به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها سکونت دارند که پیشبینی شده است این نرخ تا سال ۲۰۵۰ به بیش از ۶۸ درصد نیز برسد و در پی آن شهرسازی به یکی از تحولبرانگیزترین جنبههای زندگی بشر تبدیل شود. گزارشها حاکی از آن است که در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از پسماندهای سراسر دنیا در شهرها تولید میشود و این در حالی است که بیش از ۸۰ درصد مصرف انرژی جهان نیز به شهرها بر میگردد. اگرچه این تغییر وضعیت در شهرها بهعنوان مولفهای بسیار مهم برای ارائه نوآوریهای متعدد توسط مدیران برای بهبود شرایط در زمینههای مختلف نظیر مسکن، حملونقل و زیرساختها عمل کرده، با این حال جنبه بسیار مهم دیگری یعنی تغذیه و امنیت غذایی برای پایداری شهرها در آینده از دید بسیاری از مدیران نادیده گرفته شده است.
امروزه بسیاری از شهرنشینان اغلب به علت نبود دسترسی کافی به غذای تازه یا حتی دلایل دیگر، رژیمهای غذایی ناسالمی را اتخاذ میکنند و همین امر، مشکلات سلامت بسیاری را پیش روی آنها قرار داده است. این در حالی است که توسعه شهری بهدنبال افزایش جمعیت، وجود فضاهای سبز و منابع طبیعی را در شهرها به حداقل رسانده است و بهدنبال آن آسیبپذیری جوامع نسبت به عواملی مانند تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا افزایش یافته است. بدون شک ایجاد شهرهای پایدارتر و سالمتر برای زندگی، مستلزم ارزیابی دوباره طراحی و عملکرد شهرها است که در ادامه به معرفی اثربخشترین استراتژیها برای این منظور میپردازیم.
ترویج کشاورزی شهری
آنچه از کشاورزی به ذهن اغلب ما میرسد، پرورش محصولات غذایی در مناطق روستایی است، در حالی که بر اساس گزارشهای ارائه شده از سوی منابع مختلف امروزه بیش از ۸۰۰ میلیون نفر از ساکنان شهرهای سراسر دنیا در محل زندگی خود، انواع سبزیجات و میوههای خوراکی را پرورش میدهند.
بدیهی است که کشاورزی شهری میتواند زنجیرههای غذایی خارجی را کاهش دهد، ضمن اینکه در به حداقل رساندن انتشار کربن ناشی از حملونقلهای طولانی به منظور تأمین مواد غذایی از مناطق روستایی نقش مهمی ایفا خواهد کرد. از سوی دیگر، تولید و فروش مواد غذایی تازه به کاهش اثرات زیستمحیطی حاصل از توزیع غذا، افزایش فرصتهای زنجیرههای تأمین محلی و بهبود دسترسی به غذاهای سالمتر را برای شهروندان فراهم میآورد و از این طریق، در افزایش نرخ سلامت جسمی و حتی روانی شهروندان نقش مهمی ایفا میکند.
سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد برای توسعه مزارع شهری در مدلین کلمبیا، به حمایت از نهادهای مختلف پرداخته و آنها را به پرورش محصولات کشاورزی حتی در کوچکترین فضاهای ممکن شهری سوق داده است. به دنبال این اقدام، امروزه بیش از هفت هزار و ۵۰۰ خانواده در سراسر شهر از محصولات غذایی سالم و تازه مزارع سراسر شهر تغذیه میکنند، ضمن اینکه بسیاری از آنها از طریق پرورش محصولات کشاورزی در محوطههای باز محل سکونت خود به کسب درآمد میپردازند.
تشویق شهرنشینان به اتخاذ رژیم غذایی سالم
سبک زندگی و الگوهای رژیمی شهرنشینان به شدت متأثر از انواع غذاهای قابلدسترسی و همچنین قیمت آنها است. به عنوان مثال، در شهرهایی از جهان با بیشترین دسترسی به غذاهای آماده و ناسالم، مردم دستکم برای راحتی خود، به تغذیه از طریق آنها روی میآورند و جالب اینکه تهیه چنین خوراکی مستلزم مصرف سطح بالایی از انرژی است که این امر به سهم خود میتواند انتشار گازهای آلاینده را افزایش دهد.
گزارشها حاکی از آن است که در سالهای بین ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۲، مصرف غذاهای فرآوریشده در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط، سالانه افزایش ۵.۴۵ درصدی را تجربه کرد و این در حالی بود که در کشورهای توسعه یافته، اثرات مخرب ناشی از همین فرآیند به شیوع بیماریهای مزمنی مانند چاقی نیز منجر شد. بدون شک مدیران میتوانند از طریق بهبود طراحی شهری نقش مهمی در افزایش گرایش شهروندان به تغذیه سالم ایفا کنند که این پیامد بهدنبال توسعه مزارع کشاورزی در شهرها محقق خواهد شد.
طی چند سال گذشته، سنگاپور طرحی را با هدف ترویج سلامت میان شهروندان آغاز کرده است که بهدنبال آن، تولیدکنندگان مواد غذایی تحت حمایت مالی دولت موظف به فرآوری مواد غذایی با ارزش بالاتر و مواد مضر کمتر شدهاند و نتایج حاصل از این استراتژی دوبرابر شدن دسترسی مردم به گزینههای سالمتر را برای تغذیه به دنبال داشته است.
کاهش و مدیریت پسماندهای غذایی
مردم در مناطق شهری بیش از ۷۰ درصد تأمین غذایی جهان را مورد مصرف قرار میدهند، با این حال بخش اعظم همین خوراک راهی دفنگاههای زباله میشود. اگرچه ضایع شدن مواد غذایی در کشورهای مختلف جهان به دلایل متفاوت اتفاق میافتد، با این حال در همه آنها طراحی بیکیفیت مواد غذایی، بستهبندی نامناسب، نگهداری اشتباه و خلق و خوهای فرهنگی مختلف در راهی کردن مواد غذایی به سطل زبالهها سهیم است.
علاوه بر این، پسماندهای غذایی در اغلب شهرهای دنیا مورد بازیافت و استفاده دوباره قرار نمیگیرد و همین امر علاوه بر افزایش آلودگی محیطی، به تولید متان منجر میشود که بسیار سمیتر از دیاکسیدکربن است. البته به دنبال چنین رویدادی تنها غذا تلف نمیشود، بلکه مصرف بیش از اندازه انرژی، پول و منابع طبیعی نیز اتفاق میافتد که هر یک به سهم خود میتواند کیفیت زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد.
سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد به مدیران لیما، پایتخت پرو، در ایجاد یک گروه مشاوره غذایی با هدف حل مشکلات مربوط به کمبود غذا و اتلاف خوراک کمک کرده و به عنوان مثال آنها را در پیادهسازی یکی از اثربخشترین پروژههای خود در این راستا، یعنی احداث مرکزی برای کمپوست و بازیافت مواد غذایی یاری کرده است. بهدنبال این اقدام نرخ انباشتگی مواد غذایی در دفنگاههای زباله سراسر شهر بهطور قابلتوجهی کاهش یافته که این امر به سهم خود در رونق اقتصاد سبز و به حداقل رسیدن انتشار گازهای گلخانهای نقش مهمی ایفا کرده است.
نظر شما