به گزارش خبرنگار ایمنا، انباشت ۶۰ ساله زباله در جنگل‌های شمال کشور، کار را به جایی رسانده که هر هفته در سازمان محیط‌زیست به خاطر آن جلسه برگزار می‌شود و البته نتیجه عملی‌ای هم ندارد! علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در این‌باره هشدار داد که پسماند در جنگل‌های شمال تمام منابع آب و خاک آن را از بین برده است. به گفته سلاجقه هنوز بر سر مالکیت پسماند دعواست و با وجود مافیا پشت این پول کثیف، اجازه ساماندهی در این زمینه داده نمی‌شود.
بیش از نیم قرن است که زباله‌های شمال کشور میهمان ناخوانده جنگل‌های هیرکانی هستند. بارش باران هم باعث افزایش تولید شیرابه‌های سمی خطرناک و در نتیجه نابودی گونه‌های بی‌نظیر تنوع زیستی می‌شود. بررسی‌های گروه محیط‌زیست دانشگاه نوشیروانی بابل نشان می‌دهد که یک سوم سایت‌های دفن زباله‌های شمال در جنگل‌ها قرار دارد. ترکیب انواع پسماندهای شهری، صنعتی و بیمارستانی در جنگل‌های شمال و بعضاً با ارتفاع ۹۰ متری از سطح زمین، امکان جابه‌جایی و انتقال آن برای طراحی یک محل جدید دفن زباله را بسیار سخت کرده است.
از آنجایی که زباله‌ها به صورت روباز، بدون عملیات خاک‌پوشی، فشرده‌سازی و جمع‌آوری گازهای خروجی در جنگل تخلیه شده‌اند، هم آب را آلوده و هم به خاک نفوذ کرده‌اند. یک نمونه از خسارت‌های زباله در شمال مربوط به شیرابه‌های سایت جمع‌آوری زباله در جنگل‌های سراوان است. این شیرابه‌ها با سرعت پنج تا ۲۰ لیتر بر ثانیه وارد رودخانه سفیدرود، سپس زرجوب و در نهایت راهی تالاب بین‌المللی انزلی می‌شود. جنگل‌های سراوان در گیلان از مراکز مهم انباشت زباله در شمال است.
این مرکز زباله شهرهای رشت، صومعه‌سرا، آستانه اشرفیه و فومن را پوشش می‌دهد و روزانه ۸۰۰ تا ۱۰۰ تن زباله به آنجا انتقال داده می‌شود. احداث تصفیه خانه شیرابه سراوان در دولت قبل انجام شد، اما ظرفیت این تصفیه‌خانه سه لیتر در ثانیه است و جوابگو نیست، چراکه باید به شش لیتر در ثانیه ارتقا پیدا کند. در شرایط عادی ۱۸۰۰ تن و در ایام تعطیلات و حضور مسافران در گیلان، حدود دو هزار و ۵۰۰ تن زباله تولید می‌شود.
وضعیت پسماند در جنگل‌های مازندران هم وخیم است. فقط در منطقه جنگلی «انجیلسی» بابل‌کنار هم روزانه حدود ۲۵۰ الی ۲۸۰ تن زباله از شهرهای بابل، زرگرشهر، گتاب، امیرکلا، گلوگاه و روستاهای مجاور جمع‌آوری و دفع می‌شوند. عملیات کمپوست روزانه هم فقط به میزان سه درصد از حجم کل زباله‌ها صورت می‌گیرد!
به علت قرار گرفتن محل دپو زباله در دل جنگل، پرندگان بیشماری از این محل تغذیه می‌کنند و افزایش تولیدمثل این پرندگان به علت تغذیه از زباله‌ها باعث بروز نوعی آفت برای سایر پرندگان و حیواناتی است که شکارچی آن‌ها هستند. پرندگان زباله‌ها را از محل دپوی زباله، روی درخت‌ها یا در حیاط خانه‌ها و باغات برداشته و از آن‌ها تغذیه می‌کنند. این قضیه باعث بروز مشکلاتی برای ساکنان اطراف محل دپو زباله و همچنین خشک‌شدن بسیاری از درختان شده‌اند.
از سوی دیگر شیرابه‌ها به عنوان آلوده‌ترین سیال دنیا از محل دپو بدون انجام عملیات تصفیه خارج‌شده و به سمت جنگل‌ها و زمین‌های کشاورزی پایین دست می‌رود. از آنجا هم به رودخانه بابل‌رود و سپس به دریا راه پیدا می‌کند. اهالی روستاهای پایین دست منطقه جنگلی انجیلسی به ایسنا گفته‌اند بیماری‌های سرطانی در روستاهای نزدیک جنگل پس از تأسیس دپوی زباله، شیوع فراوانی داشته‌است.
رئیس سازمان حفاظت‌محیط‌زیست گفت: هنوز بر سر مالکیت پسماند دعوا است و با وجود مافیا پشت این پول کثیف اجازه کار در این زمینه داده نمی‌شود. سلاجقه گفت: از ۶۰ سال قبل پسماند در جنگل‌های سراوان جمع شده و هر روز هم به میزان آن افزوده می‌شود که همین امر تمام منابع آب و خاک را از بین برده است، اما هنوز بر سر مالکیت پسماند دعوا است و با وجود مافیا پشت این پول کثیف اجازه کار در این زمینه داده نمی‌شود.
معاون رئیس‌جمهور افزود: یک برنامه چهار ساله برای پسماند شمال کشور در نظر گرفته شده است و اکنون برای رفع مشکل کوه پسماند سراوان رشت هر هفته در سازمان جلسه برگزار می‌شود. در مشهد زباله اسنپی است و در هر ساعتی با یک تماس زباله‌ها تحویل کارخانه بازیافت و در نهایت تبدیل به محصول می‌شود، بنابراین در نظر داریم این شیوه را در کشور اجرا کنیم.
تأثیر آلودگی هوا بر کاهش امید به زندگی بیش از سیگار و تروریسم
آلودگی هوا در زمان حاضر بیش از دو سال از امید به زندگی را کاهش می‌دهد که این رقم بالاتر از کاهش امید به زندگی توسط الکل، سیگار یا تروریسم است.
براساس آخرین گزارش سالانه مؤسسه سیاست انرژی در دانشگاه شیکاگو (EPIC)، آلودگی هوا در زمان حاضر بیش از دو سال از امید به زندگی را کاهش می‌دهد که این رقم بالاتر از کاهش امید به زندگی توسط الکل، سیگار یا تروریسم است.
کارشناسان دریافتند که آلودگی هوای ذرات معلق (ترکیبی از گردوغبار، دود و گرده) حتی در طول قرنطینه ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا نیز کم نشده است که این اتفاق منجر به ایجاد انواع خطرات سلامتی می‌شود.
آلودگی هوا می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی عروقی، سکته مغزی، سرطان ریه و سایر بیماری‌های تنفسی شود، در حالی که کشیدن سیگار امید به زندگی را ۱.۹ سال، نوشیدن الکل هشت ماه و تروریسم امید به زندگی را تنها ۹ روز کاهش می‌دهد، شاخص زندگی کیفیت هوا (AQLI) که به‌تازگی منتشر شده، نشان داده است که آلودگی هوا حاصل از ذرات معلق امید به زندگی را ۲.۲ سال کاهش می‌دهد.
مایکل گرین استون، نویسنده اصلی این گزارش گفت: اگر مریخی‌ها به زمین بیایند و ماده‌ای را اسپری کنند که باعث می‌شود افراد روی کره زمین به‌طور متوسط بیش از دو سال از امید به زندگی خود را از دست بدهند، یک وضعیت اضطراری جهانی به وجود خواهد آمد اما ما نیازی به مریخی‌ها نداریم و خودمان در حال سمپاشی این ماده هستیم.
earth نوشت، سال گذشته سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستورالعمل خود را در مورد سطح قابل قبول آلودگی هوا که افراد می‌توانند با خیال راحت تنفس کنند، از سقف توصیه‌شده ۱۰ میکروگرم بر مترمکعب به پنج میکروگرم بر مترمکعب به‌روز کرد. بر اساس این معیار بازنگری‌شده، ۹۷ درصد از جمعیت جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که آلودگی هوا بیش از حد توصیه‌شده است.
محققان دریافتند که آسیای جنوبی آلوده‌ترین منطقه جهان، بنگلادش آلوده‌ترین کشور و دهلی‌نو در هند آلوده‌ترین کلان‌شهر جهان هستند که میانگین سالانه آلودگی در این نقاط بیش از ۲۱ برابر بیشتر از حد تعیین‌شده توسط WHO است. اگر آلودگی فوراً مهار نشود، ساکنان جنوب آسیا ممکن است تا پنج سال امید به زندگی را از دست بدهند.
براساس این گزارش مناطق توسعه‌یافته‌تر، مانند ایالات متحده و اروپا نیز دارای سطوح کیفی هوا هستند که توصیه‌های WHO را برآورده نمی‌کنند و ۹۲.۸ درصد از ایالات متحده و ۹۵.۵ درصد از مردم اروپا در مناطقی زندگی می‌کنند که بیش از سقف توصیه‌شده آلودگی هستند، این در حالی است که چین که در سال ۲۰۱۳ به سطوح اوج آلودگی رسیده بود با ممنوع کردن نیروگاه‌های جدید با سوخت زغال‌سنگ در مناطق خاص، الزام کارخانه‌های موجود برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و محدود کردن ترافیک جاده‌ای در شهرهای بزرگ، در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای موفق‌تر از سایر کشورها بوده است.
این اقدامات به کاهش تقریباً ۴۰ درصدی آلودگی ذرات معلق کمک کرد و حدود دو سال به امید به زندگی ساکنان چین اضافه کرده است. ازآن‌جایی که آلودگی هوا عمیقاً با تغییرات آب‌وهوایی در هم تنیده است، مقابله با آن می‌تواند به حفاظت از آب‌وهوای سیاره ما نیز کمک کند. این مقاله می‌افزاید، سیاست می‌تواند به‌طور همزمان وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد که این کار به مردم اجازه می‌دهد زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشند و هزینه‌های تغییرات آب‌وهوایی را کاهش دهند.
«تاکسیدرمی» جمعیت پلنگ ایرانی را به مرز انقراض رسانده است!
مهدی اسماعیلی بیدهندی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: درحال حاضر آمار دقیقی از تعداد این گربه‌سانان در کشور در دسترس نیست و دلیل آن هم این است که پایش کامل و فراگیری برای شمارش تعداد افراد اینگونه در طبیعت وجود ندارد و از این نظر مشابه یوزپلنگ ایرانی است.
وی ادامه داد: در رابطه با یوز نیز ممکن است بعضی کارشناسان با استناد به برخی مطالعات و تخمین‌ها آماری مانند حضور ۲۰، ۱۵ و یا ۱۰ یوز را در کشور بیان می‌کنند اما برای اینکه ما بتوانیم تعداد دقیق و یا نزدیک به حقیقت را در رابطه با تعداد گونه‌ها بیان کنیم باید یک پایش و مطالعه جامع و فراگیر در زیستگاه‌های حیوانات انجام شود تا نتیجه مطلوبی را به دست بیاوریم.
این استاد دانشگاه تهران در رابطه با مهمترین تهدید پلنگ و یوز ایرانی گفت: تغییرات آب و هوایی، تخریب زیستگاه و اکوسیستم، نزدیک‌تر شدن فعالیت‌های انسانی به زیستگاه آن‌ها و به دنبال آن تقابل ناخواسته آن‌ها با انسان از جمله تهدیدات اصلی پلنگ در کشور ما هستند؛ به دنبال این افزایش تقابل‌هاست که شاهد تلف شدن پلنگ در جاده یا کشتار آن‌ها توسط چوپانان و جوامع محلی هستیم.
وی افزود: تهدید دیگر این گربه‌سانان در کشور عطش نامیمون و نامبارک افرادی برای شکار آن‌ها به منظور استفاده از "پوست پلنگ" برای تاکسیدرمی است! کاهش منابع غذایی در دسترس پلنگ و یوزپلنگ نیز به واسطه تغییر اقلیم، گرمایش جهانی و تخریب زیستگاه نیز باعث شده تا هرم غذایی این گونه ارزشمند به هم بخورد و جمعیت آن تحت تأثیر قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: برای حفاظت از پلنگ و یوز ایرانی باید دو اقدام را همزمان باهم پیش برد؛ نخستین اقدام انجام مطالعات جامع و یکپارچه برای آمارگیری دقیق از تعداد افراد این گونه در حیات‌وحش کشور است و دومین اقدام، فرهنگ‌سازی در خصوص جایگاه و اهمیت این گونه برای مردم به ویژه جوامع محلی است که در مجاورت زیستگاه این گونه زندگی می‌کنند.
دلیل مرگ هزاران ماهی در سد حلبی‌ساز بردسیر کرمان
هزاران ماهی براثر خشکسالی، کمبود آب و یا دلایل دیگر در بستر سد حلبی‌ساز بردسیر در حالی تلف شدن هستند و مسئولان هزینه رسوب‌زدایی را بسیار زیاد می‌دانند.
سد مصنوعی حلبی‌ساز بند خاکی بردسیر در فاصله ۳۰ کیلومتری غرب مرکز شهرستان بردسیر در مسیر سیرجان و در مسیر جاده روستایی حاج کاکا واقع شده؛ سدی رودخانه‌های فصلی و روان‌آب‌های حاصل از بارندگی همیشه به آن سرازیر می‌شدند و به گفته مسئولان در سال ۱۳۶۹، با هدف حقابه کشاورزان برای مزارع پایین دست گندم و محصولات کشاورزی ساخته شده و در تمامی این سال‌ها سابقه نداشته که آب پشت سد به کمتر از دو متر برسد.
با این وجود سد مصنوعی حلبی‌ساز بند خاکی بردسیر این روزها شاهد صحنه‌هایی دلخراش از تلف شدن و جان دادن هزاران ماهی است؛ ماهیانی که براثر خشکسالی و کمبود آب و یا دلایل دیگر در بستر این سد در حالی تلف شدن هستند و در این میان صحبت‌ها و شایعات زیاد در ارتباط با خشکی یکباره سد مصنوعی حلبی ساز بند خاکی بردسیر وجود دارد که وقوع این اتفاق تلخ را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
البته برخی شهروندان لایروبی نشدن سالانه را عامل این اتفاق تلخ می‌دانند و معتقد هستند که این مسئله باعث شد تا گل و لای تا دریچه سد بالا آمده و فضایی که پیش از این در هنگام خالی شدن آب تا مرز دریچه، مملو از آب بود و محل زیست و مخفیگاه ماهی‌ها می‌شد، اکنون به باتلاقی تبدیل شود که مرگ ماهی‌ها را به دنبال داشته باشد.
افشین صالحی‌نژاد دادستان بردسیر با اشاره به بررسی و پیگیری موضوع بیان کرد: به دلیل اهمیت حوزه محیط زیست، موضوع با قید فوریت در دست بررسی است و نتیجه از طریق رسانه‌ها به اطلاع مردم خواهد رسید. همچنین حمزه وفایی سرپرست فرمانداری بردسیر نیز با اشاره به اینکه به صورت ویژه پیگیر موضوع خشکی یکباره این سد و تلف شدن ماهیان است، گفت: مقرر شد ادارات جهاد کشاورزی و منابع طبیعی علت این موضوع را بررسی و اعلام کنند.
محسن حیدرآبادی مدیر جهادکشاورزی بردسیر با اشاره به اینکه براثر خشکسالی و کمبود آب، شاهد مرگ هزاران ماهی در دریاچه سد حلبی‌ساز بردسیر هستیم، اظهار کرد: براثر فروکش کردن آب دریاچه سد حلبی‌ساز بردسیر به یکباره هزاران ماهی در این دریاچه در حال تلف شدن هستند.
وی با بیان اینکه بر اثر خشکسالی و بی‌آبی دریچه آبگیر با کف سد همتراز شده، گفت: از طرف دیگر از ابتدای فروردین ماه امسال هم آب ورودی به سد را نداشتیم و این مسئله سبب خشک شدن سد و از بین رفتن ماهی‌ها شده است. سابقه نداشته که آب پشت سد به کمتر از دو متر برسد گرمی هوا و تبخیر شدن آب هم مزید بر علت شده است و هیچ برنامه‌ای برای فعالیت‌های شیلاتی در این سد نبوده است و این ماهی‌ها از هشت سال پیش در این سد رهاسازی شده است.
ریزگردها دلیل خارجی دارند / توجه به دیپلماسی گردوغبار
وحید جعفریان مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، با اشاره به منشأ خارجی ریزگردها، درباره ریزگردها و غباری که وارد کشورمان شده است، اظهار کرد: سوءمدیریت منابع آب در یک کشور باعث می‌شود که شرایط برای فرسایش پذیری خاک در کشور دیگر تسریع شود.
وی افزود: این عامل همچنین سبب می‌شود که طوفان‌های گردوغباری شکل بگیرند و در کشور ثالث مشکل ایجاد شود که مدیریت آن نیز دشوار است.
مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری درباره راهکارهای مقابله با ریزگردها به خصوص در تعاملات سطح منطقه‌ای، تصریح کرد: اعتقاد ما بر این است که مقابله با گردوخاک نیازمند تعریف برنامه‌های جامع منطقه‌ای است.
جعفریان تاکید کرد: تلقی ما این است که استفاده از کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی به عنوان مهمترین نهاد حقوقی از لحاظ بین‌المللی برای پرداختن به موضوعات مدیریت سرزمین می‌تواند ابزار مناسبی برای دیپلماسی مدیریت گردوغبار از این جنبه‌های فنی بهره گرفته و کمک کنیم تا به یک برنامه جامع و با نقش آفرینی کشورهای متأثر، بپردازیم.
دانش‌بنیان‌های کشور توانایی مقابله با خشکسالی و بیابان‌زایی را دارند
علیرضا عباسی نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی در مراسم بزرگداشت روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی، با اشاره به تغییرات اقلیمی و آثار ناشی از آن اظهار کرد: همه آحاد جامعه باید نسبت به محیط زیست، مسئولیت‌پذیر باشند و ضروری است که دستگاه‌های اجرایی کشور از جمله وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و آموزش و پرورش، مشارکت تنگاتنگ با موضوع خشکسالی و بیابان‌زایی داشته باشند تا از پیشرفت این پدیده در عرصه‌های کشور جلوگیری شود.
وی با اشاره به برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی و محدودیت‌های منابع آب و خاک در کشور افزود: از ظرفیت‌های دانش‌بنیان، پژوهشگران و دانشگاه‌ها برای مقابله با تغییرات اقلیمی و بیابان‌زایی نیز باید استفاده کرد، مجلس نگاه متوازنی به چهار مقوله کشاورزی، منابع طبیعی، آب و محیط‌زیست دارد.
نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: بودجه‌هایی که طی دو سال اخیر برای این چهار مقوله تصویب شده است، نگاه متوازن و توجه ویژه مجلس را نسبت به این موارد نشان می‌دهد.
وی با ابراز امیدواری تصریح کرد: در تدوین برنامه هفتم توسعه، این نگاه ویژه و متوازن به کشاورزی، منابع طبیعی، آب و محیط زیست لحاظ شود.
نظر شما