به گزارش خبرنگار ایمنا، در یادداشتی که سیدمحمد الحسینی، دکترای جامعه‌شناسی فرهنگی در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده، آمده است:
«شهروندی به‌عنوان یک پایگاه و نقش اجتماعی مدرن برای تمام اعضای جامعه، با اعطای نوعی احساس هویت و تعلق به شهروندان، این امکان را برای ایشان فراهم می‌سازد که هم حاکمیت داشته باشند و هم تحت حاکمیت قرار گیرند. به این معنی که اصول شهروندی، از یک‌سو برای افراد حق و امکان دخالت آگاهانه در سرنوشت خود و جامعه را رقم می‌زند و از سوی دیگر این انتظار را ایجاد می‌کند که ایشان نیز حقوق سایر افراد جامعه را به رسمیت بشناسند.
یک جامعه‌شناس هندی به نام «سن»، مؤلفه‌های حقوق شهروندی را ذیل پنج دسته از آزادی‌ها می‌گنجاند که شامل آزادی‌های سیاسی، امکانات اقتصادی، فرصت‌های اجتماعی، تضمین وضوح و شفافیت و بالاخره امنیت حمایتی می‌شوند و گرچه در نگاه او این آزادی‌ها ارتباط عمیقی با توسعه دارند اما تأکید او نه بر هر نوع آزادی که تنها بر آزادی متکی به مسئولیت است، همه‌ی این پنج سطح در حوزه زیست شهری و در راستای مسئولیت شهری زمانی محقق خواهد شد که فرایند دیالکتیکی تعاملات اجتماعی مردم در سایه دانش و مطالعه منجر به خلق معنا شود، آنچه مردم را در این فرایند به هم پیوند خواهد داد چیزی جز دانش کارکردی نیست، دانش کارکردی یعنی تعامل خردورزانه بین مردم به‌گونه‌ای که همبستگی اجتماعی و پیوند مردم موجب پویایی اجتماعی شود و در جامعه بن‌بست نبینند، در غیر این صورت مردم به قول دکتر فرانکل به جانوران دانشمند تبدیل خواهند شد و این دانش هیچ اثربخشی و عینیتی در کیفیت زیست مردم نخواهد داشت.
گسترش فضای رفاقت با کتاب، هم‌اندیشی و بازاندیشی می‌تواند در تولید دانش و بازنگری در وضع موجود مؤثر باشد، اما این مسئله مهم به‌طورمعمول در مدیریت شهری نادیده گرفته می‌شود. ۲۰ ساله بودم که شنیدم در میدان سرداران شهر اراک قرار است کتابخانه و تالار مرکزی شهر اراک را بسازند اکنون بیش از ۴۰ سال دارم و این پروژه هنوز افتتاح نشده است. این مسئله نشان از اهمیت ضعیف کتاب در زیست شهری دارد و شوربختانه فردی هم فریاد نمی‌زند و حتی تلاش‌هایی هم در جهت تجاری‌سازی محیط اطراف آن دارند.
شهری که در گذشته مرجعیت علمی بوده و بیش از یک‌چهارم مشاهیر و مفاخر ایران عزیز را در خود پرورش داده است چرا اکنون در این سطح فرهنگی قرار گرفته است؟ مؤسسات و نهادهای مرتبط با کتاب نیز وظیفه خود را توزیع کتاب می‌دانند نه ترویج فرهنگ کتاب، بنابراین چنین وضعی طبیعی است. نیاز به هم‌افزایی و خواست عمومی دارد و نهاد آموزش‌وپرورش بسیار می‌تواند در این راستا نقش ایفا کند.
در شهر و جامعه‌ای که سرانه کتاب و مطالعه اهالی آن بالا باشد بی‌شک نظم، احترام به قانون، صیانت از محیط زیست، رعایت حقوق شهروندی به‌عنوان یک فرآیند بدیهی در کالبد شهر جریان می‌یابد.
ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی بین شهروندان رسالت اجتماعی نهادهای مدیریت شهری است و نهادینه شدن این فرهنگ می‌تواند بر رفع مشکلات همکاری و همگرایی و مدیریت صحیح و سریع شهری تأثیر داشته و راهگشای بسیاری از مسائل در شهر باشد اما چنان‌چه اشاره شد این امر تاکنون محقق نشده است.»
نظر شما