به گزارش خبرنگار ایمنا، حمیدرضا ظهرابی مدیرکل محیط‌زیست فارس در بازدید از پروژه امکان‌سنجی ایجاد زیستگاه جایگزین که با هدف پیشگیری از مرگ و میر جوجه‌ها در اثر خشکیدن این تالاب پیش‌بینی شده است، بخش‌هایی که احتمال لانه گزینی این پرندگان وجود دارد بررسی کرد.
وی در جمع کارشناسان و محیط‌بانان، افزود: به نظر می‌رسد به خاطر خشک بودن بستر تالاب، فلامینگوها در سال جاری تالاب بختگان را برای جوجه‌آوری انتخاب نکرده‌اند و احتمالاً در زیستگاه‌هایی با شرایط بهتر مستقر شده‌اند.
مدیرکل محیط زیست فارس ادامه داد: به روال چند سال اخیر این پایش‌ها از اواخر زمستان گذشته شروع شده و کماکان ادامه دارد. وی همچنین افزود: برنامه ریزی به منظور انجام پایش هوایی برای حصول اطمینان در دستور کار قرار گرفته و حداکثر تا پایان هفته جاری مرحله اول پایش هوایی انجام می‌شود. با وجود احتمال بسیار ضعیف جوجه آوری فلامینگو ها، برنامه تأمین آب و ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی برای سال‌های آتی انجام می‌شود.
وی دلیل این اتفاق را خشکسالی شدید در حوزه بختگان و کاهش میزان بارندگی در ماه‌های بهمن و اسفند سال گذشته و بهار امسال دانست و گفت: متأسفانه شرایط سدهای بالادست به گونه ایست که فقط امکان تأمین آب شرب در سال جاری فراهم است.
ظهرابی گفت: هزاران هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان‌های مرودشت، زرقان و خرامه به دلیل تأمین نشدن آب خشکیده است و با وجود پیگیری‌های مستمر و حضور مؤثر در جلسات، برنامه‌ریزی منابع آب سدهای حوضه و پیگیری از شرکت آب منطقه‌ای، استانداری و وزارت نیرو به دلیل خشکسالی شدید حقابه تالاب‌های طشک و بختگان تأمین نشد.
وی ادامه داد: بر اساس قانون حقابه محیط‌زیست بعد از آب شرب نسبت به سایر کاربردها در اولویت قرار دارد و به استناد همین قانون محیط زیست پیگیر حقابه تالاب خواهد بود.
موزه ملی تاریخ طبیعی به صورت رایگان در روز طبیعت پذیرای گردشگران است
محمد مدادی مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی با ذکر این خبر گفت: روز طبیعت در فرهنگ ایرانی- اسلامی ما روز آشتی با طبیعت و مواهب خدادادی آن است.
وی افزود: این روز که مقارن است با حضور مردم در طبیعت و فضاهای سبز شهری، بهترین فرصت برای یادآوری ضرورت استفاده معقول و منطقی از مواهب طبیعی و حفظ و حراست از آنها برای همه و نسل‌های آینده است.
مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی ادامه داد: آشنایی هموطنان با ارزش‌های زیستی و طبیعی و تنوع زیستی غنی و ارزشمند کشورمان و آگاهی از روش‌های حفاظت از آنها و ایفای مسئولیت اجتماعی و فردی در این راه، بسیار مؤثر خواهد بود.
مدادی تصریح کرد: در این راستا، موزه ملی تاریخ طبیعی برای معرفی تنوع زیستی کشور، به صورت رایگان پذیرای شهروندانی که در سیزدهم فروردین پارک طبیعت پردیسان را برای تفرج انتخاب می‌کنند خواهد بود تا با گوشه‌ای از تنوع‌زیستی کشور آشنا شده و همزمان با روز طبیعت به توسعه فرهنگ استفاده صحیح از طبیعت و حفاظت از آن کمک کنند.
علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید از موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی به آدرس اتوبان همت غرب به شرق، نرسیده به اتوبان شیخ‌فضل‌الله، پارک طبیعت پردیسان، ضلع شمال شرق (جنب پارکینگ) مراجعه کنند.
سالانه ده‌ها میلیون فشنگ برای شکار بین مردم توزیع می‌شود!
حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست با بیان اینکه هرساله بخش قابل توجهی از حیات‌وحش ما به دلیل شکار غیرمجاز از بین می‌رود، اظهار کرد: سالانه به هر اسلحه مجاز حدود ۱۰۰ فشنگ داده می‌شود و با توجه به تعداد زیاد سلاحی که در اختیار مردم است، ده‌ها میلیون فشنگ بین مردم توزیع می‌شود. از سوی دیگر، تعداد قابل‌توجهی سلاح و مهمات غیرمجاز هم وجود دارد که تمامی این‌ها تهدید بالقوه‌ای برای حیات‌وحش به شمار می‌روند.
وی تصریح کرد: اگر آمار سالانه شکار غیرمجاز در استان‌ها را بررسی کنیم، درمی‌یابیم که این پدیده به دلیل گستره وسیع کشور ما، ادوات پیشرفته‌ای که در اختیار شکارچیان قرارگرفته و نیز وفور سلاح و مهمات، به شکل گسترده‌ای رو به افزایش است و سازمان محیط‌زیست با این تعداد نیرو، تجهیزات و ظرفیت‌هایی که دارد، عملاً نتوانسته و به نظر می‌آید نخواهد توانست با قوه قهریه جلوی شکار غیرمجاز را بگیرد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگرچه فرهنگ‌سازی اقدام مؤثری برای جلوگیری از شکار غیرمجاز است اما با آهنگی که اقدامات فرهنگی تابه‌حال انجام‌شده و میزان همکاری که دستگاه‌های مختلف فرهنگی و ارشادی با ما در این زمینه خاص به عمل آورده‌اند، به نظر نمی‌آید که به این زودی‌ها بتوانیم فرهنگ‌سازی مناسبی انجام دهیم تا از شر شکار غیرمجاز رهایی پیدا کنیم.
وی با تأکید بر لزوم تمرکز انجام اقدامات فرهنگی و آموزشی بر نسل‌های آتی، تصریح کرد: ما باید تلاش کنیم نسل بعدی را به‌گونه‌ای تربیت کنیم که اسلحه روی حیات‌وحش نکشد و حقوق حیوانات را رعایت کند وگرنه نگرش نسل‌هایی از جامعه که فرهنگشان شکل‌گرفته، به‌ویژه کسانی که سال‌ها با شکار غیرمجاز زندگی کرده‌اند، به دشواری قابل اصلاح است.
اکبری با بیان اینکه متأسفانه همکاری مجموعه نیروهای مسلح برای جلوگیری از شکار غیرمجاز رضایت‌بخش نبوده است، افزود: در حال حاضر تعداد زیادی سلاح مجاز در بین مردم توزیع شده است و سالانه مقادیر قابل توجهی فشنگ نیز با قیمتی پایین‌تر از بازار آزاد در اختیار دارندگان این سلاح‌ها قرار می‌گیرد. این سلاح‌ها عمدتاً برای از بین بردن حیات‌وحش و یا دست‌کم شلیک به سمت حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرند درحالی‌که سازمان حفاظت محیط زیست به‌عنوان متولی حفظ حیات‌وحش تاکنون هیچ نقشی در این زمینه نداشته است.
وی با اشاره به لزوم پیش‌بینی محدودیت‌ها و مجازات‌های بازدارنده برای استفاده غیرمجاز از این سلاح‌ها، گفت: سالانه چیزی در حدود چهار هزار مورداستفاده غیرمجاز از سلاح‌های مجاز در کشور توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست ثبت می‌شود و درصد کمی از این‌ها در مراجع قضائی مشمول اقدامات تنبیهی قرار می‌گیرند. مقابله با شکار غیرمجاز با توجه به گستره وسیع کشور، پراکنش زیاد شکارچیان و ادوات پیشرفته اعم از سلاح، فشنگ، وسایل نقلیه، دوربین و… که در اختیار دارند، کار بسیار سخت و پرهزینه‌ای است.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست بیان کرد: از سوی دیگر، تعداد محیط‌بانان ما بسیار کم است و هزینه‌های حفاظت نیز تابه‌حال به‌خوبی تأمین نشده است. ناوگان خودرویی ما عمدتاً فرسوده است و اعتبارات کافی برای به‌روزرسانی ناوگان خودرویی در اختیار نداریم.
وی با بیان اینکه ما در مواردی حتی برای تأمین به‌موقع جیره غذایی و ملبوس مأموران نیز با مشکلات جدی دست به‌گریبان هستیم، ادامه داد: هرچند در سال‌های اخیر اقداماتی برای تأمین هزینه‌های حفاظت صورت گرفته و شرایط، اندکی بهتر شده است اما هنوز هم با وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم که این مشکلات بر کیفیت انجام حفاظت تأثیر منفی دارد.
اکبری توضیح داد: بیش از ۷۰ درصد کشفیات شکار غیرمجاز توسط مردم که آنها را به‌عنوان همیار محیط‌زیست می‌شناسیم به ما گزارش می‌شود و اغلب این‌ها در خارج از مناطق حفاظت‌شده یا در حاشیه آنها هستند. وقتی این حجم از همکاری مردم برای مقابله با شکار غیرمجاز وجود دارد ما باید بتوانیم پاسخگوی آن باشیم. متأسفانه هیچ محل قانونی برای جبران هزینه‌هایی که افراد در این زمینه متحمل می‌شوند، پیش‌بینی‌نشده است و این موضوع سبب می‌شود که روزبه‌روز میزان مشارکت جوامع محلی کاهش پیدا کند و توفیق ما در دستگیری شکارچیان غیرمجاز کمتر می‌شود.
وی با اشاره به تأثیر پدیده تغییر اقلیم و خشکسالی‌های دوره‌ای در جابه‌جایی حیات‌وحش، گفت: جابه‌جا شدن حیات‌وحش وظیفه حفاظت ما را سنگین‌تر می‌کند؛ به‌عنوان‌مثال ما تمهیداتی را برای تأمین نیاز آبی حیات‌وحش در نظر گرفته و اقداماتی را انجام می‌دهیم اما معمولاً اعتباراتی که در این زمینه به ما اختصاص داده می‌شود غیرقابل‌پیش‌بینی و اغلب در زمان نامناسب است. این موضوع سبب می‌شود که حیات‌وحش بیشتر در دسترس شکارچیان غیرمجاز قرار بگیرند و آمار شکار غیرمجاز افزایش بیابد.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط‌زیست تأکید کرد: اگر ما می‌خواهیم در مقابله با شکار غیرمجاز به توفیقاتی دست پیدا کنیم می‌بایست این مشکلات به‌ویژه کمبود نیروی انسانی کافی و تجهیزات مناسب و نیز تخصیص دیرهنگام و ناکافی اعتبارات را مرتفع کنیم.
اکبری شکل دیگری از شکار را شکار مجاز عنوان و تصریح کرد: از گذشته روال چنین بوده که به افرادی که اسلحه مجاز داشتند و از نیروهای مسلح، فشنگ سهمیه‌ای دریافت می‌کردند، مجوزی با لحاظ محدودیت‌های قانونی داده می‌شد که بتوانند در بازه زمانی مشخص از سال، شکار قانونی انجام دهند.
وی تاکید کرد: برنامه ما این است که در سال جدید جلسات کارشناسی داشته باشیم و نظرات متخصصان و ادارات کل محیط‌زیست استان‌ها را اخذ کنیم. قطعاً فرمایشات مقام معظم رهبری هم خطوط قرمز ما است. بنابراین آنچه خروجی این جلسات و نظرات کارشناسی باشد، ملاک عمل ما قرار خواهد گرفت.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: تمام تلاش ما این است که حیات‌وحش به شکل بهتری حفظ شود. حتی اگر پروانه‌ای برای شکار صادر شود، هدف اصلی ما این است که این صدور پروانه منجر به حفاظت بهتر از حیات وحش شود.
مزاحمت گردشگران برای تخم‌گذاری لاک‌پشت در معرض انقراض!
به تازگی تصاویری در فضای مجازی منتشر شده است که نشان می‌دهد عده‌ای از گردشگران برای لاک‌پشت ماده پوزه عقابی در هنگام تخم‌گذاری ایجاد مزاحمت می‌کنند.
متأسفانه در کشور ما همواره گردشگری در تضاد با بقای طبیعت و حفاظت از محیط‌زیست بوده است و در فصولی که تعداد گردشگران در مناطق طبیعی افزایش پیدا می‌کند، شاهد آسیب هر چه بیشتر به محیط‌زیست، اراضی طبیعی و حیات‌وحش کشور هستیم.
در ادامه این روند تخریب طبیعت و تهدید تنوع زیستی، به تازگی تصاویری در فضای مجازی منتشر شده است که نشان می‌دهد عده‌ای از گردشگران برای لاک‌پشت ماده پوزه عقابی در هنگام تخم‌گذاری ایجاد مزاحمت می‌کنند!
لاک‌پشت پوزه عقابی از انواع لاک‌پشت‌های بومی در ایران است که به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت لاک‌پشت پوزه عقابی را به عنوان گونه در معرض انقراض طبقه‌بندی کرده و دلیل اصلی این موضوع، شکار آن توسط انسان‌ها است.
تسریع در احداث پتروشیمی میانکاله با وجود مخالفت چندباره سازمان محیط‌زیست
در تاریخ ۲۰ اسفند ماه سال گذشته مجتمع پتروشیمی مازندران در روستای حسین‌آباد شهرستان بهشهر توسط وزیر کشور افتتاح شد. این پروژه که با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی مشغول به کار شده است، در حریم تالاب بین‌المللی میانکاله قرار دارد و به گفته برخی کارشناسان تهدیدی برای این تالاب و تنوع زیستی بی‌مانند آن محسوب می‌شود.
احمد وحیدی وزیر کشور در مراسم کلنگ‌زنی پتروشیمی بهشهر بارها به رعایت اصول زیست‌محیطی پروژه اشاره کرد و گفت: طبیعت بی‌نظیر مازندران بزرگ‌ترین نعمت است و توافقات زیست محیطی برای پتروشیمی اخذ شده و جای قدردانی است که محیط‌زیست اولویت اصلی است. در زمینه صنعت، صنعتگران مجوزهای محیط‌زیستی صنایع سبز پاک و سازگار با محیط را برای فعالیت اخذ کنند و امیدواریم با توجه به اخذ مجوزها و رعایت مسائل محیط‌زیستی، توفیق خوبی برای ایجاد اشتغال به دست آید.
با وجود اینکه وزیر کشور بر اخذ پیوست‌های محیط‌زیستی پروژه پتروشیمی مازندران تأکید داشت اما علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست این ادعا را رد کرد و این پروژه را فاقد مجوزهای زیستی محیطی دانست و گفت: کلنگی که امروز برای آغاز عملیات اجرایی مجتمع پتروشیمی به زمین زده شد از نظر ما با توجه به اینکه پروژه مجوز محیط‌زیستی ندارد، فاقد اعتبار است. در حالی که مجوز محیط زیستی این طرح گرفته نشده، نماینده محترم از من می‌خواهد که کلنگ‌زنی انجام شود.
رئیس سازمان محیط‌زیست در جلسه‌ای با حضور رئیس دیوان محاسبات بار دیگر نیز بر عدم کسب مجوزهای زیست محیطی این پروژه تأکید کرده و اظهار کرده بود: این پروژه به هیچ وجه مجوز زیست‌محیطی ندارد و ما جلوی آن خواهیم ایستاد و به هیچکس اجازه نخواهیم داد بدون اخذ مجوز زیست‌محیطی این طرح را اجرا کند.
جدا از مخالفت سازمان محیط زیست، کارشناسان و متخصصان حوزه محیط‌زیست و توسعه پایدار و مردم منطقه که در روزهای اخیر بارها اعتراض خود را در قابل تجمع‌های مسالمت‌آمیز به گوش مسئولین استان مازندران رساندند، احداث پتروشیمی در میانکاله یک نقص قانونی نیز دارد؛ ب ر اساس بند الف ماده دو تصویب نامه در خصوص استقرار واحدهای صنعتی در استان‌های گیلان، مازندران و گلستان، (تصویب شده هیئت وزیران به تاریخ ۱۳۸۱/۷/۳) استقرار صنایع شیمیایی در این استان‌ها به جز در شهرک‌های صنعتی لوشان و مراوه ممنوع است.
در ادامه این مصوبه اشاره شده است که " الف - صنایع شیمیایی در صورت دارا بودن فاضلاب صنعتی در فرآیند تولید در این مناطق ممنوع است"؛ از آنجا که صنایع پتروشیمی فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند و فرایند تولیدی در این صنایع با تولید فاضلاب همراه است، لذا این مورد پتروشیمی میانکاله را شامل می‌شود.
با وجود عدم کسب مجوزهای سازمان محیط‌زیست و عدم همخوانی تأسیس پتروشیمی در میانکاله با قوانین رسمی کشور، تصاویری که در ایام تعطیلات نوروز از این منطقه منتشر شده است، نشان از تسریع فرآیند احداث پتروشیمی در منطقه دارد.
۱۰ دلیل مخالفت کارشناسان با استفاده از مالچ نفتی
" مالچ نفتی" پوششی از مواد چسبنده و باقی‌مانده نفتی است که در پالایشگاه‌ها تولید می‌شود. از مالچ‌پاشی به‌عنوان روشی برای تثبیت شن‌های روان و ریزگردها استفاده می‌کنند، به این صورت که پسماندهای نفت خام را به‌صورت لایه نازک روی تپه‌های ماسه‌ای می‌پاشند و به این روش از جابه‌جایی ریزگردها جلوگیری می‌کنند.
پروژه مالچ‌پاشی که به‌منظور جلوگیری از پخش ریزگردها و جلوگیری از فرسایش خاک صورت می‌گیرد، همواره مخالفان زیادی داشته است و بسیاری از کارشناسان محیط زیست معتقدند مالچ‌پاشی، فرار از فرسایش خاک به‌قیمت نابودی محیط‌زیست است و استفاده از مالچ نفتی باید آخرین راهکار مقابله با گرد و غبار باشد.
در ادامه ۱۰ مورد از دلایل مخالفت کارشناسان زمین‌شناسی و محیط‌زیست با استفاده از مالچ نفتی را بیان می‌کنیم:
۱. جلوگیری از نفوذ آب به زمین و تغذیه آبخوان‌ها
استفاده از مالچ نفتی به‌خصوص در فصول پرباران مانع از نفوذ آب به آبخوان‌ها شده و سبب پدیدار شدن سیلاب‌های محلی و تشدید فرسایش خاک می‌شود. عدم تغذیه آبخوان‌ها موجب تشدید فرونشست و کاهش ذخایر آب زیرزمینی خواهد شد.
۲. از بین رفتن پوشش گیاهی
پوشش گیاهی مربوط به مناطق کویری که خود عامل تثبیت خاک و شن‌زارهاست، در اثر پوشیده شدن با ماده نفتی به طور کامل خشک شده و از بین می‌رود. مالچ نفتی رطوبت موجود در هوا را نیز از بین می‌برد که اثر آن خشک شدن گیاهان آن منطقه به دلیل نرسیدن رطوبت است.
۳. بالا رفتن ضریب حرارتی زمین
به دلیل رنگ سیاه مالچ نفتی ضریب حرارتی زمین بالا رفته که این امر موجب بروز بادهای گرم می‌شود. داغ شدن سطح زمین پس از مالچ‌پاشی نابودی جاندارانی که در لایه سطحی خاک را به دنبال دارد.
۴. ایجاد بوی نامطبوع و زشتی نمای بیابان‌ها
پس از مالچ‌پاشی، به دلیل ترکیبات نفتی مالچ بوی نامطبوعی در بیابان‌ها ایجاد می‌شود، استنشاق این بو از نزدیک بیماری‌زاست. همچنین پاشیدن چنین ماده سیاهی رنگی بر روی شن زارها موجب برهم زدن زیبایی بی‌نظیر تپه‌های شنی می‌شود.
۵. ایجاد بیماری در انسان و حیات‌وحش
در اثر تابش آفتاب، ترکیبات آروماتیک و گوگرددار و فلزات سنگین موجود در مالچ وارد هوا می‌شود که مواد شیمیایی خطرناک بوده و منجر به مسمومیت و تنگی نفس افراد می‌شود.
۶. تولید زباله‌های صنعتی
برای تولید مالچ ابتدا نفت باید به قیر تبدیل شود که برای این کار نیاز به احداث یک خط تولید جدید داریم. همچنین وسایل و ماشین‌آلاتی که برای مالچ‌پاشی استفاده می‌شوند مصرف دیگری ندارند و در این روند مقدار زیادی از ابزارآلات و مواد صنعتی به زباله‌های صنعتی تبدیل خواهند شد.
۷. صرف هزینه و بودجه سنگین
دوام مالچ‌پاشی در بیابان سه سال است و پس از این مدت برای جلوگیری از افزایش گرد و خاک باید دوباره اقدام به مالچ‌پاشی کرد که این کار مشمول هزینه‌های سنگینی برای تولید مواد اولیه، تجهیزات و هزینه‌های مربوط به پیمانکاران می‌شود.
۸. نابودی خاک و وزش بادهای سمی
با پوشیده شدن خاک از مالچ نفتی، ذرات خاک آلوده شده و افت کیفیت شدیدی خواهد داشت و آلوده به ذرات سمی نفتی می‌شود. مالچ نفتی پس از دو تا سه سال خشک شده و با وزش باد این ذرات سمی موجود در مواد نفتی به مناطق دیگر انتقال پیدا می‌کند و موجب بروز بیماری‌های تنفسی خواهد شد.
۹. تلف شدن حیوانات
به دلیل چسبندگی ماده نفتی مالچ، امکان عبور حیوانات ممکن نخواهد بود و ممکن است با گیر افتادن در مناطق مالچ‌پاشی شده تلف شوند. خزندگان به واسطه نحوه حرکت خود بیشتر از سایر گونه‌ها از مالچ‌پاشی آسیب می‌بینند و بسیاری از آنها هنگام عبور از مناطق مالچ‌پاشی شده گیرافتاده و تلف می‌شوند.
۱۰. نابودی زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر
بخشی از تنوع زیستی شن‌زارها را پرندگان بومی و مهاجر تشکیل می‌دهند و در صورت مالچ‌پاشی در این شن‌زارها زیستگاه این پرنده‌ها از بین می‌رود.
نظر شما