از مرورخاطرات به فراموش سپرده‌شده تا آشنایی با فرهنگ‌عامه مردم اصفهان

هرچند تئاتر «گلگشت» بیان‌گر یکی از تلخ‌ترین خاطرات تاریخی مردم اصفهان در مورد تخریب حمام خسرو آقا است اما مخاطب با مشاهده این نمایش مروری بر فرهنگ‌عامه وزندگی مردم این شهر اصفهان از گذشته تاکنون دارد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، تئاتر گلگشت را بیشتر از اینکه تئاتری درباره میراث فرهنگی اصفهان و اهمیت حراست از بناهای تاریخی این شهر باشد، تئاتری با مضمون آشنایی با فرهنگ‌عامه مردم اصفهان است. هرچند این تئاتر بیان‌گر یکی از تلخ‌ترین خاطرات تاریخی مردم اصفهان در مورد تخریب حمام خسرو آقا است اما به اینکه مخاطب متوجه شد مروری بر فرهنگ‌عامه وزندگی مردم این شهر از گذشته تاکنون دارد.

گواه این ادعا را می‌توان از مخاطبان غیر اصفهانی که به تماشای این تئاتر آمده‌اند می‌توان درک کرد، این تئاتر هرچند تلنگری با خاطرات تاریخی مردم اصفهان که در اثر روزمرگی این خاطره برای آن‌ها کمرنگ شده است دارد، اما به شیوه زیرکانه‌ای فرهنگ، رسوم و حتی لهجه شیرین و اصیل اصفهانی که امروزه در اثر زبان معیار در حال فراموشی است را نشان می‌دهد.

جای‌جای این تئاتر رگه‌ها و گوشه‌های از زندگی مردم و محله‌های قدیم اصفهان را می‌توان مشاهده کرد از کوفته سماق غذای اصیل اصفهانی گرفته تا زیارت امام‌زاده‌ها و بازدید از محله‌های که حتی برای بسیاری از اصفهانی به‌ویژه جوانان و نوجوان ناشناخته است را می‌توان مشاهده کرد.

هرچند گلگشت در قالب رئال بیان می‌شود اما به هم‌پیوستگی داستان و شخصیت‌های آن با یکدیگر به‌خوبی توانسته توجه را مخاطب به خود جلب کند و محمدرضا رهبری با انتخاب موزه گرمابه علیقلی آقا توانسته تا حد زیادی مخاطب را با خود در درک موضوع نمایش همراه کند و با کمترین هزینه در دکورسازی حس فضا و مکان‌های تاریخی اصفهان را به مخاطب القا کند.

از مرورخاطرات به فراموش سپرده‌شده تا آشنایی با فرهنگ‌عامه مردم اصفهان

بازیگران تئاتر نقش گلگشت هرکدام به‌خوبی توانسته‌اند از پس نقش‌ها برآیند و در کنار دیالوگ‌های طولانی خود طوری به ایفای نقش بپردازند که مخاطب حس نمایشی بودن شخصیت‌ها به آن دست ندهد شاید سه شخصیت ذل السلطان، خبرنگار و سرباز را بتوان از ایفای نقش ضعیف در آن نمایش دانست به‌ویژه شخصیت سرباز که در داستان یکی از شخصیت‌های کلیدی است اما آن‌گونه که باید فردی که به ایفای نقش آن پرداخته نتوانسته به این شخصیت به‌درستی بپردازد اما در مقابل دو شخصیت «صغری خانم» به بازیگری سوده امیرخانی و «نه نه خانم» به بازیگری فرشته شاه بندری به‌اندازه‌ای طبیعی و ماهرانه است که در طول نمایش بیشترین توجه مخاطب به بازی این دو شخصیت جلب می‌شود منتهی با این تفاوت که‌برگ برنده سوده امیرخانی در نقش صغری خانم، لهجه آن و برگ برنده فرشته شاه بندری در نقش نه نه خانوم حرکات صورت و زبان بدن وی است حتی ازلحاظ گریم نقش نه نه خانم و حاج ماشاالله بیش از سایر نقش‌ها به‌صورت و استایل بازیگر نقش آمده است.

یکی از ویژگی‌های تئاتر گلگشت تغییر در مکان‌های اجرا این نمایش در پرده‌های مختلف است و همین امر باعث می‌شود که طولانی بودن مدت‌زمان نمایش باعث ایجاد خستگی و یکنواختی در مخاطب نشود و در کنار آن وجود رگه‌های طنز در این نمایش باعث می‌شود که کمی از تلخی موضوع نمایش کاسته اما این طنز باعث نمی‌شود که بر ساختار و خط داستان نمایش خلل ایجاد کند.

تلاقی فصل‌ها و زمان‌های مختلف در نمایش زیاد است اما این تلاقی باعث به هم خوردگی فضای کلی نمایشی نمی‌شود و به‌درستی این تلاقی‌ها صورت گرفته است به‌عنوان‌مثال یکی از تلاقی‌ها که به شکل هنرمندانه در نمایش گلگشت صورت می‌گیرد تلاقی داستان نه نه خانم درباره تولد دختر حمومی بابیان خاطره صغری خانم از غرق شدن یک دختر در مادی محله بیدآباد و ادامه داستان زندگی خود است اما برخی مواقع تلاقی‌ها فصل‌های نمایش با صحبت‌های شخصیت پورموسی کمی خط داستانی را برهم زده و مخاطب ارتباط دیالوگ‌های این شخصیت با آن قسمت از نمایش که قطع‌شده را به‌خوبی متوجه نمی‌شود و در پایان نمایش متوجه می‌شود که پورموسی چه شخصیت بوده و چه اقدامات ارزشمندی در حوزه میراث فرهنگی و حفظ بناهای تاریخی اصفهان انجام داده است.

استفاده از ساز تار به‌عنوان موسیقی اصلی تئاتر گلگشت انتخاب هوشمندانه از محمدرضا رهبری است که به‌خوبی اجرای این ساز توانسته با فضای سنتی حمام و آداب‌ورسوم مردم در فضای حمام ارتباط برقرار کرده و فضای نوستالژیک را به‌خوبی برای مخاطبان ایجاد کند. از طرفی قسمت طلایی نمایش را می‌توان در قسمت بازی شخصیت‌های حاج ماشاالله، نه نه خانوم و مسافر مشاهده کرد به‌خوبی این سه شخصیت ازلحاظ بازی، دیالوگ‌ها باهم پیوسته‌اند که برداشت این قسمت از خط داستانی گلگشت هرچند به روایت کلی تئاتر لطمه واردنمی‌کرد اما ازلحاظ تأثیرگذاری و آماده‌سازی مخاطب برای درک پیام اصلی تئاتر خلل زیاد وارد می‌کرد.

از مرورخاطرات به فراموش سپرده‌شده تا آشنایی با فرهنگ‌عامه مردم اصفهان

درنهایت خط داستانی تئاتر گلگشت به‌اندازه‌ای هوشمندانه نوشته‌شده است که حتی فردی که از حمام خسرو آقا و علت تخریب آن اطلاع نداشته به اهمیت وجود این بناهای تاریخی پی برده و پس از پایان نمایش درحالی‌که لبخند تلخ بر لب دارد بیش از گذشته به اهمیت حفظ و حراست بناهای تاریخی پی می‌برد.

به گزارش ایمنا، نویسندگی و کارگردانی تئاتر گلگشت را محمدرضا رهبری بر عهده دارد که این نمایش هر شب تا سی‌ام اردیبهشت‌ماه با بازی علیرضا بدری، احمد خوانساری، بی ژن نمکی زاده، سوده امیرخانی، مصطفی بیگدلی، فرشته شاه بندری، ستارایرانپور ساعت ۱۷ در موزه گرمابه علیقلی آقا اجرا می‌شود.

کد خبر 659438

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.