به گزارش خبرنگار ایمنا، عملیات اجرایی پروژه انتقال آب بن- بروجن در حوضه آبریز زاینده رود از سال ۱۳۹۱ آغاز شد. بنا بر اظهارات مدیران چهارمحال و بختیاری، بیش از ۹۰ درصد از آب مصرفی این استان در بخش‌های شرب، صنعت و کشاورزی، از منابع زیرزمینی برداشت می‌شود؛ با این وجود از این طرح، برای تأمین آب آشامیدنی و بهداشتی بیش از ۴۷۵ هزار نفر در ۱۱ شهر و ۱۴ روستای مسیر رودخانه زاینده‌رود بهره‌برداری شد.
در این طرح سالانه ۴۰ میلیون مترمکعب آب از حوضه آبریز زاینده رود با طی مسافتی به طول ۱۲۸ کیلومتر به حوضه آبریز کارون انتقال داده می‌شود. مسئولان چهار محال و بختیاری اجرای پروژه انتقال آب بن_ بروجن برای مردم چهارمحال و بختیاری را حیاتی می‌دانند در حالی که کشاورزان و مسئولان اصفهان از ابتدا با اجرای این طرح موافق نبودند زیرا معتقدند اجرای آن توجیه فنی، زیست محیطی، اقتصادی و بهره‌وری ندارد.
بر اساس مصوبات شورایعالی آب و شورای هماهنگی زاینده‌رود، سهم استان چهارمحال و بختیاری از حوضه آبریز زاینده‌رود ۲۳۷ میلیون مترمکعب و ۴۰ میلیون مترمکعب آب انتقالی بن به بروجن به این میزان اضافه شده است که به عقیده مسئولان اصفهان باید برای این مقدار سهم اضافه شده به استان چهارمحال و بختیاری، منابع جدیدی در نظر گرفته شود؛ از سوی دیگر بر اساس مصوبه ۹ ماده‌ای شورایعالی آب نیز از سال ۱۳۹۲ هرگونه بارگذاری جدید در حوضه آبریز زاینده رود ممنوع است.
اگر چه مدیران و نمایندگان اصفهانی از اجرای این طرح در استان اصفهان جلوگیری کردند، اما اسفندماه سال ۹۷ معاون امور عمرانی استاندار چهارمحال و بختیاری خبر داد که ۷۰ درصد از مراحل اجرایی این پروژه انجام شده و به‌علت مشکلات تملک زمین در استان مجاور (اصفهان) جهت احداث آبگیر شماره یک، هم‌چنان نیمه‌تمام باقی مانده است؛ این مقام مسئول همچنین گفت که تا سال ۹۹ این پروژه به بهره برداری می‌رسد.
در حالی احداث این پروژه انتقال آب در حوضه آبریز زاینده‌رود ادامه دارد که طرح‌های تونل بهشت آباد و تونل سوم کوهرنگ نیز طی ۲۰ سال گذشته به بهانه مخالفت مردم استان بالادست یا متوقف شده یا به کندی پیش می‌رود.
در سال ۱۳۸۳ دولت وقت لایحه‌ای را تحت عنوان قانون استقلال آبی استان‌ها به مجلس فرستاد که پس از تصویب، لازم الاجرا شد؛ قانونی که بر اساس آن هر استان فارغ از حوضه‌های آبریز و زیستگاه‌های طبیعی قادر است منابع آب موجود در مرزهای سیاسی را بدون در نظر گرفتن مسائل مهمی مثل حقابه و مرزهای طبیعی مدیریت و در اختیار داشته باشد.
بر اساس همین قانون که نقدهای فراوانی بر آن وارد است و در طول سال‌های اخیر نیز تنش‌های آبی فراوانی را در کشور پدید آورد، مدیران استانی چهارمحال و بختیاری، بدون در نظر گرفتن این حقیقت که شهرستان بن این استان در حوضه آبریز زاینده رود قرار دارد و منابع آبی این منطقه از استان متعلق به حوضه آبریز زاینده رود و تالاب گاوخونی است، بنا دارند با اجرای طرح انتقال آب «بن_ بروجن»، سالانه ۴۰ میلیون مترمکعب از آب این حوضه آبریز را که از نظر جغرافیایی در شمال این استان قرار دارد به شهرستان بروجن واقع در حوضه آبریز کارون منتقل کنند.
در مورد هدف اجرای این طرح انتقال آب، مسئولان و مدیران استانی شهرستان چهارمحال و بختیاری بارها بر موضوع تأمین آب آشامیدنی شهرستان بروجن تأکید کرده‌اند، حال آنکه مروری بر میزان بارندگی‌های سالانه استان چهارمحال و بختیاری و مقایسه میانگین بارندگی بلند مدت بروجن (۲۸۵) و شهرستان بن (۳۲۰) حکایت از اختلاف اندک این دو منطقه از لحاظ بارندگی دارد و بر این اساس به نظر می‌رسد تأکید بر هدف تأمین آشامیدنی در این طرح انتقال آب موضوع صحیحی نیست.
به ویژه اینکه می‌دانیم سرتاسر پهنه جغرافیایی استان چهارمحال و بختیاری از نظر بارندگی و منابع آب به نسبت بسیاری از استان‌های کشور شرایط مطلوب‌تری دارد.
پروژه انتقال آب بن_ بروجن از آن طرح‌های انتقال آب است که با ابهامات عجیب و غیرمنطقی به اجرا درآمد. از این رو جمعه ۱۹ فروردین ماه جاری مسئولان وزارت نیرو از آبگیری اضطراری خط انتقال پروژه بن_ بروجن خبر داد، اقدامی که واکنش شدید نمایندگان و مسئولان استان اصفهان را به دنبال داشت.
نمایندگان مجلس از سهم خواهی خودداری کنند
امیرحسین بانکی‌پور، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح انتقال آب بن_ بروجن به ایمنا می‌گوید: بر اساس قانون تا زمانی که منابع زاینده‌رود تأمین نشده نباید بارگذاری جدیدی انجام شود از این رو باید اقدامات طبق قانون پیش برود.
وی ادامه می‌دهد: قانون و شفافیت باید رعایت و مشخص شود هر یک از مصارف زاینده‌رود در سال ۱۴۰۰، نسبت به مشکل کم‌آبی تا چه اندازه تأمین شده است.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه منابع و مصارف باید مشخص شود، تصریح می‌کند: رعایت عدالت و انصاف ضروری است و باید بدانیم کم‌آبی برای همه استان‌ها وجود دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تصمیمات عجولانه سرمایه اجتماعی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؟ خاطر نشان می‌کند: مسئله آب به صورت تخصصی باید رفع شود و وزارت نیرو این مسائل را بر اساس معیارهای قانونی پیش ببرد؛ نباید این مسائل بین مردم و نمایندگان مجلس کشمکش و درگیری ایجاد کند.
بانکی‌پور با بیان اینکه نمایندگان اصفهان پای توقف طرح بن_ بروجن ایستاده‌اند، اظهار می‌کند: با اینکه این مسئله در ذهن مردم رسوخ و درگیری بین نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایجاد کند، مخالف هستم.
وی اضافه می‌کند: رعایت سه اصل قانونمندی، شفافیت و عدالت باید مورد توجه همه نمایندگان اصفهان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان قرار بگیرد و از چانه‌زنی و سهم‌خواهی خودداری کنند.
پروژه بن_ بروجن فاقد مجوزهای قانونی است
پروین صالحی مبارکه، دیگر عضو مجمع نمایندگان استان اصفهان نیز درباره این طرح به ایمنا می‌گوید: طبق نظر کارشناسان متعدد و مستندات علمی موجود، شهرستان‌های استان اصفهان، میراث فرهنگی بی‌نظیر آن و حوضه زاینده‌رود با مشکلات گوناگون از جمله خطر هولناک فرونشست روبه‌رو است و جان و مال صدها هزار انسان در معرض خطر بوده و زیرساخت‌ها و سرمایه‌های ملی با تهدید جدی روبه‌رو است.
وی با بیان اینکه رفع مشکلات خشکسالی فلات مرکزی نیازمند ورود جدی حاکمیت و نیازمند جراحی اساسی است، می‌افزاید: خشکسالی و کمبود آب در بخش شرب و کشاورزی ضررهای زیادی به استان اصفهان وارد کرده و خشکی‌های زاینده‌رود باعث بحران فرونشست شده و تاریخ چند هزارساله اصفهان را تحت‌الشعاع قرار داده است.
عضو مجمع نمایندگان استان اصفهان تاکید می‌کند: بیش از دو دهه است که علی‌رغم مشکلات حوضه زاینده رود و کشاورزان و مردم این حوزه، تخصیص‌های غیرقانونی وزارت نیرو انجام می‌شود؛ طبق مصوبات شورای عالی آب، از سال ۱۳۹۲ هر گونه بارگذاری جدید بر حوضه زاینده رود ممنوع است.
صالحی مبارکه با تأکید بر اینکه پروژه بن_ بروجن فاقد مجوزهای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است، تصریح می‌کند: علاوه بر این اجرای این پروژه بارگذاری جدید بر حوضه زاینده رود نیز محسوب می‌شود و چندین شکایت در مورد آن در قوه قضائیه موجود است و علی‌رغم اینکه دیوان عالی کشور شکایت را به کمیسیون آب‌های زیرزمینی ارجاع داده و آن کمیسیون طرح را غیرقانونی دانسته و حکم توقف آن را داده است، اما امروز خبر از انجام این پروژه مخابره می‌شود.
وی می‌گوید: تاکنون خواسته‌های به حق کشاورزان استان اصفهان محقق نشده و مسئله تأمین آب شرب مردم این استان با مشکل جدی مواجه است.
نماینده مردم مبارکه در مجلس با بیان اینکه توقف این طرح را از طریق شخص رئیس‌جمهور و وزارت نیرو پیگیری می‌کنیم، یادآور می‌شود: زمانی که آبی پشت سد نیست و مقدار آن به قدری کم است که در تأمین آب شرب مردم استان اصفهان مشکل ایجاد شده است، چگونه بارگذاری جدید انجام می‌شود؟
وی خاطرنشان می‌کند: طبق مواد ۱۵۸ و ۱۵۹ قانون مدنی و قانون توزیع عادلانه آب، ضروری است قبل از هرگونه برداشتی حقابه های محیط زیستی زاینده رود و تالاب گاوخونی و مردم پایین دست که حقابه داشته‌اند تأمین شود و این حقابه‌ها اولویت قانونی، حقوقی و شرعی دارد.
نمایندگان اصفهان پای توقف طرح بن_بروجن ایستاده‌اند
مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در مجلس در گفت و گو با ایمنا در خصوص برداشت آب از طریق خط انتقال بن_بروجن اظهار می‌کند: مصوبه‌ای را وزارت نیرو به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده و مصوب کرده است که خط اضطراری بن_ بروجن توسط این وزارتخانه آبگیری شود.
وی تصریح می‌کند: آبگیر خط اصلی انتقال آب بن_بروجن در محدوده استان اصفهان بود، اما هنوز احداث نشده است و قابل بهره‌برداری نیست، خط اضطراری نیز از مسیر ایستگاه‌هایی است که برای پمپاژ آب باغات سامان کشیده شده است، یعنی تخصیص آب برای باغات را دور زده و از این قسمت پمپاژ آب صورت می‌گیرد تا به مسیر خط اصلی بن_ بروجن برسد، به نظر می‌رسد حدود پنج میلیون مترمکعب پروژه انتقال آب بن_ بروجن در سال در این آبگیر استفاده می‌شود.
نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: آبگیری خط اضطراری بن_بروجن خلاف آنچه وزیر نیرو در اصفهان قول داده بود و خلاف حکم دادگاه در مورد بن_بروجن مبنی بر توقف این خط و خلاف مصوبات ۹ ماده‌ای شورای عالی آب است.
طغیانی ادامه می‌دهد: متأسفانه حکم دادگاه، مصوبات ۹ ماده‌ای و قول‌هایی که وزیر نیرو در اصفهان داد مبنی بر اینکه همه بارگذاری‌های رسمی و غیررسمی که به حیات جامعه آسیب می‌زند متوقف شود، اجرایی نشد.
وی خاطرنشان می‌کند: از وزیر نیرو در این خصوص پیگیری کردیم، اما وعده‌ها هنوز عملیاتی نشده است؛ مانند موضوع سوزاندن مازوت که در شورای امنیت ملی تصویب شد تا قابل پیگیری نباشد.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا در سفر رئیس‌جمهور به اصفهان، موضوع انتقال آب و عملیاتی نشدن وعده‌ها پیگیری خواهد شد؟ اضافه می‌کند: در سفر رئیس‌جمهور به اصفهان این موضوع را پیگیری می‌کنیم، زیرا این اقدام نتیجه‌ای جز از دست رفتن زیست‌بوم پایین‌دست زاینده‌رود، حوزه کشاورزی، تالاب و فرونشست زمین نخواهد داشت.
وی می‌گوید: تصمیم‌گیران این اقدام به هیچ عنوان متوجه آسیب‌های آن نبودند و در اوج غفلت و نادانی این تصمیمات اتخاذ شده است که آسیب آن به مردم، زندگی، محیط زیست و معیشت آن‌ها خواهد رسید.
طغیانی با بیان اینکه نمایندگان مردم اصفهان به صورت جدی پای توقف طرح انتقال آب بن_بروجن ایستادند و برداشت به هر نحو ممکن باید متوقف شود، ادامه می‌دهد: تبعات این تصمیم، تشدید اتفاقات غلط قبلی در حوضه بارگذاری بر زاینده‌رود و نابودی زیست‌بوم پایین‌دست این رودخانه است.
وی یادآور می‌شود: دغدغه‌ها باید از طریق استاندار اصفهان و شخص رئیس‌جمهور مورد پیگیری قرار بگیرد زیرا این‌گونه مسائل قابل سکوت و اغماض نیست.
نظر شما