به گزارش خبرنگار ایمنا، بهبود شرایط زندگی در محیط‌های شهری علاوه بر افزایش میزان جذابیت آن‌ها، بستر مناسبی را برای دستیابی به اهداف کلان توسعه پایدار، فراهم می‌کند در این میان فرم پایدار زیستی در شهرها بیانگر ایجاد تعادل بین سه مثلث آمایش شهری یعنی انسان، فعالیت و محیط است.
بنابراین الگوی شهرهایی که پیوند با محیط طبیعی نمو و تجلی بیشتری دارد، می‌تواند مبتنی بر توسعه باغ‌شهری باشد و از این رهگذر زیست‌پذیری شهری را برای دستیابی شهروندان به آرامش و حس تعلق خاطر فراهم سازد.
شهر آستارا با توجه به ظرفیت‌های خوبی که در حوزه بیوفیلیک (زیست‌گرایی) شهری دارد و نزدیکی تالاب استیل به مناطق شهری می‌تواند به عنوان یک الگوی زیست‌پذیر برای شهرهای کشور مطرح شود، گفت‌وگویی با عماد مطالبی، کارشناس برنامه‌ریزی و آمایش شهری و مشاور کمیسیون‌های توسعه پایدار، بهداشت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر رشت انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
مفهوم زیست‌پذیری شهری چگونه تعریف می‌شود؟
زیست‌پذیری زیرمجموعه‌ای از پایداری است که به طور مستقیم بر ابعاد فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و روانی زندگی مردم تأثیر می‌گذارد و دربرگیرنده مجموعه‌ای از ویژگی‌های اکتسابی محیط است که آن را به مکانی مطلوب، مناسب و جذاب برای زندگی، کار و بازدید مردم تبدیل می‌کند؛ به عبارت دیگر، مجموعه ویژگی‌های عینی و ذهنی که جذابیت و مطلوبیت یک مکان را عرضه می‌کند، زیست‌پذیری تلقی می‌شود.
این ویژگی‌ها در مقیاس شهری در دو دسته عینی شامل دسترسی به زیرساخت‌های شهری، امنیت، گزینه‌های مختلف جابه‌جایی و حمل‌ونقل، مسکن، سلامت و امکانات بهداشتی، تفریح، فضاهای عمومی جذاب و فرصت‌های اقتصادی و در دسته ذهنی_روانی دربرگیرنده حس تعلق به مکان، هویت محلی، سرمایه اجتماعی، همبستگی، عدالت، صمیمیت و راحتی طبقه‌بندی می‌شود؛ به عبارتی ساده می‌توان گفت که به مکان زیست مناسب و مطلوب را در محیط‌های شهری زیست‌پذیری شهری می‌گویند.
مهمترین مزیت رقابتی صنعت گردشگری در شهر آستارا چیست؟
مردم همواره دوستدار مناطق طبیعی هستند و به دلیل پیوند نزدیک شهر آستارا با محیط‌های طبیعی همچون تالاب استیل، گردشگری طبیعت همواره منافع بسیاری برای این مناطق دارد و بستر مناسبی برای توسعه گردشگری است، همچنین «بوم‌گردی» می‌تواند به‌عنوان مهمترین مزیت رقابتی در صنعت گردشگری در شهر آستارا به‌ویژه محدوده تالاب استیل باشد و زیست‌پذیری شهری را برای شهروندان فراهم کند.
تالاب استیل چه تنوع زیستی دارد؟
تالاب استیل دارای تنوع زیستی بسیار غنی در حوزه گیاهی و جانوری است که در تنوع گیاهی تالاب می‌توان به ارگ، شمشاد و توسکا اشاره کرد و در گونه جانوری نوتریا شاخص‌ترین پستاندار تالاب استیل است. از انواع خزندگان موجود می‌توان به نمونه‌هایی از مار چلیپر، لاسرتای شکم سبز و از دوزیستان به لاک‌پشت برکه‌ای اروپایی اشاره کرد.
تالاب استیل هر ساله زیستگاه پرندگانی نظیر، گیلان‌شاه، کاکایی سرسیاه، کاکایی نوک سبز، کاکایی کوچک و اردک چشم‌طلایی است که در این منطقه دیده می‌شوند.
نقاط قوت و ضعف این تالاب برای توسعه گردشگری طبیعی چیست؟
تجزیه و تحلیل عوامل ویژگی‌های قوی و ضعیف اصلی و داخلی برای زیست‌پذیری شهری با در نظر گرفتن تنوع زیستی جهت توسعه بوم‌گردی تالاب استیل با توجه به شاخص‌های اقتصادی شامل وجود راه اصلی و دسترسی مناسب منتهی به تالاب استیل، زمینه مناسب برای توسعه بوم گردشگری تجاری در نزدیکی مراکز جمعیتی و شهری آستارا، سازگاری و حضور و فعالیت مورد علاقه بازدیدکنندگان، مشاهده تنوع زیستی، علاقه بازدیدکنندگان به بازدید مجدد در اکولوژیکی تنوع طبیعی و غنای محیطی، استعداد بالقوه منطقه برای توسعه گردشگری پایدار و زیرساختی، تلاش برای اشتغال‌زایی به‌وسیله گسترش بوم گردشگری به عنوان یکی از سازوکارهای مهم در این زمینه در سطح مدیریت شهرستان حمایت و پشتیبانی دستگاه‌های ذی‌ربط بر توسعه بوم‌گردی می‌شود.
همچنین در خصوص نقاط ضعف نیز می‌توان شاخص‌هایی همچون بی‌اطلاعی جامعه محلی از ظرفیت اقتصادی بوم گردشگری، اجتماعی و فرهنگی، کمبود اطلاع‌رسانی و تبلیغات برای معرفی جاذبه‌های گردشگری طبیعی، نامناسب بودن تسهیلات بهداشتی، رفاهی، اقامتی، ورزشی، تفریحی و در اکولوژیکی روند رو به تخریب برخی از عناصر طبیعی حساسیت و شکنندگی زیست‌بوم‌ها و در لایه نهادی و زیرساختی ضعف کیفی شبکه دسترسی و حمل‌ونقل و ظرفیت پایین زیرساختی را برشمرد.
مهمترین فرصت‌ها و تهدیدها بر اساس شاخص اقتصادی و اکولوژیکی در توسعه گردشگری طبیعی تالاب استیل کدام است؟
به نظر می‌رسد از مهمترین فرصت‌ها در شاخص اقتصادی، افزایش انگیزه بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در بوم‌گردی و در بستر اکولوژیکی موقعیت مناسب تالاب استیل و تنوع زیست‌گاهی و غنای گونه‌ای زیاد را می‌توان نام برد.
افزایش قیمت‌ها برای ایجاد تجهیزات و امکانات گردشگری بر اساس شاخص اقتصادی است، همچنین وجود گونه غیربومی آزولا و ماهی در تالاب، ایجاد تروفی در تالاب و تغییر کاربری اراضی کشاورزی با احداث فضای مسکونی و تفریحی در حاشیه تالاب را می‌توان مطرح کرد.
مهمترین راهبردهای اولویت اجرایی در زیست‌پذیری و توسعه بوم‌گردی این محدوده کدام است؟
تدوین برنامه جامع مدیریتی برای حفظ تنوع زیستی و توسعه بوم‌گردی، تدوین برنامه پایش محیط‌زیست در محدوده تالاب استیل و شهر آستارا جهت شناخت منابع آلاینده و تخریب‌کننده، ارائه برنامه‌های مناسب به‌منظور برنامه‌ریزی و کنترل عوامل تخریبی و کاهش تهدیدها از مهمترین راهبردهایی است که در این زمینه اولویت اجرایی دارد و باید مورد توجه قرار گیرد.
نظر شما