به گزارش خبرنگار ایمنا، در شرایط فعلی آردهای توزیعی در کشور به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود؛ آرد دولتی (باگندم ۶۶۰ تومانی) هر کیسه آرد ۳۶ هزار تومان، آرد نیمه دولتی (با گندم ۹۰۰ تومان) هر کیسه آرد ۵۰ هزار تومان و آرد آزاد هر کیسه ۵۵۰ هزار تومان است. بد نیست بدانید در حال حاضر هر کیسه آرد دولتی که ۳۳ یا ۵۰ هزار تومان به نانوایان تحویل می‌شود؛ در بازار آزاد داخلی حدود ۳۰۰ هزار تومان بین رانندگان حمل، کارخانجات رشته و ماکارونی و نانوایانی که کمبود آرد دارند خرید و فروش می‌شود. نرخ آرد آزاد واقعی هر کیسه حدود ۵۵۰ هزار تومان است و در مرز عراق و افغانستان حدود یک میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.
هر چه آرد سفیدتر و سبوس‌گیری بیشتر باشد که به ستاره (آرد مخصوص بربری و فانتزی) یا نول (آرد مخصوص کیک و کلوچه و شیرینی) معروف هستند سود بیشتری عاید فروشنده می‌شود چون این آرد قابلیت مصرف در قنادی‌ها، فانتزی پزها و صنعت کیک، کلوچه، بیسکوئیت و ماکارونی یا صادرات به عراق و افغانستان را هم دارد. برای همین است که بیشتر نانوایان عاشق آرد سفیدند و می‌گویند آرد سبوس دار به درد نمی‌خورد!!! نانش کیفیت ندارد!! وبا آرد هفت درصد (سبوس دار) مخالفت می‌کنند و تا حدی جلو رفته‌اند که با فشار خود، آردهای هفت و ۱۲ درصد را از سامانه غله کشور حذف کرده‌اند به نحوی که اکنون فقط آردهای سفید ۱۵ و ۱۸ درصد سبوس‌گیری شده که به ضرر جامعه و سود دلال است وجود دارد!
اینکه سرانه توزیعی آرد در تهران (سهمیه تخصیص آرد) هر نفر حدود ۱۴ کیلوگرم نظر گرفته شده اما در اصفهان این میزان، هفت کیلوگرم است ناشی از نشت آرد کشور در پایتخت است! در همه استان‌ها کمیته کیل گیری تشکیل و آرد نانوایان کسر شده است بجز تهران.
در همین زمینه گفت‌وگویی با محمدرضا خواجه، مسئول دپارتمان نان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و نایب رئیس انجمن علوم و فنون غلات داشتیم که شرح آن را در زیر می‌خوانید:
نرخ حقیقی نان (آنچه باید باشد) و نرخ واقعی نان (آنچه در بازار هست) چقدر است؟
طبق محاسبات ما برای تولید هر قرص نان تافتون یا لواش با وزن چانه ۲۰۰ گرم معادل ۱۲۵ گرم آرد نیاز داریم که به قیمت آزاد (هر کیلو آرد ۱۳ هزار تومان) هر نان ۱۲۵ گرم آرد یعنی ۱,۶۰۰ تومان آرد مصرف دارد و برای تولید ۳۳۰ گرم نان مصرفی مردم در روز ما ۲۵۰ گرم آرد نیاز داریم ولی نرخ حقیقی هر قرص نان تافتون یا لواش (با وزن چانه استاندارد ۲۰۰ گرم که پس از پخت به ۱۵۰ گرم می‌رسد) ۳,۳۰۰ تومان است. طبق محاسبات انجام شده اگر نرخ نان آزاد کمتر از ۲,۵۰۰ تومان ابلاغ شود همه نانوایان ورشکسته خواهند شد و طرح شکست می‌خورد و نمی‌توان نام آزادسازی یارانه آرد بر آن نهاد. اگر دولت در نرخ نان آزاد مداخله نکند، طبق قانون عرضه و تقاضا به صورت خودکار نرخ نان ۳,۳۰۰ تومان به حدود ۲,۵۰۰ تومان تنزل خواهد یافت بدون اینکه دولت بخواهد به نانوا امر و نهی کرده باشد!
چرا مدعی هستید حکمرانی نظام عرضه و تقاضا منجر به کاهش نرخ نان خواهد شد؟
در بازار رقابتی ملک متعلق به نانواست و اجاره نمی‌دهد، از پرسنل بازنشسته استفاده می‌کند، از پرسنل فامیل استفاده کرده و تعهدات کارگری ندارد، از دستگاه به جای دست استفاده می‌کند و تولید نان ارزان‌تر تمام می‌شود، نان‌های متنوع تولید می‌کند و هزینه نان گندم را روی نان‌های دیگر سرشکن می‌کند، نانوا پرسنل خود را بیمه نکرده و هزینه بیمه نمی‌دهد، در مناطق پایین شهر کار می‌کند که هزینه‌های جاری و پرسنلی کمتر است، دنبال فروش نان ارزان‌تر برای جلب مشتری بیشتر، پخت بیشتر و سود بیشتر است، بیش از شش کیسه (آنالیز گفته شده برای روزی شش کیسه محاسبه شده) در روز می‌پزد و هزینه‌های تولید کمتر می‌شود، پس نانش ارزان‌تر است، کارگر کمتری دارد (آنالیز گفته شده براساس پنج کارگر محاسبه شده) و اجاره کمتری می‌دهد (آنالیز گفته شده با اجاره ماهانه ۱۰ میلیون تومان محاسبه شده)، بنابراین نرخ نان آزاد در بازار رقابتی کاهش می‌یابد.
اگر مبنای مصرف نان روزانه مردم را ۳۳۰ گرم در نظر بگیریم که سازمان غله اعلام کرده در حال حاضر مردم ایران برای خرید نان دولتی (با نرخ هر کیسه آرد ۵۰ هزار تومان) حدود ۱,۵۰۰ تومان از جیب می‌پردازند (اکنون نرخ هر قرص نان تافتون و لواش با وزن چانه ۲۰۰ گرم ۷۰۰ تومان به فروش می‌رسد) ولی اگر بخواهیم هر کیسه آرد را به جای ۵۰ تومان ۵۰۰ تومان خریداری کنیم باید بابت ۳۳۰ گرم نان (حدود ۲.۵ قرص نان تافتون یا لواش) به نرخ آزاد حدود ۶,۵۰۰ تومان بپردازیم. (هر قرص نان آزاد حدود سه هزار تومان) که پنج هزار تومان (ماهانه می‌شود ۱۵۰ هزار تومان یارانه) را دولت از محل آزاد سازی آرد پرداخت کند ۱,۵۰۰ تومان را نیز مردم از جیب شخصی بپردازند تا همه مشکلات حل شود.
با این حساب دولت فقط برای حذف یارانه آرد باید ماهانه ۱۵۰ هزار تومان به مردم بپردازد؟
بله همینطور است و با انجام این کار پروژه آزاد سازی و حذف سوبسید نان عملی خواهد شد و دولت می‌تواند بابت صرفه‌جویی از اجرای این طرح ملی سالانه ۹۰ هزار میلیارد تومان کسب کند (با صرفه‌جویی شش میلیون تنی در سال و سقوط ۵۰ درصدی مصرف آرد) ولی اگر بخواهد ماهانه ۱۰۰ هزار تومان یارانه بپردازد این عدد فقط هزینه ۲۵۰ گرم آردی است که برای پخت ۳۳۰ گرم نان روزانه (ماهانه ۷.۵ کیلو) باید صرف شود (هر کیلو آرد ۱۳ هزار تومان ضرب در ۷.۵ کیلو سرانه آرد هر ایرانی می‌شود ۹۷۵۰۰ تومان)
یعنی در صورت اجرای طرح جدید دولت به جای سه میلیون تن صرفه‌جویی در زمان احمدی نژاد حدود شش میلیون تن در دولت سیزدهم صرفه‌جویی خواهد کرد یعنی معادل کل واردات ما در یک سال از خارج. شش میلیون تن (شش میلیارد کیلو) ضرب در ۱۵ هزار تومان (نرخ هر کیلو بر اساس قیمت تمام شده با احتساب هزینه حمل و نقل کشتیرانی- افت و سایر هزینه‌های تولید) می‌شود ۹۰ هزار میلیارد تومان (۹۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان). در حالی که دولت سالانه ۱۴۰ هزار میلیارد تومان سوبسید برای آرد و نان می‌پردازد و ۵۰ درصد آن درست مصرف نمی‌شود!
با حذف یارانه آرد و نان مصرف آرد کشور ۵۰ درصد کاهش می‌یابد یعنی ۱۴ کیلو آرد ماهانه هر نفر به حدود هفت کیلو در ماه تنزل می‌یابد و موفقیت بزرگی نصیب کشور می‌شود. و اگر به ۵۰ میلیون ایرانی ماهانه ۱۵۰ هزار تومان در ماه یارانه بپردازد ضرب در ۱۲ ماه سال می‌شود ۹۰ هزار میلیارد تومان! که این رقم از محل صرفه‌جویی بالا پرداخت می‌شود و این وسط دولت سالانه ۵۰ هزار میلیارد تومان سود کرده و از این همه ضایعات و استخدام مأمور و بازرسی و کنترل و قاچاق و پرونده‌های تعزیراتی و فروش آرد زیر زمینی و لغزش نانوایان و آسیابانان و مسئولان اداری کشور جلوگیری کرده است.
پیشنهاد شما برای نحوه پرداخت یارانه برای آرد و نان چیست؟
اگر مبنا را سیاست جدید سازمان برنامه و بودجه در نظر بگیریم که ۳۳۰ گرم نان در روز برای هر ایرانی است؛ ما روزانه ۲۵۰ گرم ماهانه حدود هفت کیلو و سالانه ۹۰ کیلو آرد برای هر ایرانی و سالانه ۷,۲۰۰,۰۰۰ تن برای ۸۰ میلیون ایرانی آرد نیاز داریم.
اگر مبنا را جیره‌بندی یک سرباز داخل پادگان در نظر بگیریم که ۳۵۰ گرم آرد است (یک قرص نان صبح، نصف ظهر و یک قرص شب)؛ روزانه ۳۵۰ گرم آرد ماهانه حدود ۱۰ کیلو و سالانه ۱۲۶ کیلو برای هر ایرانی و سالانه ۱۰,۰۸۰,۰۰۰ تن برای ۸۰ میلیون ایرانی نیاز داریم.
اگر مبنا را مصرف بی رویه موجود در نظر بگیریم که در بسیاری از شهرها و استان‌ها مثل تهران، هرمزگان، لرستان، خوزستان و… رخ می‌دهد و سازمان غله به جای هفت کیلو ۱۴ کیلو آرد برای افراد تخصیص داده!! باید منتظر استمرار قاچاق و هرج و مرج در کشور باشیم چون فعلاً سود آرد فروشی از هروئین فروشی بیشتر شده است!
با این روش هر ایرانی روزانه ۴۶۶ گرم آرد ماهانه ۱۴ کیلو سالانه ۱۶۸ کیلو و ۸۰ میلیون ایرانی سالانه ۱۳,۴۴۰,۰۰۰ تن آرد نیاز دارند که بعید است دولت بتواند در سال ۱۴۰۱ آن را تأمین سازد. در این روش هر ایرانی حدود چهار قرص نان تافتون یا لواش می‌خرد ولی دو عدد را مصرف می‌کند اما در سناریوی اول دو قرص می‌خرد و همه را مصرف می‌کند و اگر لازم داشت مابقی را از جیب خود می‌پردازد تا قدر نان را بداند و آن را به ضایعات تبدیل نسازد.
برای موفق شدن طرح فعلی یارانه آرد و نان چه پیشنهادی دارید؟
پیشنهاد فعالان این حوزه به دولت این است که با توجه به نبود توان مالی لازم در بین نانوایان برای خرید آرد به قیمت جدید، بدون حمایت دولت توانایی خرید آرد را ندارند و تولید نان مختل خواهد شد. بنابراین پیشنهاد می‌شود دولت در روزهای ابتدایی تسهیلاتی را برای تأمین هزینه دو ماه در اختیار نانوا قرار دهد. در غیر این صورت آورده نانوایان و آسیابان به حدی نیست که بتوانند کیسه آرد ۵۰ هزار تومانی را یک شبه ۶۰۰ هزار تومان خریداری کنند.
همچنین نرخ نان هر سال بر اساس تورم سالیانه و قیمت تمام شده تعیین شود و سلیقه استانداران و فرمانداران در آن نقشی نداشته باشد. همچنین برای مقابله با کسری سهمیه گندم، پیشنهاد می‌شود سبوس‌گیری آرد نان تافتون، لواش و سنگک از ۱۸ به ۱۰ درصد کاهش یابد. با این کار، مردم سیری سلولی پیدا کرده و از سیری شکمی نجات می‌یابند که امنیت غذایی را به دنبال دارد. در حال حاضر سالانه حدود ۱.۵ میلیون تن سبوس دورریز می‌شود. کاهش سبوس‌گیری، استقلال اقتصادی را نیز به دنبال دارد. با اجرا شدن این پیشنهادات، موفقیت طرح یارانه نان تضمین خواهد شد.
نظر شما