ایران قدیمی‌ترین بهره‌بردار انرژی‌های بادی است

به گزارش خبرنگار ایمنا، تاکنون سوخت‌های فسیلی منبعی برای تأمین انرژی‌های مورد نیاز بشر بود، اما به دلیل اینکه این مسئله موجب آلودگی بیش از حد کره زمین و آسیب به محیط‌زیست می‌شد دنیا به دنبال استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کرد. انرژی‌های تجدیدپذیر قابلیت تبدیل دارد و همین عامل موجب کمک به محیط‌زیست می‌شود؛ زیرا بدون اینکه ضرری به زمین وارد کنیم، می‌توانیم انرژی تابش خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل کنیم و بیشترین بهره‌وری را از آن داشته‌باشیم.

انرژی‌های تجدیدپذیر، جایگزین بسیار مناسبی برای سوخت‌های فسیلی است؛ زیرا با استفاده از آن‌ها می‌توان بدون پرداخت هزینه اضافی، انرژی مورد نیاز یک منطقه را تأمین کرد؛ ایران پتانسیل بسیار مناسبی در این زمینه دارد و درصورتی که دولت بتواند راهی برای استفاده مناسب از انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه دهد، می‌توانیم بدون استفاده از سوخت فسیلی، برق کشور را تأمین کنیم. یکی از انواع انرژی‌های تجدیدپذیر که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، انرژی بادی است. برای بررسی بیشتر انرژی بادی و شناخت چالش‌های پیش‌رو در استفاده از این نوع انرژی با ساسان صفریان، دکترای مدیریت و آینده‌پژوهی انرژی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

عملکرد ایران در حوزه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر چگونه است؟

به طور کلی می‌توان گفت که ایران در حوزه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر عملکرد مطلوبی نداشته است؛ درواقع اگر فعالیت‌های کشور را در این حوزه مورد بررسی قرار دهیم، متوجه می‌شویم که در وضعیت بحرانی قرار نگرفته‌ایم، اما نتوانسته‌ایم به میزان قابل توجهی از انرژی تجدیدپذیر بهره‌مند شویم.

انرژی بادی چیست؟

انرژی بادی یکی از انواع انرژی‌های تجدیدپذیر به‌شمار می‌رود که بیشتر در کشورهای بادخیز و به‌ویژه مناطق ساحلی مورد توجه قرار می‌گیرد، زیرا در این مناطق از نظر اکوسیستمی میزان باد بیشتری در جریان است و از این جهت برای بهره‌برداری از انرژی بادی پتانسیل بهتری وجود دارد همچنین در مناطق کوهستانی نیز می‌توان به بهترین شکل ممکن از انرژی بادی بهره‌برداری کرد.

انرژی بادی در ایران چه جایگاهی دارد؟

به طور کلی انرژی بادی یکی از اشکال انرژی تجدیدپذیر محسوب می‌شود که از گذشته مورد توجه ایرانیان قرار گرفته است؛ درواقع ایران یکی از قدیمی‌ترین کشورهای جهان به‌شمار می‌رود که توانسته از انرژی بادی بهره‌برداری کند.

در ایران آسیاب‌های بادی با قدمت هزار ساله وجود دارد همچنین منطقه‌ای روستایی در شمال شرق کشور وجود دارد که بسیار بادخیز بوده و توربین‌های بادی مربوط به هزاران سال پیش در این منطقه مشاهده می‌شود.

انرژی بادی در گذشته چگونه استفاده می‌شده است؟

در گذشته مردم از اهیمت انرژی بادی آگاهی داشته‌اند و برای فعالیت‌های مختلفی از جمله آسیاب محصولات مختلفی مانند گندم استفاده می‌کردند که در این زمینه ایران یکی از نخستین کشورهایی به‌شمار می‌رود که توانسته از انرژی بادی بهره‌مند شود. در حال حاضر انرژی بادی به دو شکل با استفاده از توربین‌های عمودی و افقی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

به طور کلی باتوجه به اینکه بهره‌برداری از انرژی‌های در مراحل اولیه است و تکنولوژی آن‌ها از قدمت زیادی برخوردار نیست، راندمان بالایی ندارند و انرژی بادی نیز از این مسئله مستثنی نیست علاوه بر آن برای استفاده از انرژی بادی به سرمایه اولیه بسیار زیادی نیاز است.

چرا در برخی از کشورها انرژی بادی مورد توجه ویژه قرار می‌گیرد؟

در برخی از کشورها مانند اسکاندیناوی انرژی بادی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این کشورها معمولاً روزهای آفتابی بسیار کمی وجود دارد و از طرفی پتانسیل کافی برای بهره‌برداری از سایر انرژی‌های تجدیدپذیر نیز وجود ندارد؛ بنابراین دولت‌ها مجبورند از انرژی بادی استفاده کنند. به طور کلی انرژی بادی را نمی‌توان نامناسب خواند، اما این انرژی تجدیدپذیر تنها در کشورهایی مورد توجه قرار می‌گیرد که از سایر انرژی‌ها محروم هستند.

بهره‌برداری از انرژی بادی چه تبعاتی دارد؟

یکی از معایب انرژی بادی که اخیراً کشف شده تأثیر در گرمایش منطقه است. طبق تحقیقات اخیر دانشگاه‌های آمریکا انرژی بادی می‌تواند دمای یک منطقه را تا چندین درجه افزایش دهد؛ درواقع برای بهره‌برداری از انرژی بادی در یک منطقه تعداد بسیار زیادی توربین بادی نصب می‌شود که این نوع از توربین‌ها می‌توانند اختلالی در شرایط آب‌وهوایی منطقه ایجاد کنند و دمای آن منطقه را افزایش دهند.

توربین‌های بادی از خنک شدن منطقه به وسیله باد جلوگیری کرده و با تغییر در اکوسیستم یک منطقه، دمای هوا را افزایش می‌دهند که این مسئله یکی از معایب بهره‌برداری از انرژی بادی است.

چه چالشی‌های پیش‌روی استفاده از انرژی بادی وجود دارد؟

یکی از چالش‌ها و معایبی که در استفاده از انرژی بادی مورد توجه قرار می‌گیرد، سرمایه اولیه زیادی است که برای استفاده از این نوع انرژی لازم است؛ درواقع برای استفاده و نصب توربین‌های بادی به خصوص توربین‌های عمودی به سرمایه اولیه بسیار زیادی نیازمند هستیم.

علاوه بر این مسئله یکی دیگر از چالش‌هایی که پیش‌روی استفاده از انرژی بادی وجود دارد، قابل پیش‌بینی نبودن وزش باد است؛ البته برخی از مناطق به طور کلی بادخیز معرفی می‌شوند، اما مقدار وزش باد در این مناطق نیز قابل پیش‌بینی نیست و به همین دلیل نمی‌توان میزان راندمان و بهره‌برداری از انرژی بادی را پیش‌بینی کرد.

سخن آخر...

به طور کلی مزارعی که برای بهره‌برداری از انرژی بادی راه‌اندازی می‌شود به خصوص در مواقعی که تعداد توربین‌ها بسیار زیاد است، تبعات بسیاری دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش دمای منطقه، ایجاد صدا و گسترش آلودگی صوتی و تأثیر بر زندگی پرندگان اشاره کرد. علاوه بر این مسائل، استفاده از انرژی بادی نیازمند سرمایه اولیه بسیاری است و نزدیک مناطق مسکونی نیز نمی‌توان از توربین‌های بادی استفاده کرد. با این حال به دلیل اینکه باد ارزش مادی ندارد، دریافت انرژی از آن حائز اهمیت است.