به گزارش ایمنا، امروز _پنجشنبه بیست‌وچهارم آذرماه_ هم‌زمان با سالروز تولد و درگذشت بزرگان ایران است.
سالروز درگذشت رضا ارحام‌صدر
رضا ارحام‌صدر (زاده دوازدهم اردیبهشت ۱۳۰۲ اصفهان - درگذشته بیست‌وچهارم آذر ۱۳۸۷ اصفهان) بازیگر کمدی ایران است.
وی بنیان‌گذار مکتب کمدی انتقادی در تئاتر ایران بود که بعدها به مکتب تئاتر اصفهان نیز مشهور شد و به «شکرپاره اصفهان» معروف بود.
این بازیگر مشهور و دوست‌داشتنی، فعالیت هنری‌اش را از سال ۱۳۲۶ با بازی در تئاتر آغاز کرد و مؤسس «گروه هنری ارحام صدر» در سال ۱۳۴۳ بود.
فیلم ویدئویی درسا که در سال ۱۳۸۴ توسط محسن دامادی ساخته شد، آخرین حضور وی جلوی دوربین، از ۱۷۶ نمایش حاصل ۵۰ سال فعالیت هنری‌اش بود.
ارحام‌صدر تحصیلات ابتدایی را در اصفهان گذراند و سپس وارد کالج انگلیسی این شهر شد که بعدها دبیرستان ادب نام گرفت، دیپلم بازرگانی را از همین دبیرستان و دیپلم ادبی را از «دبیرستان صارمیه» دریافت کرد و در سال ۱۳۲۶ به استخدام بیمه ایران درآمد و هم‌زمان مدرک کارشناسی را در رشته فلسفه و امور تربیتی از دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان دریافت کرد.
وی برای نخستین‌بار در دوران دبیرستان روی صحنه رفت. در جشن سالانه دبیرستان ادب معمولاً سه شب نمایش برای معلمان و والدین و بزرگان شهر اجرا می‌شد، اما در زمان حضور این بازیگر برجسته، به‌دلیل استقبال از آن نمایش که «رفیق ناجنس» نام داشت، تا هفت شب ادامه یافت.
ناصر فرهمند نخستین تئاتر حرفه‌ای را سال ۱۳۲۷، در اصفهان برگزار کرد و وی را به‌همکاری خواست. این تئاتر در دروازه دولت اصفهان و ساختمانی که هم‌اکنون تبدیل به شهرداری شده است، قرار داشت.
تمام تلاش ارحام صدر آن بود که نمایش کمدی از حالت فکاهی محض خارج شود و به انتقاد از مسائل سیاسی و اجتماعی نیز بپردازد.
پس از مدتی با سرمایه‌گذاری علی صدری (پسرعموی ارحام‌صدر) «گروه تئاتر سپاهان» شکل گرفت اما پس از مدتی ناصر فرهمند همراه گروهی از بازیگران از این گروه جدا شد و گروه تئاتر اصفهان را شکل دادند.
این بازیگر فعال، به‌همراه نصرت‌اله وحدت در «گروه تئاتر سپاهان» ماند و با افزوده شدن بازیگران زن به این مجموعه فعالیت گروه به اوج رسید.
وی پس از مدتی از این گروه جدا شد و مدیران تئاتر سپاهان سعی کردند همایون و جهانگیر فروهر را جانشین ارحام‌صدر سازند.
وی پس‌از مدتی گروه نمایشی ارحام را در محل «سینما پارس» "مولن روژ" واقع در محله جلفای اصفهان پایه‌گذاری کرد.
شب‌نشینی در جهنم در سال ۱۳۳۶، اولین حضور این بازیگر کمدی در سینما بود که به‌کارگردانی ساموئل خاچکیان و تهیه‌کنندگی مهدی میثاقیه ساخته شد.
وی درمجموع در ۱۷ فیلم سینمایی و سه مجموعه تلویزیونی بازی کرد.
ساخت هتل عباسی توسط بیمه ایران در زمانی که ارحام‌صدر مدیرعامل بیمه ایران در استان اصفهان بود، محقق شد.
وی دراین‌باره می‌گفت: «من آن زمان مدیر بیمه ایران بودم، سرمایه ساخت این هتل سودی بود که بعد از مدتی در بیمه ایران جمع شده بود و قرار بود به‌مرکز منتقل شود اما من اعتقاد داشتم این پول مردم اصفهان است و باید صرف خود شهر شود.»
بعد از انقلاب، تئاتر در اصفهان تعطیل شد و پس‌از احیای تئاتر نیز او تا پایان عمر ممنوع‌التصویر بود و تنها در اواخر عمر از وی برای شرکت در سریال کوچه اقاقیا دعوت به‌عمل آمد که به‌دلیل بیماری آن را نپذیرفت.
این بازیگر مشهور ایرانی و اهل اصفهان، تا پایان عمر در این شهر زندگی کرد و در ۸۵ سالگی درگذشت و در قطعه نام‌آوران باغ رضوان به‌خاک سپرده شد.
وی می‌گفت: روزی مقامات دولتی خواستند که مرا به‌فعالیت هنری در تهران وادار کنند که در پاسخشان گفتم: «هر موقع توانستید منارجنبان اصفهان را از بیخ کف تا کف ببرید و در لاله‌زار تهران کار بگذارید، اون موقع بغلش بلندگو اعلام می‌کنه تئاتر ارحام امروز ظهر اینجا برگزار میشه.»
گزیده کارنامه هنری
تئاتر:
«خلیفه یک روزه
«رفیق ناجنس»
«بوقلمون‌ها»
«کدام یک از دو»
«دلقک‌ها»
«خروس بی‌محل»
«من می‌خوام»
«مست»
«دیوانه»
«شب‌نشینی در جهنم»
«اداره کاریکاتورسازی»
سالروز درگذشت حبیب ساهر «معروف به اولکر»
حبیب ساهر (زاده اردیبهشت ۱۲۸۲ میانه - درگذشته بیست‌وچهارم آذر ۱۳۶۴ تهران) شاعر، داستان‌نویس و مترجم ایرانی است.
وی شاعر نامدار آذربایجانی، محقق ادبیات ترکی آذربایجان بود که دوران دبیرستان را با محمدحسین شهریار هم‌مدرسه شد و به گمان بسیاری، منظور شهریار از: «شهریارا بی‌حبیب خود نمی‌کردی سفر»، ساهر بوده است.
این داستان‌نویس نامدار، در سال ۱۳۰۶ به استانبول رفت و به تحصیل جغرافیا پرداخت و لیسانس گرفت.
وی هنگام تحصیل نامش را به ساهر تغییر داد. "ساهر به معنی شب‌زنده‌دار است."
ساهر، در سال ۱۳۱۳ به میهن بازگشت و در وزارت معارف دبیر جغرافیا شد و سپس به زنجان رفت و ازدواج کرد و صاحب دختری به‌نام منیژه شد.
آثار وی به سه زبان ترکی، فارسی و فرانسوی منتشر شده است. این شاعر برجسته هم‌زمان با تقی رفعت و قبل از ظهور نیما، شعر نو فارسی سرود و سبک جدیدی را در شعر ترکی بنیان گذاشت و بدین‌گونه بود که عنوان «پدر شعر نو ترکی ایران» در مورد وی به‌کار رفت.
اکنون در دانشکده‌های ادبیات ترکیه و جمهوری آذربایجان، دانشجویان دوره‌های عالی ادبیات ترکی، برای فارغ‌التحصیل شدن باید در کنار سایر دروس خود، درسی سه واحدی به‌نام ساهر شناسلیق (ساهرشناسی) را هم بگذرانند. ظرایف ادبی اشعار ترکی وی، همچون «حیدربابایه سلام» شهریار، آن‌چنان گسترده و غنی است که تاکنون قریب شش موضوع پایان‌نامه دوره دکتری و کارشناسی ارشد را به‌خود اختصاص داده است.
ساهر در ۸۲ سالگی درگذشت و در بهشت زهرا به‌خاک سپرده شد.
کتاب‌شناسی
مجموعه آثار فارسی حبیب ساهر:
شقایق (مجموعه شعر نو و کهن) ۱۳۲۲ – تبریز
سایه‌ها (مجموعه شعر نو و کهن) ۱۳۲۴ – تبریز
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۲۶ – اردبیل
افسانه شب (مجموعه شعر) ۱۳۲۵ – تبریز
خوشه‌ها (مجموعه شعر) ۱۳۳۳ – قزوین
جغرافیای ایالت خمسه ۱۳۳۷ – قزوین (اثر علمی – تحقیقی درباره جغرافیا)
اساطیر (مجموعه شعر) ۱۳۴۵ – قزوین
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۴۷ – قزوین
کتاب شعر ساهر (۱) ۱۳۵۳ – انتشارات نبی تهران
کتاب شعر ساهر ۲ – ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
میوه گس (مجموعه حکایات و خاطرات) ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
ادبیات منظوم ترکی "آنتالوژی، مشتمل بر شرح حال بیش از صد شاعر ترک زبان اهل ترکیه ۱۳۵۶ – انتشارات دنیای دانش تهران"
کتاب شعر ساهر (۳)
ترجمه اشعار شارل بودلر فرانسوی به فارسی
مجموعه آثار ترکی وی:
لیریک شعر (مجموعه شعر) قزوین ۱۳۴۴
کوءشن (مجموعه شعر) تهران ۱۳۵۸
سحر ایشیقلانیر (مجموعه شعر) تهران ۱۳۵۸
سوءنمین گونشلر (ترجمه‌هایی منتخب از آثار کلاسیک فارسی به‌ترکی) تهران – ۱۳۶۱
داغینیق خاطره لر (مجموعه خاطرات) تهران ۱۳۶۱
قیزسسی، قیزیل سسی، قازان سسی (رمان)
خاطره لر یا حیاتین یئددی بوروقلاری (خاطره‌های یا هفت‌خوان حیات)
خاطره لر، باشاگلن چیکیلیر
ترجمه جز آخر قرآن کریم، بخشی از غزلیات حافظ، ۶۰ رباعی اصیل و ناب از خیام، گلستان سعدی و بسیاری آثار دیگر را به‌صورت منظوم به زبان ترکی معاصر.
سالروز درگذشت احمد احمدی‌بیرجندی
احمد احمدی بیرجندی (زاده سال ۱۳۰۱ بیرجند -- درگذشته بیست و چهارم آذر ۱۳۷۷ مشهد) نویسنده و مدرس ایرانی است.
وی معلم، مؤلف و نویسنده‌ای فاضل و متعهد بود که در محافل و مجامع ادبی و دانشگاهی طرفداران بسیاری داشت.
این نویسنده فرهیخته، پس‌از پایان تحصیلات دبیرستانی به دانشسرای مقدماتی بیرجند رفت و در سال ۱۳۲۲ فارغ‌التحصیل شد. در شهریور سال ۱۳۲۴ به تهران آمد و در سال ۱۳۲۸ از دانشسرای عالی، لیسانس زبان و ادبیات فرانسه گرفت.
وی پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای مقدماتی بیرجند، به تدریس در دبیرستان شوکتیه پرداخت.
احمدی‌بیرجندی در سال ۱۳۴۴ به تدریس زبان فرانسه در دانشکده الهیات و معارف و تربیت معلم مشهد اشتغال یافت و در سال ۱۳۵۸ پس از ۳۵ سال تدریس بازنشسته شد.
وی در سال ۱۳۶۲ به‌مدت هفت سال، مدیریت کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد را به‌عهده گرفت و به آنجا نظمی شایسته داد.
این استاد گرانقدر در سال ۱۳۶۹ به همکاری با بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی پرداخت و موفق به تألیف چندین کتاب شد.
نظر شما