به گزارش خبرنگار ایمنا، سیدحسن موسوی‌چلک در یک برنامه زنده مجازی، اظهار کرد: در موضوع سلامت روان اجتماعی نیازمند گفت‌وگوهای بین‌رشته‌ای با رویکرد چند نهادی به صورت فراگیر و مستمر در حوزه‌های سیاست‌گذاری، دانشی، ارائه خدمات، مطالبه‌گری و دیده‌بانی هستیم.
وی با بیان اینکه طی سال گذشته کنفرانس امور اجتماعی در برنامه توسعه هفتم برگزار شد و کتاب نوشته شده حاصل از آن، کتابی ذی‌قیمت با همکاری حدود ۹۰ سازمان و انجمن است که به زودی به چاپ خواهد رسید، افزود: ششم، هفتم و هشتم آبان‌ماه سال ۱۴۰۲، بیست‌وهفتمین کنفرانس منطقه آسیا و اقیانوسیه در حوزه مددکاری اجتماعی برگزار خواهد شد و نخستین باری است که ایران میزبان این برنامه با محوریت مددکاری و سلامت اجتماعی است.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با تاکید بر لزوم جدی گرفتن سلامت روان، تصریح کرد: در سیاست‌های کلی برنامه هفتم، پیش‌نویسی درحال بررسی است که بندی در آن به طور خاص به موضوع سلامت اجتماعی_روانی اختصاص یافته، سعی بر این است که در عرصه سیاست‌گذاری و اجرا، از همه ظرفیت‌ها در کنار یکدیگر استفاده شود.
حوزه سلامت روانی اجتماعی جزیره نیست
وی با بیان اینکه از چهار بعد فعلی سلامت آنچه که دارای اهمیت بیشتری بوده، سلامت جسم است، ادامه داد: سلامت جسم به واسطه مرگ آنی که دارد، حساسیت بیشتر افراد، بیشتر بودن تولیدات علمی در این حوزه و حضور بیشتر مفهوم سلامت جسم در سیاست‌گذاری‌ها، ساختار، بودجه و رسانه، اهمیت بیشتری یافته است.
موسوی‌چلک با بیان اینکه گفت‌وگوها و مباحث علمی و اجرایی در بعد سلامت جسم بیشتر از بعد سلامت روان بوده است، گفت: حوزه سلامت روانی و اجتماعی جزیره نیست. هنگامی که تصمیمی در حوزه‌ای دیگر گرفته می‌شود، پیامدهای اجتماعی آن سنجیده نمی‌شود و مطالبه‌گر و مدافعی قوی برای حوزه سلامت روان اجتماعی وجود ندارد.
وی اضافه کرد: عمده مطالبات مردم طی دوران شیوع بیماری کرونا شامل مطالبات درمانی، دارویی و مواد بهداشتی بود و به طور قطع کودکانی که چندین سال زودتر به استفاده از تلفن همراه روی آوردند یا افرادی که در غم از دست دادن عزیزان خود سوگواری نکردند، افراد سابق نخواهند بود.
فقدان مفهومی واحد از سلامت روان اجتماعی
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی اظهار کرد: شرایط اقتصادی به واسطه تحریم‌های ظالمانه و مدیریت ناکارآمد به گونه‌ای شد که افراد جامعه با فشار زیادی روبه‌رو شدند و در مقابل این اتفاق با بالا نبودن مهارت تاب‌آوری در افراد مواجه هستیم. طبق مطالعات، میانگین اختلالات روانی در جامعه عادی ۲۳ تا ۲۵ درصد و در جامعه کارگری ۲۷ درصد بوده است و سال گذشته سند ارتقای سلامت اجتماعی جامعه کارگری براساس تحلیلی از همه استان‌ها در انجمن نوشته شد.
وی با بیان اینکه دوران‌های مشابه بیماری کرونا نظیر سیل و زلزله معمولاً نقطه جهشی برای اختلالات روانی و آسیب‌های اجتماعی است، تصریح کرد: هر زمانی که بحرانی پدید آمد، مشکلات روانی اجتماعی افزایش یافته است. طبق قانون، بهزیستی متولی سلامت اجتماعی است اما تا به امروز حتی یک بار هم شاخص سلامت اجتماعی در ایران سنجیده نشده است.
موسوی‌چلک با بیان اینکه سلامت روان را به اندازه سلامت جسم باور نداریم، تصریح کرد: همچنان برداشت از مفهوم سلامت روان اجتماعی در کشور، مفهومی که روی آن اجماع وجود داشته باشد نیست و هر فرد این مفهوم را متفاوت درنظر می‌گیرد.
نظام دیده‌بانی اجتماعی در حوزه سلامت روان اجتماعی به رسمیت شناخته نمی‌شود
وی با اشاره به خودکشی پنج نفر از اعضای یک خانواده در شهرستان نجف‌آباد استان اصفهان، با بیان اینکه خودکشی ناگهان اتفاق نمی‌افتد، ادامه داد: باید بر ارتقای سلامت روان اجتماعی جامعه کار شود و متأسفانه در رخداد این خودکشی دسته جمعی، اظهارنظر مددکار اجتماعی و حوزه مشاوره وجود نداشت.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی گفت: اگر دیده‌بانی و رصدی هوشمند در جامعه وجود داشته باشد، شاید با انجام اقدامات پیشگیرانه و تسهیل دسترسی به خدمات حوزه سلامت روان اجتماعی، بتوان از رخداد بسیاری از اتفاقات جلوگیری کرد. آمار فوتی‌های حوادثی نظیر حوادث کار یا ترافیکی اعلام می‌شود اما هیچ‌گاه آمار دقیقی از آسیب‌های اجتماعی نظیر خودکشی اعلام نشده است.
وی اضافه کرد: نظام ثبت دقیقی به واسطه پیچیدگی‌های آسیب‌های اجتماعی، وجود ندارد اما علی‌رغم این موضوع می‌توان سنجشی داشت که حداقل وضعیت هر منطقه از منظر آسیب‌های اجتماعی را مشخص کند و باید از ظرفیت ان‌جی‌اوها برای دیده‌بانی استفاده کرد. تنها سندی که در آن دیده‌بانی اجتماعی ذکر شد، برنامه سوم شهرداری تهران بوده است؛ درواقع نظام دیده‌بانی اجتماعی در حوزه سلامت روان اجتماعی به رسمیت شناخته نمی‌شود.
هیچ بستری به اندازه آموزش و پرورش تأثیرگذار نیست
موسوی‌چلک با بیان اینکه برای بالا رفتن سلامت روان اجتماعی ابتدا باید سطح سواد سلامت روان افزایش یابد، اظهار کرد: کشورهایی که با وجود مشکلات شاخص، نشاط بالایی دارند، از مدرسه و محله آموزش را شروع کردند. باید اجازه داد شادی، نشاط، شادابی، شفافیت و پاسخ‌گویی اهمیت پیدا کند و از همه ظرفیت‌ها استفاده شود. هیچ بستری به اندازه آموزش و پرورش تأثیرگذار نیست و در هیچ کجا به جز آموزش و پرورش، سه ضلع مثلث معلم، دانش‌آموز و اولیای مدرسه به صورت مستمر در کنار یکدیگر قرار ندارد.
لزوم تدوین سند بومی‌سازی شده ارتقای سلامت اجتماعی در استان اصفهان
وی با بیان اینکه شهرستان بهارستان استان اصفهان می‌تواند بستر خوبی برای سلامت روان اجتماعی باشد، افزود: خوشبختانه استان اصفهان از نظر علمی نیازی به اینکه فردی از بیرون کمک‌کننده باشد ندارد و خواستاریم که استانداری استان با همکاری بهزیستی، انجمن مددکاران و آسیب‌شناسان و ظرفیت‌های محلی، به صورت پایلوت سند ارتقای سلامت اجتماعی را بومی‌سازی و اجرا کنند. اگر استانداری با نگاهی غیرسیاسی پای کار باشد به واسطه اختیارات قانونی و رویکرد چند نهادی حاکم در آن، توان هماهنگی بین بخشی بهتری دارد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی تصریح کرد: با انجام این اقدام و تعیین شاخص‌ها، در صورت تغییر شکل آسیب‌های اجتماعی یا کاهش سن رسیدن به این آسیب‌ها، برنامه‌های پیشگیری و مداخلات به طور کامل مبتنی بر هدف طراحی می‌شود و زمانی که خروجی این اقدام نمایش داده شود، حساسیت و مطالبه‌گری نسبت به موضوع پدید می‌آید. برای انجام این اقدام از نظر سیاسی مقاومت زیادی در اصفهان وجود ندارد و ظرفیت‌های علمی استان اصفهان نیز دارای پتانسیل بالایی است.
نظر شما