به گزارش خبرنگار ایمنا، از زمان آغاز جنگ دوم قره‌باغ تا کنون نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران سه رزمایش در منطقه ارس و مرز مشترک ایران با کشورهای آذربایجان و ارمنستان اجرا کرده‌اند که جدیدترین آنها رزمایش اقتدار نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، رزمایشی که هفته گذشته به‌مدت سه روز با محوریت قرارگاه عاشورای این نیرو در نوار مرزی استان‌های اردبیل و آذربایجان شرقی با کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان برگزار شد.
از زمان آغاز جنگ دوم قره‌باغ بیم آن می‌رفت که بر اثر این جنگ، تغییرات اساسی در مرزهای ایران با ارمنستان و آذربایجان رخ دهد و یا اینکه تغییرات ژئوپولتیکی به وجود آمده از این جنگ، بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیرات قابل توجهی داشته باشد به همین دلیل مسئولان سیاسی و نظامی کشورمان قبل از برگزاری هر رزمایش از کانال‌های دیپلماتیک و رسانه‌ای مواضع روشن خود را در قبال چنین تغییراتی گوشزد و اعلام کردند که ایران اجازه هیچ‌گونه تغییر در مرزها و ژئوپولیتیک کشورهای همسایه را نخواهد داد.
حمید محمدی، کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی در گفت‌وگو با ایمنا، درباره اهداف اجرای رزمایش ارس اظهار کرد: در عرصه روابط بین‌الملل، قدرت نظامی همچنان مهمترین نقش را ایفا می‌کند همچنان که در جنگ روسیه و اوکراین نقش پررنگ قدرت نظامی آمریکا و افزایش بودجه سالیانه نظامی این کشور به چشم می‌خورد.
وی رونمایی از توانمندی‌های نظامی جدید چین و همکاری این کشور با امارات متحده عربی و عربستان در زمینه ساخت موشک‌ها را نشان‌دهنده نقش و اهمیت قدرت نظامی در عرصه روابط بین‌الملل دانست و افزود: نیروهای مسلح نیز وظیفه دارند این قدرت نظامی را به نمایش بگذارند زیرا ماهیت رزمایش‌ها نشان دادن توان نظامی و رزم نیروهای یک کشور به دشمنان و دوستان است تا برای دشمنان رعب و وحشت ایجاد کند و به دوستان پیام صلح و حمایت از مواضع معقول را منتقل کند.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی با اشاره به اقدامات خزنده ترکیه، جمهوری آذربایجان و اسرائیل در مرزهای شمالی کشور خاطرنشان کرد: مفهوم حسن همجواری به این معنا است که کشورها اقدامی انجام ندهند که منافع کشور همسایه را به خطر بیندازد همچنان که در نظریه‌های سیاست بین‌الملل بر تأمین امنیت منطقه‌ای تاکید می‌شود.
وی امنیت کشورهای خاورمیانه را بر یکدیگر تأثیرگذار دان و گفت: این در حالی است که رژیم باکو با پذیرش افسران موساد و ایجاد پایگاه‌های اسرائیلی در کشور خود به نوعی امنیت منطقه‌ای را زیر سوال می‌برد که طبیعی است با عکس‌العمل جمهوری اسلامی به همراه خواهد بود.
حرکت خزنده کشورهای ترک‌زبان برای ایجاد دالان ترانزیتی
محمدی با اشاره به شکل‌گیری یک حرکت خزنده برای ایجاد دالان طولانی از کشورهای شمال ایران ادامه داد: در این دالان که از ترکیه، نخجوان، آذربایجان و ترکمنستان طراحی شده است حلقه گمشده در مرز جمهوری اسلامی ایران با ارمنستان قرار دارد و به همین دلیل اقدامات ایذایی جمهوری آذربایجان و ترکیه در راستای تکمیل همین دالان است.
وی تلاش ترکیه برای تصرف استان سیونیک و ضمیمه کردن آن به خاک آذربایجان را در همین راستا دانست و یادآور شد: جمهوری آذربایجان و ترکیه با این اقدام تلاش می‌کنند با ایجاد یک دالان طولانی، یکپارچگی جمهوری اسلامی ایران را در یک بن‌بست استراتژیک قرار دهند زیرا راه‌های ارتباطی ما با اتحادیه اروپا که کم‌هزینه‌ترین مسیر تنفس و ترانزیت مهم کالا به به غرب است از ارمنستان می‌گذرد و در صورت بسته شدن این مسیر ناچاریم از ترکیه بگذریم.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی با اشاره به سابقه تاریخی مرزهای ایران و ارمنستان ادامه داد: بجز مرز چند کیلومتری ایران با استان سیونیک در ارمنستان، مرز کوتاه دیگری بین نخجوان و ترکیه داشتیم که در زمان پهلوی اول به آتاتورک هدیه داده شد و به سادگی یک نقطه استراتژیک که می‌توانست بین نخجوان و ترکیه فاصله بیندازد، از دست رفت و این یکی از خیانت‌های دوره پهلوی به ایران بود.
وی بسته شدن مرز ایران با ارمنستان را باعث ایجاد اختلال در این مسیر مهم ترانزیتی دانست و گفت: در این صورت ایران در یک بن‌بست استراتژیک قرار می‌گیرد از سوی دیگر کشور روسیه نیز بر اساس دکترین پطرکبیر همواره در تلاش برای دستیابی به آب‌های آزاد بود، در حالی که ایران در یک چهارراه ترانزیتی شرق به غرب و شمال به جنوب قرار دارد.
مخالفت با بسته شدن مرز ایران و ارمنستان
محمدی با اشاره به انتقال کالاهای روسیه از مسیر ترانزیتی شمال به جنوب ایران به خلیج فارس و آب‌های آزاد تصریح کرد: برای ایجاد خط آهن بین‌المللی از روسیه تا هندوستان، کشورهایی مانند آذربایجان، روسیه و هند مسیر خط آهن خود را تکمیل کرده‌اند ریل آهن ایران نیز تنها در قسمت رشت آستارا باقی مانده که از سال ۱۳۷۳ تاکنون تکمیل نشده است؛ به همین دلیل روسیه برای دسترسی ترانزیتی به آب‌های آزاد سراغ مسیرهای جایگزین رفت.
وی گفت: در کنار رود ارس در خاک ارمنستان یک خط آهن قدیمی وجود دارد که روسیه تلاش می‌کند تا زمان تکمیل خط آهن جمهوری اسلامی از رشت و آستارا بتواند کالاهای خود را از این مسیر انتقال دهد، در حالی که الحاق این منطقه حساس به خاک آذربایجان ما را در یک بن‌بست استراتژیک قرار می‌دهد.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی دلیل اصلی مانور ارس را جلوگیری از ضمیمه شدن این منطقه استراتژیک به خاک آذربایجان دانست و ادامه داد: یکی از حیاتی‌ترین منابع هر کشور خاک و مرزهای دسترسی به کشورهای دیگر است بنابراین در یک تفکر آینده‌نگرانه به این نتیجه حتمی رسیده‌ایم که به هیچ قیمتی اجازه نخواهیم داد که مرز ایران با ارمنستان بسته شود و یکی از همسایگان خود را از دست بدهیم زیرا در این صورت مسیر دستیابی به اتحادیه اروپا و همچنین ارسال کالاهای روسیه به سوی خلیج فارس و آب‌های گرم بسته می‌شود.
وی بخشی از این تحولات را مربوط به دوران گذار نظمی دانست و گفت: تحولاتی که امروز شاهد آن هستیم در راستای گذار نظمی و عبور از نظم تک‌قطبی به چندقطبی است که همه کشورها تلاش می‌کنند جایگاه خود را در این نظم جدید بهبود بخشند.
افزایش قدرت نظامی از مسیر خودباوری
محمدی با اشاره به نقش قدرت نظامی در رسیدن به جایگاه بالاتری در نظم جدید جهانی یادآور شد: قدرت اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای برای برتری در این عرصه نیاز است اما توانمندی‌های نظامی همچنان مهمترین قدرت به شمار می‌رود و هر کشوری بخواهد در نظم جدید جایگاهی داشته باشد باید قدرت نظامی خود را افزایش دهد.
وی گفت: در بیانات رهبر مفهومی به نام خودباوری وجود دارد، در نظریه‌های روابط بین‌الملل نیز این موضوع به نام خودباوری مطرح می‌شود به این معنا که کشورها برای تأمین امنیت خود یا باید خودباوری باشند و یا در پیمان‌های منطقه‌ای پشتوانه نظامی خود را افزایش دهند.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی افزایش قدرت موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی ایران را در همین راستا دانست و افزود: درخواست بیش از ۲۲ کشور برای خرید پهپاد از ایران به این معناست که توانمندی نظامی ما در منطقه متکی به قدرت داخل است و با تکیه بر همین قدرت می‌توانیم در نظم آینده جهانی تأثیرگذار باشیم.
وی با اشاره به اقدامات ایذایی رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان خاطرنشان کرد: این اقدامات با هدف خدشه‌دار کردن امنیت ایران و باز کردن یک جبهه جدید برای مبارزه با کشور انجام می‌شود همچنان که در کردستان عراق و برخی دیگر از کشورهای منطقه نیز تحریکاتی صورت می‌گیرد و تمام این تلاش‌ها در راستای تقابل با یک هویت یا مفهوم به نام جمهوری اسلامی ایران است که زیر بار زور نمی‌رود.
محمدی ایجاد کشمکش دائمی در خاورمیانه را یکی از سیاست‌های غرب و آمریکا برای جلوگیری از ایجاد ثبات و پیشرفت در این منطقه دانست و گفت: هدف اصلی برگزاری رزمایش، نمایش قدرت و ایجاد بازدارندگی است، سیاست کشور ما این است که از نیروهای مسلح خود استفاده نکنیم مگر در روز مبادا؛ اما اطمینان داریم نیروهای مسلح در این آموزش‌ها، تمرین‌ها و رزمایش‌ها، توانمندی خود را به کشورهای متخاصم نشان می‌دهند.
نمایش دستاوردهای نظامی در رزمایش ارس
وی با اشاره به نمایش دستاوردهایی مانند توان نیروهای زرهی، تانک‌ها، نفربرها، بالگردها و پل شناور روی رودخانه ادامه داد: تجربه ساخت پل متحرک برای عبور از رودخانه در دوران دفاع مقدس به دست آمد اما امروز شاهد افزایش سرعت احداث این پل به کمتر از نیم‌ساعت هستیم، پیام این دستاوردها برای سردمداران رژیم باکو آن است که نیروهای نظامی ما به سادگی می‌توانند از رودخانه ارس بگذرند، بنابراین مسئولیت اقدامات رژیم صهیونیستی را بپذیرند و آن‌را از راه دیپلماسی حل کنند.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل نظامی رزمایش ارس را نماد قدرت جمهوری اسلامی ایران معرفی کرد و یادآور شد: این رزمایش با توجه به تجهیزاتی که به نمایش گذاشت، نماد قدرت ما است و نشان می‌دهد که توانایی نظامی کشور چه اندازه است و هر کجا منافع جمهوری اسلامی با خدشه روبه‌رو شود نیروهای امنیتی و نظامی با تمام قوا با آن برخورد می‌کنند.
نظر شما