پاتریک ساهاکیان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص واکنش جدی ایران در برابر تغییر ژئوپولتیک قفقاز اظهار کرد: وقتی صحبت از امنیت یک کشور مطرح میشود، تنها محدود به مرزهای داخلی یک کشور نمیشود، بلکه امنیت همسایگان نیز مورد توجه قرار دارد زیرا هرگونه تغییر در ژئوپولتیک منطقه برخی از تحولات منطقهای را به دنبال دارد که برخی از آنها به امنیت منطقه و کشورهای آن آسیب میرساند.
وی با تاکید بر مخالفت کشورها با ایجاد ناامنی در همسایگان افزود: جمهوری اسلامی ایران نیز هرگونه ناامنی در منطقه را در سیاست خارجی خود پذیرا نیست به همین دلیل از دیرباز با همسایگان خود روابط دوستانه و همزیستی مسالمتآمیز داشته البته گاهی ممکن است، همسایگان به دلیل توسعهطلبی یا مسائل دیگر تمامیت ارضی کشور مقابل را به رسمیت نشناسند که این موضوع باعث ناامنی در منطقه میشود و خوشایند هیچ کشوری نیست.
این کارشناس روابط بینالملل ارمنستان را یکی از همسایگان استراتژیک کشور خواند و گفت: جمهوری اسلامی از دیرباز تلاش کرده است که ارمنستان را به عنوان همسایه امن و راه ارتباط با اروپا در نظر داشته باشد به ویژه آن که خط ترانزیت شمال به جنوب باید از خاک ارمنستان بگذرد.
وی ارتباط با ارمنستان را برای تأمین امنیت و حفظ روابط اقتصادی ایران با همسایگان و حتی کشورهای اروپایی مهم دانست و خاطرنشان کرد: پس از سالها رایزنی و معاهداتی که بین دو طرف امضا شده است، ایران و ارمنستان تلاش میکنند که این راه را ایجاد کنند اما اکنون آذربایجان و ترکیه در نظر دارند که از ایجاد چنین مسیری خودداری کنند.
ساهاکیان با اشاره به برگزاری مانور نظامی ایران در رودخانه ارس ادامه داد: در این مانور نیروهای نظامی کشور از قدرت نظامی جدید خود رونمایی کردند و اگر مانور نظامی را نمایش قدرت نظامی یک کشور بدانیم، پیام مانور مشترک بین دو کشور این است که با یکدیگر همکاری نظامی میکنند تا آخرین دستاوردهای خود را برای دیگر کشورها و همسایگان به نمایش بگذارند.
اهمیت حفظ تمامیت ارمنستان برای منطقه
وی درباره اهداف این مانور گفت: نمایش تکنولوژی جدید برای ایجاد ارتباط و قدرت نظامی در مانور نظامی مشترک ایران و ارمنستان نشان داد در صورتی که نخجوان، آذربایجان یا ترکیه چشمداشتی به خاک ارمنستان داشته باشند، جمهوری اسلامی ایران از چنین رخدادی جلوگیری خواهد کرد.
این کارشناس روابط بینالملل نخستین دستاورد در روابط دوستانه ایران و ارمنستان را ایجاد ارتباط جادهای برای برقراری روابط نزدیک اقتصادی اعلام کرد و گفت: در کنار قدرت نظامی که در مانور مشترک اخیر به نمایش گذاشته شد، میتوان سومین دستاورد روابط دو کشور را ایجاد کنسولگری برای تقویت ارتباطات اقتصادی معرفی کرد؛ به ویژه آن که کنسولگری در کشورها با هدف تقویت ارتباطات اقتصادی ایجاد میشود.
وی با اشاره به اظهارات اخیر وزرای امور خارجه و کشور درباره گسترش روابط اقتصادی و رسیدن به رقم مبادلات تجاری میلیاردی تصریح کرد: در طول سه دههای که از استقلال جمهوری ارمنستان میگذرد توافقاتی برای انتقال انرژی انجام شده است و معاهدات کنونی برای بالا بردن تراز تجاری دو کشور باعث دایر شدن کنسولگری ایران در منطقه قاپان شد؛ موضوعی که نشاندهنده گسترش تمرکز فعالیتها از ایروان به دیگر استانهای کشور همسایه و افزایش بهرهوری در مبادلات اقتصادی و انرژی است.
ساهاکیان هدف از گسترش روابط با ارمنستان در زمینههای گوناگون را حفظ امنیت منطقه دانست و گفت: ایران هیچگاه حاضر نخواهد بود مرزهای شمالی کشور و منطقه قفقاز دچار تغییر شود زیرا موضوع امنیت و منافع ایران در این زمینه مطرح است، سیاست خارجی ایران بر دو پایه عقلانیت و منفعت استوار است و بر این اساس ارمنستان باید همواره کشور امن و دارای روابط دوستانه با ایران باقی بماند.
هشدار ایران با نمایش قدرت بازدارندگی
وی درباره احتمال درگیری بین ارمنستان و آذربایجان یادآور شد: قدرت کشورها به دو بخش بالقوه و بالفعل تقسیم میشود که رزمایشها با نمایش تجهیزات و امکانات سختافزاری برای جنگ توان نظامی دو کشور را به نمایش گذاشتند اما پشتوانه این موضوع قدرت بالقوهای است که در دو کشور برای آغاز یا ادامه جنگ وجود دارد.
این کارشناس روابط بینالملل مانور نظامی را یک عامل بازدارنده برای گوشزد کردن مواضع ایران به کشورهای منطقه دانست و ادامه داد: ایران به واسطه سیاست خارجی متحد خود در نظر دارد که با همه همسایگان خود از جمله آذربایجان، ارمنستان و ترکیه روابط دوستانه داشته باشد، ما قصد ورود به جنگ را نداریم مگر اینکه منافع مشترک کشور با ارمنستان در این صورت حالت جنگی به خود خواهیم گرفت.
وی پیشبینی احتمال درگیری بین دو همسایه شمالی ایران را در شرایط کنونی ممکن ندانست و گفت: هنوز نمیتوان احتمال وقوع درگیری نظامی در منطقه را پیشبینی کرد اما حتی اگر مرزهای شمالی ایران دستخوش تغییرات شود، ایران به دلیل آموزههای خود هیچگاه آغازگر جنگ نخواهد بود، بنابراین موضع کشور ما دفاعی خواهد بود همان واکنشی که در جنگ تحمیلی به تجاوز به مزرها انجامید.
ساهاکیان دیپلماسی را اولویت اصلی سیاست خارجی کشور دانست و ادامه داد: این موضع بارها در اظهارنظرهای رئیسجمهور، وزیر امور خارجه و حتی رئیس مجلس مطرح شده است که مشکلات همسایگان در مرزها باید از طریق دیپلماسی حل شود، در کنار این موضوع مانور نظامی نیز کاربرد بازدارندگی دارد.
وی درباره میانجیگری اتحادیه اروپا در اختلافات مرزی ارمنستان و آذربایجان خاطرنشان کرد: در دوره جدید ارمنستان که از دوره پاشینیان آغاز شد، نظام حکومتی از ریاستجمهوری به نخستوزیری و پارلمانی تغییر کرد و روابط نزدیک ارمنستان با ایران به دنبالهروی از سیاستهای غرب تغییر کرد، در حالی که اروپا قدرت میانجیگری و مداخله همزمان در چندین درگیری بینالمللی را ندارد.
درس عبرت اوکراین برای ارمنستان
این کارشناس روابط بینالملل با اشاره به عملکرد ضعیف اتحادیه اروپا در حل و فصل مسائل یونان و ترکیه اظهار کرد: وضعیت کنونی اوکراین باید الگویی برای نخستوزیر ارمنستان باشد که با پشتوانه حمایت کشورهای اروپایی وارد جنگ با روسیه شد، اما در ماههای گذشته حمایتهای غرب از اوکراین کافی نبود و بیشتر کلامی بوده است، این وضعیت باید الگویی برای نخستوزیر ارمنستان باشد.
وی بهترین میانجی و حامی برای ارمنستان را کشورهای منطقه معرفی کرد و گفت: درخواست حمایت از کشورهای اروپایی در حل و فصل اختلافات ارمنستان و آذربایجان غیرعقلانی است زیرا توان کشورهای اروپایی به آنها اجازه نمیدهد که در چندین جبهه جنگ مداخله و ارمنستان را تقویت کنند و به عنوان میانجی نیز نمیتوانند وارد عمل شوند؛ چراکه به دنبال منافع خود هستند که تأمین آنها به سود ارمنستان و کشورهای منطقه نخواهد بود.
نظر شما