به گزارش خبرنگار ایمنا، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که هشت سال به طول انجامید، گستره‌ای به مساحت بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مربع را در بر گرفت و یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های قرن بیستم را رقم زد. پهنه عملیاتی این جنگ از ویژگی‌های گوناگون جغرافیای انسانی و طبیعی برخوردار بود و انواع مختلف عملیات نظامی در آن انجام گرفت.
مصطفی سجاد، پژوهشگر دفاع مقدس در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است، به معرفی منطقه شلمچه و عملیات‌هایی که در این منطقه انجام شد، پرداخته است: «شَلَمچه روستا و منطقه‌ای مرزی است که در ۱۵ کیلومتری غرب خرمشهر و مرز بین ایران و عراق در استان خوزستان قرار دارد، این منطقه، نزدیک‌ترین نقطه مرزی به شهر بصره در کشور عراق است.
شلمچه از شمال به حسینیه، از جنوب به اروندرود، از سوی شرق به خرمشهر و از سوی غرب به خط مرزی ایران - عراق محدود می‌شود، منطقه‌ای در آن سوی مرز و در خاک عراق نیز نام شلمچه بر خود دارد.
خط مرزی، این منطقه را به دو قسمت شلمچه ایران و شلمچه عراق تقسیم کرده است. شلمچه ایران در منتهی‌الیه جنوب‌غربی جلگه خوزستان قرار گرفته است.
شلمچه در شمال‌غربی خرمشهر قرار دارد، میان این منطقه و خرمشهر، روستایی وجود داشت که در زمان دفاع مقدس به نام شهرک «ولیعصر» شناخته می‌شد و از این شهرک تنها مسجدی به یادگار مانده است.
در زمان تهاجم عراق به خاک کشورمان، پل نو که روی نهر عرایض و در مسیر خرمشهر به شلمچه قرار داشت، اولین سنگرهای مقاومت در مقابل دشمن بعثی بود.
شلمچه دارای آب و هوای گرمسیری است، حداقل دمای هوای آن در زمستان به صفر درجه سانتیگراد می‌رسد و دمای آن در تابستان از مرز ۵۵ درجه سانتیگراد تجاوز می‌کند.
رودخانه اروند که تمام ضلع جنوبی شلمچه را پوشانده است، رودخانه‌ای وحشی و ناآرام است. طول این رود در منطقه شلمچه، از انتهای جزیره بوارین تا شهر بصره به ۲۰ کیلومتر می‌رسد.
کانال پرورش ماهی، کانال زوجی، نهر جاسم، نهر و شهرک دوئیجی، در شلمچه عراق قرار دارد. قبل از شروع جنگ، چندین روستای کوچک و بزرگ در شلمچه ایران وجود داشت که بعضی از آنها به دلیل دارا بودن چشم‌انداز زیبا، محل تفریح مردم خوزستان بود و روستاییان در آن منطقه به کار کشاورزی و دامداری مشغول بودند. درصد قابل توجهی از اراضی کشاورزی خرمشهر در منطقه شلمچه قرار داشت.
در دوران هشت‌ساله دفاع مقدس، شلمچه آوردگاه رزمندگان دلیر اسلام در عملیات‌هایی مانند بیت‌المقدس، رمضان، خیبر، کربلای چهار، کربلای پنج، کربلای هشت و بیت‌المقدس هفت بوده است که در این میان، نبرد کربلای پنج از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ این عملیات را می‌توان سخت‌ترین عملیات آن دوران نام برد.
در این سرزمین مردان بزرگ زیادی شهید شدند که در بین آنها نام سرداران شهید مانند حسین خرازی، فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین (ع)، یدالله کلهر، قائم مقام لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع)، حجت‌الاسلام عبدالله میثمی و اسماعیل دقایقی به چشم می‌خورند.
با حضور رهبر انقلاب در هشتم مهرماه ۱۳۷۸ در مشهد شهیدان شلمچه و به دستور ایشان، یادمان شهدای شلمچه از آثار باقی‌مانده این شهدا با استفاده از فضاهای مورد نیاز، جاده‌ها و راه‌های ارتباطی ضروری، طراحی و اجرا شد. در یادمان شهدای شلمچه، که به همت آستان قدس رضوی ساخته شده‌است، پیکر هشت شهید گمنام در بخش مرکزی این یادمان به خاک سپرده شده است که زیارتگاه زائران بسیاری از راهیان نور، مسافران کربلا و دیگر مسافران است.
پاسگاه مرزی شلمچه که در روز اول جنگ به تصرف دشمن درآمد در جنوب این یادمان و در کنار گمرک مرزی واقع شده است و روبه‌روی آن نیز پاسگاه شلمچه عراق قرار دارد. با ایجاد منطقه آزاد «تجاری–صنعتی اروند» آثار ملی دفاع مقدس در این منطقه دست‌خوش تغییراتی شده است.
نظر شما