به گزارش خبرنگار ایمنا، به‌طورکلی فیزیک را می‌توان دانش شناخت طبیعت و استفاده از قوانین حاکم بر آن دانست که می‌تواند در جهت ساخت وسایل و ابزارآلات مفید تسهیل‌کننده باشد. درواقع علم فیزیک می‌تواند قوانین طبیعت را در خدمت انسان قرار دهد. یکی از گرایش‌های کاربردی و مهم علم فیزیک، حالت جامد است که به بررسی ساختار مواد و اجسام پیرامون بشر می‌پردازد.
این دانش تلاش دارد با کشف و شناسایی ساختار اجسام مختلف، تغییراتی در آن‌ها ایجاد کند تا در حوزه‌های مختلفی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. حالت جامد یکی از گسترده‌ترین شاخه‌های فیزیک است. این شاخه درباره چگونگی تشکیل مواد با درنظرگرفتن تمام جزئیات حاکم بر طرزقرارگرفتن اتم‌ها بحث می‌کند. خواص فیزیکی هرگونه جسم فیزیکی (فلز یا غیر فلز) مورد بحث این شاخه است.
برای شناخت بیشتر اهمیت علم فیزیک حالت جامد و بررسی جایگاه این دانش در کشور با مسعود براتی، کارشناس ارشد فیزیک حالت جامد گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
گرایش فیزیک حالت جامد چیست؟
گرایش فیزیک حالت جامد، یکی از شاخه‌های علم فیزیک است که هدف آن بررسی ساختار اجسام موجود در طبیعت است؛ درواقع این دانش تلاش دارد که ساختار اجسام پیرامون بشر را شناسایی کند و با ایجاد تغییراتی در ساختار آن‌ها، بتواند در کاربردهایی دیگر از آن جسم استفاده کند.
به‌طورکلی در رابطه با وظیفه و کاربرد فیزیک حالت جامد می‌توان گفت که این دانش در بررسی اجسام رسانا و نیمه رسانا بسیار گسترش پیدا کرده است و بخش اعظمی از مطالعات و نظریه‌هایی که در این حوزه مطرح می‌شود، پیرامون همین اجسام و به‌ویژه اجسام نیمه‌رسانا است.
فیزیک حالت جامد با چه رشته‌هایی در ارتباط است؟
فیزیک حالت جامد یکی از گرایش‌های بسیار کاربردی در بین سایر گرایش‌های علم فیزیک محسوب می‌شود که امروزه بیشتر به سمت الکترونیک در حال گسترش است و تقریباً در حال تبدیل شدن به دانشی بین رشته‌ای است. وظیفه اصلی علم فیزیک حالت جامد بررسی ساختار مواد رسانا و نیمه‌رسانا و پدیده ابررسانایی است که در این زمینه نظریه‌های بسیاری از جمله نظریه نواری مطرح شده است.
این دانش در چه حوزه‌هایی کاربرد دارد؟
گرایش فیزیک حالت جامد یکی از رشته‌های کاربردی علم فیزیک محسوب می‌شود که بیشتر در صنایع الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ این دانش در صنعت الکترونیک در حال پیشرفت است، اما علاوه بر آن در صنایع دیگری مانند اپتیک و لیزر نیز تأثیرات بسیاری داشته است، همچنین فیزیک حالت جامد در تولید سلول‌های خورشیدی نیز تحولات بزرگی ایجاد کرده است.
جایگاه علم فیزیک حالت جامد در دنیا چگونه است؟
درحال‌حاضر علاوه بر کاربردهایی که علم فیزیک حالت جامد در صنایع مختلف داشته است، به دلیل توسعه خودروهای برقی در باتری‌سازی نیز این دانش بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی امروزه این گرایش کاربردهای بیشتری به‌دست آورده است و توانسته در صنایع مختلف تأثیرگذار باشد. علاوه بر این موارد در حال حاضر علاقمندان تحصیل در گرایش حالت جامد نیز افزایش یافته‌اند و به واسطه فعالیت این افراد، همواره نتایج بهتری در این حوزه به‌دست آمده است.
فیزیک حالت جامد در ایران چه جایگاهی دارد؟
متأسفانه علم فیزیک حالت جامد در ایران نسبت به دانش کنونی جهان عقب مانده است، زیرا همچنان در مراکز علمی کشور مقالات و کتاب‌هایی تدریس و مورد بررسی قرار می‌گیرد که مربوط به سال‌های ۱۹۲۰ میلادی است.
به طور کلی تاکنون علم فیزیک حالت جامد در کشور به سمت کاربردی‌سازی پیش نرفته است و استفاده از این دانش بومی‌سازی نشده است؛ البته ممکن است از نظر تئوری و تنها روی کاغذ به نتایج و یافته‌هایی دست پیدا کرده باشیم، اما همچنان نتوانسته‌ایم یافته‌های خود را به سمت بومی‌سازی پیش ببریم.
چه نهادهایی در توسعه علم فیزیک حالت جامد نقش دارند؟
در حال حاضر امیدواریم که این دانش در کشور بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و کاربردهای فیزیک حالت جامد بومی‌سازی شود. در این راستا کارشناسان و پژوهشگرانی که در حوزه الکترونیک فعالیت می‌کنند، شرکت‌های دولتی و نیمه‌خصوصی فعال به‌ویژه شرکت‌های مخابراتی می‌توانند تحولات عظیمی ایجاد کنند.
بازار کار رشته فیزیک حالت جامد چگونه است؟
ازنظر بازار کار این دانش وضعیت مطلوب‌تری نسبت به سایر گرایش‌های علم فیزیک دارد و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در صنایع مختلفی از جمله الکترونیک، مخابرات و حوزه باتری‌سازی فعالیت کنند. درحال‌حاضر این دانش با سرعت کمی در حال توسعه و پیشرفت است، اما با این وجود نسبت به سایر گرایش‌های علم فیزیک از نظر زیرساخت و بازار کار جایگاه بهتری در کشور دارد.
سخن آخر...
به‌طورکلی رشته فیزیک حالت جامد تقریباً تبدیل به دانشی بین رشته‌ای شده که علم فیزیک و الکترونیک را به یکدیگر متصل می‌کند، به همین دلیل می‌توان گفت که بین سایر شاخه‌های و گرایش‌های علم فیزیک جایگاه بهتری داشته و بیشترین تعداد متقاضیان را به خود اختصاص داده است.
نظر شما