به گزارش خبرنگار ایمنا، نتایج آخرین پیمایش‌های رصدخانه مهاجرت ایران، میل به مهاجرت در میان فعالان استارت‌آپی کشور را نزدیک به ۶۳ درصد اعلام کرده است؛ خروجی که گویا بیشتر از سوی استارت‌آپ‌های کوچک‌تر انجام می‌گیرد، زیرا آن‌ها به دلیل عدم تکامل و استقرار کامل به خطر نزدیک‌تر و انعطاف‌پذیرتر نسبت به مهاجرت هستند، به‌نحوی‌که در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت کسب‌وکارهای نوپا به پایتخت یا خارج از کشور بوده‌ایم.
بااین‌حال به نظر می‌رسد اخیراً اقداماتی در راستای بهبود شرایط استارت‌آپ‌های اصفهان به انجام رسیده به‌طوری‌که مسئولان و فعالان اظهاراتی امیدوارکننده را مطرح می‌کنند، این‌چنین که گام‌های مؤثر برای استارت‌آپ‌های اصفهان در حال برداشتن است.
دراین‌باره امیررضا نقش، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان با اشاره به تسهیل مسیر راه‌اندازی کارخانه نوآوری می‌گوید: با حل شدن مشکلات، این کارخانه افتتاح و بهره‌برداری آن در اواخر سال ۱۴۰۲ خواهد بود. امری که می‌تواند به فضای زیست‌بوم فناوری استان و حمایت از طرح‌های فناورانه کمک کند. ایجاد کارخانه فناوری در اصفهان جهشی است برای اصفهان که همواره از بالاترین آمار بیکاری برخوردار بوده است.
اما استارت‌آپ‌ها می‌توانند موجب شکوفایی و کمک به رشد اقتصاد شهری شوند، به‌طوری‌که اگر در یک شهر فعال و موفق شوند، می‌توانند بخش‌های مختلف و فعال یک شهر مانند توزیع کالا و خدمات و حمل و نقل را تقویت کنند و روند حرکتی و خدمت رسانی آن‌ها را سرعت ببخشند.
فضای دشوار برای فعالان استارت‌آپی
اما فعالان استارت‌آپی اصفهان در ارتباط با شرایط خود چه می‌گویند؟ به‌طورمعمول، چالش‌هایی مانند دشواری فعالیت در اصفهان و فضای کار گروهی کمتر، ایده‌های شکست‌خورده و موانع و محدودیت‌های اداری از سوی این کارآفرینان مطرح می‌شود. دردسرهایی که همگی در کنار یکدیگر فضای فعالیت را برای این فعالان تنگ و دشوار کرده و به دلسردی ادامه کار در اصفهان انجامیده است.
به‌ویژه در چند ماه گذشته که با محدودیت‌های اینترنتی این فضا سخت‌تر هم شده و بسیاری از فعالان را راغب به مهاجرت کرده است. به عبارتی اگر تا چند ماه قبل، استارت‌آپی‌های اصفهان متمایل مهاجرت به پایتخت بودند اکنون حرف از آن‌سوی مرزهاست. آن‌هم در استانی که بیشترین مراکز علمی و دانشگاه‌های معتبر را داراست اما شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بسیاری از کارآفرینان انگیزه‌ای برای ماندگاری ندارند.
مهاجرت تیم‌های استارت‌آپی
به گفته فعالان این حوزه، استارت‌آپ‌ها در اصفهان با چالش نیروی انسانی مواجه هستند و برای موفقیت آن‌ها باید همه اعضای این اکوسیستم به صورت هماهنگ با هم رشد کنند تا نتیجه مطلوب حاصل شود. در سال‌های گذشته بیشتر نیروی انسانی به تهران و سایر نقاط بودیم اما اخیراً این استارت‌آپ‌ها هستند که به دلایل مختلف تصمیم به مهاجرت از استان می‌گیرند.
به گفته فعالان حوزه استارت‌آپ، در بین شهرهای ایران، اصفهان یکی از بهترین شهرها برای فعالیت در این حوزه است اما به دلایل مختلفی مانند توان مالی سرمایه گذاران و نبود علاقه به کار تیمی، مهاجرت به سایر نقاط کشور به خصوص تهران افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
حمایت‌های اندک و موانع بیشمار
بهمن احمدی، یکی از فعالان کارآفرین در اصفهان نیز دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: کسب‌وکار نو یا استارت‌آپی در اصفهان هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است. اصفهان شهری سنتی است که هنوز هم‌کسب و کارهای سنتی در آن پیشتاز هستند و باوجودآنکه شرایط و قابلیت‌های زیادی در این استان وجود دارد و همچنین کارآفرینان برتر با ایده‌های نابی در همین استان هستند اما به دلیل حمایت‌های اندک و موانع بیشمار این فعالان ترجیح به فعالیت در شهری دیگر به‌ویژه تهران می‌دهند چون به نظر می‌رسد حمایت از این کسب‌وکارها در پایتخت، بسیار بیشتر و درآمدزایی هم بالاتر است.
وی تصریح می‌کند: البته بخشی از آن‌ها هم به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند که هرچه می‌گذرد بر تعداد مهاجران خارجی بیشتر افزوده می‌شود. مورد دیگری که در ارتباط با موانع فعالیت استارت‌آپ‌ها در اصفهان وجود دارد بی‌علاقگی به کار گروهی است، فعالان در اصفهان اغلب علاقه به کارهای انفرادی دارد که با تعریف اکوسیستم استارت‌آپ متناقض است. به این دلیل نخبگان زیادی وجود دارد که به دلیل فقدان هم‌گروهی، امکان فعالیت را ندارند یا اگر هم کاری را شروع کنند به نتیجه موردنظر نمی‌رسد.
این فعال اظهار می‌کند: با رفع موانع اشاره‌شده می‌توان بستر مناسب را برای فعالیت کارآفرینان فراهم کرد، در غیر این صورت موج مهاجرت همچنان ادامه دار خواهد ماند و شدت هم می‌گیرد.
اندیشه‌ای برای ممانعت از تداوم مهاجرت‌ها شود
محمد اطرج، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با تأکید بر مهاجرت استارت‌آپ‌ها اظهار می‌کند: مهاجرت به پایتخت سناریوی قبلی بود، زیرا اکوسیستم اصفهان خیلی فعال نبود و ابزارهای مناسبی در حوزه سرمایه‌گذاری وجود نداشت که خوشبختانه با اقدامات انجام‌گرفته ضعف‌ها پوشش داده شد.
وی یادآور می‌شود: مشکل فعلی مهاجرت این کارآفرینان به خارج از کشور است، نخبگانی که آینده کشور و استان در دست آن‌هاست اما در ناامیدی قرارگرفته و آینده روشنی برای خود متصور نیستند. قطعاً باید اندیشه‌ای باشد تا این اتفاق ادامه نیابد و فضای مناسبی برای فعالیت آن‌ها فراهم شود.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان اصفهان در ارتباط با دلایل تمایل به مهاجرت از سوی استارت‌آپ‌های اصفهان می‌گوید: اگر آمار و اطلاعات استارت‌آپ‌ها بررسی شود، استان اصفهان باوجودآنکه در حوزه نرم‌افزارهای سازمانی رتبه بالایی دارد اما در حوزه استارت‌آپی افت داشته است که این اتفاق به دلایلی بازمی‌گردد.
اطرج توضیح می‌دهد: نخستین دلیل آن است که فضای کسب‌وکارهای استان سنتی است و با فضای استارت‌آپی فاصله دارد که البته با تلاش‌های اخیر سعی شده است این فضا تقویت شود.
وی می‌افزاید: همچنین اجرای قوانین در اصفهان نسبت به دیگر استان‌ها سختگیرانه‌تر است و این موضوع موانعی را برای کارآفرینان ایجاد کرده است. به علاوه به دلیل تمرکز تصمیم‌گیری‌ها در پایتخت، در آنجا حمایت بیشتری از کارآفرینان نسبت به دیگر استان‌ها می‌شود. درواقع با توجه به تمرکز بودجه‌ها و منابع در تهران و دسترسی به بازار، هر کارآفرینی که مصمم به کار خاصی باشد، ناچار مهاجرت به پایتخت است.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان اصفهان در پاسخ به این پرسش که محدودیت‌های اینترنتی چه تأثیراتی بر فعالیت کارآفرینان گذاشته است، می‌گوید: صد در صد این مورد تأثیرات خود را داشته است. اتفاقی که در خصوص اینترنت افتاد به‌خصوص فیلترینگ‌ها موجب ایجاد بحران برای فعالان و کسب‌وکارهای استارت‌آپی شد، به‌ویژه افرادی که در فضای مجازی فعالیت داشتند فروش آن‌ها کاهش شدیدی یافت و آسیبی جدی بر این افراد وارد آمد.
نظر شما