به گزارش خبرنگار ایمنا، اسپیسلانچ شرکت آمریکایی است که در حوزه فناوریهای فضایی فعالیت میکند و از سال ۲۰۱۴ آغاز به کار کرد. این شرکت فضایی برخلاف دیگر سازمانهای فعال در این حوزه که برای پرتاب محموله به فضا از موشک استفاده میکنند، قصد دارد راهی جدید برای پرتاب محموله از طریق شتابدهنده ابداع کند و ماهوارهها را از روی زمین به صورت مستقیم به فضا پرتاب کند. شرکت خلاق اسپیس لانچ راهی جدید برای پرتاب موشک به فضا ابداع کرد که در صورت موفقیت، مصرف سوخت و هزینه پروژهها بسیار کاهش مییابد.
پرتابگر این شرکت فضایی از طریق چرخش یک بازوی فیبر کربنی با سرعت هشت هزار کیلومتر بر ساعت در یک محفظه فولادی خلأ با قطر ۹۱ متر عمل پرتاب را انجام میدهد و با سرعت مافوق صوت، ماهواره را به آسمان پرتاب میکند. برای بررسی و شناخت عملکرد پرتابگر اسپیس لانچ با علیرضا بیات، کارشناس فضایی مجموعه آسمانسرا سُها گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید:
فعالیت اصلی شرکت فضایی اسپیس لانچ چیست؟
شرکت فضایی اسپیس لانچ که یک سازمان آمریکایی است، تقریباً از سال ۲۰۱۴ فعالیت خود را پیشنهاد طرحی جدید برای ارسال محموله به فضا و قراردادن ماهوارههای کوچک در مدار آغاز کرد و تا کنون پیرامون این طرح فعالیت میکند.
در طرح پیشنهادی اسپیس لانچ ماهوارههای فضایی چگونه پرتاب میشود؟
طرح پیشنهادی اسپیس لانچ در سال ۲۰۱۴ برای پرتاب محمولهها به فضا مطرح شد که در این طرح دیگر نیازی به موشک برای پرتاب محمولههای فضایی از زمین نیست، بلکه میتوان ماهواره یا محموله مورد نظر را در شتابدهنده قرار داد و به صورت منجنیق به سمت فضا پرتاب کرد؛ این طرح اصلیترین هدف اسپیس لانچ است که درحالحاضر به تستهای اصلی راه یافته است.
آیا ارسال محمولههای فضایی با روش اسپیس لانچ محدودیت دارد؟
بله. برای ارسال محموله با استفاده از این روش محدودیتهایی وجود دارد که یکی از آنها وزن ماهواره است. ماهوارههایی که با استفاده از این روش میتواند در مدار قرار گیرد، حداکثر وزنی که باید داشتهباشد حدود ۲۰۰ کیلوگرم است؛ بنابراین به دلیل سایز کوچک پرتابگر و محدودیت آن وزنهای بیش از ۲۰۰ کیلوگرم قابل پرتاب نیست.
آیا این روش محدودیت ارتفاعی نیز دارد؟
بله. محدودیت ارتفاعی نیز در این روش قطعاً مشاهده میشود و استفاده از آن تنها برای مدار پایینی زمین یعنی لئو برنامهریزی شده است. تستهای اولیه این پرتابگر نیز انجام شده و ناسا نیز اعلام کرده است که تا سال ۲۰۲۵ طی همکاری با اسپیس لانچ ماهوارهای به وسیله این پرتابگر ارسال میکند.
پرتابگر اسپیس لانچ چگونه عمل میکند؟
عمل پرتاب محوله در این پرتابگر به صورت چرخش بازو انجام میشود؛ این پرتابگر دارای یک بازوی فیبر کربنی است که با سرعت تقریبی ۸۰ کیلومتر بر ساعت در یک محفظه فولادی نسبتاً خلأ شروع به چرخش میکند و هنگامی که فرمان پرتاب صادر میشود ماهواره یا محموله مورد نظر با سرعت مافوق صوت به سمت فضا و نقطه مورد نظر پرتاب میشود.
مزایای پرتاب محموله با کمک این روش چیست؟
طبق تحقیقات و محاسباتی که انجام شده با استفاده از این پرتابگر میتوان محمولههای فضایی را سریعتر از حالت قبلی که با استفاده از موشک محمولهها پرتاب میشد به فضا ارسال کرد، اما این روش محدودیتهایی دارد که مهمترین آن وزن محموله است. یکی از بهترین ویژگی و مزایای این روش کاهش هزینه است. ارسال ماهواره با استفاده از پرتابگر شرکت اسپیس لانچ هزینه پرتاب را ۱۰ برابر کاهش میدهد و در زمینه سوخت نیز حدود چهار برابر صرفهجویی میشود.
چه نوع ماهوارهای را با استفاده از این روش میتوان به فضا پرتاب کرد؟
برای استفاده از این روش ابتدا باید تستهای آن با موفقیت انجام شود، اما در صورت موفقیت پروژه روش بسیار خوبی برای پرتاب ماهوارههای کوچک ابداع خواهد شد؛ این روش برای ارسال نانو ماهوارههایی که تحت عنوان کیوبست یا تاسواره نیز شناخته میشود، کاربرد دارد. کیوبست ماهوارهای کوچکی است که معمولاً به صورت جمعی پرتاب میشود یعنی تعدادی از آنها به وسیله یک موشک به فضا پرتاب میشود و هنگامی که در مدار قرار میگیرد با کمک رانشگرها از یکدیگر دور میشود.
آیا امکان توسعه این روش برای ارسال محمولههای سنگینتر وجود دارد؟
بله؛ امکان ارتقا این پرتابگر وجود دارد، اما نیازمند افزایش قدرت و سایز سازه است. در صورتی که موشک مورد استفاده برای پرتاب ماهواره بزرگتر شود، میتوان ماهواره و محمولههای سنگینتر را نیز به فضا ارسال کرد و حتی در مدارهای دورتر نیز محموله فرستاد.
وضعیت کنونی پروژه اسپیس لانچ چگونه است؟
تاکنون تستهایی برای آزمایش و بررسی عملکرد این پرتابگر انجام شده است که موفق بوده، اما تست اصلی که طی آن محمولهای در مدار قرار گیرد احتمالاً در ماههای آینده انجام شود و پروژه اصلی نیز در سال ۲۰۲۵ با کمک ناسا صورت میگیرد.
آیا اسپیس لانچ پروژه دیگری نیز دارد؟
خیر؛ اسپیس لانچ شرکتی نوپا بوده و درحالحاضر تنها پیرامون پرتابگر خود فعالیت میکند. هدف اصلی این سازمان تکمیل پروژه پرتابگر است و به دلیل اینکه این پروژه ایدهای بسیار جدید است در صورتی که موفق شود، میتواند نقطه عطفی برای شرکت باشد و موجب پیشرفت چشمگیر اسپیس لانچ شود.
نظر شما