به گزارش خبرنگار ایمنا، چهاردهم فروردین‌ماه بود که هشدار وزارت بهداشت کشور درباره شیوع بیماری سرخک، موجب ایجاد موج نگرانی در افکار عمومی و فضای رسانه‌ای کشور شد. این هشدار مبنی بر این بود که طغیان شدید سرخک در افغانستان، ادامه دارد و از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون ۴۸ هزار و ۳۶۶ مورد ابتلاء و ۲۵۰ مورد مرگ به همراه داشته که از این تعداد ۱۴۲ مورد مرگ در کودکان بوده است.
با توجه به همه‌گیری شدید سرخک در افغانستان، طی ماه‌های اخیر تعداد موارد وارد شده به کشور رو به افزایش بوده است و بیمارانی در استان‌های مختلف شناسایی شده‌اند که این موضوع، می‌تواند وضعیت حذف بیماری سرخک را در کشور ما متأثر کند. همین موضوع، موجب شده که به دلیل شدت سرایت این ویروس، تمام کودکانی که تاکنون واکسیناسیون آن‌ها تکمیل نشده است، برای تزریق واکسن MMR (سرخک، سرخچه و اوریون) خود فراخوان شوند تا به این بیماری مبتلا نشوند.
البته این فراخوان، تنها برای کودکان زیر پنج سالی است که به هر دلیلی نسبت به تکمیل واکسیناسیون آن‌ها اقدام نشده است یا این واکسن برای آن‌ها به صورت کامل تزریق نشده است. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، باید واکسن MMR (سرخک، سرخچه و اوریون) در یک سالگی و ۱۸ ماهگی برای کودکان تزریق شود و واکسن قبل از مدرسه یا همان واکسن‌های شش سالگی شامل واکسن‌های سه‌گانه و فلج اطفال و ام‌ام‌آر (MMR) است.
اهمیت واکسن MMR تا حدی است که تاکید شد در سریع‌ترین زمان ممکن، کودکان زیر پنج سال با پرونده ناقص این واکسن، برای تزریق به مراکز بهداشتی و پایگاه‌های سلامت وزارت بهداشت مراجعه کنند. انتشار خبر شیوع سرخک در کشور باعث شد عده‌ای از متخصصان بیماری‌های عفونی، آمار ابتلاء به سرخک را بالا عنوان کنند و در فضای عمومی جامعه، اخباری درباره بیماری سرخک و وضعیت آن در کشور مطرح شود. به همین جهت برای اطلاع از وضعیت شیوع سرخک در کشور با «محمدمهدی گویا» رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت و درمان به گفت‌وگو نشستیم که در زیر می‌خوانید:
وضعیت ایران در مقایسه با کشورهای همسایه از لحاظ ابتلاء به سرخک چگونه است؟
از حدود سه سال پیش در کشور ما گواهینامه حذف بیماری سرخک از سازمان جهانی بهداشت دریافت شد؛ به این معنا که انتقال این بیماری در داخل کشور از یک ایرانی به ایرانی دیگر صورت نمی‌گیرد. این موضوع با آزمایش‌های مخصوصی باید به اثبات رسیده باشد و سازمان جهانی بهداشت بر اساس استانداردها و آزمایش‌های بالینی خاص، مجوز حذف ویروس را برای یک کشور صادر می‌کند.
برای دریافت مجوز از سازمان بهداشت جهانی، باید تمام نمونه‌هایی که مشکوک به سرخک است توسط آزمایشگاه مرجع کشوری مورد آزمایش قرار گیرد تا مشخص شود که ابتلاء به سرخک، مربوط به فرد غیرایرانی یا ایرانی است و اگر فرد ایرانی مبتلا به سرخک شده، این بیماری را از فرد غیرایرانی گرفته است یا خیر؟ خوشبختانه در کشور ما ابتلاء به سرخک ایرانی از ایرانی، دیگر وجود ندارد.
این بدان معنا است که آمار ابتلاء به سرخک در کشور به صفر رسیده است؟
خیر. از سه سال پیش، ایران این گواهینامه را از سازمان جهانی بهداشت دریافت کرده است؛ اما هر سال تعداد موارد ابتلاء به سرخک در کشور ما وجود دارد. بخش قابل‌توجهی از مبتلایان، مربوط به جمعیت غیرایرانی است که عمدتاً به‌صورت غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و واکسیناسیون سرخک را در کشورشان انجام نداده‌اند و وقتی به کشور ما وارد شده‌اند نیز برای انجام واکسیناسیون اقدام نکرده‌اند. در واقع احتمال ابتلاء به سرخک توسط این افراد غیرایرانی بالا است؛ این افراد اگر مبتلا باشند و کودکی در تماس با آن‌ها قرار گیرد و واکسیناسیون سرخک آن کودک هم کامل نشده باشد، می‌تواند مبتلا شود.
بر اساس آخرین گزارش‌ها، آمار ابتلاء به سرخک چند مورد بوده است؟
از اوایل سال ۲۰۲۲ موارد ابتلاء به سرخک در کشور ۵۳ مورد بوده که از این تعداد ۳۴ مورد غیرایرانی و ۱۹ مورد، ایرانی‌هایی بوده‌اند که عمدتاً با همین جمعیت غیرایرانی مبتلابه سرخک تماس داشته‌اند. خوشبختانه هیچ‌کدام از موارد در اثر ابتلاء به سرخک فوت نشده‌اند.
چه اقداماتی برای پیشگیری از ابتلاء به سرخک صورت گرفته است؟
نگرانی ما این است که جمعیت غیرایرانی واکسینه نشده، باعث انتشار این بیماری در کشور ما شده باشند. وزارت بهداشت طی سال گذشته در استان‌هایی که احساس می‌کرد جمعیت این افراد غیرایرانی واکسینه نشده، بیشتر باشد و بتوانند باعث گسترش این بیماری شوند، واکسیناسیون همگانی برای کودکان زیر پنج سال را انجام داد. خوشبختانه در استان‌هایی که واکسیناسیون همگانی صورت گرفت، موارد ابتلاء به بیماری سرخک بسیار کم یا به صفر رسیده است.
در حال حاضر وزارت بهداشت برای پیشگیری از ابتلاء به سرخک چند اقدام اساسی انجام داده اس که مهم‌ترین آن، هشدار برای تکمیل واکسیناسیون بوده و به خانواده‌ها اطلاع‌رسانی و تأکید شده که اگر واکسیناسیون سرخک کودکان زیر پنج سال آن‌ها صورت نگرفته، یا تنها یک نوبت واکسیناسیون سرخک برای فرزندشان انجام شده است، حتماً به مراکز بهداشت برای واکسیناسیون مراجعه کنند.
باید نگران ابتلاء به سرخک باشیم یا خیر؟
افرادی که دو نوبت واکسیناسیون سرخک آن‌ها صورت گرفته است، نگرانی ابتلاء به سرخک نداشته باشند. برای جمعیت غیرایرانی داخل کشور که واکسیناسیون سرخک آن‌ها انجام نشده، باید افراد پنج ماهه تا ۳۰ ساله آنان برای انجام واکسیناسیون به مراکز بهداشت در سرتاسر کشور مراجعه کنند. به‌تمام مراکز بهداشت کشور اعلام شده است که جمعیت غیرایرانی باید یا کارت واکسن داشته باشند و اگر فاقد کارت واکسن سرخک باشند، حداقل یک نوبت واکسن برای آن‌ها انجام شود.
دلیل نگرانی اخیر مسئولان درباره بیماری سرخک چیست؟
نگرانی متولیان بهداشت و درمان کشور در مورد بیماری سرخک به دو گروه از هموطنان ایرانی که واکسیناسیون سرخک آن‌ها کامل نشده و جمعیت غیرایرانی مهاجر که واکسیناسیون سرخک آن‌ها صورت نگرفته است، محدود می‌شود. ضمن اینکه هم‌اکنون با همه‌گیری سرخک در کشورهای همسایه شرقی ما به خصوص در افغانستان مواجه هستیم.
۴۸ هزار مورد ابتلاء به سرخک در کشور افغانستان گزارش شده است که این ۴۸ هزار مورد در بازه زمانی کوتاه برای کشوری که سیستم گزارش‌دهی آن خیلی قوی نیست، جای نگرانی بسیار زیاد دارد؛ ضمن اینکه رفت و آمد از افغانستان به کشور ما بسیار زیاد است و این افراد می‌توانند این بیماری را از کشور خودشان به کشورمان انتقال دهند.
در چه استان‌هایی از کشور موارد ابتلاء به سرخک گزارش شده است؟
استان‌هایی که موارد ابتلاء به سرخک در آن گزارش شده، شامل تهران، کاشان (یک مورد)، قزوین (یک مورد)، یزد، کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان است.
برخی گفته‌ها از عوارض واکسیناسیون سرخک می‌گویند؟
این موضوع صحت علمی ندارد و شایعه است؛ از مردم خواهشمندیم به این مطالب غیرعلمی توجه نکنند، ضمن اینکه مسئولان بهداشتی کشور آگاه هستند که چه زمانی واکسیناسیون برای افراد صورت گیرد.
گاهی علائم سرخک با اومیکرون مشابه است، در این زمان چه باید کرد؟
هرچند علائم بیماری سرخک در برخی مواقع می‌تواند با علائم امیکرون مشابه باشد، به همین خاطر درخواست داریم افراد برای درمان و تشخیص اینکه مبتلابه او میکرون یا سرخک شده‌اند باید به پزشک مراجعه کنند.
نظر شما