به گزارش ایمنا، توکنومیک Tokenomic یا توکنومیکس Tokenomics به ارزش واقعی توکن‌ها و کوین‌ها در بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد و از ترکیب دو واژه Token به معنای توکن و Economic به معنای اقتصاد تشکیل شده است که معنی ترکیبی آن را می‌توان اقتصاد توکن یا به عبارتی وضعیت اقتصادی توکن معنا کرد. توکنومیک یا توکنومیکس، موضوع درک ویژگی‌های عرضه و تقاضای ارزهای دیجیتال را پوشش می‌دهد و می‌توان یک راهنما برای درک ارزش فعلی و آینده یک ارز دیجیتال مورد بررسی قرار داد. بسیاری از افراد برای پی بردن به ارزشمند بودن سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال، به تحلیل تکنیکال آن ارز می‌پردازند. اما تحلیل تکنیکال صرفاً می‌تواند از روی قیمت به تعیین ارزش بپردازد. در حالی‌که در فرآیند توکنومیک، باید چندین فامتور مختلف در مورد یک ارز دیجیتال مورد بررسی قرار بگیرند تا ارزش یک رمزارز مشخص شود.
توکن چیست؟
در توکنومیک، توکن‌های کریپتو، واحدهای ا رزشی هستند که پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین را بر روی یک شبکه، ایجاد می‌کنند. توکن‌ها، مانند ارزهای دیجیتال، می‌توانند مبادله شوند و ارزش مشخصی داشته باشند، اما آنها یک کلاس دارایی دیجیتال متفاوت محسوب می‌شوند.
دسته‌بندی لایه‌ای توکن‌ها
- توکن‌های لایه ۱: این توکن‌ها نشان‌دهنده یک بلاکچین خاص هستند و برای خدمات دیگری مانند سرمایه‌گذاری، ذخیره‌سازی، خرید و غیره استفاده می‌شوند. آنها هر تراکنش را در شبکه خود تسویه می‌کنند.
- توکن‌های لایه ۲: این توکن‌ها برای کمک به مقیاس برنامه‌های غیرمتمرکز در یک شبکه طراحی شده‌اند.
تعویض‌پذیری توکن
- توکن‌های قابل تعویض: تعویض‌پذیری یک از ویژگی‌های دارایی‌ها برای قابل تعویض بودن با توکن دیگر از همان نوع است. از این رو، توکن‌های قابل تعویض آنهایی هستند که ارزش یکسانی دارند و می‌توانند با یکدیگر جایگزین شوند. طلا می‌تواند یک نمونه بسیار خوب از یک دارایی قابل تعویض باشد، چون ارزش آن در بین کشورها یکسان است.
- توکن‌های غیرقابل تعویض: از سوی دیگر، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) منحصربه‌فرد هستند و ارزش یکسانی ندارند. با توکن‌سازی دارایی‌هایی مانند آثار هنری، مبلمان و املاک، NFTها فرصت‌های فیزیکی هستند که به صورت دیجیتال برگزار می‌شوند. این انقلاب جدید مالکیت دیجیتال، NFTها را در سال‌های اخیر بسیار محبوب کرده است، به‌طوری که بعضی از آنها با میلیون‌ها دلار به حراج گذاشته شده‌اند.
انواع توکن ها
- توکن های اوراق بهادار
توکن های اوراق بهادار، نمایشی از اوراق بهادار واقعی هستند که رابطه قراردادی سرمایه گذار با یک سازمان، معمولاً به عنوان سهامدار یا بستانکار را شکل می‌دهند. زمانی که یک توکن اوراق بهادار یک دارایی واقعی را نشان می‌دهد، ارزش توکن اوراق بهادار مستقیماً به ارزش دارایی دنیای واقعی وابسته است. به عنوان مثال، اگر یک توکن اوراق بهادار نشان دهنده قیمت زمینی به ارزش نیم میلیون دلار باشد، آن توکن نیم میلیون دلار ارزش گذاری می‌شود و می‌توان آن را به آن مقدار یا قیمت رایج بازار فروخت.
- توکن های کاربردی
توکن های کاربردی برای دسترسی به خدمات برنامه‌های خاص در اکوسیستم بلاکچین استفاده می‌شوند. یک مثال خوب از توکن کاربردی چین لینک (LINK) است، توکنی که به گره‌ها (نودها) برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایمن نگه داشتن داده‌ها و قراردادها پاداش می‌دهد.
- توکن های پلتفرم
توکن های پلتفرم به کاربران امکان دسترسی به خدمات در پلتفرم‌های خاص را می‌دهند. یک مثال خوب ارز دیجیتال استورج (STORJ) است که به دارندگان امکان دسترسی به ذخیره سازی ابری غیرمتمرکز را می‌دهد. توکن های پلتفرم و توکن های کاربردی عملکردی کاملاً یکسان دارند. تفاوت بین آنها در این است که توکن های پلتفرم فقط در پلتفرم‌هایی که برای آنها ساخته شده‌اند قابل استفاده هستند. برعکس، توکن های کاربردی معمولاً انعطاف پذیرتر هستند و برای دسترسی به خدمات در سراسر پروتکل بلاکچینی که بر روی آن کار می‌کنند، استفاده می‌شوند.
- توکن های حاکمیتی
توکن های حاکمیتی به کاربران پروتکل بلاکچین اجازه می‌دهند تا در مورد توسعه آینده آن رأی بدهند. هر توکن حاکمیتی معمولاً یک حق رأی به دارنده خود اعطا می‌کند. این باعث ایجاد انگیزه در دارندگان توکن می‌شود تا تصمیمات مثبتی برای پروتکل بگیرند، زیرا در صورت موفقیت پروژه، بر ارزش توکن های آنها افزوده می‌شود. توکن های دیگری مانند توکن های قابل تعویض و غیرقابل تعویض نیز وجود دارند، اما توکن ها به طور کلی در همین دسته بندی ها قرار می‌گیرند.
عوامل مؤثر بر ارزش یک توکن در توکنومیک
- کاربردی بودن Utility
کاربرد یک ارز دیجیتال تعیین می‌کند که آن ارز در آینده با چه مقدار تقاضایی روبه‌رو خواهد شد. برای مثال، بیت‌کوین BTC جایگزین طلا به شمار می‌رود و یک وسیله برای ذخیره ارزش است. توکن اتر ETH که به شبکه اتریوم اختصاص دارد، باری پرداخت کلیه واکنش‌های شبکه اتریوم به‌کار می‌رود. توکن یونی «UNI» توکن بومی صرافی یونی‌سوآپ Uniswap است که توکن حاکمیتی آن محسوب می‌شود. به‌وسیله آن می‌توان استیکینک Staking یا سپرده‌گذاری کرد. همین طور می‌توان کاربرد هر کوین و توکن را بررسی کرد و بسته به کاربردی بودن آن، ارزش آن را پیش‌بینی کرد
- میزان عرضه Supply
مقدار عرضه یک ارز دیجیتال، تورمی بودن یا عدم تورمی بودن آن مشخص می‌کند. اگر تعداد عرضه یک توکن نامحدود باشد، آن توکن یک توکن تورمی است، چراکه ممکن است در زمان‌هایی خاص، تعداد بسیار زیادی از آن عرضه شود. اما ارزهای دیجیتالی که با تعداد محدود ارائه می‌شوند یا تعداد عرضه آن در آینده مشخص شده است، یک توکن ضدتورمی خواهد بود که بر ارزش آن در آینده تأثیر دارد
- مارکت کپ Market Cap
برخی از افراد به دنبال توکن‌های زیر یک دلار هستند تا روی آن سرمایه‌گذاری کنند. این افراد تصور می‌کنند که چون بیت‌کوین چند هزار دلار ارزش دارد، پروژه زیر یک دلاری آنها نیز زمانی به اندازه بیت‌کوین رشد خواهد کرد. اما این تصور درست نیست. بلکه ارزش بازار هر ارز دیجیتال می‌تواند در بررسی رشد آینده آن به تریدر کمک کند. برای پی بردن به ارزش بازار توکن‌ها باید مارکت کپ این پروژه‌ها را مورد بررسی قرار دهید. در حال حاضر (می ۲۰۲۲) اگرچه دوج‌کوین قیمت زیر یک دلار دارد، اما ارزش بازار آن برابر آن یازده میلیارد دلار است و رتبه ۱۰ بازار کریپتو جای دارد. حال آن‌که توکن دیگری مانند یرن‌فایننس YFI بیش از ۹۰۰۰ دلار نرخ دارد، اما ارزش بازار آن حدود ۳۴۲ میلیون دلار بوده و در رتبه ۱۱۳ بازار نیز جای دارد.
- سوزاندن Burn
وقتی تعداد توکن‌های عرضه شده از یک مقدار مشخص بیشتر باشد، مقداری از توکن‌ها را به یک آدرس غیرقابل بازگشت ارسال می‌کنند که به این عمل توکن‌سوزی Burn گفته می‌شود. توکن‌سوزی مقدار عرضه توکن‌ها در طول زمان را کاهش داده و سبب ارزشمندی آن می‌شود. همچنین توکن‌سوزی یک راهکار برای کنترل تورم است. وقتی یک توکن برنامه سوزاندن را داشته باشد، با نحوه انجام آن بررسی شود تا فرآیند توکنومیک تکمیل شود.
برخلاف فرایندی که در پول‌های فیات داریم، ارزهای دیجیتال و توکن‌های ساخته شده بر روی بلاکچین، برنامه‌ای دقیق و از پیش تعیین شده برای عرضه و تولید ارز دارند. این بدان معناست که ما می‌توانیم با دقت کامل پیش‌بینی کنیم که چند کوین در تاریخ معینی در زمان، ایجاد شده‌اند یا خواهند شد. اگرچه ممکن است برای اکثر ارزهای دیجیتال این برنامه صدور توکن‌ها تغییر کند، اما به طور معمول نیاز به موافقت بسیاری از افراد دارد و پیاده‌سازی آن بسیار دشوار است. این امر باعث ایجاد آسایش و امنیت برای مالکان آن توکن می‌شود، زیرا آنها می‌دانند دارایی آنها تا چه حدی ایجاد می‌شود، که بسیار قابل پیش‌بینی‌تر از زمانی است که دولت مسئولیت تولید یک ارز را به عهده می‌گیرد.
توکنومیک اساس دنیای رمزارزها
توکنومیک می‌تواند بهترین ایده‌ها را برای سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال خاص ارائه دهد. استفاده از توکنومیک برای تحلیل ارز دیجیتال و پی بردن به ارزشمند بودن آن ضروری است. چرا که می‌تواند با ارائه اطلاعات مهمی ریسک سرمایه‌گذاری شما را تا حد قابل قبولی کاهش دهد و مانع از دست رفتن سرمایه می‌شود.
نظر شما