به گزارش خبرنگار ایمنا، پانکراس یا لوزالمعده نقش مهمی در تنظیم سطح قند خون دارد زیرا انسولین و گلوکاگون را می‌سازد که دو هورمون اساسی در تنظیم سطح قند خون محسوب می‌شوند، یعنی آنزیم‌هایی که لوزالمعده تولید می‌کند به هضم غذا و هورمون‌های پانکراس به کنترل قند خون ما کمک می‌کند. سرطان لوزالمعده زمانی رخ می‌دهد که جهش‌هایی در سلول‌های لوزالمعده منجر به تکثیر خارج از کنترل آن‌ها شود. این رشد ناهنجار و غیرطبیعی باعث به وجود آمدن توده‌ای از سلول‌ها در پانکراس می‌شود. گاهی اوقات، توده‌های پانکراس خوش‌خیم و غیرسرطانی است، اما گاهی این توده‌ها بدخیم و به سرطان پانکراس منتهی می‌شوند.
علت ایجاد بیماری سرطان لوزالمعده
مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد سرطان لوزالمعده می‌شود. پزشکان بعضی از عوامل را شناسایی کرده‌اند که ممکن است خطر ابتلاء به این سرطان را افزایش دهد. این عوامل شامل سیگار کشیدن و داشتن جهش‌های ژنی خاص ارثی است. لوزالمعده حدود شش اینچ یا ۱۵ سانتی‌متر طول داشته و به نظر می‌رسد چیزی شبیه گلابی است که به پهلو خوابیده و هورمون‌هایی از جمله انسولین را تولید و ترشح می‌کند تا به بدن در پردازش قند در غذاهایی که می‌خورید کمک کند و آب گوارشی تولید می‌کند تا به بدن کمک کند که غذا را هضم کرده و مواد مغذی را جذب کند.
چه کسانی در معرض سرطان لوزالمعده هستند؟
هر فردی ممکن است به سرطان پانکراس مبتلا شود و به طور دقیق مشخص نیست که چه عواملی در ابتلاء به این سرطان نقش دارند؛ اما به طور کلی عوامل زیر خطر ابتلاء به سرطان لوزالمعده را افزایش می‌دهد:
سن بالای ۷۵ سال؛ سرطان پانکراس در افراد زیر ۴۰ سال شایع نیست
مبتلا بودن به بعضی از بیماری‌ها مانند پانکراتیت مزمن
سابقه خانوادگی ابتلاء به سرطان پانکراس
علائم اصلی سرطان پانکراس
سرطان لوزالمعده در مراحل اولیه به طور معمول علائم چندانی ندارد و تشخیص آن دشوار است؛ اما هرچه سرطان گسترده‌تر شود به‌تدریج علائم ظاهر می‌شود. علائم سرطان لوزالمعده به‌صورت زیر است:
- زرد شدن سفیدی چشم و پوست (یرقان)
-خارش پوست، تیره شدن ادرار و مدفوع کم‌رنگ
- کاهش محسوس اشتها و کاهش وزن غیرمنتظره
- افت انرژی و بی‌رمقی
- بالا رفتن دمای بدن و بعضی‌اوقات تب و لرز
علائمی که در دستگاه گوارش بروز می‌کنند شامل موارد زیر است:
- احساس بیماری و ناخوشی
- اسهال یا یبوست و یا سایر تغییرات گوارشی
- درد در قسمت بالای شکم و کمر که ممکن است هنگام غذا خوردن یا دراز کشیدن بدتر شود و زمانی که به جلو خم می‌شوید بهتر شود
- سوءهاضمه و نفخ
ارتباط این نوع سرطان با سبک زندگی افراد
البته سرطان پانکراس نیز مانند سایر سرطان‌ها با سبک زندگی و انتخاب‌های ما در زندگی روزمره مرتبط است. برای مثال سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی به‌طور قابل‌توجهی خطر انواع سرطان را افزایش می‌دهند. اگرچه نمی‌توان به‌طور کامل از سرطان پانکراس پیشگیری کرد، اما ایجاد تغییرات سالم در زندگی می‌تواند شانس ابتلاء به آن را کاهش دهد. علاوه بر این، در نظر گرفتن نکاتی در بهبود وضعیت جسمانی و کاهش خطر ابتلاء به سرطان پانکراس مفید است که عبارتند از:
- اگر دچار اضافه‌وزن هستید وزن خود را کاهش دهید
- مصرف گوشت‌های فرآوری شده مانند ژامبون، کالباس و سوسیس را تا حد امکان محدود کنید
- اگر دچار دیابت نوع دو هستید با پیروی از دستورات پزشکی قند خون را مدیریت کنید
- از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض مواد شیمیایی اجتناب کنید
عوارض سرطان پانکراس
با پیشرفت سرطان لوزالمعده، ممکن است عوارض زیر بروز کنند:
- کاهش وزن: بعضی عوامل ممکن است باعث کاهش وزن در مبتلایان به سرطان پانکراس شود. کاهش وزن ممکن است به دلایل سوخت و ساز بالای سلول‌های سرطانی، تهوع و استفراغ ناشی از درمان یا فشار تومور به معده، اختلال در هضم و جذب مواد مغذی، به علت عدم ترشح کافی شیره گوارشی از لوزالمعده باشد.
- زردی: سرطان پانکراس با مسدود کردن مجرای صفراوی کبد می‌تواند باعث زردی شود. علائم انسداد این مجرا شامل زردی پوست و چشم، تیره شدن ادرار و مدفوع کم‌رنگ است.
- درد: تومور در حال رشد ممکن است با فشار بر روی اعصاب شکم، باعث درد شدید شود. پرتودرمانی و شیمی‌درمانی ممکن است با کند کردن رشد تومور، باعث تسکین درد شود.
- انسداد روده: رشد سرطان پانکراس ممکن است باعث فشار به قسمت اول روده باریک (دوازدهه یا اثنی‌عشر) و مسدود شدن روده شود. پزشک ممکن است با قرار دادن یک لوله (استنت) در روده کوچک، آن را باز نگه دارد.
پیشروی گسترده این سرطان در بدن عامل مرگ‌ومیر
سرطان لوزالمعده در مراحل ابتدایی قابل‌تشخیص نیست و زمانی به وجود آن پی برده می‌شود که به مراحل پیشرفته رسیده است، بنابراین یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پانکراس پیشروی گسترده آن در بدن است. اگر امکان انجام جراحی میسر باشد میانگین بقای پنج‌ساله به ۱۰ تا ۲۵ درصد افزایش خواهد یافت.
نحوه درمان سرطان لوزالمعده
درمان سرطان پانکراس به مرحله بیماری و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. درمان‌های استاندارد سرطان پانکراس، جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است. کارآزمایی‌های بالینی درمان‌های جدید را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
جراحی بیشترین شانس را جهت کنترل سرطان پانکراس برای مدت طولانی ایجاد می‌کند، اما در بیشتر موارد، تشخیص بیماری در مراحل پیشرفته باعث امکان‌پذیر نبودن جراحی می‌شود. با ادامه مطالعات در زمینه تشخیص زود هنگام بیماری و پیشرفت فناوری، محققان پیش‌بینی می‌کنند که امکان تشخیص زود هنگام این بیماری میسر خواهد شد.
درمان بیماری سرطان لوزالمعده به مرحله و محل سرطان و همچنین به سلامت کلی بیمار بستگی دارد. برای بیشتر افراد اولین هدف از درمان سرطان لوزالمعده از بین بردن سرطان در صورت امکان است، اگر چنین گزینه‌ای نباشد ممکن است تمرکز پزشک معالج بر بهبود کیفیت زندگی بیمار و محدود کردن رشد سرطان یا آسیب رساندن به بیمار باشد.
درمان ممکن است شامل جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، یا ترکیبی از این موارد باشد. هنگامی که سرطان لوزالمعده پیشرفته شده و این روش‌های درمانی تأثیری نداشته است، پزشک بر روی کاهش علائم (مراقبت‌های تسکینی) تمرکز خواهد کرد تا بیمار را تا حد ممکن راحت نگه دارد.
چگونه می‌توان از سرطان پانکراس پیشگیری کرد؟
هنوز علت ابتلاء به سرطان پانکراس مشخص نیست و به همین دلیل، هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از ابتلاء به این بیماری وجود ندارد. اگرچه برخی از عوامل می‌توانند خطر ابتلاء به سرطان پانکراس را افزایش دهند، اما بعضی از این عوامل قابل‌تغییر نیستند. با این حال، ایجاد چند تغییر در سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلاء به سرطان پانکراس را کاهش دهد که این تغییرات عبارتند از:
ترک سیگار: اگر در حال حاضر سیگار می‌کشید، برای ترک آن اقدام کنید.
محدود کردن نوشیدن الکل: نوشیدن زیاد الکل می‌تواند خطر ابتلاء به پانکراتیت مزمن و ابتلاء به سرطان پانکراس را افزایش دهد.
داشتن وزن متوسط: مجموعه‌ای از عوامل می‌توانند در ایجاد اضافه‌وزن و چاقی نقش داشته باشند که برخی از آن‌ها قابل‌کنترل نیستند. اگر به اضافه وزن یا چاقی دچار هستید با یک پزشک برای داشتن وزن متوسط مشورت کنید.
گنجاندن غذاهای کامل در رژیم غذایی: بعضی غذاها از جمله گوشت قرمز، گوشت فرآوری شده، شکر و غذاهای سرخ‌شده می‌توانند خطر ابتلاء به سرطان پانکراس را افزایش دهند. اگرچه نیازی نیست که تمام این غذاها را به‌صورت کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید، اما سعی کنید رژیم غذایی خود را با در نظر گرفتن میوه‌ها و سبزیجات تازه یا منجمد، غلات کامل و پروتئین‌های بدون چربی متعادل سازید.
نظر شما