به گزارش خبرنگار ایمنا، بر اساس ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کلیه نگهداری کنندگان تجاری کالاهای ضروری که تعیین مصادیق آنها، به تشخیص ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز یا ستاد تنظیم بازار است و از طریق سامانه مقررات تجاری ابلاغ می‌شود، ملزم به ثبت آنی اطلاعات نگهداری کالا در سامانه مذکور و ارائه و دریافت قبض و حواله موضوع این ماده هستند. در خصوص کالاهایی که شناسه کالا در مورد آنها اجرایی شده است، ثبت اطلاعات بر این اساس انجام می‌شود. استنکاف عمدی از ثبت آنی اطلاعات کالاهای ضروری و ارائه و دریافت قبض و حواله آنها مستوجب ضمانت اجراهای مقرر در تبصره (۴) ماده (۱۸) این قانون است. شش‌ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون، صرفاً قبض و حواله الکترونیکی موضوع این ماده معتبر است.
حال آنکه تاکنون بر روند معاملاتی طلا و سکه، نظارت چندانی وجود نداشته و به این دلیل تخلفاتی هم شکل می‌گرفت اما با راه‌اندازی چنین سامانه‌ای بدون تردید، نظارت‌ها بیشتر خواهد بود. به این ترتیب اتاق اصناف ایران نیز در اطلاعیه‌ای برای آگاهی اتاق‌های اصناف شهرستان‌ها و اتحادیه‌های صنفی مرتبط با فروش سکه نصب پوستر یکپارچه «ضوابط جدید خرید و فروش سکه طلا» در واحدهای صنفی مرتبط را الزام می‌کند که بر ضوابط جدید خرید و فروش سکه طلا بر اساس دستورالعمل تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تاکید شده است.
با این توضیح که به موجب ابلاغ ضوابط اختصاصی گروه فلزات گرانبها و گوهرسنگ‌ها و الزام ثبت معاملات توسط اعضای صنفی مرتبط و اطلاع رسانی در این زمینه، معاونت صنایع عمومی دفتر صنایع خلاق و ورزشی وزارت صمت پوستر یکپارچه ضوابط جدید خرید و فروش سکه طلا را طراحی کرده است؛ لذا اتحادیه‌های صنفی مرتبط لازم است جهت نصب حداکثری این پوستر در واحدهای صنفی مرتبط -به منظور اطلاع‌رسانی و آگاهی خریداران از مزایای اجرای این طرح- اقدام کنند.
گامی در جهت شفافیت معاملات سکه و طلا
اما سوال آن است که تأثیر ثبت معاملات طلا و سکه در سامانه جامع تجارت بر بازار طلا چیست؟ آیا مشتریان خرد هم الزامی بر ثبت اطلاعات خود در این سامانه دارند یا خیر؟
باوجودآنکه از سوی دولتمردان و مسئولان حوزه طلا و جواهرات کشور اعلام می‌شود ثبت معاملات در سامانه جامع تجارت درجهت ممانعت از روند افزایشی تورم سکه و طلا است اما از دیدگاه عده‌ای تا نرخ ارز کنترل نشود نمی‌توان با چنین سیاست‌هایی تورم را مهار کرد.
همچنین گفته می‌شود این الزام در جهت جلوگیری از سوداگری نیز خواهد بود زیرا موجب شفافیت معاملات می‌شود. با توجه به بالا بودن گردش مالی در این صنعت، افراد زیادی باهدف سودجویی وارد این حوزه شده که با فروش جنس تقلبی و قاچاق، نابسامانی زیادی را موجب می‌شوند. بر این اساس راه‌اندازی این سامانه باعث می‌شود با ثبت معاملات طلا و سکه شفافیت کاملی ایجاد و مانع اقدامات کلاه‌برداری و متخلفانه شود.
اما در ارتباط با الزام ثبت معاملات مشتریان خرد در سامانه، مسئولان این حوزه مطرح می‌کنند تمامی فرآیند در نظر گرفته شده برای ثبت معاملات در سامانه جامع تجارت، فقط به واحدهای صنفی طلا و جواهر و صرافی‌ها اختصاص دارد و هیچ‌گونه الزامی به ثبت در این سامانه برای مردم وجود ندارند. مشتریان می‌توانند از فروشنده فاکتور قابل‌استعلام از سامانه جامع تجارت را درخواست و دریافت کنند، درصورتی‌که عده‌ای بر این تصورند که این موضوع برای همه خریداران الزام است به‌ویژه آنکه درزمان خرید کد ملی و شماره همراه دریافت می‌شود.
محمدرضا زارع، مدیرکل صنایع خلاق و ورزشی وزارت صمت دراین‌باره توضیح می‌دهد: فقط فروشندگان سکه و طلا درگیر با سامانه هستند و مشتریان نهایی سروکاری با سامانه ندارند. برخی تصور می‌کنند دلیل دریافت کد ملی و شماره تلفن همراه هنگام خرید این است که مشخص شود هر شخصی چه مقدار سکه و طلا دارد که در اصل این مسئله موردنظر ما نیست. قصد ما این است که بدانیم در چرخه‌ای که سکه‌ای که از بانک مرکزی خارج می‌شود یا طلایی که در بازار خریدوفروش می‌شود تا به دست مردم برسد، کاملاً رصد شود.
از طرفی هم فعالان این بازار معتقدند ورود به سامانه جامع برای دریافت مالیات است که مدیرکل صنایع خلاق و ورزشی وزارت صمت نیز با تکذیب این مورد می‌گوید: این طرح به جهت آن است که سکه‌های تقلبی را از بازار خارج کنیم و شفافیت برای این کالا در سطح بازار ایجاد شود.
ثبت اطلاعات توسط تولیدکننده، بنکدار و فروشندگان خرد
حمیدرضا نیکخواه، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان طلا و جواهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اعلام اینکه از مهرماه سال گذشته ثبت معاملات سکه در این سامانه اجباری شد، اظهار می‌کند: نرم‌افزاری از طرف سازمان صمت معرفی‌شده که فروشندگان باید همه فرایند خریدوفروش خود را در آن ثبت کنند. در این سامانه، تولیدکننده، بنکدار و فروشندگان خرد مصنوعات طلا باید اطلاعات معامله خود را با جزئیات ثبت کنند تا مشخص شود طلا از تولید تا مصرف چه گردش‌هایی دارد.
وی تاکید می‌کند: افراد عادی هیچ الزامی برای ثبت معاملات مصنوعات طلای خود در این سامانه ندارند.
به گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان طلا و جواهر اصفهان، هر تولیدکننده مصنوعات طلا که قصد فروش به یکی از فعالان صنفی را داشته باشد جزئیات معامله خود را در سامانه ثبت می‌کند. طرف دیگر معامله نیز باید در سامانه ثبت کند که طلای خریداری‌شده از تولیدکننده را در چه معامله‌ای خریدوفروش کرده است.
نیکخواه خاطرنشان می‌کند: با راه‌اندازی این سامانه اخذ مالیات، شناسایی معامله‌کنندگان، فرارهای مالیات و جلوگیری از توزیع اجناس قاچاق در بازار ممکن می‌شود.
بازار طلا سامان می‌گیرد
احمد دهقان، کارشناس اقتصادی و مالی نیز در گفتگو با خبرنگار ایمنا در ارتباط با مزایای راه‌اندازی چنین سامانه‌ای می‌گوید: سامانه جامع تجارت راهکاری کارشناسانه برای رصد کردن معاملات و نظارت دقیق‌تر بر این حوزه، توسط دولت است.
وی توضیح می‌دهد: با چنین سامانه‌ای مشخص می‌شود معاملات طلا، جواهر و سکه در کدام شهر و به چه میزان و توسط چه افرادی به انجام رسیده است، ضمن آنکه در این خریدوفروش‌ها تخلفی انجام‌گرفته است یا خیر؟ به‌نوعی معاملات شفاف شده و از مشکلات احتمالی که تابه‌حال به دلیل نبود نظارت به وجود می‌آمد ممانعت می‌شود.
این کارشناس اقتصادی یادآور می‌شود: همچنین با چنین سامانه‌ای، برای خریداران هم این امنیت حاصل می‌شود نسبت به اینکه سکه و طلای خریداری شده خود را با نرخ کارشناسانه و بدون تقلب بودن دریافت کرده‌اند. علاوه برآنکه اگر مشتری شکایتی را هم داشت به دلیل فاکتورهای یکپارچه، امکان بیشتری برای بررسی و پیگیری آسان‌تر و سریع‌تر این شکایت وجود دارد.
دهقان در ارتباط با زمان اجرای این قانون تصریح می‌کند: مقرر شده است که از اوایل تابستان، فعالان این عرصه معاملات خود را در سامانه ثبت کنند هرچند، برای معاملات سکه از سال گذشته چنین الزامی بود. اما اکنون طلا و جواهرات هم افزوده شده و جدیت بیشتری هم برای اجرای این موضوع، توسط فعالان است.
وی می‌گوید: بنابراین در این مدت‌زمان باقی‌مانده ضرورت داد فعالان نسبت به چگونگی استفاده از سامانه جامع و درمجموع اجرای صحیح این قانون، آموزش‌هایی را ببیند تا در زمان استفاده با مشکل روبه‌رو نشوند، زیرا ثبت نشدن معاملات در این سامانه از زمان اجرا به بعد با جریمه همراه می‌شود.
این کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: قطعاً ثبت معاملات طلا، موجب کاهش تقاضاهای کاذب و سامان گیری این بازار خواهد بود.
نظر شما