به گزارش خبرنگار ایمنا، آپاندیسیت پیشگیری ندارد و در صورت بروز آن و تأخیر در تشخیص و جراحی به دلیل احتمال پارگی آپاندیس می‌تواند مرگبار باشد.
همه‌گیری شناسی بیماری آپاندیسیت
این بیماری اغلب در بین افراد ۱۰ تا ۳۰ سال دیده می‌شود، اما گروه‌های سنی اعم از شیرخواران و افراد مسن نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
آپاندیسیت حاد در کودکان
آویزآماس حاد در کودکان، شایع‌ترین موقعیت حاد جراحی است که سالانه ۸۰۰ هزار کودک در آمریکا به این بیماری مبتلا می‌شوند. میزان ابتلاء در کودکان زیر ۱۴ سال چهار نفر در ۱۰۰۰ است. شایع‌ترین سن آپاندیسیت در کودکان بین ۱۲ تا ۱۸ سالگی است و در سنین کمتر از پنج سال احتمال بروز این بیماری بسیار نادر است.
آسیب‌شناسی بیماری آپاندیسیت
آپاندیسیت حاد یک بیماری عفونی با عوامل مختلف است. روند شایع این بیماری تهاجم باکتری به دیواره آپاندیس است.
عوامل مختلف ایجاد آپاندیسیت عبارت است از:
- انسداد داخل لوله‌ای
- تجمع مواد مدفوعی
- هایپرپلازی لنفوئید
- خوردن اجسام خارجی
- پارازیت‌ها
- تومورها
انسداد داخل لومن به دلیل پرولیفراسیون باکتری‌ها و افزایش ترشح موکوس منجربه افزایش فشار داخل لوله‌ای شده و به دنبال افزایش فشار، احتقان لنفاوی و وریدی و ادم ایجاد می‌گردد؛ سپس اختلال پرفیوژن رگ‌ها سبب ایسکمی جدار آپاندیس و در نهایت نکروز آن می‌شود. فولیکول‌های لنفاوی زیر مخاطی نیز می‌توانند موجب انسداد لومن آپاندیس شود که به تعداد اندکی در هنگام تولد وجود دارد و در طول کودکی به تدریج افزایش پیدا می‌کند. فکالیت و آپاندیسیت هر دو در کشورهای توسعه‌یافته بسیار دیده شده است.
علائم بالینی آپاندیسیت حاد
علائم بالینی این بیماری می‌تواند کلاسیک یا متغیر باشد. علائم بالینی کلاسیک آپاندیسیت در کمتر از ۵۰ درصد موارد وجود دارد و اکثر موارد آپاندیسیت حاد علائم Atypical دارد. با وجود پیشرفت‌های تکنولوژی در زمینه تصویربرداری هنوز Hallmark تشخصی آپاندیس حاد بر اساس شرح حال و معاینه دقیق بیماری صورت می‌گیرد. برخی از علائم بالینی آپاندیسیت عبارت است از:
- درد شکم: این عارضه از علائم اولیه بیماری آپاندیسیت محسوب می‌شود که در ساعات اولیه و پس از شروع بیماری آغاز می‌گردد. این درد اغلب به صورت کولیکی و اطراف ناف است که ناشی از التهاب احشا به دلیل گشاد شدن آپاندیس است. با پیشرفت روند التهابی در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت درد در ناحیه سمت راست و پایین شکم متمرکز می‌شود و به مرور شدیدتر خواهد شد.
- تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ در بیش از ۵۰ درصد بیماران رخ می‌دهد و اغلب به دنبال آن درد شکم نیز در عرض چند ساعت ایجاد می‌شود.
- بی‌اشتهایی: یکی از یافته‌های علائم کلاسیک در آپاندیسیت حاد بی‌اشتهایی است.
- اسهال و علائم ادراری: این عارضه یکی از علائم بیماری آپاندیسیت است که در موارد پرفوراسیون آپاندیس یا احتمال آبسه داخل لگنی دیده می‌شود.
- تب: عارضه تب در آپاندیسیت خفیف رخ می‌دهد، اما در صورتی که پرفوراسیون رخ‌داده باشد، تب مشاهده نمی‌شود.
معاینات بالینی آپاندیسیت
معاینه شکم در مراحل اولیه آپاندیسیت نرم است و دیستانسیون شکم در بیماری پیشرفته‌تر، پرفوراسیون یا انسداد روده باریک دیده می‌شود. در مراحل اولیه آپاندیسیت صداهای روده‌ای نرمال یا افزایش می‌یابد، اما با پیشرفت بیماری یا پرفوراسیون، صداهای روده‌ای کاهش پیدا می‌کند. تندرنس موضعی شکمی، قابل‌اعتمادترین یافته در تشخیص آپاندیسیت حاد محسوب می‌شود، اما در موارد آپاندیس رتروسکال این یافته خیلی مشاهده نمی‌شود. معاینه شکم برای آپاندیسیت از ناحیه L.L.Q شروع می‌گردد و خلاف عقربه‌های ساعت به سمت L.U.Q R.R.Q و در نهایت به R.L.Q می‌رسد.
معاینات بالینی آپاندیسیت در کودکان
کودک مبتلا هنگام راه رفتن با احتیاط راه می‌رود، کمی به جلو خم می‌شود و اندکی به سمت راست لنگش دارد. در حالت قرارگیری طاق‌باز بیشتر به سمت راست دراز می‌کشد و زانوهایش را بال می‌برد. هنگامی که از کودک مبتلا به آپاندیسیت خواسته شود که زانوی خود را باز کند و دراز بکشد، دست خود را روی سمت راست و پایین شکم قرار خواهد داد و سپس پا خود را دراز می‌کند.
درمان بیماری آپاندیسیت
تنها راه و اصلی‌ترین درمان این بیماری جراحی و آپاندکتومی است.
نخستین عمل جراحی آپاندیس
در اواخر آوریل سال ۱۹۶۱ لئونید روگوزوف که جزو ششمین گروه اکتشافی شوروی سابق بود به دلیل ابتلاء به آپاندیسیت حاد، وضع جسمانی وخیمی داشت و به دلیل اینکه خود پزشک جراح بود متوجه بیماری آپاندیس شد، اما در آن مکان هیچ اتاق عمل جراحی وجود نداشت و تنها پزشک گروه خود روگوزف بود؛ بنابراین به ناچار تصمیم گرفت که با بی‌حسی موضعی و بی‌هوش نشدن کامل با کمک آینه خود را جراحی و آپاندیس ملتهب را خارج کند که این عمل با موفقیت انجام شد. امروزه و پس از گذشت نیم قرن از آن زمان برداشتن آپاندیس پیش از سفر به قطب جنوب عادی و در برخی کشورها مانند استرالیا اجباری است.
نظر شما