به گزارش ایمنا، کتاب «مواجهه امامان شیعه با اباحه‌گری» اثر یدالله حاجی‌زاده است که در پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۴۰۱ صفحه منتشر شد.
اباحه‌گری از انحرافاتی که فرهنگ اسلامی را از گذشته تا به امروز با خطراتی جدی مواجه ساخته است؛ به همین منظور واکاوی مصادیق اباحیان در صدر اسلام و گمانه‌های آنان و توجه به نوع برخورد پیشوایان دینی با ایشان از اهمیت زیادی برخوردار است.
برخی مسلمانان همانند پیروان دیگر ادیان دچار کج‌روی و به انحراف کشیده شده‌اند. برخی با نادیده گرفتن حدود شرعی به اسقاط تکالیف پرداخته و خود را بی‌نیاز از انجام آن دانسته‌اند. البته چگونگی، علل و میزان اباحه‌گری آنان و پایبند نبودنشان به احکام اسلامی مختلف بوده و واکنش‌ها نیز در برابر آنها متفاوت بوده است.
امامان (ع) که سیره آنان همواره برای مسلمانان اسوه است، به‌منظور حفظ و صیانت از فرهنگ اصیل اسلامی، مواجهه بسیار جدی و غیرقابل اغماضی با گمانه‌ها و عملکرد اباحیان داشته‌اند. آنان با اهل اباحه مبارزه و تلاش کرده‌اند در سیره خویش نادرستی راه و روش آنان را برای شیعیان و مسلمانان بیان کنند.
نوشتار حاضر ضمن معرفی اهل اباحه، سیره قولی و عملی پیشوایان دینی را در مبارزه با اهل اباحه و تفکر اباحه‌گری به تصویر کشیده است.
ساختار اثر:
این پژوهش در شش فصل سامان یافته است. فصل اول به کلیات اختصاص دارد و در آن به پیشینه و منابع نیز توجه شده است.
در فصل دوم، تاریخچه اباحه‌گری در جامعه اسلامی ذیل عنوان «گونه‌شناسی تاریخی اباحه‌گری» مورد توجه قرار گرفته است. در این فصل، اباحیان شیعی (مرجئه، بنی‌امیه، خرّمیّه، زنادقه، پیروان مانی) و اباحیه منتسب به شیعه (غالیان و اسماعیلیه) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شناسایی اهل اباحه مقدمه و لازمه فصل بعدی است که در آنها از مواجهه ائمه اطهار (ع) با ایشان سخن به میان آمده است.
در فصل سوم این پژوهش، «مبانی و علل اباحه‌گری» مورد واکاوی قرار گرفته است. از جمله مباحث این فصل می‌توان به تأویل واجبات و محرمات، گمانه نجات بخشی انتساب به اهل بیت (ع)، مغایرت نهی از محرمات با حکمت الهی و گمانه‌های نادرست اشاره کرد.
در فصل چهارم به پیامدهای منفی اباحه‌گری بر جامعه اسلامی توجه شده است. رواج فساد اخلاقی در جامعه، بدبینی به شیعیان، رواج خواب‌های مخرب عمل، و ترویج فرهنگ بی‌اعتنایی به دستورهای دینی، برخی از مباحث این فصل به شمار می‌رود.
فصل پنجم این پژوهش که مفصل‌تر از سایر فصول است، به مواجهه امامان شیعه با اباحه‌گری‌های منتسب به شیعه و به تعبیری اباحه گری‌های درون فرقه‌ای اختصاص یافته است. در این فصل، به رد گمانه «سقوط تکلیف در پی معرفت امام»، مخالفت با گمانه کفایت ولایت اهل بیت (ع)، رد گمانه نجات‌یابی با صرف انتساب به اهل بیت (ع)، نهی از بی‌توجهی به فرامین الهی به خاطر رحمت خداوند، نهی از بی‌توجهی به فرامین الهی به منظور شفاعت، رد تأویل‌های بی‌پایه احکام و حدود الهی، رد باور هدف توجیه‌گر وسیله، نهی شیعیان از همنشینی با اهل اباحه و لعن و برائت و اشاره به شرکت اهل اباحه پرداخته شده است.
فصل ششم نیز به مواجهه امامان شیعه با اباحه‌گری‌های بیرون از جامعه شیعه و به تعبیری برون فرقه‌ای پرداخته است؛ مقابله با مرجئه، مواجهه با اباحه‌گری جبرگرایان، مواجهه با زنادقه، و مقابله با تفکرات اباحی‌گرایانه حاکمان از جمله مباحث این فصل است.
برشی از اثر
* امام علی (ع) و رد گمانه سقوط تکلیف
تأکید حضرت علی (ع) بر خارج نشدن از دایره فرامین الهی، بدعت‌گذاری نکردن در آن و منحرف نشدن از دستورهای دینی، نشان می‌دهد از منظر آن حضرت هر کس به هر دلیلی دستورهای الهی را زیر پا بگذارد و به اباحه‌گری بیفتد، شخصی منحرف و بدعت‌گذار است و از رحمت الهی دور خواهد شد.
علاوه بر این، تأکیدی که امام علی (ع) بر این حدیث بر عمل دارد و توجهی که آن حضرت به پایان کار داده و از استقامت، صبر و تقوا سخن گفته و تکراری که در بیان واژه‌های «عمل»، «استقامت»، «صبر» و «تقوا» دارد، همگی نشان می‌دهد از منظر امام علی (ع) جهت دستیابی به سعادت، توجه به این امور تا پایان زندگی لازم است.
نظر شما