وقتی واردات خودرو ممنوع می‌شود، تیراژ تولید داخلی باید افزایش یابد تا بازار به تعادل برسد؛ اما تولید داخل رشدی نیافت و همین امر سبب آشفتگی بازار شد. نهایتاً خودروسازان داخلی مجبور شدند تا محصولات خود را از طریق قرعه کشی عرضه کنند. هر خودروساز در سایت مربوط به خود ثبت‌نام می‌کرد؛ مثلاً ثبت‌نام برای قرعه کشی سایپا در سایت سایپا و قرعه کشی ایران خودرو در سایت ایران خودرو انجام می‌شد.
به دنبال قرعه کشی خودروسازان، بین قیمت بازار و کارخانه اختلاف افتاد؛ این اختلاف روز به روز افزایش یافت و باعث ایجاد تقاضاهای کاذب شد. در این میان، ابهاماتی نیز در خصوص عرضه خودرو توسط خودروسازان وجود داشت.
با شدت گرفتن آشفتگی‌های بازار خودرو، سرانجام وزارت صمت تصمیم گرفت تا به طور مستقیم بر روند عرضه خودرو نظارت و شفاف‌سازی کند. بنابراین سامانه‌ای با نام سامانه یکپارچه تخصیص فروش خودرو شکل گرفت تا متقاضیان در آن ثبت‌نام کنند.
یکی از مهم‌ترین اهداف وزارت صمت برای راه‌اندازی این سامانه، حذف قرعه کشی از روند عرضه خودروست. البته با وجود تقاضاهای بالا، نمی‌توان به یکباره قرعه کشی را حذف کرد؛ بلکه این فرآیندی زمان‌بر بوده که به تدریج انجام می‌شود.
تمامی خودروسازان، حتی خودروسازان بخش خصوصی، موظفند تا محصولات خود را در سامانه ثبت‌نام خودرو وزارت صمت عرضه کنند. بنابراین چه برای خرید محصولی از سایپا و چه برای محصولات مدیران خودرو، باید به این سامانه مراجعه کرد.
در این سامانه، تمامی ظرفیت تولید خودروسازان ارائه می‌شود؛ در نتیجه، تعداد خودروهای سامانه یکپارچه بسیار بیش‌تر از قبل است.
یکی دیگر از مزایای سامانه جامع فروش خودرو، بازه زمانی مناسب برای ثبت‌نام خودرو است. قبلاً در زمان قرعه کشی ایران خودرو و سایپا، به دلیل محدود بودن بازه زمانی، تمامی متقاضیان به سایت این دو خودروساز هجوم برده و نهایتاً اختلال ایجاد می‌شد. اما اکنون برای هر قرعه کشی، یک بازه زمانی چند روزه تعریف می‌شود تا افراد با خیال راحت خودرو مورد نظر خود را انتخاب کرده و ثبت‌نام کنند. پس از انجام شدن قرعه کشی، متقاضیان برای مشاهده نتایج سامانه یکپارچه فروش فروش خودرو، باید به آدرس اینترنتی sale.iranecar.com مراجعه کنند.
همان طور که قبلاً نیز ذکر شد، هدف اصلی ایجاد سامانه یکپارچه، حذف قرعه کشی و شفاف‌سازی در روند عرضه خودرو است. تاکنون گام مهمی برای حذف قرعه کشی برداشته شده و چندین مدل خودرو به طور مستقیم عرضه شده‌اند. شرکت سایپا از ایران خودرو پیشی گرفته و چند محصول خود را بدون قرعه کشی و با تکمیل ظرفیت عرضه کرد. خودرو کوییک و شاهین سایپا، با این روش ارائه شدند؛ پس از اعلام زمان فروش و باز شدن سامانه، متقاضیان ثبت سفارش می‌کنند و همگی آن‌ها خودرو را دریافت خواهند کرد. با توجه به اینکه برای هر مدل خودرو ظرفیتی محدود تعریف شده است، این ثبت سفارش تنها تا زمان تکمیل ظرفیت محصول ادامه خواهد یافت. پس از پایان ظرفیت، سامانه فروش آن را متوقف می‌کند. بنابراین متقاضیان باید سعی کنند برای ثبت‌نام چنین خودروهایی که با روش تکمیل ظرفیت ارائه می‌شوند، زودتر اقدام کنند.
این روش کم کم برای سایر مدل‌های سایپا و همچنین محصولات ایران خودرو اعمال خواهد شد. سپس با توجه به اینکه تولید خودروسازان رو به افزایش است، تمامی متقاضیان می‌توانند صاحب خودرو مورد نظر خود شوند. گفته می‌شود که این روند تقریباً تا پایان سال جاری برقرار خواهد بود و پس از آن قرعه کشی خودرو به طور کامل حذف می‌شود.
حذف قرعه کشی از روند عرضه خودرو، هدف بسیار مهمی است که به زودی و از هر طریقی باید محقق شود. زیرا قرعه کشی خودرو سبب ایجاد آشفتگی در بازار شده و همان گونه که به ضرر مصرف‌کننده است، به سود دلالان تمام می‌شود. بنابراین تنها راه آسایش و حل مشکلات بازار خودرو کشور در حال حاضر، حذف قرعه کشی خودرو است.
با توجه به مشکلات موجود و حجم تولید خودروسازان، نمی‌توان زمان دقیقی را برای حذف کامل قرعه کشی ایران خودرو و قرعه کشی سایپا و سایر کمپانی‌ها از روند عرضه خودرو اعلام کرد؛ اما وزارت صمت امیدوار است که این هدف مهم و موثر، تا سال آینده عملی شود و بازار خودرو کشور کمی آرام گیرد.
نظر شما