به گزارش خبرنگار ایمنا، ترافیک یکی از مهم‌ترین مشکلات کلان‌شهرهای کشور است که با افزایش جمعیت و نبود توسعه پایدار به‌وجود آمده است. علت اصلی افزایش ترافیک، سفرهای شهری برای دریافت خدمات مختلف همچون رسیدن به مدرسه، بانک‌ها و سفر به محل‌کار است.
سفرهای درون‌شهری برای رسیدن به مدارس، مراکز خرید، سینما و دیگر امکانات آموزشی، فرهنگی و ورزشی نقش مهمی در افزایش ترافیک شهرها دارد، لذا قرارگیری این مکان‌ها در محله‌های مختلف، کاهش ترافیک را به همراه خواهد داشت که در نتیجه آن آلودگی هوا نیز کاهش خواهد یافت.
اصفهان شهری است که تمرکز بعضی از صنوف آن به چند خیابان محدود می‌شود. این موضوع جدا از مزایایی که دارد، معایبی همچون افزایش سفرهای شهری برای دریافت خدمات را به‌همراه داشته است؛ فروش ابزارآلات در خیابان شهید صمدیه‌لباف، لوازم الکترونیکی در خیابان آیت‌الله طالقانی، اسپرت خودرو در خیابان صغیر، فروشگاه‌های موتور سیکلت در خیابان سروش، مجموعه امیرکبیر برای خودروهای سنگین، بزرگراه چمران برای نمایشگاه‌داران خودروهای سبک و لوازم آشپزخانه در بلوار عطار نیشابوری، از جمله این موارد است.
با توجه به اینکه بخش مهمی از ترافیک مربوط به دریافت خدمات عمومی و شهری است، لازم است تا حد امکان، خدمات درون محله‌ها قرار گیرد تا با کاهش ترافیک، آلودگی هوای شهرهای بزرگی همچون اصفهان کاهش یابد.
مدرسه خارج از محله؛ نمکی بر زخم ترافیک شهر
مهدی ابراهیمی، دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری می‌گوید: ترافیک شهری بر مبنای تولید و جذب سفر است، لذا برنامه‌ریزی و مدیریت این موضوع بسیار مهم است و نقش بسزایی در کاهش تراکم ترافیک دارد.
وی ادامه می‌دهد: اگر خدمات را برای شهروندان در هر محله ایجاد کنیم و ساکنان نیز از خدمات در همان محله استفاده کنند، دیگر نیاز نیست آن‌ها با خودرو و دیگر وسایل نقلیه عمومی و موتوری، برای دریافت خدمات به دیگر نقاط شهر مراجعه کنند و می‌توانند به صورت پیاده به این خدمات دسترسی داشته باشند.
این دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان می‌کند: زمانی که محله مدرسه ندارد، هر دانش‌آموز باید با یک وسیله نقلیه شخصی یا به‌طور خوش‌بینانه با سرویس مدارس، راهی مدرسه شود، در نتیجه تعداد زیادی خودرو برای جابه‌جایی دانش‌آموزان در سطح معابر شهر تردد خواهد کرد که باعث افزایش ترافیک و آلودگی هوا می‌شود. البته فرهنگ‌سازی درستی لازم است تا شهروندان فرزندان خود را در نزدیک‌ترین مدرسه به محل سکونت ثبت‌نام کنند.
وی تصریح می‌کند: اگر ترافیک شهری به خوبی برنامه‌ریزی نشود، هزینه‌های زیادی متوجه مدیریت شهری و شهروندان خواهد شد که از آن جمله هزینه‌ها برای افزایش و تعریض معابر است، علاوه بر آن جنبه‌های منفی اجتماعی و اقتصادی همچون هزینه‌های شهروندان برای جابه‌جایی دانش‌آموز را نیز به همراه دارد.
ابراهیمی با بیان اینکه هم‌فرهنگ نبودن دانش‌آموزان مدارسی که از نقاط مختلف شهر ثبت‌نام می‌کنند نیز دلیلی بر توجه نکردن به مسئله توزیع متناسب خدمات عمومی در مناطق و محلات شهری است، تصریح می‌کند: موضوع استقرار متناسب خدمات مورد نیاز شهروندان، باید برای تمام کابری‌ها همچون ورزشی، فضای سبز، فرهنگی و دیگر موارد رعایت شود.
وی با بیان اینکه باید به سمت توزیع مناسب خدمات عمومی در سطح محلات شهر حرکت کنیم که در صورت تحقق، محله‌ها نیز دارای هویت می‌شود، می‌گوید: هویت یک محله تا حد زیادی متأثر از فضاهای خدماتی است و اینکه بعضی محلات هویت و شناسنامه ندارد، به دلیل کمبود کاربری‌های مختلف است؛ زمانی که محله‌ای بوستان، پیاده‌رو و میدان‌چه ندارد، ساکنان آن کجا می‌توانند اجتماع داشته باشند و همدیگر را ملاقات کنند تا بشناسند؟
این دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری با بیان اینکه برای رفع مشکل ترافیک باید به سمت دولت الکترونیک حرکت کنیم و با توجه به تغییراتی که در فرهنگ شهروندان به‌وجود آمده است، بخشی از خدمات به‌صورت غیرحضوری در اختیار آن‌ها قرار گیرد، می‌افزاید: گاهی الکترونیکی کردن فرایندهای سازمان‌ها و تحقق دولت الکترونیک به‌صورت ناقص اجرا می‌شود که شهروندان دچار دردسر می‌شوند.
شبکه معابر شهر، رگ‌های حیات آن است
ابراهیمی در خصوص تأثیر شبکه معابر بر فضاهای شهری تصریح کرد: اساس اینکه بتوانیم خود را به خدمات و نیازمندی‌های لازم برسانیم، شبکه معابر است؛ معابر شهری را می‌توان همچون رگ‌ها و عروق بدن انسان دانست و در صورتی که این عروق وجود نداشته باشد یا دچار اختلال شود، حیات آن موجود به مشکل می‌خورد.
وی خاطرنشان می‌کند: شهروندان با استفاده از معابر شهر به خدماتی همچون فرهنگی، آموزشی، تفریحی و ورزشی دسترسی پیدا می‌کنند.
این دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری با بیان اینکه فرهنگ انجام درست کار می‌تواند در کاهش ترافیک معابر شهر مؤثر باشد، تاکید می‌کند: حتی پاسخگویی به تلفن نیز می‌تواند در کاهش ترافیک مؤثر باشد. زیرا شهروندی که با یک سازمان تماس می‌گیرد، در پی پاسخ سوال خود است و اگر این سازمان پاسخگو نباشد، به‌صورت حضوری مراجعه نخواهد کرد.
وی اضافه می‌کند: اطلاع‌رسانی‌های درست می‌تواند از سفرهای بی‌مورد شهروندان برای دریافت خدمات بکاهد؛ جلوگیری از وقوع مشکل در فرآیندها در زمره مواردی است که از مراجعه بی‌مورد ارباب رجوع می‌کاهد و در نتیجه باعث کاهش سفر خواهد شد.
لزوم فرهنگ‌سازی مناسب از سوی رسانه‌ها
ابراهیمی، فرهنگ‌سازی مناسب برای استفاده بهینه از خدمات را نیز مهم می‌داند و تاکید می‌کند: با توجه به اینکه تبلیغات تلویزیونی گاهی آرامش شهروندان را سلب کرده است، باید روی آن نظارت بیشتری وجود داشته باشد، زیرا گاهی تبلیغات نادرست باعث فرهنگ‌سازی اشتباه می‌شود، این در حالی است که رسانه‌ها می‌توانند در فرهنگ‌سازی نادرست دخیل باشند، یکی از آن موارد خرید بیش از معمول از نقاط دور است که در نتیجه ترافیک را نیز افزایش خواهد داد.
وی تصریح می‌کند: با توجه به آنچه بیان شد می‌توان گفت که مشکل ترافیک شهرها تنها با احداث و تعریض معابر و ساخت پل و پارکینگ قابل رفع نیست، بلکه باید مجموعه‌ای از اقدامات در زمینه برنامه‌ریزی و مدیریت شهری شامل برنامه‌ریزی برای توزیع متناسب و عادلانه خدمات و کاربری‌ها در سطح شهر، استفاده ترکیبی از انواع حمل‌ونقل شامل پیاده، دوچرخه، موتورسیکلت، خودرو، تاکسی، اتوبوس و مترو فرهنگ‌سازی استفاده از خدمات موجود در محل از جمله مدارس و مغازه‌ها، تلاش جهت اصلاح الگو و سبک زندگی و دوری از مصرف‌زدگی، احیای سرویس‌های حمل‌ونقل کارمندان، اصلاح قیمت‌ها و یارانه‌ها به نفع استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی اشاعه شیوه‌های خدمات‌رسانی از راه دور و به‌صورت الکترونیکی انجام شود.
نظر شما