به گزارش خبرنگار ایمنا، بدون شک دوران هشت ساله جنگ تحمیلی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ این مرزوبوم است، طولانی‌ترین جنگ قرن بیستم که در آخرین روز تابستان سال ۱۳۵۹ کشور ما را درگیر خود کرد. این جنگ که البته به درستی دفاع مقدس نامیده شد، گنجینه پر گوهر با انبوهی از مصادیق ایثار و از خودگذشتگی نسل‌های مختلف است که ریشه آفرینش‌های ادبی بسیاری در سال‌های بعد از آن شده است و نویسندگان زیادی به این عرصه گام نهاده‌اند تا بخشی از رشادت‌ها و دلاورمردی‌های فرزندان این سرزمین را در آثار خود منعکس کنند.
در این میان نویسندگان حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز از پای ننشسته و با تولید آثار مستند و داستانی کودک و نوجوان به معرفی این بخش مهم از تاریخ سرزمینی ایران همت گماشته‌اند.
سمیه لندی از جمله این نویسندگان است که تاکنون کتاب‌های متعددی در زمینه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس را به رشته تحریر در آورده است. فرا رسیدن هجدهم تیرماه، روز ادبیات کودکان و نوجوانان فرصتی فراهم کرد تا پای گفت‌وگو با این نویسنده جوان بنشینیم.
نوشتن از دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان چه ضرورتی دارد؟
در هشت سال دفاع مقدس، جوانان کشور با غیرت و شجاعت با دشمن بعثی جنگیدند و آنها را از کشور بیرون راندند از این رو باید به تاریخ این جنگ نگاه کنیم و آثاری را در این زمینه بنویسیم. بسیاری از نوجوانان دوره جنگ در جبهه‌های دفاع مقدس حضور پیدا کردند و نوجوانان امروز با خواندن آثار مستند و داستانی کودک و نوجوان می‌توانند با این رزمندگان نوجوانان دوران جنگ آشنا شوند.
چرا تصمیم گرفتید برای کودکان از جنگ بگویید؟
از آنجایی که کودکی من در بمباران شهری طی شد و من به چشم خود دیدم که آدم‌های بزرگی برای دفاع از کشور همه چیز خود را رها کردند و به جبهه رفتند، آدم‌هایی که خیلی از آنها هم برنگشتند. این افراد اسطوره‌ها و قهرمانان کشور ما هستند و من دوست داشتم با زبان داستان آنها را به کودکان و نوجوانان معرفی کنم.
جنگ چهره خشنی داشته و گفتن از آن برای کودکان مشکلات خاص خود را دارد، طرح این موضوع در کتاب برای کودکان به چه صورت باید انجام شود؟
جنگ چهره خشنی دارد، این مسئله‌ای نیست که بتوان آن را کتمان کرد و البته باید میان جنگ و دفاع تفاوت قائل شویم و بیان واقعیت‌های جنگ تحمیلی به هنر نویسنده برمی‌گردد که چگونه و با چه ابزاری بتواند آن را به کودک و نوجوان انتقال دهد. نکته مهم دیگری که در کتاب‌های مربوط به این سن باید مورد توجه قرار داد، استفاده از تصاویر است، اما نباید از تصاویر ترسناک و وحشتناک استفاده کرد. کتاب‌هایی که تصاویر مناسب این سن در آن به کار رفته، بیشتر مورد پسند مخاطبان قرار گرفته است.
از کتاب‌هایی که در این حوزه نوشته‌اید، بگویید؟
کتاب «مثل یک ستاره» درباره شهید محمود شهبازی است و کتاب «ابر قهرمان ایران من» درباره شهید حاج‌قاسم سلیمانی است. در این دو کتاب، شخصیت‌ها تخیلی هستند و تنها این دو قهرمان شخصیت‌های واقعی هستند، اما کتاب «مشق آخر» در یک بستر و فضای واقعی به معرفی تعدادی از رزمندگان نوجوان شاخص جنگ می‌پردازد.
با چه بازخوردی از سوی مخاطبان روبه‌رو شدید؟
ادبیات کودک و نوجوان در بخش دفاع مقدس خیلی زیاد مغفول مانده است و کسی به آن توجهی نمی‌کند، برای همین نمی‌توان انتظار بازخورد مثبت و زیاد از سوی مخاطبان داشت.
نگارش آثار دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان چه تفاوت‌هایی با نگارش دیگر آثار دارد؟
نگارش آثار دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان کار بسیار سختی است، باید توجه داشت که نگارش کتاب برای این نسل با نوشتن کتاب درباره بزرگسالان متفاوت است و نوشتن این گونه کتاب‌ها نیاز به مهارت خاصی دارد که باید در ابتدا آن را آموخت و بعد به نگارش روی آورد. نویسندگان باید آن‌قدر مهارت داشته باشند که آثار جذاب در حوزه دفاع مقدس تولید کنند که کودکان را جذب کنند. آنها باید خاطرات را به گونه‌ای به زبان کودکانه و داستانی در بیاورند که با ذهنیت خردسالان ملموس‌تر باشد و آنها تمایل برای مطالعه این کتاب‌ها پیدا کنند و ببیند در دوران جنگ چه اتفاقاتی افتاده است.
آثار مربوط به دوران دفاع مقدس که در حوزه کودک و نوجوان تاکنون منتشر شده است را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به نظر می‌رسد باید در این حوزه بیشتر کار شود و آثار خوب مجال چاپ و انتشار را پیدا کنند. باید نویسندگان با نگارش آثاری شایسته، حماسه‌ها و رشادت‌های جوانان این مرز و بوم را در دفاع از کشور بازگو و ثبت کنند. کتاب «شب بخیر فرمانده»، احمد اکبرپور یکی از کتاب‌های خوبی است که توانسته به خوبی جنگ را به کودکان و نوجوانان نشان دهد.
نظر شما