به گزارش خبرنگار ایمنا، «زهره» دومین سیاره نزدیک به خورشید است که در مدار میان زمین و عطارد قرار دارد؛ این سیاره پس از ماه درخشان‌ترین جرم آسمانی طبیعی است که هنگام شب در آسمان دیده می‌شود. سیاره زهره قمر ندارد و در مدار تقریباً دایره‌ای به دور خورشید می‌گردد همچنین زهره از بسیاری دیدگاه‌ها مانند اندازه، جرم، گرانش و ترکیبات ساختاری به زمین شبیه است.
نام دیگر این سیاره «ناهید» است، همچنین در زبان فارسی به نام‌های «بیدخت» و «بیلفت» نیز شناخته می‌شد؛ واژه بیدخت در شکل کهن‌تر خود به معنای دختر خدا بوده است. نام این سیاره در زبان لاتین «ونوس» برگرفته از نام خدای عشق و زیبایی روم باستان است و در یونان باستان نام خدای «آفرودیته» بر آن نهاده شده است.
بیشتر سطح سیاره زهره از صفحات گدازه‌های آتشفشانی پدید آمده و از هنگام پیدایش تا مدت‌ها کنش‌های آتشفشانی چنان زیاد بوده که سطح سیاره چندین بار بازسازی شده و هرگونه نشانه برخورد شهاب سنگ از بین رفته است. آخرین بازسازی سطحی این سیاره بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون سال پیش رخ‌داده است و هرگونه زمین‌ساختی بعدی در زهره را آرام و سطح آن را یکپارچه کرده است.
به طور کلی سیاره زهره ویژگی‌های بسیار منحصربه‌فردی دارد و همین موضوع، موجب شده که دانشمندان نسبت به شناخت و بررسی بیشتر آن کنجکاو شوند. برای شناخت بیشتر سیاره زهره و بررسی شرایط آن با محسن منتظری، منجم و ستاره‌شناس گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ویژگی‌های سیاره زهره چیست؟
سیاره زهره دومین سیاره منظومه‌شمسی از نظر نزدیکی به ستاره خورشید محسوب می‌شود و نزدیک‌ترین سیاره به زمین است؛ این سیاره از نظر شکل ظاهری، دایره‌ترین شکل ممکن بین سیارات را دارد و از به دلیل اینکه مدار گردش آن تقریباً دایره‌ای شکل است در بین سیارات استثنا محسوب می‌شود. سیاره زهره نسبت به زمین، فاصله کمتری با خورشید دارد و به همین دلیل انتظار می‌رود که دمای این سیاره بیش از زمین باشد.
سیاره زهره چگونه شکل گرفت؟
در ابتدا سیارات زمین، مریخ و زهره گذشته‌ای مشابه یکدیگر داشته‌اند و تمام این سیارات از باقی‌مانده یک ابرنواختر متولد شده‌اند؛ درواقع هنگامی که ستاره ابرنواختر منفجر شده است از گرد و غبارهای باقی‌مانده سیارات زهره، زمین و مریخ تشکیل شده‌اند. گذشته یکسان این سیارات تا دو میلیارد سال ابتدایی روند تکامل آن‌ها ادامه داشت. در این شرایط سیارات تقریباً سرد شده و شکل اولیه خود را به‌دست آورده بودند، اما به دلایل بسیاری سرنوشت سیاره زهره، زمین و مریخ از یکدیگر جدا شد.
دلیل سرنوشت متفاوت سیاره زهره نسبت به زمین چیست؟
یکی از نکات قابل توجه در بررسی سیارات این است که کمربند حیات هم‌راستا با سیاره زمین است و تا نزدیکی سیاره زهره نیز ادامه دارد به همین دلیل زهره نیز می‌توانست میزبان حیات بیگانه باشد، اما در این سیاره اتفاقاتی رخ می‌دهد که سرنوشت آن را متفاوت می‌کند.
سیاره زهره مانند زمین و حتی مریخ آتش‌فشان‌های بسیار فعالی داشته است که این آتش‌فشان‌ها در ابتدای زندگی سیاره شروع به فعالیت کرده و اثرات میدان مغناطیسی که داشته‌اند را به سطح سیاره وارد کرده‌اند؛ درواقع تمام فعالیت‌های زمین‌شناختی پس از گذشت دو میلیارد سال ابتدایی در این سیاره آغاز شد.
چه مسائلی منجر به تغییر شرایط سیاره زهره شد؟
به‌طورکلی پوسته سیاره زهره بیشترین فعالیت را طی روند تکامل این سیاره از خود نشان داد که معمولاً این فعالیت‌ها همراه با انفجار آتش‌فشان و انتقال مواد درونی به سطح سیاره بود. در همین شرایط مواد سنگینی از جمله آهن، سرب، سولفور و بسیاری از فلزات سنگین دیگر به سطح سیاره منتقل شدند و از طرف دیگر گازهای سولفوری که حاوی گوگرد سمی بودند نیز به سمت جو این سیاره حرکت کردند.
در حال حاضر شرایط جوی سیاره زهره چگونه است؟
درحال‌حاضر با توجه به اینکه سیاره زهره از زمین کوچک‌تر است و جو بسیار رقیقی دارد؛ این مسئله ناشی از ساختار فعلی سطح سیاره است؛ درواقع ساختار این سیاره باعث شد که آتش‌فشان‌ها فوران کنند و اطراف سطح سیاره را بپوشانند از طرفی به دلیل اینکه این سیاره نسبت به زمین، فاصله کمتری با خورشید دارد، دمای آن بسیار افزایش یافته و دیگر بخار آب به مایع تبدیل نشد.
همین مسائل باعث شد که آب همواره به‌صورت بخار در جو این سیاره باقی بماند و به مرور گرمای گلخانه‌ای زهره افزایش یابد. در حال حاضر دمای این سیاره به ۴۵۰ درجه رسیده است و عملاً هیچ آب مایعی در این سیاره وجود ندارد، از طرفی هر سفینه‌ای که روی سطح زهره فرود بیاید تنها چند ثانیه تا چند دقیقه می‌تواند فعالیت کند.
دانشمندان چگونه از شرایط سیاره زهره آگاه شدند؟
اتفاقاتی که در سیاره زهره رخ‌داد و شرایط فعلی این سیاره باعث شد که بشر نسبت به شناخت این سیاره بسیار کنجکاو شود و تلاش کند تا به گذشته این سیاره پی ببرد. دانشمندان با استفاده از نمونه‌برداری‌هایی از سطح سیاره زهره توانستند عناصر تشکیل دهنده جو و سطح زهره را شناسایی کنند و سپس متوجه شدند که تمام این عناصر از دل آتش‌فشان‌ها نشأت می‌گیرند؛ بنابراین می‌توان گفت که اگر این سیاره با فعالیت‌های آتشفشانی مواجه نمی‌شد، سرنوشت آن مانند زمین بود.
نظر شما