«شیمی‌ آلی» را بیشتر بشناسید

به گزارش خبرنگار ایمنا، علم شیمی شامل گرایش‌های مختلفی است که یکی از شناخته‌شده‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها شیمی آلی است. شیمی آلی که تحت عنوان Organic chemistry نیز شناخته می‌شود معمولاً به ترکیبات آلی و طبیعی اشاره دارد که با زندگی و حیات انسان‌ها نیز بسیار در ارتباط است.

رشته شیمی آلی از نظر بازار کار و محبوبیت اجتماعی جایگاه بسیار مطلوبی دارد و معمولاً تمام فارغ‌التحصیلان این رشته جذب شرکت‌ها و صنایع مختلف می‌شوند. برای شناخت بیشتر این رشته و بررسی کاربردها و جایگاه آن در ایران با حمیدرضا یوسفی، دکترای شیمی آلی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

علم شیمی شامل چه گرایش‌هایی است؟

علم شیمی جزو رشته‌هایی به‌شمار می‌رود که از تاریخچه بسیاری برخوردار است و همراه با علم فیزیک و زیست‌شناسی جزو قدیمی‌ترین رشته‌های جهان و علوم مادر محسوب می‌شود. پس از گذشت دوره‌ای لازم شد که رشته‌های مادر به گرایش‌های مختلفی تقسیم شوند و عملاً زیرشاخه‌های جزئی‌تری به رشته‌های اصلی مانند شیمی اضافه شد.

ازجمله گرایش‌هایی که به علم شیمی اضافه شد می‌توان به شیمی آلی، معدنی، فیزیک و تجزیه اشاره کرد؛ البته امروزه نیز زیرشاخه‌های دیگری از جمله فیتوشیمی، نانوشیمی، بیوشیمی، شیمی محیط‌زیست و مهندسی به رشته شیمی اضافه شده است.

منظور از شیمی آلی چیست؟

شیمی آلی که در زبان انگلیسی تحت عنوان Organic chemistry شناخته می‌شود به ترکیبات آلی و طبیعی اشاره می‌کند. به‌طورکلی هرگاه رد پایی از عنصر کربن مشاهده شد قطعاً شیمی آلی نیز وجود دارد. شیمی آلی با زندگی و حیات انسان بسیار ارتباط دارد و از همین جهت باید در زندگی نیز به آن توجه کرد؛ درواقع ردپای این علم در تمام فعالیت‌های زندگی مشاهده می‌شود.

جایگاه شیمی آلی در دنیا چگونه است؟

به‌طورکلی درحال‌حاضر پایان‌نامه‌ها و مقالات بسیار خوبی در زمینه شیمی آلی نگارش شده و مباحث بسیاری از جمله ترکیبات دارویی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است؛ درواقع شیمی آلی نسبت به سایر گرایش‌های علم شیمی جذاب‌تر بوده و جایگاه مطلوبی در دنیا دارد.

شیمی آلی در ارتباط با چه مباحثی فعالیت می‌کند؟

اگر بخواهیم مباحث مختلف شیمی آلی را مورد بررسی قرار دهیم باید به واکنش‌ها، ترکیبات، مولکول‌ها و گروه‌های عاملی متعددی اشاره کنیم که در علم شیمی آلی مورد توجه قرار می‌گیرد. طی این مباحث عناصر مختلفی از جمله فلزات، نافلزات به خصوص کربن مورد توجه قرار دارد و تقریباً استثنایی در این علم مشاهده نمی‌شود.

شیمی آلی در چه حوزه‌هایی کاربرد دارد؟

در این دانش محققان و دانشمندان در قلب واکنش‌هایی فعالیت می‌کنند که در آینده می‌تواند به علوم مختلفی از جمله داروسازی، مهندسی و پزشکی کمک کند؛ درواقع این علم گستردگی بسیاری دارد و جزو شاخه‌های مهم شیمی محسوب می‌شود.

شیمی آلی در زندگی و حیات انسان چه کاربردی دارد؟

یکی از مسائلی که در زندگی انسان مورد توجه قرار می‌گیرد، عناصری گازی جدول تناوبی است که در علم شیمی آلی مورد بررسی قرار می‌گیرد همچنین مواد دیگری مانند قندها، فسفیدها و الکل‌ها که جایگاه ویژه‌ای در زندگی انسان‌ها دارد جزو مباحث شیمی آلی است.

به طور کلی هرگاه به حلقه‌های هیدروکربنی نگاه می‌کنیم یا پیرامون نفت، مشتقات آن، پلاستیک و نساجی صجبت می‌کنیم علم شیمی آلی را مورد توجه قرار داده‌ایم؛ درواقع ردپای علم شیمی آلی در تمام جهان مشاهده می‌شود.

منظور از گروه‌های عاملی چیست؟

یکی از مباحث بسیار مهمی که در علم شیمی آلی وجود دارد مربوط به گروه‌های عاملی است؛ این مبحث معمولاً برای دانشجویان مقطع فوق لیسانس و دکتری این رشته بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و شامل شاخه‌های بسیار مهمی از جمله آلکان، آلکن، الکل، آستر، آنید، انیدرید و ترکیبات آرسنیک می‌شود.

جایگاه شیمی آلی در ایران چگونه است؟

شیمی آلی بخشی از کنکور مقطع کارشناسی را در بر می‌گیرد، اما هنگامی که دانشجویان وارد دانشگاه می‌شوند با کتاب شیمی آلی یک الی سه مواجه می‌شوند و حتی با آزمایشگاه شیمی آلی نیز در ارتباط هستند. امکان تحصیل در رشته شیمی آلی تا مقطع دکتری و فوق دکتری نیز در کشور وجود دارد همچنین رساله‌هایی که در این رشته وجود دارد، بسیار کاربردی است.

یکی از مزایایی که در رشته شیمی آلی وجود دارد مبحثی تحت عنوان پتنت است؛ درواقع دانشجویان این رشته می‌توانند پایان‌نامه‌های خود را با شرکت‌های بزرگ به اشتراک بگذارند و با کمک شرکت‌ها بخشی از هزینه‌های خود را کاهش داده و امتیازهای ویژه‌ای برای خدمت سربازی و اشتغال به‌دست آورند.

بازارکار رشته شیمی آلی چگونه است؟

بسیاری از دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند به‌صورت خصوصی در حوزه‌های مختلفی مانند تولید مواد شوینده، لوازم آرایشی و بهداشتی، چسب و رنگ استارت‌آپ‌های مختلفی ایجاد کرده و با جذب استعدادهای مختلف کارآفرینی کنند.

دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در شرکت‌های مختلفی مانند داروسازی و صنایع بزرگ کشور استخدام شوند؛ درواقع اگر فارغ‌التحصیلان رشته شیمی آلی به زبان انگلیسی نیز مسلط باشند و توانایی‌های خود را در حوزه‌های مختلفی مانند آزمایشگاه کنترل کیفی، مقاومت مصالح، شیمی داوریی و مکانیزم‌های رهایش ارتقا دهند به راحتی می‌توانند آینده شغلی خود را تضمین کنند. علاوه بر این موارد امکان اینکه فارغ‌التحصیلان جذب هیئت علمی یا آموزش و پرورش شوند نیز وجود دارد.