به گزارش خبرنگار ایمنا، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که هشت سال به طول انجامید، گستره‌ای به مساحت بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مربع را در بر گرفت و یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های قرن بیستم را رقم زد. پهنه عملیاتی این جنگ از ویژگی‌های گوناگون جغرافیای انسانی و طبیعی برخوردار بود و انواع مختلف عملیات نظامی در آن انجام گرفت.
مصطفی سجاد، پژوهشگر دفاع مقدس در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است، به معرفی منطقه «هورالهویزه (هورالعظیم)» و عملیات‌هایی که در این منطقه انجام شد، پرداخته است:
«هورالهویزه، بزرگ‌ترین تالاب مرزی ایران است که در مرز ایران و عراق واقع شده است، عمق این تالاب که مساحتی بالغ بر ۱۲۰ هزار هکتار را در بر می‌گیرد، به‌طور متوسط به پنج متر می‌رسد. تالاب هورالهویزه در غرب استان خوزستان در انتهای رود کرخه و در حوزه سرزمینی شهرستان‌های دشت آزادگان و هویزه واقع شده است.
آب هورالهویزه از رودهای کرخه و دویرج در ایران و رود دجله عراق و قسمتی از آب‌های اروندرود تأمین می‌شود. این تالاب به طول ۱۰۰ کیلومتر و با عرض ۱۵ الی ۷۵ کیلومتر، از طرف غرب به وسیله رودخانه دجله و از طرف شرق به وسیله جلگه صاف ایران محدود شده و در خاک عراق از طرف جنوب تا کنار دجله و از شمال تا چند کیلومتری شهر عماره ادامه یافته است و در خاک ایران شهرهای بستان، سوسنگرد و هویزه کاملاً در کنار این هور واقع شده‌اند.
سراسر هور از نی پوشیده است. عمق آب در کناره‌های هور کم است، اما در وسط آن به چند متر می‌رسد، اکثر طوایف در داخل این هور مامن بسیار امنی برای خود تهیه می‌کنند که از به‌هم پیوستن نی‌ها ساخته می‌شود. این طوایف اکثراً به پرورش گاومیش در هور و اطراف آن اشتغال دارند. حرکت در هور با راهنمایی اشخاص مطلع محلی و با قایق‌های مخصوص انجام می‌گیرد.
عملیات در هور تفاوت زیادی با عملیات در خشکی و یا دریا دارد، مناطقی همچون هور، ویژگی‌های خاص خود را دارد، نه مانند خشکی، تانک‌ها قدرت مانور دارند و نه همچون دریا کشتی‌ها و ناوچه‌ها قادر به حرکت هستند، حتی عبور قایق‌های موتوری و سبک هم قادر به حرکت نیستند، مگر اینکه از قبل برای آنها آب‌راهی مهیا شده باشد. در بعضی از نواحی، انبوه نی، بردی و چولان اجازه عبور حتی یک قایق کوچک و یا بلم را هم نمی‌دهد. این مسائل در عملیات دفاع مقدس، دشمن بعثی را به این باور رساند که در منطقه هورالعظیم امکان عملیات وجود دارد، بنابراین دشمن به این منطقه توجهی نداشت و حتی این منطقه حایلی بین سپاه دوم عراق در شمال هور و سپاه سوم در جنوب هورالهویزه و هورالحمار بود و تنها یک جاده از بین این دو هور ارتباط شمال-جنوب را برقرار می‌کرد. با قطع این جاده راه مواصلاتی شمال-جنوب دشمن و ارتباط با بصره قطع می‌شد، عملیات در این منطقه با توجه به اهمیت آن باید با حفاظت اطلاعات کامل انجام می‌شد تا هیچ‌گونه حساسیتی در دشمن ایجاد نکند و گرنه محکوم به شکست بود.
فرماندهان ایرانی بر پایه آسیب‌پذیری دشمن در این منطقه، عملیات‌های خیبر، بدر، و چند عملیات محدود دیگر را با نام‌های قدس یک، دو، چهار، پنج و عاشورای چهار و انصارالحسین (ع) طراحی و اجرا کردند. یکی از دلایل انتخاب این منطقه از سوی ایران برای عملیات خیبر استفاده بهینه از نیروهای پیاده و عدم توانایی استفاده عراقی‌ها از یگان‌های زرهی به دلیل شرایط خاص منطقه بود. عملیات خیبر یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های رزمندگان اسلام در دوران جنگ تحمیلی بود، در این عملیات شیوه‌های نوین جنگی به‌کار گرفته که برای نخستین‌بار در جهان به نمایش گذاشته شد.
سردار علی هاشمی، کسی بود که جنگ را از خاک به آب منتقل کرد، او را سردار هور خوانده‌اند، فرمانده قرارگاه فوق سری نصرت، پیچیده‌ترین و پررمزورازترین قرارگاه جنگ که در تیرماه سال ۱۳۶۷ در جریان حمله رژیم بعث عراق به جزایر مجنون به شهادت رسید.»
نظر شما