنرهای تزئینی ایران پیش‌آمده، این است که این موزه در عمارتی تاریخی و منحصربه‌فرد که خود امکان و ظرفیت یک موزه جداگانه را دارد، استقرار پیداکرده است. مشکل دیگر که این موزه با آن روبه‌رو است استاندارد نبودن آن برای بازدید توان‌خواهان است یک فرد توان‌خواه که دارای معلولیت بینایی یا حرکتی است به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها امکان بازدید از این موزه برای او فراهم نیست.

وی گفت: موزه هنرهای تزئینی ایران دارای چهار هزار شیء منحصربه‌فرد از دوران صفوی تا قاجار است، اشیایی که در نمونه خود منحصربه‌فرد هستند و حتی برخی از آن‌ها نمونه مشابه‌اش در کشور وجود ندارد اما از این تعداد به دلیل کمبود فضای نمایش و محدودیت به خاطر ابعاد ویترین‌های نمایش، فقط ۳۰۰ شیء آن در معرض نمایش گذاشته‌شده است. برخی افراد نقد می‌کنند که چرا موزه هنرهای تزئینی ایران بعد از ۲۴ سال فعالیت خود هنوز اشیای داخل ویترین آن با اشیای داخل مخزن برای بازدید عموم تعویض نشده است که باید در جواب گفت این کم‌کاری از مجموعه مدیریت موزه نیست بلکه مشکل اصلی هم‌خوان نبودن اندازه برخی از اشیای داخل مخزن با ویترین‌های تعبیه‌شده در این موزه است.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

سیر معماری مساجد از ابتدای اسلام تا دوران معاصر در موزه خانه تاریخی مشیرالملک

میثم مهدیی، مدیر مجموعه موزه‌های خانه تاریخی مشیرالملک اظهار کرد: خانه تاریخی مشیرالملک دارای سه موزه خط، معماری اسلامی و هنر آوایی است. موزه خط خانه تاریخی خانه مشیرالملک تنها موزه خط در استان اصفهان است و در موزه هنرهای اسلامی سیر معماری مساجد از ابتدای اسلام تا دوران معاصر آورده شده است و خوشبختانه هر سه موزه به‌عنوان موزه‌های مطرح اصفهان مطرح هستند.

وی ادامه داد: مجموع موزه‌های خانه تاریخی مشیرالملک همچون سایر موزه‌های خصوصی با مشکلاتی مواجه هستند که یکی از آن‌ها نبود تابلوی راهنمای شهری برای معرفی این موزه به گردشگران است همان‌طور که می‌دانیم خانه تاریخی مشیرالملک در بافت تاریخی و قدیمی اصفهان قرارگرفته است و نیاز است که مکان این موزه در تابلوهای شهری به گردشگران و شهروندان معرفی شود اما متأسفانه این کار صورت نگرفته است و اگر خانه تاریخی مشیرالملک در فضای مجازی مطرح و شناخته‌شده نبود کمتر فردی از وجود این خانه و موزه‌های آن مطلع بود.

مدیر مجموعه موزه‌های خانه تاریخی مشیرالملک تصریح کرد: مشکل دیگر موزه‌های این خانه تأمین امنیت آن است، این خانه از اعتبار مالی لازم برای تأمین امنیت و تهیه تجهیزات امنیتی برای حفاظت از اشیا داخل موزه برخوردار نیست به همین جهت نیاز است که نهادهای متولی در تأمین اعتبارات تجهیزات امنیتی این خانه مساعدت‌های لازم را داشته باشند.

وی افزود: مشکل دیگر مجموعه موزه‌های این خانه نبود نیروی تخصصی برای نگهداری و حفظ این اشیا است، به همین جهت انتظار می‌رود که اداره کل میراث فرهنگی استان در تأمین نیروی متخصص حفظ و نگهداری ابنیه و اشیای تاریخی همکاری‌های لازم را با این مجموعه داشته باشد.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

ویژگی کالبدی منحصربه‌فرد موزه عصارخانه شاهی در کشور

امین خیام‌‎باشی، مدیر موزه عصارخانه شاهی اظهار کرد: موزه عصارخانه شاهی نه‌فقط برای گردشگران بلکه برای خود مردم اصفهان هم ناشناخته است. باوجوداینکه این موزه در فاصله کمی تا میدان امام (ره) قرار دارد برای گردشگران به‌ویژه گردشگران خارجی ناشناخته هستند و متأسفانه آژانس‌های و تورهای مسافرتی این موزه را در لیست برنامه‌های تور خود قرار نمی‌دهند.

وی ادامه داد: این موزه تنها عصارخانه شاهی در کشور است که به این میزان فضای کالبدی آن سالم مانده و حامل جزئیات بنایی و کالبدی دوران گذشته است به همین جهت این بنا ارزش‌ها و فاکتورهای لازم یک موزه را دارد. اگر گردشگری خارجی و داخلی از این موزه بازدید موزه می‌کند به خاطر دغدغه شخصی راهنمایان تورهای مسافرتی است که بازدید از این موزه را به آنان پیشنهاد کرده است.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

شاخص بودن موزه ملی هنرهای اصفهان در بین موزه‌های کشور

احسان بختیاری، مدیر موزه ملی هنرهای اصفهان اظهار کرد: موزه ملی هنرهای اصفهان با مشکلات چندانی روبه‌رو نیست و نوع سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی که اتخاذ کردیم، باعث شده این موزه باوجود عمری کمی که ازلحاظ تأسیس دارد به‌عنوان یکی از موزه‌های مطرح استان اصفهان شناخته شود اما این مسئله باعث نمی‌شود که ما نسبت به مشکلات همکارانمان در موزه‌های دیگر بی‌تفاوت باشیم.

وی ادامه داد: مشکل جامعه موزه‌داری در اصفهان این است که هرکدام جزیره‌ای عمل کرده و تاکنون حلقه وصلی بین مدیران موزه استان اصفهان شکل نگرفته است. اصفهان با توجه به سابقه فرهنگی، تاریخی و هنری که دارد، نیاز است گفتمان واحد بین مدیران موزه آن شکل بگیرد و به‌نوعی تعامل هر چه بیشتر مدیران موزه اصفهان با یکدیگر تقویت شود.

مدیر موزه ملی هنرهای اصفهان تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که ما در بحث موزه‌داری با آن مواجه هستیم، این است که بازید از موزه‌ها در سبد رفاهی و فرهنگی خانواره ها قرار نگرفته است و در کنار آن شیء محوری تفکر قالب مردم نسبت به موزه‌ها شده‌اند درصورتی‌که شیء محوری در دنیای امروزه موزه‌ها کارکرد خود را ازدست‌داده و بحث‌های نوینی در موزه‌داری و بازدید از موزه‌ها مطرح است.

بختیاری ادامه داد: متأسفانه آن‌طور که باید در آژانس‌ها و تورهای مسافرتی کمترین توجه به موزه‌ها است و همین امر باعث شده که موزه‌ها در عصر حاضر به‌خوبی به مردم به‌ویژه گردشگران خارجی معرفی نشد بر همین اساس نیاز است که در بین مدیران موزه اصفهان گفتمانی شکل‌گرفته و در میان این جلسات گفت‌وگو، راه‌حلی برای رفع این معضلات اتخاذ شود.

از لزوم شبکه‌سازی موزه‌ها تا اتصال نقطه‌های جدا از هم با یکدیگر

لزوم شبکه‌سازی در فعالیت‌های موزه‌داری

علی عطریان، رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان اظهار کرد: متأسفانه نگاه فرهنگی نسبت به بناهای تاریخی که امکان موزه شدن دارد در بین برخی متولیان امر وجود ندارد و بیشتر به این بناها به‌عنوان یک پروژه اقتصادی نگاه می‌شود تا اینکه ارزشمندی بنا و کارکردهای مثبت آن در تبدیل‌شدن به موزه مدنظر قرار گیرد.

وی افزود: یک سری بناهای تاریخی متولی آن شهرداری است درواقع شهرداری این بناها را یا خریداری کرده و یا طی پروسه‌ای به شهرداری واگذار و یا بخشی از آن به شهرداری و بخشی دیگر به اداره کل میراث فرهنگی واگذارشده است. شهرداری مکان‌های تاریخی که متولی آن شده است را مرمت و آن را تبدیل به مکان تاریخی قابل بازدید کرده است، اما نمی‌توان اسم این مکان تاریخی مرمت‌شده را موزه گذشت، زیرا موزه شرایط ویژه خودش را دارد.

رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ادامه داد: پس می‌توان نتیجه گرفت، شهرداری اصفهان تعدادی بنای تاریخی دارد که قابلیت بازدید به واسط جذاب و نوستالژیک بودن دارد، اما این بناهای تاریخی سیر تبدیل‌شدن به موزه را طی نکرده است.

وی اضافه کرد: اداره هنری شهرداری اصفهان از اواسط دهه ۹۰ فضاهای تاریخی در اختیارش که به‌عنوان موزه از آن استفاده می‌کرد، را دو ساحتی کرد یعنی علاوه بر ساحت کالبدی که موزه‌های اداره هنری داشت، یک ساحت دفتر تخصصی برای آن‌ها ایجاد کردیم که با فضای کالبدی موزه هم‌افزایی داشته باشد به‌عنوان‌مثال به موزه هنرهای معاصر کالبد دفتر تخصصی هنرهای تجسمی شهرداری اصفهان اضافه شد، یا دفتر تخصصی معماری برای موزه گرمابه علیقلی آقا، دفتر تخصصی فرهنگ‌عامه برای موزه عصارخانه شاهی و دفتر تخصصی بازار برای موزه گرمابه شاهزاده‌ها در نظر گرفته شد.

عطریان گفت: این دو ساحتی بودن، باعث شد که کمک قابل‌توجهی به جذب مخاطب برای موزه‌ها شود درواقع یک ساختار محتوایی فارغ از کالبدی فیزیکی برای موزه‌های اداره هنری شهرداری اصفهان ایجاد شد تا مردم بیشتری در فضای این موزه‌ها تردد کنند و آن را بیشتر بشناسند.

وی اضافه کرد: یکی از مشکلات عدیده‌ای که به نظر می‌رسد در حوزه موزه‌داری با آن مواجه هستیم، این است که موزه‌های اصفهان با یکدیگر شبکه نیستند درواقع هرکدام در قالب نقطه‌های جدا از هم و دورافتاده فعالیت می‌کنند در صورتیکه نیاز است این نقطه‌ها به یکدیگر متصل و شبکه ایجاد کنند.

رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان تأکید کرد: پیوند بین موزه‌ها لازم و ضروری است و این نبود پیوند در موزه‌های اصفهان باعث شده که نتوانیم از ظرفیت‌های یکدیگر در جهت توسعه فعالیت موزه‌داری و ارتقای جایگاه موزه‌ها استفاده کنیم هرچند اداره هنری شهرداری اصفهان در طی سال‌های گذشته سعی کرده پیوند خود را با موزه‌های شهر تقویت کند به‌عنوان‌مثال امسال در هفته فرهنگی اصفهان یکی از برنامه‌های شاخص این اداره در حوزه موسیقی در موزه موسیقی اصفهان برگزار شد و یا نمونه‌های دیگر که در سال گذشته در فضای موزه‌های دیگر به‌غیراز شهرداری برگزار شد.

وی گفت: همان‌طور که اداره هنری شهرداری اصفهان و مجموعه موزه‌های آن در حال تقویت ارتباط بین موزه‌های دیگر شهر اصفهان است، انتظار می‌رود که این آمادگی و پذیرش جهت انجام فعالیت‌های مشترک از سوی مدیران موزه‌ها با اداره هنری شهرداری اصفهان به‌ویژه موزه‌های آن وجود داشته باشد. این تعامل و همکاری در برنامه‌ها فارغ از روش کلاسیک که همان نامه‌نگاری و مکاتبات اداری است باید انجام شود و در کنار آن باید تک‌تک ما به اهمیت شبکه‌سازی پی ببریم. زیرا اگر این امر محقق شود بسیاری از مشکلات موزه‌ها حل می‌شود.

عطریان ادامه داد: برنامه رونمایی از آلبوم موسیقی که توسط دفتر تخصصی موسیقی اداره هنری شهرداری اصفهان در موزه موسیقی اصفهان برگزار شد از هر تابلویی شهری جهت معرفی مکان جدید موزه موسیقی اثربخش‌تر بود زیرا در اثر وایرال شدن این برنامه در شبکه‌های اجتماعی باعث شد افراد بیشتری به‌ویژه اهالی موسیقی از مکان جدید موزه مطلع شوند.

وی با اشاره به مشکلات موزه‌های اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان، گفت: این اداره داری چهار موزه هنر معاصر، عصارخانه شاهی، گرمابه علیقلی آقا و شاهزاده‌ها است که هرکدام با یک سری مشکلات مواجه هستند به‌عنوان‌مثال موزه هنر معاصر هنوز بعد از سه سال در حال مرمت است و با توجه به اهمیت مرمت صحیح، مشخص نیست که چه زمانی مرمت این موزه به اتمام می‌رسد، یکی از مشکلات موزه گرمابه شاهزاده‌ها وصل بودن به بازار است و همین امر باعث شده از ساعت ۱۸ که بازار تعطیل می‌شود مردم و گردشگران نتواند از این موزه بازدید کند.

رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ادامه داد: مشکل موزه عصارخانه شاهی بافت غیرفرهنگی اطراف آن است، یعنی فضای کاربری اطراف این موزه تجاری است و با فضای فرهنگی و هویتی این موزه در تضاد است.موزه گرمابه علیقلی آقا در حوزه بافت محلی مشکل دارد و این بافت قابلیت تنش گردشگران را ندارد یعنی این موزه در بافت تاریخی سنتی قرار دارد و وقتی گردشگری به واسط بازید از موزه در این بافت حضور پیدا می‌کند، پارادوکس ایجاد می‌شود.

مشروح بخش پایانی این میزگرد روزهای آتی منتشر می‌شود

تهیه و تنظیم: کورش دیباج

کد خبر 662877

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.