به گزارش خبرنگار ایمنا، سرطان دومین علت مرگ‌ومیر در بیشتر جوامع مطرح بوده و در سال‌های اخیر میزان بروز آن افزایش یافته است و یکی از اولویت‌های مهم بخش سلامت در کشور به‌شمار می‌رود، در نتیجه توجه به آن و برنامه‌ریزی به منظور کنترل سرطان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت سرطان، دسترسی به اطلاعات دقیق و معتبر به ویژه اطلاعات مربوط به تشخیص و میزان بروز سرطان است، به طور معمول سرطان در سنین حدود ۵۵ سال یا بیشتر از آن رخ می‌دهد، سرطان یکی از علت‌های اصلی مرگ بین زنان ۴۰ تا ۷۹ سال و مردان ۶۰ تا ۷۶ سال است، همچنین کودکان کمتر از ۱۵ سال نیز به سرطان دچار می‌شوند، این بیماری افراد را به نبردی غریبانه وامی‌دارد و تلاش آنها در اوج ناتوانی این است که پیروز میدان این جنگ نابرابر شوند و امید به زندگی را در وجود خود و اطرافیان زنده نگه دارند.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، بیماری چاقی به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته یکی از عوامل اصلی ابتلا به سرطان به‌شمار می‌رود، همچنین سازمان ملل از افزایش سرطان‌های ناشی از چاقی در کشورهای توسعه یافته خبر داده است. بر اساس تحقیقات، تغذیه نادرست و استعمال سیگار خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد، افزایش سن نیز احتمال دچار شدن به بعضی سرطان‌ها را به شدت افزایش می‌دهد.
افزایش آگاهی و جلب مشارکت مردم در خصوص قابل پیشگیری بودن سرطان و شیوه‌های آن اهمیت بسیاری دارد، همچنین شیوه زندگی سالم، محیط سالم، اهمیت تشخیص زودهنگام، بهبود کیفیت زندگی بیماران و خانواده‌ها، نقش زنان و خانواده در مدیریت بیماری، نقش سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه و مدیریت سرطان در کودکان و جوانان باید مورد توجه قرار گیرد تا در نهایت بتوان فاصله بین شناسایی بیمار، تشخیص و درمان انواع سرطان را کم کرد و در راستای تحقق شعار «فاصله‌ها را کم کنیم» گام‌های مؤثری برداشت.
شایع‌ترین سرطان‌ها در اصفهان چیست؟
زهرا روان‌خواه، مسئول ثبت و غربالگری سرطان علوم پزشکی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: به‌طور معمول استان اصفهان در سال‌های گذشته رتبه دوم یا سوم سرطان کشور را به خود اختصاص داده است، در حال حاضر شایع‌ترین سرطان‌ها در استان اصفهان سرطان سینه، پروستات، پوست، روده بزرگ و تیروئید است.
وی ادامه می‌دهد: چهارم فوریه مصادف با پانزدهم بهمن‌ماه روز جهانی سرطان نام دارد، به همین منظور در کشور از هشتم تا پانزدهم بهمن‌ماه به عنوان هفته ملی سرطان نام‌گذاری شده است.
مسئول ثبت و غربالگری سرطان علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه شعار هفته ملی سرطان در سال جاری «فاصله‌ها را کم کنیم» است، تصریح می‌کند: منظور از کم کردن فاصله‌ها در راستای موضوعاتی از جمله فاصله کم کردن زمان شروع علائم تا تشخیص بیماری، کم کردن فاصله زمان تشخیص بیماری تا درمان مؤثر، کم کردن فاصله درمان انجام شده تا بهترین کیفیت درمان، کم کردن فاصله دسترسی به تمام اقشار جامعه به خدمات تشخیصی و درمانی بیماری سرطان، فاصله بی‌خبری از عوامل خطر سرطان تا دانستن آن و فاصله شناسایی یک فرد مشکوک به سرطان تا تشخیص قطعی وی است.
وی می‌گوید: آموزش چهره به چهره در سطح نظام شبکه بهداشتی درمانی، آموزش‌های عمومی در رسانه‌ها، برگزاری پویش‌ها، توسعه شبکه ملی مراقبت سرطان، تجهیزات و نیروی انسانی برای تشخیص و درمان سرطان به صورت عادلانه در تمام کشور، ارائه درمان مطابق استانداردها و افزایش پوشش بیمه‌ای خدمات از جمله اقداماتی است که باید در این راستا انجام شود.
روان‌خواه اضافه می‌کند: هدف کلی پویش سرطان کاهش بروز و مرگ‌ومیر ناشی از سرطان و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان است، از جمله اهداف اصلی این پویش، افزایش آگاهی و جلب مشارکت مردم در خصوص قابل پیشگیری بودن سرطان و شیوه‌های آن، اصلاح باورهای نادرست مردم در خصوص سرطان از جمله درمان‌ناپذیر بودن آن و جلب مشارکت سیاست‌گذاران و مجریان سلامت (درون و برون‌بخشی) در کنترل عوامل خطر سرطان (با تاکید بر مشکلات منطقه‌ای) است.
مسئول ثبت و غربالگری سرطان علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه بروز اکثر سرطان‌ها در استان اصفهان بیشتر از میانگین کشوری است، می‌افزاید: شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران نیز، سرطان سینه، پروستات، پوست، روده بزرگ و معده است.
وی خاطرنشان می‌کند: شایع‌ترین سرطان‌ها بین زنان استان اصفهان عبارت از سرطان سینه، تیروئید، پوست و روده بزرگ است، در مردان استان نیز شایع‌ترین سرطان‌ها پوست، پروستات، مثانه، روده بزرگ و معده است، همچنین در کودکان سرطان خون شایع‌ترین نوع سرطان است.
پروستات و روده بزرگ شایع‌ترین سرطان در مردان
روان‌خواه تصریح می‌کند: شایع‌ترین سرطان‌ها میان زنان در کشور سرطان سینه، تیروئید، روده بزرگ، پوست و معده است، همچنین در مردان کشور شایع‌ترین سرطان‌ها پروستات، پوست، معده، روده بزرگ و مثانه به ترتیب شایع‌ترین سرطان‌ها است.
وی ادامه می‌دهد: خدمات مرکز بهداشت استان اصفهان در راستای غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان‌ها است، در این راستا خدمات اولیه غربالگری سه سرطان سینه، روده بزرگ و دهانه رحم که از جمله سرطان‌های قابل غربالگری است در تمام مراکز بهداشتی استان اصفهان رایگان ارائه می‌شود.
مسئول ثبت و غربالگری سرطان علوم پزشکی اصفهان اضافه می‌کند: استفاده از این خدمات به ویژه در مراکز شهری آن‌گونه که باید مورد استقبال قرار نگرفته، این در حالی است که بیشتر مراجعانی که توسط نیروهای بهداشت مورد غربالگری این نوع سرطان‌ها قرار گرفته‌اند و سرطان آنها تشخیص داده شده در مراحل اولیه سرطان بوده‌اند که این بیماری در این مرحله به صورت کامل درمان‌پذیر بوده است یا درباره سرطان روده بزرگ با تشخیص پولیپ‌ها و خارج کردن آنها حتی از تبدیل شدن به سرطان در سال‌های آینده نیز جلوگیری می‌شود.
وی درباره اقدامات پیشگیرانه افراد در مقابل سرطان ادامه می‌دهد: افراد باید به علائم هشداردهنده سرطان‌ها توجه کنند و استفاده از خدمات غربالگری را جدی بگیرند.
تغذیه ناسالم؛ عامل بروز نیمی از سرطان‌ها
محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه تغذیه سالم می‌تواند از بروز نیمی از بیماری‌ها پیشگیری کند، اظهار می‌کند: بروز حداقل نیمی از سرطان‌ها به دلیل نوع تغذیه ناسالم افراد است، بنابراین داشتن یک برنامه غذایی سالم برای فرد و خانواده بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه می‌دهد: ریسک‌فاکتورهای مختلفی در بروز و شیوع سرطان‌ها نقش دارد، اما چاقی ریسک‌فاکتور بسیار مهمی در بروز سرطان‌ها است و باید از مصرف هر نوع غذایی که منجر به پرخوری و چاقی می‌شود، پرهیز کرد.
این متخصص تغذیه تصریح می‌کند: فست‌فودها، قندهای مصنوعی، غذاهای پرچرب و سرخ‌شده کالری فراوان و مواد سمی و نیمه‌سمی دارد و مصرف این نوع غذاها سبب تشدید سرطان‌ها خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه مواد گیاهی حاوی آنتی‌اکسیدان و ضد سرطان است و مصرف فراوان این مواد برای حفظ سلامتی توصیه می‌شود، اضافه می‌کند: خوردن میوه‌های تازه در هر فصل را به خانواده‌ها توصیه می‌کنیم و اکنون در فصل زمستان مصرف میوه‌هایی مانند پرتقال و نارنگی که حاوی آنتی‌اکسیدان است، بسیار مفید است، همچنین رنگ‌های طبیعی موجود در گوجه‌فرنگی، کاهو، سیب و پرتقال که حاوی آنتی‌اکسیدان است می‌تواند ضد سرطان باشد و باعث کاهش ریسک‌فاکتورهای بروز سرطان‌ها شود.
انتظاری تاکید می‌کند: حداقل شیوع ۵۰ درصد سرطان‌ها به دلیل نوع تغذیه ناسالم افراد است، توجه به کاهش شیوع سرطان‌ها در سنین پایین‌تر که دوره کارایی و رشد افراد است، بسیار اهمیت دارد و با برنامه غذایی سالم می‌توان از بروز سرطان‌ها پیشگیری کرد تا افراد جامعه درگیر انواع سرطان نشوند، علاوه بر مصرف مواد غذایی سالم انجام رفتارهایی مانند پرهیز از کم‌تحرکی، کاهش اضافه وزن و قرار نگرفتن در معرض آلودگی هوا احتمال بروز سرطان‌ها را کاهش می‌دهد.
سرطان، علت اصلی مرگ‌ومیر کودکان زیر ۵ سال
مهرداد معمارزاده، رئیس مرکز فوق تخصصی کودکان امام حسین (ع) در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه سرطان‌های کودکان یکی از علت‌های اصلی مرگ‌ومیر در کودکان زیر پنج سال است، اظهار می‌کند: به طور معمول سرطان در کودکان به دو بخش تقسیم می‌شود، یک بخش سرطان احشای توپر مانند سرطان کبد، طحال، مغز، نخاع و موارد دیگر و بخش دیگر شیوع سرطان خون در کودکان است.
وی اضافه می‌کند: احشای توپر سرطان مغز و نخاع شایع‌ترین سرطان‌هایی است که در کودکان وجود دارد که عمده مراجعه‌کننده به بیمارستان فوق تخصصی کودکان امام حسین (ع) را تشکیل می‌دهد.
رئیس مرکز فوق تخصصی کودکان امام حسین (ع) تصریح می‌کند: سرطان کلیه، کبد و سیستم لنفاوی و در مواردی سرطان ریه نیز از دیگر سرطان‌هایی است که بین کودکان شایع است و به‌طور تقریبی روزانه ممکن است یک مورد مبتلا به سرطان در بیمارستان‌ها شناسایی شود و تحت عمل جراحی قرار گیرد، سالانه ۲۷۰ تا ۳۰۰ مورد سرطان توپر بین کودکان وجود دارد.
وی می‌افزاید: مشکلی که در بخش درمان سرطان کودکان وجود دارد، این است که در کشور بیمارستان برخوردار از همه تخصص‌ها برای ارائه خدمت به صورت کامل وجود ندارد، سال‌ها تلاش بر این بوده است تا بخش مجهزی برای درمان کامل سرطان کودکان پیش‌بینی شود.
معمارزاده خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه روند شیمی درمانی کودکان سرطانی برخلاف بزرگسالان نیازمند بستری یک‌ماهه در بیمارستان است، در حال حاضر تعداد تخت بیمارستانی برای ارائه خدمات به کودکان سرطانی پاسخگو نیست.
وی ادامه می‌دهد: اصفهان نیازمند بیمارستانی با برخورداری از ۲۵۰ تخت بیمارستانی برای انجام شیمی‌درمانی داخل نخاعی و تخت بیهوشی برای کودکان سرطانی است تا برای بیهوشی کودکانی که رادیوتراپی می‌شوند، مشکلی وجود نداشته باشد و تیم متخصص جراحان کودکان بتوانند این گروه از کودکان مبتلا به سرطان را بدون هیچ مشکلی جراحی کنند.
گزارش از: فائزه صفری، خبرنگار جامعه خبرگزاری ایمنا
نظر شما