محمدتقی داستانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، ضمن بیان اینکه اوقات فراغت موضوعی صرفاً مربوط به تابستان نیست، اظهار کرد: اوقات فراغت باید برای سراسر ایام سال تنظیم و برنامه‌ریزی شود و صرف اینکه برای دو ماهه میانی تابستان برنامه‌های فشرده برای دانش‌آموزان صورت بگیرد، اصلاً به این معنا نیست که ما برای اوقات فراغت جامعه برنامه‌ریزی انجام داده‌ایم.
وی اوقات فراغت را امری عمومی دانست و افزود: بیشتر برنامه‌ریزی‌های اوقات فراغت، در تابستان و صرفاً برای رده سنی کودکان و نوجوانان است؛ درحالی‌که برای اوقات فراغت قشر جوان، میانسال و سالخورده و با رویکرد خانوادگی، کمتر اقدام صورت می‌گیرد. مگر این گروه‌های مخاطب، به اوقات فراغت برنامه‌ریزی شده نیازی ندارند!؟ بنابراین، هر نهاد و گروهی که کار ایده‌پردازی و برنامه‌ریزی اوقات فراغت انجام می‌دهد، باید به تمام گروه‌های اجتماعی بیندیشد.
عضو هیئت‌مدیره انجمن اوقات فراغت ایران پنج موضوع آموزش، گردشگری، ورزش، بازی و سرگرمی، مدیا و رسانه را به عنوان زمینه‌های اصلی برنامه‌ریزی اوقات فراغت معرفی کرد و ادامه داد: انجمن اوقات فراغت ایران در حوزه‌هایی که نهادهای متولی و معین دولتی و بخش خصوصی دارد، مانند گردشگری، ورود پیدا نکرده است چرا که معتقدیم انجام اقدامات موازی، سودی برای کشور ندارد.
اوقات فراغت سرشار از اشتیاق است
وی درباره اینکه دانش‌آموزان در ایام فراغت می‌توانند به کارهایی که علاقه و اشتیاق دارند، بپردازند چرا که آزادی عمل دارند، گفت: در اوقات فراغت، حس و حال خوب در جریان است و به همین جهت می‌توان در این زمان به‌خصوص، آموزش‌های تدارک دیده شده را با اثربخشی بسیار بیشتری منتقل کرد.
داستانی ادامه داد: به طور کلی فعالیت‌های جاری در اوقات فراغت اعم از آموزش، بازی، سفر، پرداختن به مدیا، همگی اختیاری و داوطلبانه صورت می‌گیرند، بنابراین، مملو از میل و اشتیاق ما هستند و بیشترین کارایی و خروجی مؤثر را خواهند داشت.
عضو هیئت مدیره انجمن اوقات فراغت ایران، افزود: از آنجا که سیستم آموزشی رسمی ما نتوانسته اشتیاق لازم برای فراگیری محتوای تعریف شده را تأمین کند و دانش‌آموزان ما ترجیح می‌دهند هرچه سریع‌تر مدارس را ترک کنند و در ساعات غیرتکلیفی خود به فعالیت‌های مورد علاقه خود بپردازند، اگر هنرمند باشیم می‌توانیم از طریق آموزش غیرمستقیم، محتوای آموزشی مورد نیاز دانش‌آموزان را در فضایی شادتر و پر اشتیاق‌تر در اختیار آنها بگذاریم.
برنامه‌ریزی اوقات فراغت، نیازمند کار کارشناسی و نگرش نو
وی با انتقاد از برنامه‌های تکراری اوقات فراغت در برخی سازمان‌ها و دستگاه‌ها، تصریح کرد: در اواخر خردادماه برخی مراکز اقدام به اجرای کلاس‌های آموزشی و اردوهای تکراری می‌کنند که اهداف، نتایج و خروجی چندان مشخصی هم برای دانش‌آموزان ندارند.
داستانی ادامه داد: برنامه‌ریزی آموزشی با رویکرد آموزش مهارت‌های زندگی، مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی برای رده سنی ۱۰ تا ۱۵ سال امری ضروری و مؤثر برای غنی‌سازی اوقات فراغت ایشان است.
وی با بیان اینکه اوقات فراغت مقوله‌ای اجتماعی و نیازمند کار کارشناسی جدی است، اظهار می‌کرد: بدون درک نیازهای جدید اجتماعی و نگرش نو، برنامه‌ریزی مؤثر در این حوزه امکان‌پذیر نخواهد بود.
مهارت آموزی و آینده‌نگری
عضو هیئت مدیره انجمن اوقات فراغت ایران، آموزش مهارت‌های کاربردی را از دیگر برنامه‌های مهم اوقات فراغت برای کسب توانمندی اجتماعی و اقتصادی برای دانش‌آموزان دانست و افزود: اگر در دوره‌های هنری، برای نمونه، آموزش مهارت‌های گرافیکی و تولید محتوای رسانه‌ای به صورت کاربردی به نوجوانان آموزش داده شود، دانش‌آموزان با کسب این مهارت‌ها می‌توانند بسیار زودتر با ورود به فعالیت‌های اقتصادی به درآمدزایی دست یابند و بار مالی خود را از دوش خانواده بردارند.
وی تصریح کرد: در حوزه مدیا و رسانه چون بخش قابل توجهی از وقت روزانه افراد صرف شبکه‌های اجتماعی، تماشای فیلم و سریال با اقسام تولیدات رسانه‌ای می‌شود، برنامه‌ریزی و مدیریت اوقات فراغت در قبال موضوع رسانه، باید بیش از گذشته مورد توجه قرار بگیرد.
بازی فقط بازی نیست!
داستانی با بیان اینکه امروزه انواع بازی‌ها با کارایی و جذابیت‌های مختلف فکری و هیجانی، وقت قابل توجهی از افراد به‌خصوص در رده سنی نوجوان و جوان را پر می‌کند، گفت: در حال حاضر، بازی‌هایی از جنس آفلاین و غیردیجیتالی از جمله بازی‌های اتاق فرار، بازی‌های رومیزی و بازی‌های هویت مخفی، توانسته‌اند قشر بزرگی از مخاطبان جوان و خانواده‌ها را به سمت خود جلب کند. بازی از نظر ما عنصر بسیار مهم اوقات فراغت است و معتقدیم "بازی فقط بازی نیست".
وی اضافه کرد: در بازی‌های اتاق فرار که اغلب با گروه‌بندی چهار تا هفت نفره و به صورت خانوادگی یا دوستانه اتفاق می‌افتند، افراد در فضایی کاملاً فیزیکی و واقعی، ضمن فاصله گرفتن از از ابزارهای دیجیتال مانند موبایل، با انجام کار فکری برای حل معما، کار گروهی را تمرین و تجربه می‌کنند، مراحل بازی را یکی پس از دیگری پشت سر می‌گذارند تا بتوانند با موفقیت از محیط خارج شوند. مهم‌ترین دستاورد این بازی‌ها، کار گروهی همفکرانه و همدلانه است؛ یکی از مهارت‌های مهمی که در جامعه امروز همه ما به آن احتیاج داریم.
عضو هیئت مدیره انجمن اوقات فراغت افزود: همچنین پرداختن به بازی‌های رومیزی فکری، یک گزینه مناسب دیگر برای گذران اوقات فراغت و در عین حال، تقویت مهارت‌های ذهنی، ارتباطی و اقتصادی (به ویژه برای نوجوانان) پیشنهاد می‌شود.
وی گفت: این‌گونه بازی‌ها در اوایل دهه گذشته در کشور ما تنها با نمونه‌هایی همچون راز جنگل، روپولی، شطرنج و منچ و مارپله شناخته می‌شدند اما در پنج شش سال اخیر، بیش از ۵۰۰ عنوان بازی رومیزی در کافه‌گیم‌ها و مراکز بازی‌های فکری در حال معرفی و آموزش است و توانسته توجه بسیاری از مخاطبان را به خودش جلب کند.
داستانی اضافه کرد: در گذشته تصور برخی افراد از گذراندن اوقات فراغت، صرفاً رفتن به شهربازی، مسافرت و حضور در پارک‌ها و بوستان‌ها بود اما امروزه با ایجاد مجموعه‌های سرگرمی جدید و وجود امکانات نو در آنها، با کمترین هزینه و با برنامه‌ریزی کوتاه مدت و حتی در یک تصمیم آنی، افراد می‌توانند یک زمان فراغت جذاب و پرهیجان را تجربه کنند.
وی با اشاره به اینکه اوقات فراغت مقوله‌ای اجتماعی و نیازمند کار کارشناسی جدی است، اظهار کرد: انجمن اوقات فراغت ایران در سال ۹۲ به عنوان یک سازمان مردم نهاد، در وزارت کشور و در سطح ملی به ثبت رسید، این انجمن همچنین، در سال ۹۶ در استان اصفهان به عنوان سمن تخصصی اوقات فراغت، از اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی استانداری، پروانه فعالیت دریافت کرد.
نظر شما