اهمیت حیاتی اطلاعات اقلیمی در کاهش خطر بلایا

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، روز جهانی هواشناسی بیست‌وسوم مارس هر سال و هم‌زمان با تأسیس سازمان جهانی هواشناسی (WMO) جشن گرفته می‌شود و به مردم کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر از محیط اطراف خود نقشی را که در حفاظت از جو زمین دارند بهتر درک کنند و آن را بیشتر مورد توجه قرار دهند.

تاریخچه روز جهانی هواشناسی

سازمان جهانی هواشناسی (WMO) بیست‌وسوم مارس سال ۱۹۵۰ تأسیس شد. این سازمان بین دولتی که پس از گذشت یک سال از تأسیس، به نمایندگی تخصصی سازمان ملل متحد (UN) تبدیل شد، دارای ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد است و در تلاش برای تبدیل جهان هستی به مکانی بهتر برای زندگی، بر چهار جنبه آب‌وهوا، اقلیم، آب و محیط‌زیست تمرکز دارد. مهم‌ترین مسئله مدنظر WMO را تغییرات آب‌وهوایی تشکیل می‌دهد و این سازمان سعی دارد مردم کل جهان را از پیامدهای ناشی از این تغییرات آگاه کند. WMO از مردم می‌خواهد که در زمان مناسب اقدامات مناسب را انجام دهند تا بتوانند از مشکلات بزرگ‌تر آب‌وهوایی جلوگیری کنند.

مقر سازمان جهانی هواشناسی در ژنو سوئیس واقع شده و ریشه تشکیل‌دهنده آن سازمان بین‌المللی هواشناسی (IMO) است. WMO در سال ۱۸۷۳ بار دیگر توسط کنگره بین‌المللی هواشناسی وین مورد بررسی قرار گرفت و امروزه پس از گذشت ۷۲ سال از تاریخ تأسیس خود شاهد پیشرفت‌های زیادی بوده است.

روز جهانی هواشناسی در سال‌روز تأسیس سازمان جهانی هواشناسی و به‌طور خاص برای گرامی‌داشت این روز جشن گرفته می‌شود و از این رو اهمیت دارد که بر شناخت جهانی موضوعات مختلف مرتبط با سیاره زمین متمرکز است. این روز که هر سال با موضوعی متفاوت در سراسر جهان برگزار می‌شود، به افزایش آگاهی در مورد مسائل و نگرانی‌های مختلف کره زمین در سراسر جهان کمک می‌کند و ساکنان سیاره را تشویق می‌کند تا از محیط اطراف خود بهتر مراقبت کنند.

موضوعات انتخاب شده برای روز جهانی هواشناسی منعکس‌کننده وضعیت آب‌وهوا، اقلیم یا مسائل مربوط به آب تا تاریخ برگزاری آن و نشان دهنده کمک اساسی خدمات ملی و هیدرولوژیکی هواشناسی در راستای ایمنی و رفاه جامعه است.

روز جهانی هواشناسی ۲۰۲۲

موضوع روز جهانی هواشناسی ۲۰۲۲ عبارت است از «هشدار سریع و اقدام سریع» چرا که به دنبال تغییرات آب‌وهوایی امروز جهان، تغییرات شدید آب‌وهوا، اقلیم و آب‌ها هر روز بیشتر و شدیدتر از پیش رخ می‌دهد. رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و تخریب محیط‌زیست، هر روز بیش از پیش و در دنیای امروز بیش از هر زمان دیگری زمین را در معرض خطرات متعدد مرتبط با معضل تغییرات آب‌وهوایی قرار می‌دهد.

در دنیای امروز پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا دیگر کافی نیست و آنچه باعث می‌شود مردم اهمیت حفظ سیاره را درک کنند، پیش‌بینی‌های مبتنی بر تأثیر تغییرات آب‌وهوایی بر حفظ جان و معیشت انسان‌ها است؛ پیش‌بینی‌هایی که به آن‌ها نشان می‌دهد در صورت ادامه روند موجود، در آینده‌ای نه چندان دور، آب‌وهوا با بشر چه خواهد کرد و چه بلایی بر سر تمدن بشری خواهد آورد.

بر اساس گزارش ششمین ارزیابی تغییرات آب‌وهوایی پانل بین‌دولتی (IPCC)، وقوع رویدادهای آب‌وهوایی و بلایای شدید در رکوردهای ثبت‌شده بی‌سابقه بوده است و احتمال تشدید آن‌ها با افزایش گرمایش جهانی بالاتر خواهد رفت. بدین‌ترتیب حتی کوچک‌ترین میزان گرم شدن جهان نیز اهمیت دارد و تأثیرات بزرگی به دنبال خواهد داشت.

طبق این گزارش تغییرات آب‌وهوایی ناشی از فعالیت‌های بشری در حال حاضر تأثیر بسزایی بر وضعیت تغییرات اقلیمی سراسر جهان داشته و از زمان گزارش پنجمین ارزیابی در سال ۲۰۱۴، تغییرات مشاهده شده در موارد افراطی مانند امواج گرمایی، بارش‌های شدید، خشکسالی، طوفان‌های استوایی و به‌ویژه نسبت دادن این بلایا به تأثیرات انسانی تقویت شده است.

IPCC اعلام کرده است که از دهه ۱۹۵۰ تاکنون، گرمای شدید در بیشتر مناطق خشک شدیدتر و وقوع آن مداوم‌تر شده است که این تأثیر به زودی سراسر مناطق جهان را در بر خواهد گرفت. به لحاظ تأثیر بر جامعه نیز وقوع موج گرمایی به‌طور منظم اتفاق می‌افتد، زودتر شروع می‌شود و دیرتر به پایان می‌رسد. دمای بیش از ۴۰ و حتی ۵۰ درجه سانتی‌گراد در بسیاری از نقاط جهان به‌طور فزاینده‌ای در حال رایج شدن است که این امر تهدیدی بزرگ برای سلامت و رفاه انسان به حساب می‌آید.

تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تغییرات آب‌وهوایی

از سوی دیگر تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تغییرات آب‌وهوایی بر و از چرخه آب، بر فراوانی و شدت رویدادهای بارندگی شدید اثر دارد. این امر باعث می‌شود جو گرم‌تر رطوبت بیشتری در خود نگه دارد و شدت بارندگی افزایش یابد. بنا بر گفته IPCC، به ازای هر یک درجه سانتی‌گراد گرم شدن کره زمین، رویدادهای بارندگی شدید روزانه هفت درصد شدت می‌یابد. طی چند سال گذشته نمونه‌های متعددی از این قبیل بارندگی‌ها به‌صورت یک یا حتی چند ماهه در آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی دیده شده که در عرض چند ساعت یا چند روز با سیل ویرانگر و مرگبار همراه بوده است.

افزایش گرمایش جهانی همچنین با وقوع خشکسالی‌های مکرر و شدید، طوفان‌های شدید استوایی، بروز فجایع مرکب هم‌چون وقوع هم‌زمان سیل، بارندگی شدید و فوران رودخانه یا افزایش سطح دریا در یک منطقه، افزایش آسیب‌پذیری جمعیت‌های روبه رشد ساحلی یا افزایش خطر آتش‌سوزی‌های جنگلی با وقوع موج گرما و خشکسالی هم‌زمان همراه است.

بااین‌حال هنوز هم از هر سه نفر در سراسر جهان، یک نفر به میزان کافی تحت پوشش سیستم‌های هشدار اولیه در این زمینه قرار نگرفته است، لذا در راستای پیشگیری، آمادگی و واکنش بهتر هماهنگی بیشتر بین خدمات ملی و هیدرولوژیکی هواشناسی، مسئولین مدیریت بلایا و آژانس‌های توسعه ضروری به نظر می‌رسد.

دلیل انتخاب «هشدار اولیه و اقدام اولیه»

کووید -۱۹ چالش‌های پیش روی جامعه امروز بشری را پیچیده‌تر از قبل و مکانیسم‌های مقابله با این چالش‌ها را ضعیف کرده است. این بیماری همه‌گیر همچنین تأکید دارد که در دنیای به‌هم‌پیوسته امروز، بشر باید از یک رویکرد چندجانبه و فرامرزی برای پیشرفت به سمت اهداف جهانی در زمینه اقدامات اقلیمی، کاهش خطر بلایا و توسعه پایدار استفاده کند زیرا آمادگی و توانایی برای اقدام در زمان و در مکان مناسب می‌تواند به‌موقع جان بسیاری از جانداران را نجات دهد و از معیشت جوامع در هر مکان و زمان، چه در حال حاضر و چه در آینده محافظت کند.

بدین‌ترتیب روز جهانی هواشناسی ۲۰۲۲ بر «هشدار سریع و اقدام سریع» متمرکز خواهد بود که اهمیت حیاتی اطلاعات آب‌وهواشناسی و اقلیمی را برای کاهش خطر بلایا مورد توجه قرار می‌دهد.