روایت یک نامه‌رسان از نامه‌نگاری در جنگ

به گزارش خبرنگار ایمنا، در سال‌هایی که جنگ بر این سرزمین سایه انداخته بود، رزمندگانی که می‌خواستند خبر سلامتی یا واگویه‌های دلتنگی خود را به خانواده، دوستان و آشنایان خود هدیه دهند، به نامه پناه می‌بردند، نامه‌هایی که عصاره تنهایی و خلوت بر آن نقش می‌بست.

بررسی چگونگی رسیدن این نامه‌ها به دست خانواده‌ها در این روزهای که نامه‌نگاری به تاریخ پیوسته، از جذابیت خاصی برخوردار است.

حسن حاج‌محمدی که چندین سال در جبهه‌های جنوب به عنوان نامه‌رسان حضور داشته است، درباره اینکه در دوران هشت‌سال دفاع مقدس، نامه‌های رزمندگان چگونه به دست خانواده‌های آنها می‌رسید، گفت: معمولاً یک نفر در هر قسمتی، مسئولیت گرفتن نامه‌ها از رزمندگان و ارسال آنها را بر عهده داشت که نامه‌ها و وصیت‌نامه‌ها را از آنها تحویل می‌گرفت و به بخش تعاون می‌رساند و در آن‌جا نامه‌ها به پست فرستاده می‌شد.

وی هم‌چنین درباره اینکه دست‌نوشته‌های شهدا، رزمندگان و آزادگان در چه کاغذ یا پاکت نامه‌ای به دست خانواده‌های آنها می‌رسید، افزود: در دو یا سه سال آغازین جنگ نامه‌ها و دست‌نوشته‌های ارسالی رزمندگان از سوی جبهه روی هر ورق یا پاکتی که رزمندگان تهیه می‌کردند، نوشته و از طریق پست ارسال می‌شد، اما از سال ۱۳۶۲ به بعد نامه‌ها روی پاکت‌های «پست جواب قبول» که در آن صفحه‌ای برای نگارش متن نامه به چشم می‌خورد، نوشته می‌شد.

جعبه‌های خالی مهمات، صندوق‌های پستی در جبهه می‌شدند

حاج‌محمدی با بیان اینکه پاکت نامه‌ها در طرح و شکل‌های مختلف بین رزمندگان توزیع می‌شد تا رغبت نگارش نامه بین رزمندگان افزایش یابد، گفت: پاکت‌ها معمولاً از سوی واحد تبلیغات یا پشتیبانی جنگ و گاه از سوی مؤسسات خیریه و انجمن‌های صنفی در اختیار رزمندگان قرار می‌گرفت.

این رزمنده دفاع مقدس افزود: معمولاً تصاویر حضرت امام (ره)، حرم امام حسین (ع)، قدس شریف، ادوات جنگی، گل یا تصاویر رزمندگان و حتی کلمات قصار امام و احادیث روی آنها چاپ شده و در بعضی از مواردی هم آرم سپاه، ارتش و جهاد سازندگی، زینت‌بخش پاکت‌های نامه بود.

وی ادامه داد: صندوق‌های پستی موجود در جبهه نیز عموماً جعبه‌های خالی مهمات بود که روی آنها کلمه «post» نوشته شده بود. رزمندگان می‌توانستند روزانه یا چند روز یک‌بار نامه‌های خود را به درون این صندوق‌ها بیندازند و آنها را به واحد تعاون یا پشتیبانی جنگ بسپارند تا خانواده‌های خود را از چشم‌انتظاری درآورند.

حاج‌محمدی با بیان اینکه عمدتاً موضوع نامه‌ها شبیه به یکدیگر بود، گفت: مخاطب خاص رزمندگان در سطر اول نامه‌هایشان امام خمینی (ره) و شهدا بودند و بعد معمولاً والدین، همسر و در بخش‌های دیگر نامه برادر یا خواهرانشان مخاطب قرار می‌گرفتند.

وی درباره خاطرات رساندن نامه‌های رزمندگان به خانواده‌هایشان نیز گفت: از آن جایی که مدت زمان زیادی نزدیک به سه الی چهار ماه طول می‌کشید که نامه یک رزمنده به دست خانواده‌اش برسد، بسیار پیش می‌آمد که پیش از رسیدن نامه، خبر شهادت همان رزمنده به خانواده‌اش می‌رسید که توصیف چنین خاطراتی حتی پس از گذشت سال‌ها از جنگ نیز سخت است.

این رزمنده دفاع مقدس افزود: این اتفاق چندین بار برای خود من پیش آمد که پیش از آن که نامه را به دست خانواده‌ای برسانم، آن رزمنده به شهادت رسیده بود و من می‌ماندم و یک نامه.