به گزارش خبرنگار ایمنا، زیست‌شناسی یا بیولوژی بخشی از علوم طبیعی است که گونه و شیوه زندگی جانداران را بررسی می‌کند. این دانش به بررسی ویژگی‌ها و رفتار جانداران، چگونگی پیدایش گونه‌ها و افراد (افزایش‌گرایی) و نیز به بررسی تعامل جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان می‌پردازد. اصطلاح بیولوژی از واژه یونانی «بیوس» به معنای زندگی و «لوژیا» به معنای مطالعه شکل گرفته است. زیست‌شناسی در قالب مدرن خود پیشرفت‌های بسیاری داشته و به واسطه پیشرفت علوم مختلف این دانش نیز با گرایش‌ها و زیرشاخه‌های جدیدی مواجه شده است.
بخش عمده‌ای از زیست‌شناسی مدرن را می‌توان متشکل از پنج اصل به هم وابسته دانست که شامل نظریه سلولی، فرگشت، ژنتیک، هومئوستازی و انرژی است. نظریه سلولی بیان می‌کند که سلول، واحد اساسی زندگی است و همه جانداران از یک یا چندین سلول تشکیل شده‌اند. فرگشت نیز به مفهومی مرکزی در زیست‌شناسی می‌پردازند که به تغییر و توسعه زندگی اشاره دارد؛ از طرفی این دانش ژن را واحد اصلی وراثت در تمام جانداران می‌داند.
یکی از گرایش‌های مهمی که امروزه به واسطه توسعه علم پایه در علم زیست‌شناسی شکل گرفته دانش نانوبیوتکنولوژی است؛ این دانش در خدمت طراحی، ساخت و بررسی کاربردهای مواد زیستی در مقیاس اتمی و مولکولی است. امروزه علوم مختلفی از جمله زیست‌شناسی، فیزیک و شیمی توانسته‌اند مرز مشترکی بین یکدیگر ایجاد کنند و در مقیاس نانومتری به مطالعه و کاربرد مواد مختلف می‌پردازند. در حال حاضر علم زیست‌شناسی و به خصوص دانش نانوبیوتکنولوژی در دنیا و به خصوص ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. برای شناخت بیشتر علم زیست‌شناسی و بررسی گرایش‌های مختلف این دانش از جمله زیرشاخه نانوبیوتکنولوژی با کاظم یاری‌زاده، دکترای نانو زیست فناوری گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
علم زیست‌شناسی به چه مسائلی می‌پردازد؟
زیست‌شناسی علمی است که به بررسی موجودات زنده و فرآیندهای زیستی می‌پردازد؛ این دانش از نظر آکادمیک در محدوده رشته‌های علوم پایه قرار می‌گیرد. زیست‌شناسی گرایش‌های مختلفی را شامل می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به گرایش مولکولی، بیوشیمی، ژنتیک، فیزیولوژی، زیست‌شناسی گیاهی و جانوری اشاره کرد.
چرا پرداختن به علم زیست‌شن اسی اهمیت دارد؟
در دانش زیست‌شناسی پژوهشگران تلاش دارند که به پرسش‌های حیاتی و مهمی پاسخ دهند؛ درواقع تحقیقات حوزه زیست‌شناسی با هدف پی‌بردن به رازهای حیات و کمک به حل مسائل و مشکلات امروزی زندگی انسان انجام می‌شود و به همین دلیل این دانش اهمیت بسیاری دارد.
زیست‌شناسی چه کاربردهایی دارد؟
به طور کلی علم زیست‌شناسی کاربردهای بسیاری دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به بررسی راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از کاهش تنوع زیستی همچنین ارائه راه‌حل برای درمان بیماری‌های مختلف اشاره کرد که این موارد جزو مهم‌ترین کاربردهای این دانش به‌شمار می‌رود.
زیست‌شناسی در چه صنایعی مورد استفاده است؟
به طور کلی علم زیست‌شناسی در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در صنایع مرتبط با فناوری‌های زیستی، علم زیست‌شناسی بسیار کاربرد دارد. زیست‌شناسی در تولید محصولات مبتنی بر بیوتکنولوژی، سوخت زیستی و صنایع مرتبط با داروسازی بسیار کاربرد دارد.
شرایط تحصیل رشته زیست‌شناسی در ایران چگونه است؟
در ایران مانند بسیاری از کشورهای دنیا علم زیست‌شناسی به عنوان یک رشته تحصیلی با گرایش‌های مختلف در دانشگاه‌های متعددی، تعداد بسیاری از دانشجویان کشور را به سمت خود جذب کرده است. افرادی که قصد ادامه تحصیل در این رشته را دارند، می‌توانند تا مقطع دکتری در دانشگاه‌های مختلف کشور به تحصیل بپردازند.
نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در استفاده از علم زیست‌شناسی چیست؟
در حال حاضر پارک‌های علم و فناوری برای دانشجویان و محققانی که ایده مفیدی در حوزه‌های مختلف از جمله زیست‌شناسی داشته باشند شرایط مطلوبی را فراهم کرده است. امروزه شرکت‌های دانش‌بنیانی که مبتنی بر ایده‌های کاربردی و محصول محور هستند در حوزه زیست‌شناسی مشغول به فعالیت هستند.
متأسفانه کمبودهایی در زمینه کاربردی‌سازی ایده‌ها وجود دارد که امیدواریم این مسائل و کمبودها در آینده‌ای نزدیک مرتفع گردد تا پیشرفت‌های بیشتری در زمینه ایجاد و تأسیس شرکت‌های دانش بنیان و تولید محصولات رقابتی همچنین افزایش اشتغال‌زایی حاصل شود.
زیست‌شناسی در حوزه نانوتکنولوژی چه نقشی دارد؟
یکی از مباحث مرتبط با دانش زیست‌شناسی نانو بیوتکنولوژی یا نانو زیست فناوری است که به عنوان دانشی بین رشته‌ای شناخته می‌شود. امروزه علوم مختلفی از جمله زیست‌شناسی، فیزیک و شیمی توانسته‌اند مرز مشترکی بین یکدیگر ایجاد کنند و در مقیاس نانومتری به مطالعه و کاربرد مواد مختلف می‌پردازند.
علم نانوبیوتکنولوژی چه کاربردی دارد؟
درواقع نانو زیست فناوری در خدمت طراحی، ساخت و بررسی کاربردهای مواد زیستی در مقیاس اتمی و مولکولی است. در بین مواردی که در این دانش مورد بررسی قرار می‌گیرد می‌توان به داروهای مبتنی بر نانو مواد اشاره کرد. در این داروها به واسطه علم نانو میزان و تعداد دفعات مصرف دارو کاهش می‌یابد.
از دیگر کاربردهای نانوبیوتکنولوژی می‌توان به نانوزیست حسگرها اشاره کرد؛ این نوع از حسگرها ابزارهای دقیقی هستند که در آن‌ها از مواد زیستی مانند پروتئین‌ها و DNA استفاده می‌شود. نانو زیست حسگرها قادرند مواد را در مقیاس نانو و در مدت زمانی بسیار کم با دقتی بالا شناسایی کنند.
نظر شما