به گزارش خبرنگار ایمنا، محمود سیدهندی و محمدجواد کسایی مجموعه ۲۳۲ صفحهای بر تارک تار را نوشتهاند و در بخشهایی از ساز شهناز و تبارشناسی خاندان اصفهانی او سخن گفتهاند.
فرهاد فخرالدینی، رهبر پیشین ارکستر ملی ایران درباره شهناز آواز ایران گفته است که شیرینترین صدای ساز «تار» را با زخمههای این استاد به یاد دارم.
جلیل شهناز در اولین سال قرن سیزدهم خورشیدی در نصف جهان متولد شد. خانه پدری او به دلیل علاقه پدر به موسیقی محل آمد و شد نوازندگان و هنرمندان زمان خود بود.
جلیل نیز از کودکی به موسیقی علاقهمند شد و تارنوازی را نزد عبدالحسین شهنازی و برادر بزرگتر خود، حسین شهناز که به خوبی ساز مینواخت، آغاز کرد.
استعداد فوقالعاده و پشتکار این هنرمند جوان، خیلی زود فراگیر شد و او را در زمره نوازندگان خوب اصفهان مطرح کرد.
جلیل شهناز از در همان سن جوانی به تهران رفت و فعالیت خود را با تکنوازی در رادیو و اجرا در ارکسترهای مختلف این رسانه و پس از مدتی کوتاه با همکاری در «گلها» فعالیت هنری خود را ادامه داد.
کتاب «بر تارک تار» علاوه بر گفتوگوها و تصاویری که برای نخستینبار منتشر کرده است، گفتارها و نوشتارهایی از بزرگانی چون حسن کسایی، علی تجویدی، فرهنگ شریف، بیژن ترقی، پرویز یاحقی، ساسان سپنتا، همایون خرم و محمدرضا شجریان درباره ساز و شخصیت زندهیاد شهناز را نیز در کتاب گنجانده است.
«شهناز از نگاه دیگران» بخش دیگری از این مجموعه است که در آن کلام بزرگانی چون جلال تاج اصفهانی، امیرهوشنگ ابتهاج، عباس خوشدل، مجید درخشانی، کیوان ساکت، جهانشاه برومند و مهدی آذرسینا درباره شخصیت بیهمتای تار ایران، درج شده است.
شهناز در بیان دیگر استادان ساز و آواز
زندهیاد حسن کسایی گفته است: من ۶۰ سال با آن مرحوم همنوازی کردهام و ساز من با ساز شهناز گره خورده است. قدرت نوازندگی و محفوظات موسیقی که شهناز میداند و اجرا کرده است، چیزی نیست که در دست همگان باشد. قدرت شهناز در جواب دادن و دونوازی خارقالعاده است.
کیوان ساکت اظهار کرده است: استاد جلیل شهناز «آنی» در نوازندگیاش دارد که آثار او را منحصربهفرد میکند. این «آن» مختص خود استاد شهناز است و امضای او را پای آثارش گذاشته است.
مرحوم پرویز صدیقی یاحقی گفته است: شهناز دفتر تار را بست. زوایای بسیاری در ساز جلیل شهناز نهفتهاست. از جمله میتوان به اشراف کامل او بر ردیف، جواب آوازهای شاهکار و بینظیر، استفاده از تمام امکانات ساز، نواختن بسیاری از گوشههای مهجور و رعایت جملهبندی در نوازندگی را عنوان کرد.
«آن دانیلو» محقق و پژوهشگر موسیقی شرق نیز، جایی درباره جلیل شهناز گفته بود: این هنرمند در نوع خود یکی از برجستهترین نوازندگان جهان است.
باز درباره استاد شهناز گفتهاند و نوشتهاند که آن مرحوم در اماکنی که شأن موسیقی اجازه نمیداد، ساز نمیزد و علاوه بر نواختن تار، به نواختن ویولن، سنتور و ضرب نیز آشنایی و مهارت داشت.
ساز شهناز از روزگاری دور و دیرین میآید، اما همچنان امروزی و پرشکوه است و نه تنها بر تارک تار که بر تارک هنر و موسیقی ایران و جهان نقش بسته و حک شده است.
انتشارات هنر موسیقی کتاب «بر تارک تار» را با شمارگان ۵۰۰ نسخه منتشر کرده است.
نظر شما