به گزارش خبرنگار ایمنا، با رشد سریع صنایع خودروسازی و فراگیری استفاده روزمره از آن، به تدریج نظام شهرسازی و جاده‌سازی در خدمت خودرو قرار گرفت به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، این پدیده وضع وخیم‌تری پیدا کرده است. در حال حاضر مسئله خودرو و ترافیک فقط یک مشکل فنی و زیست‌محیطی نیست، بلکه یک بحران اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فضایی در مقیاس جهانی است.
سال‌های زیادی است که شهرهای کشور ما از وجود سیستم حمل‌ونقل و ترافیکی کارا و قابل قبول محروم مانده است و روزانه میلیون‌ها ساعت از اوقات مردم در مسیرهای مختلف شهری در اثر تراکم‌های ناخواسته و خسته‌کننده وسایل نقلیه موتوری تلف می‌شود و تصادفات ناشی از ترافیک و حمل‌ونقل، خسارت‌های فراوانی به‌بار می‌آورد.
موضوع ترافیک و توسعه شهرها و گسترش فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی آن وظیفه اصلی طرح جامع ترافیک است که باید مهمترین مسائل مربوط به برنامه‌ریزی ترافیک و تأثیرات متقابل میان کاربری اراضی توسعه یافته و سیاست‌های اقتصادی و فنی را بررسی و توجیه کند.
طرح جامع ترافیک که در قالب برنامه‌ریزی‌های زیربنایی راه‌حل‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت مربوط به توسعه بافت شهری، نحوه امکانات دسترسی، آب‌رسانی، انرژی، ترافیک هوایی و زمینی و شبکه راه‌آهن را ارائه می‌دهد، باید در نهایت نقش و سیمای منطقی و اصولی ترافیک را برای حال و آینده یک شهر یا یک کشور مشخص کند.
در واقع طرح جامع تمام آنچه را که از نظر زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی برای یک جامعه دارای مفهوم ارتباطی است، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و سیستم حمل‌ونقل شهری و بین شهری، نقش بسیار مهم و تعیین کننده‌ای در امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم و جامعه دارد. در این بین دولت برای کنترل ترافیک حمل‌ونقل شهری تدابیری اندیشید که یکی از آن‌ها تصویب طرح شناورسازی ساعات کاری ادارات و مراکز تحصیلی بود.
مدیریت شهری اصفهان نیز در دوره ششم تا حد امکان و توان اقدامات و فعالیت‌هایی را برای مدیریت ترافیک شهر و کاهش آن انجام داده است، اما هنوز مسئله کلاف سردرگم ترافیک حل نشده است.
مدیریت استفاده از خودرو شخصی تنها راه کنترل کنترل ترافیک / بهبود ۵۰ درصدی ناوگان اتوبوسرانی در دوره مدیریت شهری ششم
ابوالفضل قربانی، نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان، با اشاره به برنامه‌های مدیریت شهری ششم برای کنترل ترافیک شهری اصفهان اظهار می‌کند: یکی از دلایل ترافیک در تمام کلان‌شهرها افزایش بی‌رویه تعداد خودروها است، در حالی که اکنون جمعیت خودروهای شهر اصفهان از جمله خودروهای سبک، سنگین، دولتی، نیمه‌دولتی و ناوگان حمل‌ونقل عمومی با جمعیت ساکن در این شهر برابری می‌کند.
وی می‌افزاید: به دلیل اینکه زیر ساخت‌های لازم برای این حجم از خودرو مهیا نیست و امکان مهیا شدن نیز وجود ندارد، لذا به طور روزانه شاهد افزایش حجم ترافیک شهری هستیم.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه تنها راه کنترل این موضوع مدیریت استفاده از خودرو ابتدا توسط شهروندان و سپس توسط دستگاه‌های ذی‌ربط است و لازم است مورد توجه قرار بگیرد، تصریح می‌کند: ما احتیاج به الگوهای متعادل‌تری برای جابه‌جایی در سطح شهر داریم که از مسائل مهم در این خصوص کاهش ترددهای غیرضروری توسط خودرو شخصی در سطح شهر و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی برای جابه‌جایی است.
وی ادامه می‌دهد: با تمام این موارد مدیریت شهری تلاش کرده است با برنامه‌ریزی بهتر و مناسب‌تر امکان تردد آسان در سطح شهر را رقم بزند لذا در حال حاصل موضوع توسعه حمل‌ونقل عمومی بسیار مورد توجه است.
قربانی گفت: در آغاز مدیریت شورای ششم اسلامی تعداد ناوگان اتوبوسرانی در اصفهان ۶۰۰ دستگاه با میانگین عمر ۹ سال بود و نشان می‌دهد در دوره قبل نسبت به این موضوع بی‌توجهی بسیاری شده است، اما در دوره مدیریت ششم، با پیگیری‌های انجام شده تعداد زیادی اتوبوس نو و اتوبوس کوچک خریداری شد و تعدادی از اتوبوس‌های قدیمی نیز که نیاز به بازسازی داشت، تعمیر شده است.
وی ادامه داد می‌دهد: این رقم در حال حاضر به ۹۰۰ دستگاه رسیده است؛ یعنی ناوگان اتوبوسرانی در اصفهان در طول دوره مدیریت جدید نسبت به آغاز دوره ۵۰ درصد افزایش بهبود وضعیت داشته است، همچنین در دوره مدیریت ششم به دنبال افزایش تعداد اتوبوس به عدد ۱۴۰۰ دستگاه تا سال آینده هستیم که در این راستا تعداد دو خط BRT جدید اضافه شده است.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان می‌افزاید: تصمیم جدی مدیریت شهری بر بهره‌برداری هرچه سریع‌تر از خط دوم قطار شهری است و امیدواریم این خط در مدار قرار گیرد و بخش زیادی از جابه‌جایی در سطح شهر را بهبود ببخشد، همچنین پروژه حلقه حفاظتی با هزینه زیاد و به طول ۸۰ کیلومتر در حال انجام است که نقش مؤثری در کنترل ترافیک درون‌شهری و برون‌شهری دارد.
وی خاطرنشان می‌کند: مسئولیت ترافیک شهر در گام نخست بر عهده پلیس راهور است، لذا لزوم هماهنگی پلیس راهور و مدیریت استان به‌ویژه شورای ترافیک استان برای هم‌افزایی دستگاه‌ها بیش از پیش مورد توجه است.
قربانی می‌گوید: از دیگر اقدامات، بهبود وضعیت زیرساخت‌های الکترونیکی است، چراکه در مقطعی تخریب گسترده‌ای در زیرساخت‌های الکترونیکی حمل‌ونقل شهری صورت گرفت که با پیگیری مجدد بازسازی و تمام کمبودها برطرف شده است که از این جهت اصفهان در وضعیت خوبی قرار دارد.
وی می‌گوید: نگران بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید بودیم که با ایجاد ستاد مهر و هماهنگی با آموزش‌وپرورش و حضور میدانی تمام عوامل توانستیم بحران مورد انتظار را مهار کنیم؛ البته همچنان اشکالاتی وجود دارد که برنامه‌ریزی لازم برای برطرف کردن آن‌ها انجام شده است.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: برنامه ستاد مهر یک طرح میان بخشی است که با مشارکت پلیس راهور، استانداری، آموزش و پرورش و انجمن اولیا مربیان انجام می‌شود که ایجاد هماهنگی لازم جهت اجرای این طرح برای مدیریت شهری زمان‌بر است؛ همچنین اقدامات انجام شده در خصوص احداث خیابان‌های جدید به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار همچون منطقه شش‌راه قابل ستایش و تمام تلاش ما در مدیریت شهری بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی برای شهروندان است.
«اصرو» و «به‌همراه» گامی برای هوشمندسازی حمل‌ونقل اصفهان
حسین حق‌شناس، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان می‌گوید: در دوره جدید مدیریت شهری و همزمان با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها پس از دو سال تعطیلی به علت دوران شیوع کرونا، شاهد تقاضای سفر بیشتر خودروها نسبت به دوران قبل از کرونا بودیم، لذا تغییر رفتار مردم ناشی از دوران شیوع کرونا در استفاده بیشتر از خودروی شخصی و استفاده کمتر از حمل‌ونقل همگانی در وضعیت ترافیک شهر مشهود بود.
وی می‌افزاید: آمار نشان می‌دهد که در مهرماه سال ۱۴۰۱ نسبت به مهرماه ۱۳۹۸، حدود ۲۵ درصد مجموع مسافران حمل‌ونقل همگانی (اتوبوس و مترو و تاکسی) کاهش یافته است و شهروندان ترجیح می‌دهند با خودروی شخصی سفر کنند.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان تصریح می‌کند: امکانات حمل‌ونقل همگانی همچون تعداد اتوبوس، تاکسی و سرویس مدرسه در دوران کرونا به شدت کاهش یافته بود که سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان تدابیری برای حل معضلات ترافیک شهری در نظر گرفت که از جمله این اقدامات، تکمیل پروژه خط دو قطار شهری و قرارداد تجهیزات مپنا، اجرای ایستگاه‌های میدان امام علی (ع)، چهارراه ابن‌سینا با وجود عبوردهی مطلوب ترافیک، قرارداد خرید ۲۲۹ دستگاه اتوبوس و ۵۳ دستگاه اتوبوس کوچک (اتوبوس معمولی) که از این تعداد تاکنون ۱۲ دستگاه اتوبوس و ۵۳ دستگاه اتوبوس کوچک تحویل و وارد چرخه حمل‌ونقل شده است.
وی ادامه می‌دهد: بازسازی و تعمیرات اساسی ۲۴۰ دستگاه اتوبوس فرسوده، راه‌اندازی خط ۴ بی‌آرتی از پایانه جی تا سه‌راه درچه، تکمیل خط سوم BRT از خیابان ارغوانیه_خوراسگان تا میدان جمهوری برای بهبود سرعت اتوبوس‌ها، طرح ستاد مهر برای ایمن‌سازی و نیازهای ترافیکی مدارس هماهنگ با آموزش‌وپرورش از دیگر اقدامات صورت گرفته جهت مدیریت و کنترل ترافیک شهری است.
حق‌شناس با اشاره به اجرای طرح‌های هوشمندسازی در معاونت حمل‌ونقل ترافیک تصریح می‌کند: سامانه‌هایی همچون سامانه «اصرو» (سامانه موقعیت‌یاب اتوبوس و پرداخت الکترونیک) برای اطلاع از زمان رسیدن اتوبوس، سامانه «به‌همراه» جهت سرویس جدید حمل‌ونقل عمومی و سامانه «مرصاد» برای رصد تصادفات، برنامه‌ریزی برای رفع گلوگاه‌های ترافیکی همچون راستگرد چهارراه علامه امینی، جذب سرویس مدرسه با نرخ‌گذاری به‌موقع و تعیین پاداش‌ها و طرح شناورسازی شروع ادارات برای کاهش ترافیک ایجاد شده است.
وی با اشاره به جذب سرویس مدرسه در سازمان تاکسیرانی می‌گوید: به درخواست حدود ۹۰ درصد افراد متقاضی پاسخ داده شده است و برای حدود ۵۸ هزار دانش‌آموز سرویس تهیه شد، اما همچنان حدود ۱۰ درصد افراد متقاضی از خدمات سرویس‌دهی محروم هستند؛ لذا این تعداد دانش‌آموز با ۵۶۰۰ خودرو جابه‌جا می‌شوند و حدود ۷۰ درصد خودروها دو سرویس مدرسه انجام می‌دهند که از نتایج مهم تغییر ساعات بازگشایی مدارس در سال تحصیلی ۱۴۰۱ است و اگر طرح شناورسازی شروع ادارات و مراکز تحصیلی اجرا نشده بود، تعداد کمتری از دانش‌آموزان می‌توانستند با سرویس مدرسه جابه‌جا شوند.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان با اشاره به اینکه یکی از راهکارها برای پاسخگویی به نیاز آن دسته از همشهریان که موفق به گرفتن سرویس مدرسه برای دانش‌آموز خود نشده‌اند، طرح شناورسازی ساعات اداری کارکنان بود، ادامه می‌دهد: این طرح به‌منظور توزیع سفر در ساعت پیک ترافیک و همچنین سهولت تردد والدین کارمندی که موفق به گرفتن سرویس برای دانش‌آموز خود نشده‌اند، پیشنهاد شد که نتیجه اجرای این طرح در مهرماه بسیار مطلوب بود و هدف توزیع سفر در ساعت پیک را برآورده کرد، به‌طوری که قله اوج ترافیک خودروها و مسافران حمل‌ونقل همگانی ۱۵ درصد کاهش یافت و باعث روان شدن بیشتر ترافیک و افزایش ظرفیت خدمات اتوبوس و مترو شد.
وی با بیان تقاضای بیشتر شهروندان برای سفر با خودروی شخصی و ایجاد ترافیک در معابر تصریح می‌کند: اگر طرح تغییر ساعات بازگشایی مدارس و تغییر شناورسازی ساعات ادارات اجرا نمی‌شد، اوج ترافیک مدارس و ادارات برهم منطبق شده بود و وضعیت شهر بسیار نامناسب و مشابه اواخر فرودین‌ماه سال جاری می‌شد و علاوه بر شدت ترافیک و قفل شدن معابر، شاهد اشباع ظرفیت اتوبوس‌ها و واگن‌های مترو و کمبود بیشتر سرویس مدارس بودیم.
حق‌شناس با اشاره به نظرسنجی انجام شده توسط شهرداری اصفهان در خصوص طرح شناورسازی شروع ادارات و مراکز تحصیلی می‌گوید: حدود ۳۳ درصد از اولیای دانش‌آموزان با شغل کارمند از این طرح استفاده کرده‌اند و بیش از ۸۰ درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی خواستار ادامه طرح شناورسازی بودند؛ در همین راستا شهرداری برای توسعه زیرساخت‌ها، خدمات، بهبود کیفیت حمل‌ونقل عمومی و تأمین تعداد بیشتر سرویس مدارس در سال‌های آینده برنامه بلندمدت در نظر گرفته است که همزمان با افزایش خدمات حمل‌ونقل همگانی، انتظار تغییر رفتار مردم در تغییر استفاده وسیله از خودروی شخصی، استقبال از حمل‌ونقل عمومی و حمل‌ونقل غیرموتوری نیز وجود دارد.
وی اظهار می‌کند: از دیگر عوامل مؤثر در کاهش ترافیک اعمال قانون توسط پلیس راهور و بهبود فرهنگ ترافیکی رانندگان است که با تعامل بین‌بخشی با سایر نهادهای مسئول قابل انجام است.
دست خالی مدیریت شهری برای کنترل ترافیک شهر
محمدرضا فلاح، دیگر عضو شورای اسلامی شهر اصفهان می‌گوید: پیرو مباحث توسعه خطوط متروی اصفهان، اعتبارات قابل توجهی برای توسعه خط دو تخصیص داده شده است که امیدواریم با انعقاد قرارداد حدود ۲۰ هزار میلیارد تومانی با یک شرکت بزرگ حمل‌ونقلی، این خط به نتایج قابل قبول برسد و مورد بهره‌برداری قرار گیرد؛ البته مصوبات آن دریافت شده است و در حال آماده‌سازی جهت عملیاتی شدن است که در صورت تحقق، آورده بسیار خوبی در حوزه توسعه مترو خواهد بود.
وی می‌افزود: در حوزه اتوبوسرانی ۱۷۳ دستگاه اتوبوس جهت اضافه شدن به ناوگان حمل‌ونقل عمومی خریداری شده است که تاکنون از این تعداد ۱۲ دستگاه تحویل شهرداری شده و مصوب شده است ۱۰۰ دستگاه خودروی ون نیز خریداری شود و در مکان‌هایی که امکان تردد اتوبوس وجود ندارد یا در شهرک‌های کوچک با جمعیت کمتر سرویس‌دهی کند.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: تعداد محدودی اتوبوس‌های کوچک نیز خریداری شده است که در حال حاضر در سطح شهر نسبت به جابه‌جایی شهروندان اقدام می‌کند، اما تاکنون برای کنترل ترافیک مؤثر نبوده است.
وی در خصوص اقدامات صورت گرفته برای کنترل ترافیک شهر می‌گوید: از کارهای اصلی که می‌توان برای کنترل ترافیک انجام داد، بازگشایی خیابان‌های مصوب در طرح تفصیلی است که تاکنون اقدامی در این راستا انجام نشده است.
گزارش از: زهرا بقولی‌زاده، خبرنگار سرویس پارلمان شهری خبرگزاری ایمنا
نظر شما