به گزارش خبرنگار ایمنا، مذاکرات برجام پس از توقف حدود سه ماهه این بار در دوحه از سر گرفته شد و در این نشست انریکه مو را رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده ارشد کشور به گفت‌وگو پرداختند.
از این‌رو حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در تماس تلفنی شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه با مثبت خواندن ارزیابی ایران از مذاکرات دوحه، گفت: برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی آمریکا، توافق دست‌یافتنی است.
«حسین امیرعبداللهیان» نیز در این گفت‌وگوی تلفنی ضمن تشکر از حسن میزبانی قطر اظهار کرد: ارزیابی ما از مرحله اخیر مذاکرات در دوحه مثبت است.
وی افزود: تأکید می‌کنم که ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی آمریکا، توافق دست‌یافتنی است.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: مذاکره‌کننده ارشد ما همواره با ابتکار عمل و در مسیر تحقق توافقی قابل قبول گام برمی‌دارد و ما بر ادامه مذاکره تا رسیدن به توافق مبتنی بر واقع‌بینی مصمم هستیم.
وزیر خارجه قطر نیز به عنوان میزبان این دور از مذاکرات سه‌جانبه غیرمستقیم (ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا)، روند مذاکرات را سازنده و مثبت خواند.
وی با اشاره به دیدارهای جداگانه‌اش با هیئت‌های مذاکره‌کننده، تأکید کرد: قطر ضمن با اهمیت خواندن این مرحله از مذاکرات، در مسیر تداوم میزبانی گفت‌وگوها تا رسیدن به نتایج مورد نظر جمهوری اسلامی ایران و بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد.
وضعیت مذاکرات در شرایط توقف قرار گرفته است
سیدرضا صدرالحسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در دوحه قطر اظهار کرد: پس از توقف مذاکرات وین که سه ماه به طول انجامید شرایط آمریکایی‌ها به گونه‌ای پیش رفت که علاقه‌مند بودند مسئله مذاکرات را در تحولات داخلی کشور خود نقش بدهند.
وی ادامه داد: در واقع شرایط داخلی آمریکا به گونه‌ای پیش رفت که متوجه تأثیرات این مذاکرات بر حوزه مسائل حوزه داخلی خود بیش از گذشته شدند و دولت بایدن تأثیرات آن را در انتخابات آینده و تحولات سیاسی داخلی آمریکا بیش از گذشته مشاهده کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: بنابراین با وساطت اروپایی‌ها و حضور رئیس هماهنگ کننده سیاست خارجی اروپا که سفری به ایران داشت نظر مقامات جمهوری اسلامی را گرفت و به این نقطه رسید که این مذاکرات از سر گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: البته به دلیل بی‌تعهدی و برخورد غیرحقوقی و غیرمنصفانه اروپایی‌ها که در زمان مذاکرات در ارتباط با محکوم کردن جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بیانیه‌ای صادر کرده بودند، جمهوری اسلامی تنبیهی برای آنها قائل شد که این تنبیه آن بود که محل مذاکرات از وین که یک کشور اروپایی است به قطر که یک کشور عربی و در حوزه خلیج فارس است، منتقل شود.
صدرالحسینی یادآور شد: بر این اساس مذاکرات طی دو روز در هفتم و هشتم تیرماه انجام شد و به دلیل اینکه باز هم آمریکایی‌ها آمادگی واگذاری منفعت برجام برای جمهوری اسلامی را نداشتند این مذاکرات متوقف شد البته توقف مذاکرات به مفهوم بسته شدن دریچه مذاکرات نیست.
وی گفت: در این مقطع به دلیل اصرار آمریکایی‌ها بر منفعت نداشتن جمهوری اسلامی از توافق‌نامه برجام وضعیت مذاکرات در حالت توقف قرار گرفت. البته طرفین مذاکره از جمله جوزپ بورل، نماینده اروپایی‌ها در این خصوص اعلام کرد که این به مفهوم اتمام مذاکرات نیست و به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی هیچ تحول یا گام جلو در حوزه برجامی نسبت به سه ماه قبل که مذاکرات در وین متوقف شد، رخ نداده است و این در حال حاضر همان شرایط قبلی است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه وضعیت مذاکرات در یک شرایط توقف قرار دارد، افزود: از آن جایی که جمهوری اسلامی براساس مفاد برجام باید از منفعت حضور و امضای برجام استفاده کند اما آمریکایی‌ها با نگاه یک‌جانبه‌گرایانه و سلطه‌گرایانه علاقه‌مند به این موضوع نیستند که طرفین هر توافق با آمریکا بتواند از منفعت آن توافق بهره ببرد. این موضوع نشان دهنده خلق‌وخوی یکجانبه‌گرایی و خودبزرگ‌بینی و مستکبرانه‌ای است که سالیان سال آمریکایی‌ها دچار آن شدند.
جمهوری اسلامی ابتکاراتی در راستای تضامین روی میز دارد
وی با اشاره به مواضع رسانه‌های اصلی غربی در مورد مذاکرات دوحه، گفت: رویترز روز پنج‌شنبه از قول یک مقام ارشد آمریکایی نوشت، پس از مذاکرات دوحه شانس احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ کمتر شده است و روزبه‌روز هم بدتر خواهد شد. او گفته، واشنگتن به صراحت اعلام کرده است که نمی‌تواند به ایران تضمین حقوقی بدهد که دولت آینده آمریکا به توافق پایبند باشد.
صدرالحسینی خاطرنشان کرد: این اظهار عجز درباره ارائه تضمین، در واقع اعترافی صریح نسبت به ناتوانی دولت بایدن برای تأمین یکی از ضرورت‌های غیرقابل اجتناب از حصول توافقی قوی، قابل اتکا و پایدار است. او ناخواسته از واقعیتی رونمایی کرده است که پاسخی روشن به همه سوالاتی می‌دهد که تاکنون در مورد طولانی شدن مذاکرات مطرح شده است.
وی تصریح کرد: آیا توافقی که تضمین نداشته باشد را اساساً می‌توان توافق نامید!؟ آیا ایالات متحده خود حاضر است به توافقی رضایت دهد که طرف مقابل هیچ‌گونه تضمینی را برای پایبندی به تعهداتش نپذیرد؟ بدیهی است که تهران هرگز به چنین فرایندی تن نخواهد داد، زیرا اساساً پذیرش چنین مبنایی را مصداق «شکل‌گیری توافق» نمی‌داند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: اظهارات مقام آمریکایی از یک‌سو نشان می‌دهد که چرا تاکنون توافقی میان طرفین حاصل نشده و از سوی دیگر موید هوشمندی هیئت مذاکره‌کننده ایرانی برای احقاق حقوق تمام و کمال ملت ایران در این عرصه است.
وی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران برای باز شدن این گره، ابتکاراتی را در موضوع تضامین روی میز دارد و تاکنون در قالب‌های مختلف آن را مطرح کرده است که اگر واشنگتن واقعاً در پی حصول توافق باشد، می‌تواند با پذیرش پیشنهادهای مطرح شده به رفع گره موجود کمک کند، اما متأسفانه تاکنون دولت بایدن نتوانسته است تصمیمی قاطع در این مورد بگیرد.
لغو تحریم، راستی آزمایی و اخذ تضامین از جمله مطالبات ایران در دور جدید مذاکرات است
صدرالحسینی با اشاره به رفتارشناسی غرب، گفت: اگر بخواهیم رفتارسنجی غرب از دوحه تا شورای امنیت را بررسی کنیم، می‌توان گفت، در مذاکرات لغو تحریم‌ها در دوحه، علی باقری، رابرت مالی و انریکه مورا حضور داشتند و طی دو روز موارد اختلافی باقی مانده مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وی ادامه داد: هر چند هنوز اطلاعات دقیقی در مورد محتوا و نتایج مذاکرات دوحه منتشر نشده است اما کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان در اقدامی سوال‌برانگیز قبل از آغاز نشست شورای امنیت برای بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱، بیانیه‌ای درباره ایران صادر کردند. این سه کشور طی این بیانیه مدعی شدند، «متأسفیم که ایران تاکنون از این فرصت دیپلماتیک استفاده نکرده و به تشدید تنش‌های هسته‌ای ادامه داده است.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: نمایندگان سه کشور ذکر شده درباره مذاکرات قطر نیز مدعی شدند، «ایران بار دیگر از مغتنم شمردن فرصت، امتناع ورزید و در عوض مطالبات فرعی و غیرواقع‌بینانه مطرح کرد.» نکته مهم در موضع‌گیری‌های اعلام شده، بی‌توجهی تعمدی به اصل و ریشه مذاکرات است، چه از ابتدای دور جدید مذاکرات تا به امروز موضوعات هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای اولویت اصلی در گفت‌وگوها نداشت و رویکرد محوری مذاکرات رسیدن به سازوکاری برای رفع تحریم‌ها بود.
وی خاطرنشان کرد: مطالبات ایران در دور جدید مذاکرات از ابتدا کاملاً واضح و مشخص بوده و مبتنی بر سه اصل لغو تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و اخذ تضامین معتبر از سوی آمریکا و اروپا پیگیری شده است.
صدرالحسینی گفت: بر همین اساس؛ کشورهای چین و روسیه که از اعضای اصلی شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند با در نظر گرفتن رفتار ثابت و قانونی ایران در مذاکرات رفع تحریم‌ها به فضاسازی غربی‌ها که به‌دنبال فرافکنی برای اجتناب از پذیرش تعهدات خود و مقصرنمایی ایران هستند به شدت واکنش نشان دادند.
وی یادآور شد: در حالی که کشورهای غربی با فضاسازی‌های سیاسی و رسانه‌ای دنبال پنهان کردن ریشه‌های شکل‌گیری وضع موجود هستند و از جبران رفتار غیرقانونی ترامپ در خروج از برجام طفره می‌روند، تهران همچنان با حسن‌نیت به تداوم دیپلماسی با حفظ مواضع اصولی خود می‌نگرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: مسیر دیگری که پیش روی غرب قرار دارد، بهره‌برداری از فرصتی است که ایران در اختیار آنها قرار داده است که می‌تواند به شکل‌گیری توافقی قوی، پایدار و قابل اتکا منجر شود.
نظر شما