به گزارش خبرنگار ایمنا، مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی به شمار می‌آید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دیپلماسی روی دور تند» نوشت: سفر روز گذشته علی باقری، معاون وزیر خارجه به عمان از شتاب گرفتن تلاش این کشور برای کاستن از موضوعات اختلافی در مذاکرات رفع تحریم‌ها خبر می‌دهد. باقری روز گذشته در حالی راهی مسقط شد و با «سید بدر البوسعیدی» وزیر خارجه و «شیخ خلیفه الحارثی» معاون دیپلماتیک وزارت خارجه عمان ملاقات کرد که چند روز پیش توافق تهران و ریاض برای ازسرگیری رابطه دوجانبه و تفاهم ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جهت گره‌گشایی از پرونده‌های ادعایی به سرفصل خبری تحولات پرشتاب سیاست خارجی ایران تبدیل شده بود.
دو تحولی که زیر سایه رویکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم در راستای ابهام‌زدایی از ادعاهای آژانس و همچنین ترمیم ارتباط با بازیگران اثرگذار منطقه روی داد تا مقدمه‌ای برای آغاز فصل جدید همکاری منطقه‌ای و در عین حال روشن شدن افق مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین باشد.
در روند گام برداشتن به سمت و سوی چنین چشم‌اندازی نمی‌توان از تلاش میانجی‌گرانه شماری از کشورهای مهم منطقه برای ازسرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای غافل شد.
در این راستا شاید بتوان عمان را یکی از بازیگران فعال منطقه دانست که مهم‌ترین وجه رابطه دیپلماتیک آن با تهران در سال‌های اخیر در نقش میانجی‌گرانه این کشور در رابطه با جمهوری اسلامی و کشورهایی که با آن دچار اختلاف شده، خلاصه کرد.
ذیل تداوم رویکرد مسالمت‌آمیز مسقط در منطقه چندان دور از انتظار نبود که در پی متوقف شدن مذاکرات رفع تحریم‌ها مقام‌های عمان نقش‌آفرینی دوباره خود را برای بن‌بست شکنی مذاکرات از سر گیرند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران که دی ماه گذشته به مسقط سفر کرده بود از عمان به عنوان یکی از میانجی‌های اصلی توافق هسته‌ای تهران با قدرت‌های جهانی نام برده و گفته بود که این کشور در ماه‌های گذشته نیز تلاش‌هایی جدی در این ارتباط داشته و این تلاش‌ها ادامه دارد.
امیرعبداللهیان که در این سفر حامل نامه‌ای مکتوب از سوی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران به «هیثم بن طارق آل سعید»، سلطان عمان بود، در دیدار با پادشاه عمان تأکید کرد که پنجره رسیدن به توافق از سوی جمهوری اسلامی ایران همیشه باز نخواهد بود.
همزمان با رایزنی‌های مهم در مسقط وزیر امور خارجه د ر گفت‌وگو با رسانه ملی به تشریح جزئیات توافق اخیر ایران-عربستان پرداخت. امیرعبداللهیان به مقدمه شکل‌گیری این توافق در نشست بغداد ۲ که آذرماه گذشته برگزار شد، اشاره کرد و با بیان اینکه «در جریان نشست بغداد ۲ در اردن گفت‌وگوی اولیه‌ای بین من و آقای «فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان، در محل ورودمان به اجلاس چند دقیقه‌ای انجام شد»، افزود: «طرف سعودی بر آمادگی خود برای بازگشت روابط به حالت طبیعی تأکید داشت».
وزیر خارجه با اعلام اینکه رئیس جمهور چین هنگام سفر اخیرش به عربستان ایده‌هایی را در رابطه با مذاکرات تهران و ریاض با مقام‌های ایرانی در میان گذاشت و در مقابل، ملاحظات کشورمان را درباره چهارچوب این گفت‌وگوها شنید، افزود: «در نهایت در سفری که آقای رئیسی به پکن داشت، همتای چینی در ملاقات خصوصی گزارشی از گفت وگوهای خود با مقامات عالی عربستان ارائه کرد و برای میانجی‌گری بین تهران و ریاض برای برون رفت از چالش‌ها ایده‌هایی را مطرح کرد».
آیت الله رئیسی مواضع جمهوری اسلامی ایران را تبیین کرد و نگاه دولت را برای حل مشکلات با کشورهای منطقه و حرکت در مسیر گفت‌وگو و شکل‌گیری همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه در منطقه بیان کرد، تصریح کرد: «در نهایت قرار شد که تهران و ریاض در پکن گفت‌وگو کنند اگر چه درباره سطح برگزاری این گفت‌وگوها ایده‌های مختلفی وجود داشت».
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «مبادله زندانیان آمریکا با دلارها» نوشت: با وجود ادعای مقامات امریکایی می‌گویند برجام را از دستورکار خارج کرده‌اند، پشت پرده بین مقامات ایرانی و آمریکایی توافقاتی حاصل شده است که می‌تواند مقدمه‌ای برای بازگشت به میز مذاکرات پس از یک وقفه طولانی باشد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه روز یک شنبه در گفتگو با شبکه خبر، درباره اقدامات انجام شده بر سر گفتگوهای هسته‌ای سخنانی را ایراد کرد.
امیرعبداللهیان در این‌باره گفت: «در موضوع لغو تحریم‌ها همچنان تبادل پیام با طرف امریکایی جریان دارد. در موضوع تبادل زندانیان موجود بین ایران و آمریکا به توافقی در روزهای اخیر دست یافتیم و اگر همه چیز از طرف امریکایی خوب پیش برود، فکر می‌کنم در کوتاه مدت شاهد تبادل زندانیان نیز خواهیم بود».
ندپرایس؛ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر دیروز تلاش برای توافق را تأیید اما انجام توافق را رد کرد.
تبادل زندانیان یکی از شروط آمریکایی‌ها برای رسیدن به توافقات احتمالی بود و این مسئله در مذاکرات سال ۲۰۱۵ هم مطرح شد و همزمان با اجرای برجام در ژانویه ۲۰۱۶، زندانیان سیاسی دو کشور مبادله شدند و این بار هم شاید این مسئله مقدمه‌ای برای حل اختلافات بین تهران واشنگتن باشد.
همه چیز آماده است وزیر خارجه در ادامه سخنان خود با بیان اینکه ما پرونده تبادل زندانیان را یک پرونده کاملاً انسانی می‌دانیم، تأکید کرد: «از مارس سال گذشته در این رابطه یک سندی بین ما و آمریکا به صورت غیرمستقیم به امضا و تأیید رسید، اما زمینه اجرای آن اکنون فراهم شده است. از نظر ما همه چیز آماده است، طرف آمریکایی در حال آخرین هماهنگی‌های فنی خود است».
این درحالی است که مقامات امریکایی بارها ادعا کرده‌اند که روی هیچ چیزی با ایران توافق نکرده‌اند و تهران را به زیاده‌خواهی و خواسته‌های فرابرجامی متهم کرده‌اند، اما آنچه مسلم است اینکه واشنگتن همواره سعی کرده بندهای جدیدی را در مفاد برجام بگنجاند که به ادعای آن، منافع متحدانش در منطقه نیز تأمین شود، اما ایران با این درخواست‌ها مخالفت و آن را خطوط قرمز خود اعلام کرده است.
امیرعبداللهیان در ادامه مصاحبه خود توافق برجام را در دسترس توصیف کرد و گفت: «معتقد هستیم جمع‌بندی گفتگو برای رفع تحریم‌ها در دسترس است. برای ما رفع اتهام بی‌اساس از ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک مسئله مهم و یکی از خطوط قرمز ما قلمداد می‌شود. در مسیر دیپلماسی و مذاکره به خوبی قرار داریم و امیدواریم هر چه زودتر نتیجه‌ای که مطلوب است با رعایت کامل منافع ملت‌مان حاصل شود».
اظهارات امیرعبداللهیان در حالی است که شبکه «العربیه» دیروز در توئیتی مدعی شد که قرار است در ازای آزادی سه شهروند آمریکایی توسط ایران، کشورهای عراق، ژاپن و کره‌جنوبی دارایی‌های مسدود شده ایران را آزاد کنند.
بر اساس گزارش‌های غیررسمی نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در این سه کشور مسدود شده است.
اظهارات وزیر خارجه پس از آن انجام شد که هفته گذشته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران با مقامات ایرانی دیدار و گفتگو کرد که نتایج آن امیدوارکننده بود.
آمریکا هم اعلام کرده بود که منتظر نتایج همکاری ایران و آژانس خواهد ماند تا تصمیم نهایی خود را در مورد نحوه برخورد با تهران اتخاذ کند و عدم صدور قطعنامه در نشست اخیر شورای حکام هم به خاطر رضایت از گزارش گروسی و همکاری‌های ایران با آژانس بود.
با وجود حسن‌نیت ایران در مذاکرات هسته‌ای، آمریکایی‌ها در یک سال گذشته نشان دادند که تمایلی به توافق با ایران ندارند و به بهانه‌های مختلف از اجرای تعهدات خود شانه خالی کرده‌اند.
روزنامه خراسان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «مشهد آب ندارد!» نوشت: از نظر اقلیمی مشهد در یک جغرافیای سرد و خشک قرارگرفته است، این اقلیم یعنی «کم‌آبی».
توسعه هر منطقه باید منطبق بر توان محیطی آن جغرافیا باشد اما مشهدالرضا یک استثناست و وجود مرقد مطهر امام رضا (ع) باعث گسیل جمعیت به این شهر شده است.
جمعیت این شهر در ابتدای دهه چهل حدود ۴۰۰ هزار نفر بوده و الان به حدود ۴ میلیون نفر رسیده، یعنی طی ۶ دهه گذشته، جمعیت مشهد حدود ۱۰ برابر شده است اما این رشد به‌هیچ‌عنوان با توان محیطی این منطقه سازگار نبوده زیرا در اساسی‌ترین نیاز حیاتی یعنی «آب» با مشکل روبه‌رو است.
سال ۴۵ یعنی حدود ۶۰ سال پیش دشت مشهد «ممنوعه» اعلام شد، معنی‌اش آن است که این دشت دیگر تاب‌وتوان تأمین آب برای بیش از وضعیت موجود آن زمان را نداشت آن‌هم زمانی که کل جمعیت مشهد ۴۰۰ هزار نفر بود اما اکنون جمعیت مشهد حدود ۴ میلیون نفر است و بدتر آنکه اعلام ممنوعه بودن دشت یعنی هیچ‌گونه مجوزی نباید برای حفر چاه در این دشت صادر شود اما بنا بر اعلام کارشناسان هم اینک حدود ۷ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز بر پهنه دشت ممنوعه مشهد حفرشده است.
یعنی در طول ۶۰ سال گذشته دشتی که تاب‌وتوان تأمین آب را نداشت جمعیت آن حدود ۱۰ برابر شد و تعداد چاه‌هایش به رغم ممنوعه بودن حدود ۵ برابر شده است.
شاید در نگاه اول تصور شود ممکن است بارندگی‌ها باعث شده باشد این دشت از حالت بحرانی خارج‌شده باشد اما واقعیت آماری نشان می‌دهد میانگین بارش‌ها در بلندمدت برای دشت مشهد به‌صورت قابل‌توجهی کاهش پیداکرده است یعنی کم‌آبی دشت مشهد در ۶۰ سال گذشته تشدید شده است.
در چنین شرایطی که حدود ۸۰ درصد نزولات جوی کاهش‌یافته به بخار تبدیل می‌شوند تعداد چاه‌های حفرشده در دشت مشهد ۵ برابر شده است خروجی این رویه مصرف ۱۳۰ درصد آب تجدید پذیر سفره‌های آب زیرزمینی دشت مشهد است.
ما حق‌داریم به طور قانونی ۷۰ درصد منابع آبی تجدیدشونده را مصرف کنیم و ۳۰ درصد دیگر باید صرف تغذیه آبخوان‌ها شود. اما در دشت مشهد ما ۳۰ درصد بالاتر از کل آب‌های ورودی دشت از ذخایر زیرزمینی آب برداشت می‌کنیم.
دشت مشهد را یک ظرف بزرگ تصور کنید که سالانه ۱۰۰ لیوان آب به داخل آن ریخته می‌شود اما ۱۳۰ لیوان آب از این ظرف برداشته می‌شود نتیجه این عمل کاملاً مشخص است؛ کسری مخازن آب‌های زیرزمینی دشت مشهد.
بحران آبی تنها به دشت مشهد محدود نمی‌شود و هم اینک از ۳۷ دشت استان ۳۴ دشت ممنوعه هستند و برداشت بی‌رویه آب از دشت‌های ممنوعه تاکنون منجر به کسری بیش از یک میلیارد مترمکعبی مخازن آبی استان شده است.
این کسری و آفت منابع آبی زیرزمینی روی دو گزاره مهم محیط انسانی اثری مخرب می‌گذارد. اثر اول «فرونشست» است.
زمانی که آب بین لایه‌های زمین و مخازن زیرزمینی خالی شود خاک فشرده‌تر می‌شود و این فشردگی یعنی به وجود آمدن یک فضای خالی و تهی که براثر کوچک‌ترین فشار فرومی‌ریزد و پدیده فرونشست زمین نمایان می‌شود.
این پدیده به حدی خطرناک است که کشورهای دنیا نشست نیم سانتی‌متری سالانه را بحرانی اعلام می‌کنند اما متأسفانه آمارها نشان می‌دهد نشست زمین در دشت مشهد به حدود ۲۵ سانتی‌متر در سال رسیده است.
نظر شما