باز شدن دریچه‌ای به گذشته کیهان با «جیمزوب»

حدود ۹ ماه پیش و پس از گذشت ۱۴ سال، بالاخره تلسکوپ فضایی جیمزوب پرتاب شد و اکنون تصاویر بسیاری از کیهان به‌دست این تلسکوپ ثبت شده است. هدف اصلی جیمزوب بررسی گذشته کیهان، کهکشان‌های تازه متولد شده، نحوه شکل‌گیری کهکشان‌ها و بررسی اتمسفر سیارات فراخورشیدی است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، تلسکوپ فضایی جیمزوب در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه علاقه‌مندان به علم نجوم و مسائل فضایی قرار گرفته است. این تلسکوپ وظیفه رساندن اخبار از گذشته کیهان و بررسی چگونگی تشکیل آن را برعهده دارد و همین دلیل بزرگ موجب شهرت آن شد.

تلسکوپ فضایی جیمزوب از تکنولوژی بسیار قدرتمندی بهره می‌برد و به دلیل اینکه فاصله این تلسکوپ در فضا نسبت به زمین بسیار دور است، امکان تعمیر مجدد آن وجود ندارد که همین مسئله موجب تأخیر در پرتاب پروژه شد، اما حدود ۹ ماه پیش و پس از گذشت ۱۴ سال بالاخره تلسکوپ فضایی جیمزوب پرتاب شد و اکنون تصاویر بسیاری از کیهان به‌دست این تلسکوپ ثبت شده است.

فانتوم در چنگال جیمز وب

علیرضا بیات، کارشناس فضایی مجموعه آسمان‌سرای سُها در رابطه با تصویر جدید تلسکوپ فضایی جیمزوب از کهکشان فانتوم به خبرنگار ایمنا می‌گوید: کهکشان فانتوم که «کاتالوگ مسیه» تحت عنوان M74 شناخته می‌شود، اکنون مورد هدف جیمزوب قرار گرفته است.

وی می‌افزاید: این کهکشان توسط تلسکوپ‌های فضایی مختلفی از جمله هابل مورد هدف قرار گرفته و اخیراً نیز تلسکوپ فضایی جیمزوب تصویری مکمل از کهکشان فانتوم ارائه کرده است.

این کارشناس فضایی مجموعه آسمان‌سرای سُها تصریح می‌کند: جدیدترین تصویری که توسط جیمز وب از کهکشان فانتوم منتشر شده، تکمیل‌کننده داده‌های هابل است؛ درواقع تصاویری که هابل از این کهکشان ارسال کرده با تصاویر جیمزوب ادغام شده و تصویر جدیدی به‌دست آمده است.

وی در رابطه با کهکشان فانتوم می‌گوید: این کهکشان حدود ۳۲ میلیون سال نوری با سیاره زمین فاصله دارد و در صورت فلکی ماهی قرار گرفته است؛ این صورت فلکی نیز از نظر موقعیت تقریباً روبه‌روی زمین قرار دارد.

بیات اشاره می‌کند: در تصاویری که توسط تلسکوپ فضایی جیمزوب منتشر شده، کهکشان فانتوم و بازوهای مارپیچ آن کاملاً مشخص بوده و دانشمندان می‌توانند ساختارهای مارپیچ کهکشان را نیز به‌دست آورند.

وی می‌افزاید: کهکشان فانتوم نوع خاصی از کهکشان‌های مارپیچی است که در اصطلاح تحت عنوان مارپیچ طراحی بزرگ شناخته می‌شود. بازوهای مارپیچ این کهکشان‌ها برخلاف سایر گونه‌ها که ساختاری ناهموار دارد، کاملاً برجسته و مشخص است.

این کارشناس فضایی مجموعه آسمان‌سرای سُها ادامه می‌دهد: جیمزوب با ابزار فروسرخ MIRI این کهکشان را مورد هدف قرار داده و توانسته رشته‌های ظریفی از گردوغبار را در بازوهای مارپیچی فانتوم مشخص کند، همچنین مرکز کهکشان نیز در این تصاویر قابل مشاهده است.

وی در رابطه با هدف دانشمندان از بررسی این نوع کهکشان‌ها می‌گوید: این تصاویر که توسط دانشمندان در حال بررسی است، بخشی از پروژه‌ای عظیم محسوب می‌شود که طی آن ۱۹ کهکشان ستاره‌ساز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

بیات تصریح می‌کند: این کهکشان‌ها توسط تلسکوپ فضایی جیمزوب رصد می‌شود و عملاً طی یک همکاری بین‌المللی تصاویر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی اشاره می‌کند: در تصویری که جیمز وب از کهکشان فانتوم ارائه کرده است نیز مناطق ستاره‌زا کاملاً مشخص است و می‌توان ستارگان در حال تولد را نیز مشاهده کرد.

شکار حلقه‌های WR140 توسط جیمز وب

عمران مرادی، یک پژوهشگر علوم فضایی در رابطه با تصاویر جدید تلسکوپ فضایی جیمزوب به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تصاویر تلسکوپ فضایی جیمزوب بسیار متعدد است و در بین تصاویر منتشر شده توسط این تلسکوپ، یکی از تصاویر در حوزه اختر فیزیک بسیار مورد توجه بود.

وی می‌فزاید: جرم هدف تلسکوپ فضایی جیمزوب در این تصویر یک ستاره کهن‌سال تحت عنوان WR140 بوده که وارد فاز مرگ شده و تصویری که این تلسکوپ فضایی از این ستاره گرفته، تأثیرات گسترده‌ای در علم اخترفیزیک داشت.

این پژوهشگر علوم فضایی اشاره می‌کند: اطراف سیاره زحل حلقه‌هایی وجود دارد که باعث زیبایی این سیاره شده است. به‌طورکلی تمام سیارات گازی دارای حلقه هستند، اما به دلیل غلظت کم، حلقه‌های برخی از سیارات نمی‌توانند نور را منعکس کنند و به همین دلیل قابل رصد نیست.

وی در همین رابطه ادامه می‌دهد: تلسکوپ فضایی جیمزوب به‌واسطه تجهیزات فروسرخی که دارد، توانسته حلقه‌های سیاره گازی مشتری را نیز آشکار کند، اما این بار با مشاهده ستاره WR140، حلقه‌هایی در اطراف آن آشکار کرده که این مسئله در حوزه ستاره‌شناسی بسیار عجیب است.

مرادی تاکید می‌کند: تاکنون چنین پدیده‌ای پیرامون ستارگان مشاهده نشده بود و به همین دلیل وجود حلقه در اطراف ستاره WR140 بسیار حائز اهمیت است، علاوه بر آن حلقه‌های اطراف این ستاره امواجی را از خود منتشر می‌کند که شکل هندسی منظمی دارد.

وی می‌افزاید: وجود چنین امواجی بسیار مورد توجه منجمان قرار گرفته و در کنار آن مسئله‌ای که منجر به حیرت ستاره‌شناسان شده بود، طرح‌های نورانی است که از سمت ستاره به بیرون منتشر شده بود.

این پژوهشگر علوم فضایی ادامه می‌دهد: رصد این ستاره در تاریخ مانند رصد سطح مریخ شایعاتی را به همراه داشت. هنگامی که تلسکوپ‌های بشر قادر شدند سطح مریخ را رصد کنند، خطوط منظمی روی سطح مریخ مشاهده شد که بلافاصله به حیات فرازمینی نسبت داده شد.

وی در همین رابطه می‌گوید: در رابطه با حلقه‌های این ستاره نیز وجود موجودات فضایی مطرح شد و از آن‌جایی که حلقه‌های ستاره WR140 ناقص هستند، مسئله وجود فرازمینی‌ها پیچیده‌تر شد.

مرادی تصریح می‌کند: طبق مقاله‌هایی که اخیراً پیرامون حلقه‌های این ستاره منتشر شده، موج‌های منظمی که حالت مربع را ایجاد کرده بود و طرح‌های نورانی که از ستاره منتشر شد، نتایج انکسار و خطای نوری بود که در آینه ایجاد شده و ارتباطی با موجودات فضایی ندارد.

وی اشاره می‌کند: این پدیده که تحت عنوان «پراش‌نور» شناخته می‌شود در رصد سیاره مریخ نیز رخ‌داد و با گذشت زمان منجمان متوجه شدند که خطوط منظم مریخ ناشی از خطاهای نور است و دخالت موجودات فضایی در این سیاره تکذیب شد.

نگاهی به نخستین تصاویر تلسکوپ فضایی جیمزوب

نگار ناسخیان، یک کارشناس نجوم و ستاره‌شناس با توجه به اینکه نخستین تصاویر رنگی تلسکوپ جیمز وب روز سه‌شنبه _بیست و یکم تیرماه_ منتشر شد و در این تصاویر ویژگی‌های بیشتری از عمق کیهان، سیاره فراخورشیدی WASP 96b، پنج‌قلوی استفان و سحابی حلقه جنوبی مشخص شد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تصاویری که روز سه‌شنبه _بیست و یکم تیرماه_ منتشر شد، مربوط به اهداف اولیه تلسکوپ جیمزوب بود و نخستین تصویر مربوط به عمق کیهان است که جیمزوب در این تصویر گذشته جهان را هدف قرار داد.

وی می‌افزاید: دومین تصویری که منتشر شد، طیفی از اتمسفر سیاره WASP 96b بود و ویژگی‌های جالبی را مشخص کرد. اتمسفر سیاره فراخورشیدی WASP 96b پوشیده از ابر است و ردپای سدیم در آن مشاهده می‌شود.

این کارشناس نجوم و ستاره‌شناس ادامه می‌دهد: یکی دیگر از تصاویری که منتشر شد مربوط به سحابی کارینا یا شاه‌تخته بود؛ این سحابی در صورت فلکی کارینا قرار دارد و تصویر جیمزوب جزئیات بیشتری از ستارگان را مشخص کرد.

وی اشاره می‌کند: تصویر چهارم پنج‌قلوی استفان را نشان می‌داد؛ این پدیده آسمانی متشکل از پنج کهکشان است که چهار مورد از آن‌ها در فاصله ۲۹۰ میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است. جیمزوب با عکس‌برداری از این گروه کهکشانی، سیاه‌چاله مرکزی یکی از کهکشان‌ها را مشخص کرد.

ناسخیان با اشاره به آخرین تصویر جیمزوب می‌گوید: آخرین تصویری که توسط ناسا منتشر شد، مربوط به سحابی حلقه جنوبی بود؛ این تصویر عمق و گرد و غبار ستارگان بیشتری را نسبت به تصاویر پیشین مشخص کرد.

وی در رابطه با اهداف آینده جیمز وب می‌گوید: به طور کلی هدف اصلی جیمزوب بررسی گذشته کیهان، کهکشان‌های تازه متولد شده، شکل‌گیری کهکشان‌ها و بررسی اتمسفر سیارات فراخورشیدی است.

کد خبر 604958

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.