به گزارش خبرنگار ایمنا، نامشخص بودن نتیجه مذاکرات وین، کاهش نرخ ارز و بلاتکلیفی بازارها طی دو ماه اخیر و مناقشات منطقه‌ای، درحال‌حاضر خریداران خودرو را از ورود به این بازار منصرف کرده است؛ زیرا در شرایطی که نوسان نرخ ارز زیاد است، خریداران تا مشخص شدن آینده بازار، ایجاد ثبات و احتمال کاهش بیشتر قیمت، صبوری را بر خرید ترجیح می‌دهند.
موضوع قابل تأمل آن است که به‌دلیل سردرگمی و نابسامانی بازار خودرو، درحال‌حاضر به غیر از آنکه خریدار تمایلی برای خرید ندارد، فروشنده هم میلی به فروش ندارد و ترجیح می‌دهد با تعیین تکلیف مذاکرات، معاملات را انجام دهد.
در واقع ریزش دلار از ۳۰ به ۲۵ هزار تومان، مشتریان را به این نتیجه رسانده که ممکن است قیمت ارز کمتر و در نتیجه نرخ خودرو هم کاهشی‌تر شود. به این ترتیب شب عید امسال را هم ترجیح می‌دهند که بدون خودرو بمانند یا با خودروهای قدیمی خود سر کنند. قابل ذکر است که رکود عجیب و بی‌سابقه بازار خودرو ناشی از همین شرایط است.
در این حال قیمت خودرو هم بدون توجه به نوسانات ارزی، اگرچه تغییرات نامحسوس داشته اما روند گرانی خود را حفظ کرده است. به عبارتی هنوز به میزانی نیست که توان مالی مصرف‌کننده اجازه خرید را به او بدهد. در این برهه حساس، باید منتظر نتیجه این مذاکرات سرنوشت‌ساز و واکنش بازار خودرو به این مسئله بود.
موج افزایش تقاضا در روزهای پایان سال بعید است
واقعیت آن است که پس از گذشت مدت‌ها انتظارات تورمی در بازار خودرو و تقاضاهای کاذبی که هر از چند گاهی در این بازار شکل می‌گرفت، اکنون این شرایط فروکش کرده است و فقط افرادی که نیاز واقعی به خودرو دارند وارد این بازار می‌شوند.
هرچند فروشندگان با این احتمال که ممکن است برجامی در کار نباشد و دوباره قیمت خودرو به روند افزایشی بازگردد، نگران آینده بازار خودرو هستند و چندان تمایلی به فروش هم نشان نمی‌دهند اما به هر حال این احتمال هم وجود دارد که مذاکرات به ثمر برسد و قیمت‌ها افت بیشتری داشته باشد. دیدگاه عده‌ای هم بر آن است پس از چند هفته ثبات نرخ ارز در یک کانال قیمتی، قیمت خودرو در بازار هم به ثبات خواهد رسید؛ ضمن آنکه مدت‌ها است زمزمه‌هایی از واردات خودرو در میان بوده و گویا اکنون هم مجوز آن صادر شده است که این اتفاق نیز بازار را تحت تأثیر خود درمی‌آورد.
واقعیت آن است که خودروهای داخلی چنان صرفه اقتصادی ندارد. با توجه به تقاضای زیاد برای خودرو و عرضه کم توسط تولیدکننده و قیمت نجومی و غیرمنطقی خودرو در بازار، انگیزه خرید خودرو در بازار آزاد از مصرف کنندگان گرفته شده است؛ به گونه‌ای که ترجیح می‌دهند با شرکت کردن در قرعه‌کشی خودروسازها، با قیمت پایین‌تر مالک خودرو شوند تا با قیمت‌های نجومی بازار آزاد. مورد دیگر آن است که بسیاری از متقاضیان خودرو، توانایی مالی برای خرید خودرو در بازار آزاد را ندارند و به همین دلیل یا برای برنده شدن در قرعه‌کشی منتظر می‌مانند یا صبر می‌کنند تا با توجه به صحبت‌های اخیر نمایندگان مجلس، آزادسازی واردات خودرو اتفاق بیفتد تا قیمت خودرو در بازار شکسته شود.
در صورت آزادسازی واردات خودرو، خودروسازها مجبور به افزایش کیفیت محصولات خود برای رقابت با ماشین‌های وارداتی خواهند شد تا توانایی بقا در بازار را داشته باشند. همچنین این آزادسازی واردات منجربه واقعی شدن قیمت‌ها در بازار خواهد شد. در نتیجه متقاضیان با هزینه کمتر می‌توانند خودروی مورد نیاز خود را در بازار خریداری کنند.
بنا به گفته سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران تهران، فرکانس‌های مثبت مذاکرات نیز سبب شد که قیمت‌ها در بازار خودرو همچون سایر بازارها روند نزولی داشته باشد و این روند را ادامه دهد. در حقیقت بازار عقب‌نشینی کرده و قیمت‌ها نسبت به چند هفته گذشته روند کاهشی در پیش‌گرفته و هنوز به ثبات نرسیده است. زمانی قیمت خودرو در بازار تثبیت خواهد شد که نرخ ارز در کانال قیمتی مشخص، هفته‌ها ثابت باقی بماند.
وی آینده بازار خودرو را در روزهای پایانی سال ۱۴۰۰ این‌گونه پیش‌بینی کرد که تا زمانی که چند هفته‌ای نرخ ارز در عدم تعادل و دارای نوسان باشد، بعید است که در روزهای پایانی سال و ایام شب عید، همچون روال سال‌های گذشته با موج افزایش قابل توجه تقاضا برای خرید خودرو مواجه شویم. بیشتر خریداران بر این اعتقاد هستند: «تاکنون که خرید خود را انجام نداده‌ایم، این مدت را هم‌دست نگه داریم تا نتیجه مذاکرات مشخص شود.»
حمیدرضا حیدری، دیگر فعال بازار خودرو نیز معتقد است بازار همچنان متأثر از رکود قبلی است و در یک ثبات رکودی قرار دارد. کاهش قیمت از ابتدای اسفند آغاز شد اما اگر قیمت دلار در هفته آینده نیز ثابت بماند، قطعاً بازار خودرو از وضعیت رکود خارج می‌شود و رونق می‌یابد.
بازار خودرو کسادتر از همیشه
حمیدرضا قندی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران اصفهان نیز با اشاره به رکود شدید بازار در این هفته‌های پایانی سال به ایمنا می‌گوید: تقریباً یک رکود ۸۰ درصدی بر بازار خودرو حاکم شده است. انتظارات مردمی برای کاهش بیشتر قیمت خودرو و انتظار برای ورود مدل‌های جدید ۱۴۰۱ که معمولاً از اواخر اسفند وارد بازار می‌شود از عوامل کسادی بازار است.
وی خاطرنشان می‌کند: از طرفی هم بنا بر شرایط اقتصادی موجود، قدرت خرید مردم اجازه ورود به این بازار را نمی‌دهد و معمولاً به همان خودروهای خود بسنده می‌کنند. در کل در این دو سال اخیر، شرایط بازارها راکد بوده و به مانند سال‌های قبل از کرونا نشده است.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران اصفهان در رابطه با کاهش نرخ خودرو می‌گوید: افت چند هزار تومانی نرخ ارز، در قیمت خودرو تأثیر دارد و در صورت کاهش قیمت بیشتر ارز، نرخ خودرو کمتر هم می‌شود. عامل دیگری که در صورت تحقق بر بازار خودرو تأثیرات مثبت خواهد داشت، آزاد شدن واردات خودرو است که اگر انجام شود در کاهش نرخ‌ها مؤثر خواهد بود.
قندی در پاسخ به این پرسش که آیا در طول یک سال اخیر، قرعه‌کشی‌های خودرو تأثیراتی مثبت، بر شرایط این بازار داشته است یا خیر، می‌گوید: قرعه‌کشی فقط رانت ایجاد کرده و اغلب برندگانش را به دلالانی تبدیل کرد که با فروش خودروی خود به سودی قاب توجه دست یابند؛ وگرنه هیچ تأثیری در بهبود شرایط این بازار نداشت.
وی اظهار می‌کند: مهم‌ترین عامل برای بهبود بازار خودرو به عرضه و تقاضا بازمی‌گردد. تا زمانی که از سوی خودروسازان به اندازه نیاز مردم، عرضه خودرو انجام نگیرد نمی‌توان منتظر بهبود شرایط بازار بود؛ زیرا عرضه‌نشدنِ خودرو از سوی خودروساز باعث کمبود و درنتیجه افزایش نرخ خواهد بود. بر این اساس بهترین و عمده‌ترین راهکار برای تحول بازار خودرو، توجه به ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا است.
گزارش از: نفیسه زمانی‌نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما