به گزارش خبرنگار ایمنا، سردردها یکی از شایع‌ترین انواع دردها در بدن هستند، اما نیاز است که بدانیم، با توجه به اینکه بافت اصلی مغز هیچ عصب حسی ندارد، سردردها به علت یک التهاب یا آسیب به بافت‌های حساس احاطه کننده جمجمه، مغز یا سایر نواحی سر هستند؛ به همین دلیل بر اساس نوع التهاب یا آسیب، نوع بافت درگیر، ماهیت، شدت و محل درد، انواع سردردها با نشانه‌ها، علائم و راه‌های درمان متفاوت وجود دارند.
انواع سردردها
به طور کلی سردردها به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند. سردردهای اولیه با اینکه می‌توانند شدید و ناتوان کننده باشند، اما در کل خطری ندارند؛ چراکه این دردها نشانه یک بیماری یا بیماری زمینه‌ای نیستند و بیشتر سردردهای شایع نیز در این گروه قرار می‌گیرند.
سردردهای ثانویه به علت وضعیت دیگری ایجاد می‌شود که باعث ایجاد نواحی حساس به درد در گردن و سر می‌شود. سردردهای ثانویه نادر هستند، اما ممکن است بسیار جدی‌تر از سردردهای اولیه نیز باشند. سردردهای ثانویه می‌توانند نشانه هشدار یک بیماری زمینه‌ای جدی‌تر مانند تومورهای مغزی و ستون فقرات، آنوریسم مغز (آنوریسم مغزی)،مننژیت (یک عفونت باکتریایی یا ویروسی است که باعث التهاب مغز می‌شود) و آسیب گردن یا مغز باشند.
به طور معمول سردردهای ثانویه از هیچ جا شروع نمی‌شوند و آزاردهنده هستند. انواع سردرد شامل سردردهای تنشی، خوشه‌ای، میگرنی، سینوسی، هورمونی، کافئین، حرکتی، فشارخون، برگشتی و پس از سانحه است.
سردرد تنشی
سردردهای تنشی بعد از میگرن، شایع‌ترین نوع سردرد هستند. معمولاً به این نوع سردردها، سردرد «کلاه باند» هم می‌گویند؛ چراکه به طور معمول در پشت سر، شقیقه‌ها و پیشانی دردناک هستند و انگار کلاه محکمی در محل قرار گرفته و افراد می‌گویند که انگار باند یا طنابی دور سرشان پیچیده و از دو طرف کشیده می‌شود. این نوع سردردها اغلب به فیزیوتراپی، آرام‌سازی‌های درمانی، ضدالتهاب‌ها و شل کننده‌های عضلانی پاسخ می‌دهند.
سردردهای خوشه‌ای
این نوع سردردها در اطراف یا پشت چشم احساس می‌شوند؛ همچنین ممکن است علاوه بر آن، در یک طرف صورت نیز درد ایجاد شود. گاهی اوقات نشانه‌هایی مانند تورم، قرمزی و گُرگرفتگی در طرفی که درد وجود، بروز می‌کند.
به طور معمول این سردردها باید طی ۱۵ دقیقه تا سه ساعت بهبود یابند. سردردهای خوشه‌ای بیشتر در بهار و تابستان شایع است. پزشکان تا به امروز علت دقیق سردردهای خوشه‌ای را نمی‌دانند، اما درمان‌های مؤثری مانند اکسیژن درمانی، استفاده از بی‌حسی موضعی و سوماتریپتان را توصیه می‌کنند.
سردردهای میگرنی
افراد درگیر سردرد میگرنی به نور و صدا حساس هستند و استفراغ و حالت تهوع نیز از دیگر نشانه‌های این نوع سردرد است. آمارها نشان می‌دهد که زنان سه برابر مردان دچار چنین سردردهایی می‌شوند. برخی از عوامل محیطی مانند اختلال در خواب، کم‌آبی، تغییرات هورمونی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی به‌عنوان محرک میگرن شناخته می‌شود.
اگر داروهای OTC (داروهای بدون نسخه) درد میگرن را کاهش ندهد، ممکن است پزشک داروهایی مانند تریپتان را تجویز کند. تریپتان سبب کاهش التهاب می‌شود و در نهایت میگرن را درمان خواهد کرد. این دارو به شکل اسپری، قرص و تزریقی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سردردهای مزمن روزانه
اگر فردی دچار سردردهای مکرر شود به طوری که بیش از ۱۵ روز در ماه و حداقل سه ماه سردردها ادامه داشته باشد، گفته می‌شود دچار سردرد مزمن روزانه است. این سردردها ممکن است کوتاه باشد یا حتی تا چهار ساعت ادامه یابد. سردردهای مزمن روزانه نوع جداگانه‌ای از انواع سردرد نیستند، بلکه گروهی از انواع مختلف سردردها هستند که به طور مکرر اتفاق می‌افتند.
سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی یکی از انواع سردرد هستند که در اثر یک واکنش آلرژیک رخ می‌دهند. در این نوع سردرد، درد در جلوی سر احساس می‌شود. سردردهای میگرنی معمولاً به‌عنوان نوعی از سردردهای سینوسی تشخیص داده می‌شوند.
در واقع تا ۹۰ درصد از سردردهای سینوسی از نوع میگرنی هستند. افرادی که آلرژی مزمن به فصل‌هایی خاص دارند و مبتلا به سینوزیت هستند، مستعد ابتلاء به این نوع از سردردها خواهند بود. اسپری‌های استروئیدی بینی و آنتی‌هیستامین می‌تواند در درمان این نوع سردردها مؤثر واقع شوند. گاهی اوقات سردردهای سینوسی می‌تواند نشانه یک عفونت سینوسی باشد که در این مواقع پزشک برای از بین بردن این عفونت و درمان سردرد، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
سردردهای پس از سانحه
سردردهای استرس پس از سانحه معمولاً دو تا سه روز پس از آسیب‌دیدگی سر شروع می‌شوند و فرد علائم زیر را احساس خواهد کرد:
- یک درد مبهم که هر از گاهی بدتر می‌شود
- سرگیجه
- سبکی سر
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- خسته شدن سریع
- تحریک‌پذیری
سردردهای هورمونی
شما می‌توانید بر اثر تغییر سطح هورمون‌ها در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی سردرد بگیرید. تغییرات هورمونی ناشی از قرص‌های جلوگیری از بارداری و درمان جایگزینی هورمون نیز می‌تواند باعث سردرد شود. این درد ممکن است دو روز قبل از پریود یا در سه روز اول پس از شروع آن اتفاق بیفتد و با علائمی مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، صدا و حتی لمس همراه باشند که به آنها میگرن قاعدگی می‌گویند.
چه عواملی باعث سردرد می‌شوند؟
دردی که هنگام سردرد احساس می‌کنید، ترکیبی از سیگنال‌های بین مغز، رگ‌های خونی و اعصاب اطراف ناشی می‌شود. اعصاب خاصی در رگ‌های خونی و عضلات سر شما فعال شده و علائم درد را به مغز شما می‌فرستند، اما در ابتدا مشخص نیست که چگونه این سیگنال‌ها فعال می‌شوند.
بیماری‌ها می‌توانند شامل عفونت، سرماخوردگی و تب باشد. سردرد همچنین در مواردی مانند سینوزیت (التهاب سینوس‌ها)، عفونت گلو، یا عفونت گوش شایع است. در برخی موارد، سردرد می‌تواند بر اثر ضربه به سر یا به ندرت، نشانه یک مشکل پزشکی جدی‌تر باشد.
استرس عاطفی، افسردگی و استفاده از الکل، کنار گذاشتن وعده‌های غذایی، تغییر در الگوی خواب و مصرف بیش از حد دارو، کشیدگی گردن یا کمر به دلیل وضعیت بد بدن از دلایل دیگر است. محیط شما، از جمله دود سیگار توتون و تنباکو، بوی شدید مواد شیمیایی خانگی یا عطرها، مواد حساسیت‌زا و برخی غذاها، استرس، آلودگی، صدا، نور و تغییرات آب و هوایی از دیگر عوامل محرک احتمالی هستند.
تأثیر ژنتیک بر سردرد
سردردها، به ویژه سردردهای میگرنی، به خانواده‌ها باز می‌گردند. ۹۰ درصد کودکان و نوجوانان که میگرن دارند، اعضای خانواده دیگری نیز دارند که به میگرن مبتلا است. وقتی هر دو والدین سابقه میگرن داشته باشند، ۷۰ درصد احتمال دارد فرزندشان نیز مبتلا شود. اگر تنها یکی از والدین سابقه این سردردها را داشته باشد، خطر به ۲۵ تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابد.
چگونه از بروز سردرد پیشگیری کنیم؟
انجام اقدامات و راهکارهای سبک زندگی سالم می‌تواند از بروز سردرد پیشگیری کند. در مواردی که علت سردرد، تومور یا بیماری خاص دیگر نباشد، رعایت اصول زیر احتمال بروز سردرد را کم می‌کند:
خواب کافی داشته باشید. هر انسان به طور متوسط برای رفع خستگی و بازیابی انرژی از دست رفته در طول روز باید هشت ساعت خواب آرام داشته باشد.
نوشیدن هشت لیوان آب در روز برای سلامت بدن ضروری است.
ورزش کردن باعث گردش خون در بدن و حفظ سلامت عمومی بدن می‌شود.
یوگا و مدیتیشن از اقداماتی است که باعث آرامش اعصاب می‌شود و از بروز استرس و اضطراب پیشگیری می‌کند.
غذاهای محرک مانند فلفل، ادویه مصرف نکنید، فست‌فود را از برنامه‌ی غذایی خود حذف و سبزیجات و میوه را جایگزین آن و الکل و سیگار را ترک کنید.
نظر شما