به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، کیسه صفرا یکی از مهم‌ترین اجزای بدن است که نقش حیاتی در فرآیند هضم غذا ایفا می‌کند. این عضو فعال بدن در سمت راست شکم و زیر کبد قرار گرفته است و با ترشح مایعی زرد رنگ به هضم هرچه بهتر چربی‌ها کمک می‌کند. کیسه صفرا نیز مانند هر کدام از ارگان‌های دیگر بدن ممکن است با مشکل مواجه و در عملکرد آن اختلال ایجاد شود. یکی از رایج‌ترین مشکلات مرتبط با کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا است که باید در صورت لزوم تحت بررسی و درمان قرار بگیرد.
سنگ کیسه صفرا چیست؟
گاهی در اثر تجمع و رسوب مواد اضافی مانند کلسترول، اشیای خارجی سنگ مانند در کیسه صفرا ایجاد می‌شود که اصطلاحاً سنگ کیسه صفرا نامیده می‌شود. با وجود اینکه سنگ کیسه صفرا ممکن است به اندازه دانه‌های ماسه یا شن باشد، باعث می‌شود کیسه صفرا نتواند وظایف خود را به خوبی انجام دهد. حتی سنگ‌های با ابعاد کوچک‌تر نیز ممکن است باعث بروز مشکلات شود؛ در واقع سنگ‌هایی که ابعاد بزرگ دارد تا مدت‌ها در جای خود ثابت باقی می‌ماند و حرکت خاصی ندارد، اما سنگ‌های ریزتر قادر است از کیسه صفرا خارج شود و برای دیگر اعضای بدن مشکل ایجاد کند.
دلایل بروز سنگ کیسه صفرا چیست؟
دلیل ایجاد سنگ کیسه صفرا هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است، با این وجود عواملی وجود دارد که در این زمینه تأثیرگذار است. برای نمونه تجمع کلسترول یا بیلی‌روبین فراوان در کیسه صفرا یا تخلیه نشدن کامل صفرا ممکن است خطر بروز سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد. زمانی که کبد کلسترول یا بیلی‌روبین بیشتری نسبت به آنچه که صفرا می‌تواند حل کند را تولید کند، سنگ کیسه صفرا تشکیل می‌شود.
علائم اولیه سنگ کیسه صفرا چیست؟
سنگ کیسه صفرا باعث بروز درد در سمت راست و بالای شکم می‌شود؛ دردهای مرتبط با این بیماری معمولاً پس از مصرف مواد غذایی پرچرب آغاز می‌شود و پس از چند ساعت نیز برطرف می‌شود. علائم دیگری نیز وجود دارد که ممکن است دلیلی بر وجود سنگ در کیسه صفرا باشد؛ این علائم شامل حالت تهوع، استفراغ، ادرار با رنگ تیره، مدفوع خاکستری رنگ، احساس نفخ در روده و معده، آروغ زدن، اسهال و سو هاضمه می‌شود.
گاهی اوقات ممکن است سنگ کیسه صفرا با علامت خاصی همراه نباشد مگر اینکه در اثر جا به جا شدن و قرار گرفتن در مسیر تخلیه صفرا، برای فرد ایجاد درد و ناراحتی کند و در نهایت خود را نشان دهد. بعضی از سنگ‌ها نیز بدون کمترین علائم است و فقط با تصویربرداری یا حین انجام جراحی‌های شکمی توسط پزشک تشخیص داده می‌شود.
سنگ کیسه صفرا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
روش‌های متعددی برای تشخیص سنگ کیسه صفرا وجود دارد. پزشکان پس از انجام معاینات اولیه، برای اطمینان از تشخیص خود، آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های لازم را برای بیمار تجویز می‌کنند. برای نمونه، استفاده از دستگاه سونوگرافی و تصویربرداری از ناحیه شکم باعث می‌شود تا وجود هرگونه سنگ در ناحیه کیسه صفرا تشخیص داده شود. سی‌تی‌اسکن نیز نوعی تصویربرداری است که تصاویر مناسبی از بافت‌های شکمی مانند کبد و کیسه صفرا ارائه می‌دهد.
اسکن رادیونوکلئید صفرا با استفاده از تزریق مواد رادیواکتیو در رگ‌های بیمار انجام می‌شود. از این طریق، مواد رادیواکتیو توسط متخصص وارد گردش خون افراد می‌شود و در نهایت به کبد و کیسه صفرا می‌رسد. پرتوهای ناشی از این ماده کمک می‌کند تا بروز سنگ یا عفونت در کیسه صفرا به خوبی قابل تشخیص باشد. آزمایش خون نیز به پزشکان کمک می‌کند متوجه میزان بیلی‌روبین موجود در خون شوند با استفاده از آزمایش خون عملکرد کبد نیز قابل بررسی خواهد بود. ERCP نیز روشی است که طی آن نواحی داخل شکم و کیسه صفرا به کمک یک دوربین و اشعه ایکس مشاهده می‌شود. پزشکان در این روش نواحی مربوط به لوزالمعده و کیسه صفرا را برای بررسی وجود سنگ کیسه صفرا به صورت دقیق کاوش می‌کنند.
سنگ کیسه صفرا چگونه درمان می‌شود؟
کپسول دفع سنگ کیسه صفرا تحت عنوان Ursodeoxycholic Acid از جمله داروهایی است که به حل سنگ کیسه صفرا و در نهایت دفع آن کمک شایانی می‌کند. عمل جراحی لاپاروسکوپی یکی از روش‌های قطعی رفع سنگ کیسه صفرا است که با ایجاد سه تا چهار برش روی شکم انجام می‌شود، یک ربات کوچک از طریق این برش‌ها به ناحیه شکم وارد می‌شود و در نهایت همه نواحی کیسه صفرا و مجاری مرتبط با آن از نظر وجود سنگ بررسی خواهد شد.
درمان با دارو ممکن است برگشت‌پذیر باشد، اما در روش جراحی احتمال بازگشت سنگ‌ها بسیار ناچیز است. تغییر سبک زندگی تا حد زیادی می‌تواند به پیشگیری یا بهبود سنگ کیسه صفرا کمک کند، با این وجود لازم است برای درمان قطعی این بیماری به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند. ورزش کردن به صورت منظم، کاهش وزن، پرهیز از مصرف غذاهای چرب، مصرف بعضی از مکمل‌ها مانند ویتامین C و لسیتین از جمله توصیه‌های پزشکی برای درمان این بیماری است.
نظر شما