به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، تلسکوپ فضایی جیمزوب برترین رصدخانه علوم فضایی جهان است که اسرار منظومه شمسی را کشف، جهانهای دور در اطراف دیگر ستارههای کیهان را رصد و ساختارها و منشأ اسرارآمیز جهان هستی را بررسی میکند. با ارسال این تلسکوپ به فضا، طلوع عصر جدیدی در نجوم آغاز شده است، زیرا جهان برای نخستینبار به قابلیتهای کامل این تلسکوپ فضایی دسترسی دارد.
نخستین تصاویر تمامرنگی و دادههای طیفسنجی جیمزوب دوازدهم جولای ۲۰۲۲ منتشر شد و آغاز رسمی عملیات علمی عمومی آن را به نمایش گذاشت. دریافت این نخستین تصاویر از بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپ فضایی جهان، توانایی و قدرت عظیم جیمزوب را به نمایش گذاشت و از آمادگی آن برای آغاز مأموریت پردهبرداری از جهان فروسرخ خبر داد.
دانشمندان با نگاهی دقیقتر به یکی از نخستین تصاویر ارسالی جیمزوب از سحابی کارینا، صخرههای کیهانی نمادین، دهها جت پرانرژی و گازهای خروجی از ستارههای جوان را یافتهاند که پیش از این در پس ابرهای گردوغبار پنهان مانده بود. جتهایی مانند آنچه مشاهده شد، نشانههایی از هیجانانگیزترین بخش فرآیند تشکیل ستاره محسوب میشوند و امکان مشاهده آنها تنها در یک بازه زمانی کوتاه وجود دارد که پیشستاره بهطور فعال در حال افزایش است.
این کشف، آغاز دوره جدیدی از بررسی چگونگی شکلگیری ستارگانی مانند خورشید و نحوه تأثیر تابش ستارگان پرجرم مجاور بر توسعه سیارات بهشمار میرود. جیمزوب کاملاً آماده شناسایی جزئیاتی است که مدتها اخترشناسان به دنبال آن بودهاند، زیرا برای تشخیص جتها و جریانهای خروجی که فقط در مادون قرمز با وضوح بالا دیده میشوند ساخته شده است. قابلیتهای وب همچنین به اخترشناسان اجازه میدهد تا حرکت سایر یافتههایی را که قبلاً توسط هابل به دست آمده بود، ردیابی کنند.
تجزیهوتحلیل دادههای یک طول موج خاص از نور مادون قرمز (۴.۷ میکرون) در تصاویر جیمزوب به کشف دوجین جریان خروجی ناشناخته قدیمی از ستارههای بسیار جوان انجامید که توسط هیدروژن مولکولی آشکار شده بودند. مشاهدات گالری تصاویر جیمزوب همچنین به کشف اجرامی منجر شد که تا چندین سال نوری از ستارههای در حال شکلگیری فاصله دارند. بسیاری از این پیش ستارهها آماده تبدیل شدن به ستارههای کمجرم مانند خورشید هستند.
هیدروژن مولکولی یک عنصر حیاتی برای ساخت ستارههای جدید و یک ردیاب عالی از مراحل اولیه شکلگیری آنها است. همانطورکه ستارگان جوان مواد را از گاز و غباری که آنها را احاطه کرده است، جمعآوری میکنند؛ اغلب کسری از آن مواد را دوباره از مناطق قطبی خود در فوارهها و جریانهای خروجی بیرون میاندازند. این جتها مانند یک برفروب عمل میکنند و به محیط اطراف میریزند. در رصدهای تلسکوپ جیمزوب هیدروژن مولکولی که توسط این جتها برانگیخته میشود قابل مشاهده است. جتهایی مانند این نشانههایی برای هیجانانگیزترین بخش فرآیند تشکیل ستاره بهشمار میروند.
ستارهشناسان باور دارند آنچه که جیمزوب ارائه میدهد تصویری فوری از زمانی است که ستارگان در گوشهای معمولی از کیهان در حال شکلگیری بودند و این تلسکوپ امکان مشاهده روندی را فراهم میآورد که پیش از این وجود نداشت. رصد این دوره از شکلگیری ستارگان بسیار دشوار است، زیرا این فرآیند برای هر ستاره منفرد رویدادی نسبتاً زودگذر است و در میان یک فرآیند چند میلیون ساله تشکیل ستاره تنها چند هزار سال طول میکشد.
مشاهدات قبلی جتها و جریانهای خروجی عمدتاً به مناطق نزدیک و اجرام تکاملیافتهتر محدود میشد که قبلاً در طول موجهای بصری دیدهشده توسط هابل قابل تشخیص بود، اما حساسیت بینظیر جیمزوب امکان مشاهده مناطق دورتر را فراهم میکند و بهینهسازی مادون قرمز آن به نمونهبرداری از گردوغبار در مراحل جوانتر تشکیل ستاره میپردازد. به این ترتیب اخترشناسان دید بیسابقهای را نسبت به محیطهایی بهدست میآورند که شبیه زادگاه منظومه شمسی است.
تجزیهوتحلیل دادههای جیمزوب در کنار آرشیو هابل، دریچهای را بهسوی آنچه میگشاید که تا پیش از ارسال جیمزوب، از نظر مشاهده جمعیت ستارگان تازه متولد شده در محیطهای نسبتاً معمولی کیهان نامرئی بود. با بهرهگیری از قابلیتهای جیمزوب اکنون اخترشناسان میدانند برای کشف اینکه چه متغیرهایی برای تشکیل ستارگان خورشید مانند مهم هستند، به کجا نگاه کنند.
نخستین تصویر منتشرشده جیمزوب در ماه جولای نشانههایی از این فعالیت را نمایش میدهد، اما این جتها تنها زمانی قابل مشاهده هستند که با تجزیهوتحلیل دادهها از طریق هر یک از فیلترهای مختلف موجود، نگاه عمیقی به آنها انداخته شود. تجزیهوتحلیل مشاهدات جدید و مشاهده آنها با جریانهای خروجی شناختهشده قبلی توسط هابل همچنین بینشی در مورد چگونگی فعال بودن مناطق ستارهساز حتی در یک بازه زمانی کوتاه به اخترشناسان میدهد.
نظر شما